Prof. Dr. Ahmet Davutoğlu, 64. Hükümet’ten önce kurduğu iki hükümetin yaklaşık 16 aylık icraat sürecinde, hükümet programlarında ve çeşitli konuşmalarında sıklıkla, ‘Bundan sonra şehirlerimizde dikey değil, yatay yapılaşmaya izin vereceğiz. Dikey yapılaşmanın önüne geçeceğiz” şeklindeki sözlerle kentleşme anlayışına vurgu yaptı.
Başbakan Ahmet Davutoğlu, son olarak, geçen hafta TBMM’de 64. Hükümet’in programını okurken, kentleşme ve çevre politikaları başlığı altında, dikey yapılaşmaya karşı olduğunu ve dikey yapılaşma yerine yatay yapılaşmayı gerçekleştireceklerini, güçlü biçimde bir kez daha vurguladı.
Prof. Dr. Ahmet Davutoğlu, “Önümüzdeki dönemde başta kadim şehirlerimiz olmak üzere tüm mekânlarımızda politikamız, dikey değil yatay bir yapılaşma olacaktır” yolundaki sözleri ile yeni hükümette de şehirlerde dikey yapılaşma yerine yatay yapılaşma uygulaması istediklerini, belediyelerin bu alandaki çalışmalarını takip edeceklerinin altını çizdi.
AKPli belediyeler Başbakan Davutoğlu’nu dinlemiyor
Ancak, Malatya’da, Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun yaklaşık 1,5 yıldan bu yana vurguladığı ve üzerinde hassasiyetle durduğu “Dikey yapılaşma değil, yatay yapılaşma” politikasına karşı güçlü bir direnç gösterildiği gözleniyor. Yapılaşmanın büyük oranda tamamlandığı ve alt yapının da buna göre planlandığı merkezdeki birçok mahallede, ‘nasılsa yapılaşmasını tamamladı, kat artışına müsaade edilmesinde bir sakınca yoktur’ gerekçesiyle bir hayli kat artışına müsaade ediliyor. Ama ortaya çıkan alt yapı sorunları gözardı edilmiş oluyor.
Başta Battalgazi Belediyesi olmak üzere, Yeşilyurt Belediyesi ve Malatya Büyükşehir Belediyesi, Başbakan Prof. Dr. Ahmet Davutoğlu’nun tüm bu ‘Yatay yapılaşma’ vurgusuna karşın Malatya’da dikey yapılaşmanın hızlandırılması için adeta bir yarış içinde çalışıyor.
Battalgazi Belediye Meclisi, Yeşilyurt Belediye Meclisi ve Malatya Büyükşehir Belediye Meclisi, hemen her oturumunda, ‘İmar Uygulamaları’ başlığı altında özellikle kat artışı başta olmak üzere ‘çekme mesafelerin kısaltılması’, gibi mevcut imar planlarına aykırı çok sayıda kararlar alarak, bir yandan Malatya’yı 10 – 15- 18 – 20 kat gibi ucube yapılarla betona çevirirken bir yandan da haksız kazancın önünü açmış oluyor.
Prof. Dr. Ahmet Davutoğlu’nun başkanlığını yaptığı her 3 hükümetin şehircilik alanındaki en büyük hedefi olan “Dikey değil, yatay yapılaşma” ilkesi Malatya’nın büyükşehir, Battalgazi ve Yeşilyurt belediyeleri tarafından açıkça çiğneniyor ve Malatya hızla dikey yapılaşma tehdidi ile karşı karşıya bırakılıyor…
Kernek Meydanı'na 17 kat izin talebi, hem de "Kentsel Dönüşüm" kılıflı..
Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun dikey yapılaşmaya şiddetle karşı çıkmasına rağmen Battalgazi Belediyesi’nin bugüne kadarki çok sayıda kat artışı kararı alarak dikey yapılaşmaya devam etmesinin yeni bir örneği olan Kernek Meydanı'ndaki 6 dekarlık arsaya 17 kat imar izni vermesi de gündemde.
