SON DAKİKA
SON DEPREMLER

Celal Yalvaç Üzerine

0
Güncellendi - 2016-07-15 04:45:10
Celal Yalvaç Üzerine
A- A+ PAYLAŞ

..Malatya'ya dair araştırma yapan herkese yardımcı olan Celal Yalvaç..

Süleyman ÖZEROL Yazdı    

sozmezirme@gmail.com

1988 yılında Malatya’da Gazi İlkokulu'nda Alt Özel Sınıf Öğretmeni iken tanıştığımız gazeteci Dinçer Ergenekonlu’ya ‘Yenilenen Köy Ballıkaya’ adı çalışmamın sözünü edince, ‘Getir, H. Nedim Şahhüseyinoğlu ağabeyimiz hele bir incelesin’ dedi. Hamle Gazetesi'nde H. Nedim Şahhüseyinoğlu ile görüştüğümde, çalışmamı Görüş Gazetesi'nden Celal Yalvaç’a incelemek üzere verdiğini söyledi. Birlikte o zaman Kazancı İşhanı'nda olan, Celal Yalvaç’ın bürosuna gittik. Orada, bugün birçoğu aramızda olmayan birçok kişi vardı. Tanıştık ve çalışmamı incelemekte olduğunu söyledi. Kendisi, araştırmacı- şair- yazar-  gazeteci- tarihçi yönünün yanı sıra geçimini sağladığı iş olarak da fotoğraf makinesi- daktilo vb. onarımı ile uğraşıyordu.

Derken okullar tatile girdi ve Ağustos ortalarında Görüş’ün birinci sayfasında, ‘Yenilenen Köy Ballıkaya, Öğretmen Süleyman Özerol’un titizlikle hazırlanmış olduğu bir çevre incelemesi’, ‘Tez özelliği taşıyan bir inceleme’ gibi ön tanıtımlar başladı. Birkaç gün süren bu ön tanıtımların ardından 37 gün tam sütun olarak yayınlandı. 1989’da, ‘Yenilenen Köy Ballıkaya ve Ballıkaya’dan Derlemeler Üzerine’ başlığı altında 19 gün yayınlanan çalışmam ise, önceki çalışmayı tamamlar nitelikteydi. İkisini birleştirerek tek dosya haline getirdim. Bu çalışmamın hazırlanmasında emeği geçen babam Hasan Özerol, ABD Indiana Üniversitesinden Prof. Dr. İlhan Başgöz, yayınlanmasında katkı sunan H. Nedim Şahhüseyinoğlu ve Celal Yalvaç bana önderlik ettiler. [1]

Celal Yalvaç ile tanıştıktan sonra her hafta bir ya da birkaç gün okuldan çıktıktan sonra işyerine uğramaya başladım. Orada birçok kişi ile tanıştım. Belki bazılarının adlarını anımsayamayacağım ama fotoğraf makinesi onarımı ile birlikte Malatya’nın tarihsel, kültürel konuları ile ilgili çalışmaları gerçekleştiren Celal Yalvaç’ın yanı boş kalmazdı. Sanırım kazancının üçte birini çay, kahve parası olarak veriyordu.

Bu kişiler ile ilgili kısa bilgiler vermemin yararlı olacağını düşünüyorum.

Bir dönem Malatya Hapishanesi'nde yatmış olan Kemal Tahir'in Malatya'ya dair olayları konu eden "Karılar Koğuşu" ve "Namusçular" romanlarının kişilerinden Hekiminoğlu Muhammet Dayı hemen her gittiğimde orada olurdu. Tütününü sarar, eskilerden söz ederdi.

Çok yönlü sanatçı Hasan Basri Tuncel, o sıralar daha çok fotoğraf çekme işi ile ilgileniyordu. Bir süre sonra da kitaplarını yayınlamaya başladı.

Malatya’da kayısıyı altmışlı yıllarda gündeme oturtan Ziraat Yüksek Mühendisi Mustafa Geban, farklı düşünceleri ve görüşleri ile ayrı bir kişilikti.

Malatya’nın en üretken araştırmacısı merhum Ahmet Şentürk, bakarsınız elinde bir kâğıt ile gelmiş, Celal Yalvaç’tan fikir alıyor ve çay bile içmeden gidiyordu.

