CHP Milletvekili Muharrem Kılıç, fındığa yapılan "süper" desteğe karşın kayısının "perişan" halini, "Kayısı Birlik'in işlevsizliğini, destek görememesini" Sanayi ve Ticaret Bakanı Ali Coşkun'a sordu ve yanıt istedi.
"ÇİFTE STANDART VAR.."
Kılıç, 2 Eylül Cuma günü, Coşkun'un yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığına sunduğu soru önergesinde, fındık ve kayısı ile ilgili "çifte standart" uygulandığı değerlendirmesini dile getirdi.
Muharrem Kılıç, önergesinde şunları söyledi:
..Kuru kayısı sezonu Temmuz 2005de başlamış olup, üreticinin örgütsüz ve çaresizliği nedeniyle 1-1,5 YTL gibi kayısının maliyetini bile kurtarmayan fiyatlarla ürünü elinden alınmaya başlanmıştır. Bu durumu bir soru önergesiyle sayın Başbakanın da dikkatine sunduğumuz halde henüz bir yanıt alınamamıştır.
Hükümetin tarım konusundaki genel politikası böyle diye düşünürken, 16 Ağustos tarihinde Fisko Birlik tarafından fındık fiyatı açıklandı. Bu fiyat kilogram olarak 7,450 YTL olup bugüne kadar dolar bazında fındığa verilen en büyük fiyattır. Alınacak fındık bedellerinin de peşin olarak ödeneceği açıklanmıştır. Bu doğaldır ki, fındık üreticilerini çok sevindirdi. Fındık üreticilerinin ekonomik durumlarının düzelecek olması şüphesiz bizi de çok sevindirdi.
Fındık üreticileri, fındık sezonu başladığında ürünlerinin değeri hemen belirlenmiş ve çiftçi mağdur edilmemiştir. Kayısı fiyatı ise, kayısı sezonu başladıktan bir ay sonra Kayısı Birlik 22 Ağustos tarihinde fiyat açıklayacağını basına bildirdiği halde daha sonra Sanayi ve Ticaret Bakanlığının Yeniden Yapılandırma Kurulunun önerisiyle fiyat açıklanmayarak avans-fark olarak ödeneceği belirtilmiştir. 23 Ağustos günü ise birinci kalite kayısı fiyatı 1,7 YTL olarak belirlenerek, alımlarda bedelin yüzde 20sinin peşin, kalanının ise 3 ay sonra ödeneceği açıklanmıştır. Bu durumda normal kayısı alımı 1,2-1,3 YTL civarında olacağından doğaldır ki, hiçbir üretici kayısı satmak için Kayısı Birliğe başvurmamıştır. Şu anda örgütsüz ve güçsüz çiftçi tüccarın eline terkedilmiştir.
Her ikisi de ihraç ürünü olan kayısı ve fındığı karşılaştıracak olursak aradaki çifte standardı hemen görürüz. Kayısı Birlik ve Fisko Birlik, her ikisi de yeniden yapılandırma kapsamındadır. Fisko Birlikin kredi borcu Kayısı Birlikin yaklaşık 20 katıdır. Aynı konumda ve kredi borcu 20 kat daha fazla olan Fisko Birlik, fındık için çok rahatlıkla değerinde fiyat belirleyebildiği ve bu fiyatı da peşin olarak açıklayabildiği halde, Kayısı Birlik üzerinde baskı oluşturularak fiyat açıklaması engellenmektedir. Kayısı Birlike avanhs-fark diye bir fiyat açıklaması önerilmektedir. Yıllara göre fındık fiyatları yükselirken, kayısı fiyatları düşmektedir.
1999da dolar bazında kayısı fiyatı fındığın 1,5 katıdır. 2004e kadar da dolar bazında kayısıyla eş değer fiyatlarla giden fındık 2005 yılında 5,5 dolar düzeyine çıkmış ancak kayısı fiyatı 1-1,5 dolar düzeyine düşmüştür.
BAKANA SORULAR
Kılıç, daha sonra bakana yanıtlanması istemiyle şu soruları yöneltti:
"1- Bakanlık olarak her ikisi de yeniden yapılandırma kapsamında olan Fisko Birlikin fiyat açıklamasına müdahale edilmediği halde Kayısı Birlik üzerinde baskı oluşturularak baş fiyat açıklamasının engellenmesini nasıl açıklıyorsunuz?
2- Kayısının desteklenmesi durumunda aynı miktar yapılacak kayısı ihracı karşılığında ülkemize girecek döviz miktarının da azalacağı bir gerçek olmasına ve bununla ilgili uyarıları defalarca yapmamıza rağmen bu konuda bir önlem alınmamasının nedenleri nelerdir?
3- 2005 yılı kayısı alımı için Kayısı Birlik için Bakanlığınızca Hazineye ürün alım kredisi teklifinde bulunulmuş mudur?
4- 2005 yılı için Bakanlığınızca birliklere verilmesi önerilen ürün alım kredi miktarları ve bu birliklere Hazine tarafından verilen ürün alım kredileri ne kadardır? Bu kredilerin önerilmesinde ve verilmesinde hangi kriterler esas alınmaktadır.
5- Hükümetiniz döneminde tüm birliklere yıllara göre verilen kredi miktarları ne kadardır?
6- Malatya çiftçisinden çok önemli bir destek görerek iktidar olan bir iktidarın bakanı olarak Malatya çiftçisini kendi haline terk ederek maliyeti 2 YTLnin üzerinde olan kayısı ürününün 1,3-1,5 YTL gibi fiyatlarla zararına çiftçinin elinden alınmasına seyirci mi kalacaksınız?"