Mevcut imar planında 7 kat olmasına rağmen Kernek Şelale Parkı ve Meydanı yanında bulunan 6 dekarlık (6 bin metrekare) araziye, 50 metre yükseklikte bina yapımı için istenen imar plan değişikliği talebi Battalgazi Belediye Meclisi’ne gelmiş ve iki kez ertelenmişti. Yaklaşık 10 kat artış anlamına gelen ve Malatya için tarihi bir anlamı olan Kernek Meydanı’nı ‘Betonların arasına hapsedeceği gerekçesiyle’ kamuoyunca tepki gösterilen söz konusu talep ertelenmişti. Bu ay yapılacak olan meclis toplantısına gelmesi beklenen, gecekondu bölgesi olan Beydağı'ndaki uygulama kapsamına alınması talep edilen ve sahiplerine imar rantının dışında vergi, harç vs. gibi ayrıcalıklar da getiren "kentsel dönüşüm" (*) kılıfına büründürülmüş imar plan değişikliği isteğine, Battalgazi Belediye Meclisi’nin onay vereceği ileri sürülüyor.
Talep sahiplerinin, AKP'ye ve Büyükşehir Belediye yönetimine yakınlıklarıyla tanındığı da iddia ediliyor.
TOKİ zaten dinlemiyor
Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun bugüne kadar açıkladığı bütün hükümet programlarında yer alan ‘Yatay yapılaşma’ anlayışını dinlemeyen kurumlardan birisi de kendisine bağlı kurumlardan birisi olan Başbakanlık Toplu Konut İdaresi. (TOKİ)
Malatya’nın hava akımını sağlayan Beydağı Bölgesi’ne bugüne kadar TOKİ tarafından yapılan konutlar, kentin hava akımını kapatmasının yanında Orman Bakanlığı tarafından büyük çoğunluğu ağaçlandırılan Beydağı bölgesinde çirkin bir beton görüntüsü oluşturdu. Uzmanlar, Malatya’nın hava sıcaklığının Güneydoğu bölgesindeki birçok ilden daha düşük olmasına rağmen son yıllarda yaz aylarındaki hissedilen aşırı sıcak havanın, Beydağı Bölgesi’nde yapılan yüksek konutların kente hava akışını engellemesinden kaynaklandığını ifade ediyor.
_______
(*) KENTSEL DÖNÜŞÜM KAPSAMININ AVANTAJLARI:
6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunu’nun 7.maddesinin 9.uncu bendinde yer alan düzenlemeye göre “ Bu Kanun uyarınca yapılacak olan işlem, sözleşme, devir ve tesciller ile uygulamalar,
Noter harcı,
Tapu harcı,
Belediyelerce alınan harçlar,
Damga vergisi,
Veraset ve intikal vergisi,
Döner sermaye ücreti ve diğer ücretlerden;
Kullandırılan krediler sebebiyle lehe alınacak paralar ise
Banka ve sigorta muameleleri vergisinden müstesnadır.
Katma Değer Vergisi avantajı
6322 sayılı Kanun ile Bakanlar Kuruluna, inşaatın yapıldığı arsanın veya konutun vergi değeri ve bulunduğu yeri esas alarak konut teslimleri için farklı KDV oranı belirleme yetkisi verilmiştir. Bakanlar Kurulu bu yetkisini 24.12.2012 tarihli ve 2012/4116 sayılı kararı ile kullanmış ve net alanı 150 m2’ye kadar konut teslimlerinde yeni KDV oranları belirlenmiştir. Bu düzenlemede 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu kapsamındaki büyükşehirlerde bulunan “16.05.2012 tarihli ve 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında rezerv yapı alanı ve riskli alan olarak belirlenen yerler ile riskli yapıların bulunduğu yerler”de yapılacak konut inşaatı projelerine ilişkin net alanı 150 m2’ye kadar konut teslimleri, kapsam dışı bırakılmıştır. Dolayısıyla konutlardaki KDV oran artışı kentsel dönüşüm önünde bir engel teşkil etmeyecektir.