Osmanlıcayı çok iyi bilen, Niyazi Mısri ve Malatyalı ünlüleri konu edinen eğitimci merhum Hüseyin Çolak, emekli olduktan sonra sakal bırakmış ve alim görünümünde, ağırbaşlı bir kişiliğe sahip biriydi.

Hadi Çekirdek, yıllarca muhtarlar derneği başkanlığı yapmış, Malatya’da tüm cenazelere, etkinliklere katılmasıyla ünlü, çok duygusal ve ağırbaşlı bir kişiliğe sahipti. Celal Yalvaç’ın yerinde karşılaşmalarımızda, “Neydiysin, Yaşar neydiy? Gazete çoh eyi gediyi, gözel gonulara değiniysiğiz” derdi.

Fırat havzası ile ilgili derleme ve araştırma çalışmalarıyla ünlü Sabri Kelemeroğlu da başka gönüllü kültür adamı idi. Celal Yalvaç olmasa bile yanıma gelirdi ve sohbet ederdik dernekte ya da Turfanda İşhanı'ndaki bürosunda. O'nun aramızdan ayrılışı da yine Celal Yalvaç’ı ziyarete geldiği bir günde Turfanda İş Hanı'nda olmuştu.

Malatya’da Malatyalılar Derneği kurulmuştu ve derneğin kurucularından Raşit Kısacık ile Erdal Karabağ da Celal Yalvaç’a konuk olanlardandı.

ADD Malatya Şubesine uğrayan İnönü Üniversitesi öğretim üyelerinden birçoğu da zaman zaman Celal Yalvaç ile söyleşir, bilgi alışverişinde bulunurlardı. İkram Saraç, Mihriban Şengül, Mehmet Metiner aklıma gelenler…

Bir süre sonra Ankara’da yaşamaya başlayan ve 2 yıl önce kaybettiğimiz köy enstitülü, araştırmacı yazar Hasan Nedim Şahhüseyinoğlu, Malatya’ya geldikçe mutlaka Celal Yalvaç’a uğrardı. Hakkında hazırladığım kitap ile ilgili olarak kendisi ile yaptığım söyleşide, merhum Şahhüseyinoğlu, “Yayınlanan 17 kitabınızın büyük bölümü halk kültürü alanındaki çalışmalarınızın ürünü. Bu alanda örnek verebileceğiniz biri var mı?” soruma şöyle yanıt vermişti:

"Araştırmacı denilince Malatyalı Celal Yalvaç’ı anımsarım…

Celal Yalvaç, Malatya’nın yetiştirdiği önemli kişilerden biridir. 1936 yılı doğumlu olup, ticaret lisesini bitirmiş, kol ve beyin gücünü birleştirerek üreten bir emekçidir. Ekonomik giderlerini karşılamak amacıyla daktilo ve fotoğraf makinesi onarımıyla uğraşırken; asıl çalışmasını Malatya’nın tarihsel, toplumsal, siyasal ve kültürel konularını araştırmaya yöneltmiştir. Malatya’nın tüm ilçelerini, yerleşim tarihi eski olan köyleri gezmiş; bu yerlerde bulunan cami, türbe, kale, mezar ve ziyaretleri inceleyerek sözlü ve yazılı bilgi ve belge toplamış, fotoğraflarını da çekerek zengin bir belgelik (arşiv) oluşturmuştur. Yine Malatya ve çevre iller ile ilçeleri ile ilgili yazılı kaynakları toplamış, her konuda yararlanılacak zengin bir kitaplık (kütüphane) da oluşturmuştur. Araştırmalarından bazılarını yerel gazetelerde ve dergilerde yayınlayarak okurlara sunmuştur.

Malatya’daki tarihsel konu ve yapılarla ilgili araştırma yapmaya başlayanların ilk başvuru kaynağıdır. Kitap yayınlamamış ama kendisine başvuran herkese yardımcı olmuş, gerektiğinde başka araştırmacılara ya da kişilere-kurumlara yönlendirmiştir. Diğer bir anlatımla, bir üniversite işlevini/görevini üstlenmiştir. Celal Yalvaç; güzel yüzlü ve “Gardaş- Begim, sen yabancı değilsin” söylemiyle başlattığı hoş sohbeti, herkese yardımcı olmaya çalışması özelliklerinin temelini ve özünü oluşturmaktadır.

