İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi TÖTM Pediatrik Kardiyoloji uzmanı Prof.Dr. Gülendam Koçak, anne karnındaki bebeklerin kalp sorunu olup olmadığının "Fetal Eko" ile belirlenebildiğini bildirdi ve bu işlemle ilgili açıklamalarda bulundu.
Prof.Dr. Koçak, şunları söyledi:
"Fetal EKO (Ekokardiyografi): Anne karnındaki bebek kalbinin ultrasonografi ile incelenmesidir. Genellikle gebeliğin 16-24. haftaları arasında yapılır. İşlem, hamile kadınlarda bebeğin ultrasonografi ile incelenmesi ile aynıdır, tek fark bebek kalbinin daha iyi görüntülenmesini sağlayan özel probların kullanılmasıdır.
Anne ya da bebeğe herhangi bir zararı yoktur, ağrılı bir işlem değildir. İşlem yaklaşık olarak 20-30 dakika sürer. Rahim içindeki bebek duruşunun görüntülemeye uygun olmadığı durumlarda veya annenin kilolu olması gibi durumlarda inceleme daha uzun sürebilir. Fetal EKO ile doğuştan kalp hastalıklarına % 80-90 doğrulukla tanı konabilir. Bununla birlikte bazı basit kalp hastalıkları (hafif darlıklar, küçük delikler) gözden kaçabilir.
Çoğu zaman hamile anne, kadın hastalıkları ve doğum uzmanı tarafından görüldükten sonra bebek kalbinin daha ayrıntılı olarak değerlendirilmesi amacıyla pediatrik kardiyoloji kliniğine yönlendirilir. İşlemi uygulayan pediatrik kardiyolog bu konuda deneyimli, bilgili ve eğitim almış olmalıdır. Çünkü fetal EKO deneyimsiz ellerde yapıldığında çok olumsuz sonuçlara yol açabilecek bir işlemdir.
Hangi Gebelere Fetal EKO Yapılmalıdır?
-Ailede (bebeğin anne, baba, kardeşleri ve yakın akrabalarında) doğuştan kalp hastalığı olması (böyle bir durumda doğacak bebekte doğuştan kalp hastalığı görülme riski normal bir bebekten daha yüksektir),
-Kadın Hastalıkları ve doğum uzmanının yaptığı rutin ultrasonografi sırasında bebeğin kalbinde bir problem olduğunu düşündüğü durumlarda,
-Ultrasonografik inceleme sırasında bebeğin diğer organlarında anormallik saptanmış olması (örneğin yüz, beyin, böbrek, mide-bağırsak, iskelet sistemi),
-Kadın hastalıkları ve doğum uzmanının bebekte kromozom hastalığı (genetik hastalık) düşündüğü durumlarda (ultrasonografik inceleme veya aminyosentez sonucunda),
-Bebek kalp hızının düzensiz olması veya yüksek-düşük olması durumlarında,
-Annenin gebeliği sırasında, bebekte anomaliye yol açabilecek enfeksiyon geçirmesi, ilaç ya da maddeler almış olması, radyasyona maruz kalması,
-Annede, doğacak bebekte kalp hastalığına yol açabilecek bazı hastalıkların bulunması (şeker hastalığı, bağ dokusu hastalığı, fenilketonüri, kronik hastalık vb),
-Bebeğin içinde bulunduğu amnion sıvısının az veya çok olması, bebekte hidrops durumlarında,
-Annede tekrarlayan düşük, ölü doğum öyküsü olan durumlarda yapılmalıdır.
Anne karnındaki bebekte kalp hastalığı tespit edilirse ne yapılmalıdır?
Bebekte tespit edilen kalp hastalığının ağırlığı son derece önemlidir. Kalp anomalisi ile birlikte bebeğin diğer organlarında sorun olup olmadığına bakılmalıdır. Bazı bebeklerde birden fazla organda hastalık vardır, bu gibi durumlarda en ağır anomaliye göre karar verilir.
Kalp hastalığı hafif ise bir müdahele yapmaya gerek yoktur. Bu gibi durumlarda hasta yalnızca izlenir ve herhangi bir girişimde bulunulmaz. Bazı kalp hastalıklarına bebek doğduktan sonra müdahele etmek gerekir, çoğu zaman kateter girişimi gibi kapalı yöntemlerle veya kalp ameliyatı ile hastalık tamamen düzeltilebilmektedir.
Bazı kalp hastalıkları ağırdır ve bebeğe doğar doğmaz müdahele etmek gerekir. Bu hastalıklarda zaman çok önemlidir ve saatler içinde bebeğe tanı konulmalı ve girişim yapılmalıdır. Bu gibi kritik durumlarda anne adayına bebeğe müdahelenin yapılabileceği bir merkezde (bölgemiz için Turgut Özal Tıp Merkezi) doğum yapması önerilir. Böylece hasta bebekte uygun tedaviye veya girişime zaman geçirmeden başlanılabilir.
Bebekte kalp yetmezliği, ritim bozukluğu olması durumunda anneye tedavi verilerek bebekteki hastalık tedavi edilebilmektedir. Bu gibi durumlarda anneye verilen ilaç anne kanından bebeğe geçmekte ve etkili olmaktadır.
Tedavi şansının olmadığı bazı ağır kalp hastalıklarında, tanı gebeliğin erken dönemlerinde konmuşsa gebeliğin sonlandırılması önerilebilir. Bu gibi durumlarda sonlandırma kararının konu ile ilgili bir ekip ile alınması gereklidir. Bebeğin durumu ile ilgili tüm olasılıklar ve riskler aileye sunulmalı ve karar aşamasında aileye destek olunmalıdır."
