Ardahan Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Zehra Tuğba ABACI, araştırıcı olarak yer aldığı Avrupa Birliği 7. Çerçeve programları Marie Curie Uluslararası Araştırma Personeli Değişim Programı (International Research Staff Exchange Scheme-IRSES) kapsamında, Çin’e gitti.
ARÜ Öğretim Üyesi, kısa adı ‘Stone’ olan “Orta Asya, Kafkasya ve Avrupa’da taş çekirdekli meyve ağaçlarında genetik çeşitlilik” başlıklı proje için Çin’in Yingkou şehrindeki Liaoning Pomoloji Enstitüsü’nde Fransa’dan katılan INRA Kayısı Çalışma Grubu Başkanı Dr. Jean Marc AUDERGON, Francaise GILLES ve Çinli meslektaşları ile birlikte bir ay süreyle kayısı konusunda bilimsel çalışmalar yaptı. Araştırma kapsamında kayısının anavatanı olan Çin’de kayısı yetiştirme, üretim ve pazarlama teknikleri ile bölgede yetişen kayısıların pomolojik ve biyokimyasal özellikleri incelendi.
Proje kapsamında Türkiye ve Fransa’dan götürülen yerel kayısı çeşitlerine ait çekirdekler Liaoning Pomoloji Enstitüsündeki kayısı koleksiyon bahçesinde oluşturulan yabancı çeşitlere ait bölüme ekilerek muhafaza edilecek. Benzer şekilde Çin’de ticari olarak yetiştiriciliği yapılan bazı yerel kayısı çeşitlerinin çekirdekleri de Türkiye’ye getirilerek Malatya’da bulunan İnönü Üniversitesi Kayısı Araştırma ve Uygulama Merkezi Bahçesine ekilerek muhafaza edilecek.
“ÇİN’DEKİ KAYISI TÜRLERİNİN ŞEKER ORANI DAHA DÜŞÜK”
ARÜ Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Zehra Tuğba ABACI, Çin’de birçok yerel kayısı çeşidinin bulunduğunu ve bu çeşitlerin Türkiye’deki çeşitlere oranla daha büyük olmasına rağmen şeker oranının düşük ve asitliğinin yüksek olduğunu; bu durumun bölgenin yağış ve nem oranının yüksek olmasından kaynaklandığını söyledi. Abacı, özellikle Sincan Özerk Bölgesi’nde yetiştirilen kayısıların ise tüysüz ve şeker oranlarının yüksek olduğunu bildirdi. Yrd. Doç. Dr. Abacı, Çin’deki bu çalışmalar kapsamında 31 Temmuz’da düzenlenen “FP7 Multilateral Kayısı: Türkiye, Fransa ve Çin” konulu seminerde “Türkiye’de kayısı üretimi ve ıslah çalışmaları” başlıklı sunum gerçekleştirdi. Türkiye’de kayısı üretimi, önemli kayısı çeşitleri, kayısı kurutma yöntemleri ve ıslah çalışmaları gibi birçok konuda bilgi verdi. Seminer sonrasında Ardahan ve İnönü Üniversiteleri ile Türkiye’yi tanıtıcı etkinlik yapıldı. Çinli ve Fransız akademisyenlerin sunuma yoğun ilgi gösterdiği ve seminerin Çin basınında da yer aldığı belirtilirken, Fransız ve Çinli katılımcıların yılsonunda Türkiye’yi ziyaret edecekleri bildirildi.
ARÜ Öğretim Üyesi, genel koordinatörlüğünü Fransa Ulusal Tarımsal Araştırma Enstitüsünden Prof. Dr. Véronique Decrooq’un yaptığı çokuluslu projede Fransa, Almanya, Çin, Azerbaycan ve Türkiye’nin ortak olarak yer aldığını söyledi. Prof. Dr. Véronique Decrooq, Ocak 2011’de başlayan proje kapsamında kayısı, şeftali ve kirazda genetik çeşitliliğin moleküler tekniklerle analiz edilmesi, kayısı, şeftali ve kirazın şarka virüsüne dayanıklılık durumunun belirlenmesi ve elde edilen verilerin kayısı, şeftali ve kiraz ıslah çalışmalarında kullanılarak ıslah aktivitelerinin optimize edilmesinin amaçlandığını belirtti. Birinci dilimi 2014 yılında tamamlanacak olan projede 2015 yılında çok sayıda ülke ve araştırmacının yer alacağı daha büyük bir ıslah projesinin hazırlık çalışmalarının devam ettiği bildirildi.
