Çiftçiye Bağ-Kur Darbesi

Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, il müdürlükleri ile yaptığı bir iç yazışma ile tarımda kendi adına çalışan çiftçilerden ürün satışı sırasında prim borçlarına mahsuben yapılacak kesintiyi %1’den % 5 oranına çıkardı.
 
SGK Başkanlığı’nın herhangi bir tebliğ yayınlamadan emrivaki nitelikteki bir iç yazışma ile tarımda tevfikat oranını 5 kat yükselten bu uygulaması, sosyal güvenlik uzmanları tarafından yasa dışı olarak nitelendiriliyor. 
 
E-Posta İle Çiftçiye Kesinti Darbesi 
 
Edinilen bilgiye göre, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, il müdürlüklerine bir elektronik posta yazısı göndererek, tevkifat yapmakla yükümlü olan gerçek ve tüzel kişilerin, tarımsal faaliyette bulunanlardan satın aldıkları ürün bedelleri üzerinden prim borçlarına mahsuben %5 oranında tevkifat yapmaları gerektiği yönünde talimatlandırılması gerektiğini bildirdi. 
 
SGK Başkanlığı Sigortalılar Prim Daire Başkanlığı tarafından SGK İl Müdürlüklerine gönderilen yazıda, yeni uygulamanın yerine getirilmesini için tarımsal satış sırasında tevkifat yapmakla yükümlü olan gerçek ve tüzel kişiler ile bunların üst birliklerine duyurulması istendi. 
 
Uzmanlar: ‘% 5 Kesinti Yasadışı Çünkü Tebliğ Yok’ 
 
SGK Başkanlığı’nın çiftçiye darbe niteliğindeki tarımda tevfikat oranını % 5’e yükselten yeni uygulaması sosyal güvenlik uzmanları tarafından yasa dışı olarak nitelendiriliyor. 
 
Uzmanlar, tevkifat oranının % 5 oranında uygulanmasına ilişkin yönetmelikte belirtilen usul ve esasları belirleyen bir tebliğin yayınlanmadığını belirterek, ‘Tebliğ yayınlanmadan tarımsal ürünlerden %5 oranında kesinti yapılması yasal değildir. Bu konu iç yazışma ile düzenlenemez. Yasal dayanak ancak tebliğ yayınlanarak mümkündür. SGK’nın yanlış bir yöntem takip etmektedir. Bu nedenle yasal dayanağı olmayan kesintinin uygulanması yasa dışı olacaktır’ şeklinde konuşuyor. 
 
% 5 Çok Yüksek Bir Oran 
 
Malatya gibi geçim kaynağı başta kayısı olmak üzere tarımsal ürünler olan illerde yüzde 5 Bağ-Kur tevkifat oranının çok yüksek olduğu ve piyasaları olumsuz etkileyeceğini de vurgulayan uzmanlar, bu oranın hem düşürülmesi hem de yasal bir dayanağa kavuşturulması gerektiğini vurguluyor. Kesinti oranının düşürülmemesi halinde kayıt dışı satışların artacağına dikkat çeken uzmanlar, ‘Malatya TSO, Ziraat Odası ve Ticaret Borsası büyük sıkıntı yaratacak olan bu sorunun çözümü için SGK ve siyasiler nezdinde girişimde bulunmalıdır. Bu oran geçerli olduğu takdirde son bir yılın kayısı piyasası verilerine göre 15 milyon TL’lik bir kesinti yapılmış olacaktır. Bu durum Malatya ekonomisini ve özellikle kayısı üreticisini büyük sıkıntıya sokacaktır’ uyarısını yapıyor. 
 
Çözüm Borçsuzluk Belgesi Almak mı Olacak? 
 
Uzmanlar, sigortalılığı tescilli bulunan çiftçilerin ürün satışlarında Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan alacakları borçsuzluk belgesi ile satacakları ürün bedellerinden tevkifat yapılmasını engelleyebileceğini vurguladı. 
 
Uzmanlar, ayrıca düzenlemede Bağ-Kur tevkifatı yapılması konusunda bir ayrım yapılmadığı için Bağ-Kur prim borcu olmayan çiftçilerin satmış oldukları ürünlerde alım yapan kurum ya da kuruluşlarca kesinti yapılması zorunlu olduğundan, bu durumda olanların mağdur olacağını da belirtiyor.