Öğretmenliğim ve araştırma yaptığım dönemlerde başvurduğum kaynak kişi olmuştu. Bazıları, “Sen solcusun, Celal sağcı; nasıl anlaşıyorsunuz?” diyorlardı. Evet, görüşlerimiz söylendiği gibidir. Ama Celal sağcı-solcu değil; okuyan, araştıran, eser üreten, toplumun birlikteliğinden yana olanlara, ayrım yapmadan herkese yardımcı olmaktadır. Celal’i Celal yapan, onurlu kılan bu saygın özellikleridir. Celal’i seviyorum, sağlıklı ve mutlu bir yaşam diliyorum. [2]"

Hasan Nedim Şahhüseyinoğlu, 25 nisan 2014 tarihinde aramızdan ayrıldı ve onun da yerine Malatya'ya her gelişimde Celal Yalvaç'a uğrar, hal hatır eder, saygılarımı sunar, fikir alışverişinde bulunurum. Zaman zaman da kendisi ile ilgili yaşamöyküsel derlemeler yaptım. Bu derlemeleri sürdürüyorum.

Herkese yardımcı olan Sayın Celal Yalvaç hakkında birkaç satır da olsa bir şeyler yazmanın zorunluluğunu duyarak başlangıç yaptım. Yakın zamanda onun ile ilgili başka yazılar da paylaşmayı istiyorum.

____

(*) Geçmişten günümüze Malatya Şairleri…

[1] Süleyman ÖZEROL: “Dirençli Eğitimci-Örgütçü ve Araştırmacı Hasan Nedim Şahhüseyinoğlu”, Ürün Yayınları, Ankara 2009, s. 5, (21 Şubat 2008)

[2] Süleyman ÖZEROL: A. g. y. s. 284

celalyalvaç2

UYARI: Sitemizde çoğunlukla muhabir arkadaşlarımızın imzalarıyla ya da mensubu oldukları basın kuruluşları kaynak belirtilerek yayınlanan üstteki haber benzeri araştırmalar, haberler, röportajlar, maalesef “emek hırsızı” –özellikle de biri sürekli olmak üzere- sözde bazı internet yayıncıları tarafından, ya aynen ya da küçük bazı değişiklikler yapılarak, kendi özel araştırmaları ya da haberleriymiş gibi kendi yayın organlarında yayınlanabilmektedir. Haber kaynağıyla ya da araştırmasıyla, istihbaratıyla uzaktan yakından ilgisi olmayan, sadece gerçek gazetecilerin ‘kamuoyunun bilgisine sunulmuş’ emeğinin üzerine ‘çöküp’, gazetecilik- habercilik yaptıklarını zanneden ve böylece kamuoyunu da aldatanların bulunduğuna bir kez daha dikkat çekerken, söz konusu unsurları da ‘gerçek gazetecilerin emeğini çalmamaları’ konusunda uyarıyoruz.
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmayacaktır.

Yorum yazın

İsim yazmalısınız
Doğru bir email yazmalısınız
Yorum yazmalısınız

14 yorum yapılmış

  • Süleyman Özerol (3 yıl önce)
    Sayın Celal Yalvaç, kendisi ile ilgili 100 sayfadan fazla yazıyı epey bir zaman önce bana verdi ve bunları kaydettim. Hatta kitap tasarımı düzenine koydum. Geriye doğru gidip fotoğraflarımızı da karıştırarak yenden düzenlemek ve yayınlamak istiyorum. Aslında onun hakkında yüzlerce sayfa yazmak gerekir. Ancak elimde olanı değerlendirmek iyi olacak...
    0
    0
    Yanıtla
  • Salih KAYHAN (7 yıl önce)
    Celal abi ile tanışmamız (yaş farkımız olsa da amca diyemeyeceğim kadar kendisini genç görmekteyim) 1983-1984 lere dayanıyor. Fotoğraf makinem arızalanmış fotoğraf stüdyoları da Celal abiye yönlendirmişti. O vesile ile tanışmış olduk. Fotoğraf üzerine sohbetler eder arşivindeki fotoğraf ve fotoğraf yarışmaları ile ilgili kaynakları bizlerle paylaşırdı. Her fırsatta yanına uğramaya çalışıyorum (bu aralar aksatsam da) Allah tan sağlıklı ömürler diliyorum. Saygılarımla...
    0
    0
    Yanıtla
  • MUSTAFA SÜTÇÜOĞLU (7 yıl önce)
    BENİMDE FOTOĞRAF MAKİNELERİNİ TAMİR EDERDİ ,SAYGI DUYUP SOHPET EDDİĞİM KİŞİDİR[ESKİ BAĞKUR MÜDÜRÜ]
    0
    0
    Yanıtla
  • Bayram Murat Asma (7 yıl önce)
    Celal Amca paylaşmayı sever. Kütüphanesinin kapısı herkese açıktır. Kayısı ile ilgili hazırladığım kitaplara çok katkısı olmuştur. Mevlam sağlık ve uzun ömür versin.
    0
    0
    Yanıtla
  • Murat Alabaş (7 yıl önce)
    Merhaba herkes az bile yazmış. Mahallemizin MALATYA mizin yaşayan tarihi Celal amcamız sağlıklı bir ömür diliyorum.Hayirli Ramazan lar olsun .Allah başımızdan eksik etmesin. Almanya'dan selamlar.Avrupa Malatya lilar federasyonu Genel Başkanı Murat Alabaş.
    0
    0
    Yanıtla
  • Temel BAYHAN (7 yıl önce)
    Yorumlarda Celal Abinin, Yaklaşık 15.000 adet kitabı barındıran bir kütüphaneye sahip olduğu belirtilmiş, kitapları ile ilgili benim anım ise şöyle, 1980 -1981 yıllarında üniversiteden arkadaşım Abdulbaki Özağca ile Celal Abinin Fuzuli caddesindeki Daktilo ve Fotoğraf makinesi tamiratı iş yerine ara sıra uğrardık. (Tamirat iş yeri derken tamirattan ziyade eş – dostların uğrak yeriydi.) Üniversitede bizler kitaplarımızı ders notları ile idare etmeye çalışırken bir gün bir baktım Celal abinin dükkanında kitaplarının arasında bizim hocaların kitaplarından birini görünce hayretler içinde kaldım. Kitap sevgisini o sıralarda gördüm. Celal abiye sağlıklı ömürler diler ellerinden öperim.
    0
    0
    Yanıtla
  • Mehmet Orhan (7 yıl önce)
    Saygıdeğer büyüğümüz Celal amcamıza hayırlı uzun ömürler diler ellerinden öperim.
    0
    0
    Yanıtla
  • Nihat Abacı (7 yıl önce)
    "Malatya’ya dair araştırma yapan herkese yardımcı olan Celal Yalvaç.." başlığı güzel olmuş Süleyman hocam. Celal Yalvaç ile ilgili veya Bahadır Altaş'ın deyimiyle Celal Amca ile ilgili Basın İlan Kurumu'nun yayınlarından,"Basın Hayatı" dergisine de bir haber yapma planımı da buradan belirtmek isterim.
    0
    0
    Yanıtla
  • Süleyman Özerol (4 yıl önce)Nihat Abacı isimli kullanıcı yorumuna
    Merhaba Nihat Bey Celal Yalvaç, kendisini tanıdığım 1988 yılından buyana “Malatya’ya dair araştırma yapan herkese yardımcı olan” biridir. Kitap yayınlamamıştır ama yüzlerce kitapta kaleminin izi vardır. Pek çok tezde, ödevde, araştırmada da...
    0
    0
    Yanıtla
  • Ertaç Önal (7 yıl önce)
    Hey gidi koca tarihçi, araştırmacı yazar, Malatya’nın Celal Ağabegi. Daha lise talebesiyken Foto spor Yusuf Uğrar ve rahmetli Dilaver Uyanık vasıtasıyla tanışıp ilerleyen zamanda gönül dostluğumuzu pekiştirdiğimiz, her konuda akıl danıştığımız, bilgi ve tecrübesinden feyiz aldığımız arkadaşlar arasındaki anlaşmazlıklara adil hakem misyonunu üstlenen denge unsuru Celal ağabegimiz. Konken arkadaşımız, sinema, gezi ve Plaj arkadaşımız velhasıl yılların eskitemediği eskimeyen dostumuz Celal ağabegimizi tanımlayan bir yazı yazmayı çoktandır planlıyordum ama sevgili Süleymen Özerol erken davrandı. Kalemine sağlık Süleyman hocam, ellerin dert görmesin. Celal ağabegimizin bitmek bilmeyen ‘’Malatya Tarihi’’ ve eşsiz kitap-gazete arşivinden de bahsetmeni isterim. Selam ve sevgilerimle.
    0
    0
    Yanıtla
  • Süleyman Özerol (4 yıl önce)Ertaç Önal isimli kullanıcı yorumuna
    Ertaç Bey Merhaba Celal Yalvaç ile 1988 yılında tanıştım yakından... Siz daha önceden tanıyorsunuzdur mutlaka. Farklı bakış açısı ile yazacağınızı düşünüyorum. Selamlar, saygılar...
    0
    0
    Yanıtla
  • Nezir Kızılkaya (7 yıl önce)
    Celal Yalvaç Malatya kültür dünyasının da en önemli unsurlarından ve temel yapı taşlarından biridir. Ömrünü Malatya için bir kültürel bellek oluşturmaya adamış, yüzlerce bilimsel esere katkı sağlamış, olanakların en kıt olduğu dönemlerde dahi bu uğurda maddi ve manevi fedakârlıklarda bulunmuştur. Malatya Tarihi, Malatya Kitabeleri, Malatya Basın tarihi, Malatya’daki yer isimleri ve Malatya Camileri konusunda çalışmalar yapmıştır. Özellikle sahip olduğu eşsiz arşiv, konusu Malatya olan herkes için bir başvuru kaynağıdır. Bu yüzden uzun yıllar boyunca gününün önemli bir bölümünü kendisinden yardım isteyen araştırmacılara ayırmıştır. Dikkat çeken özelliklerinden biri de büyük küçük, mesleği ve kariyeri ne olursa olsun herkese karşı oldukça saygılı ve itinalı tavrıdır. Eleştirisi bile oldukça yumuşak bir ses tonu ve özenle seçilmiş kelimeler ile olur. Yaklaşık 15.000 adet kitabı barındıran bir kütüphaneye sahip olan Celal Yalvaç için kitap, hayatındaki en önemi olgudur. Onun kitaplara bakış açısı çoğumuzun kitap algısı ile örtüşmez. Kitaplar onun için adeta su ve yemek gibidir. Bir kişinin okuduğu kitaplar, zekâsını ve diğer yeteneklerini o yapıtların oranında arttırır. Çocukluk yıllarından beri iyi bir okuyucu olan Celal Yalvaç’ın olağandışı sayılabilecek hafızasının kaynağının bu kitaplar olduğunu düşünmek yanlış olmaz. Üstelik ilgisini ve zekâsını çok çeşitli alanlarda yazılan eserlere aktarabilme yeteneğinin de okunan binlerce kitabın sonucu olduğu oldukça açıktır. Celal Yalvaç bu güçlü hafızası ile unutulmuş, unutulmaya yüz tutmuş, hatta artık bizim için bir hayal olmaktan başka bir şey ifade etmeyen ne kadar hatıramız var ise canlandırmış ve getirip tam karşımıza koymuştur.
    0
    0
    Yanıtla
  • M.Bahadır Altaş (7 yıl önce)
    Sn.Celal Yalvaç (Bizim için o Celal amca) Malatya'nın yaşayan ve yaşatan bir tarihçisidir. O tanımak onun sohbetlerine tanıklık etmek bizim için her zaman bir kazanım olmuştur. Benim onunla her karşılaştığına bana sorduğu ilk soru Malatya ile ilgili çıkan yeni bir kitap varsa onu alıp almadığım olmuştur almamışsan mutlaka temin et olmuştur. Malatyalının hasıdır. Bizlerin için Malatya sevdasının oluşmasında rehber olmuştur. Olmaya da devam edecektir.Allah sağlık afiyet ve uzun ömür versin.
    0
    0
    Yanıtla
  • Allah sağlık ve uznun ömür versin celal amcaya
    0
    0
    Yanıtla