Çevre ve Su İşleri Bakanı Prof. Dr. Veysel Eroğlu, Cumartesi günü çeşitli açılış, temel atma ve ziyaret programları nedeniyle Malatya’ya gelecek. Bakan Eroğlu’ndan Malatya programında çözüm talep edilecek en önemli sorunlardan birisi Eskimalatya’daki tarım arazilerinin sulanmasında yaşanan sıkıntılar olacak.
Eskimalatya’daki tarım arazilerinin sulanma problemi 1960’lı yıllarda olduğu gibi bugünde ciddi bir şekilde gündemde duruyor. 1960’lı yıllarda Eskimalatya’daki tarım arazilerinin sulanabilmesi için ortaya atılan projenin, o günün şartlarında hazırlanan “Milli Baraj” projesi olduğu görülüyor. DSİ tarafından 1966 yılında etüt projesi hazırlanan Milli Barajı’nın derme Sulama Kanalı’nda yıl içinde yaklaşık 6-7 ay boşa akan suyunun depolanarak Eskimalatya’daki tarım arazilerine verilmesinin hedeflendiği belirtiliyor. Ancak, 1970’yı yıllarda DSİ’nin Çat Barajı’nı gündeme alması ile birlikte, Çat Barajı’ndan Eskimalatya’ya verilecek su ile bu bölgedeki tarım arazilerinin rahatlıkla sulanabileceği hesaplanınca, Milli Barajı Projesinden vazgeçilmiş. Çat Barajı’ndan beklenilen verim alınamaması nedeniyle Eskimalatya’daki su sorunu son yıllarda daha da artarak yeniden yaşanmaya başladı. Bu durum, 1960’lı yıllarda olduğu gibi Eskimalatya’nın sulanması için yeniden müstakil bir projenin yapılmasını gündeme getirdi.
1975’DE TBMM’YE TAŞINAN “MİLLİ BARAJI”
Milli Barajı’nın hayata geçirilememesi nedeniyle konunun 1975 yılında TBMM gündemine taşındığı belirtildi. Dönemin Malatya Senatörü Hamdi Özer’in Cumhuriyet Senatosu Başkanlığına verdiği ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı tarafından yazılı olarak cevaplandırılmasını istediği 3 Temmuz 1975 tarihli soru önergesinde Milli Barajı ile ilgili iddialar gündeme getiriliyor ve projenin ne zaman yapılacağı soruluyor.
Malatya Senatörü Hamdi Özer’in soru önergesinde, “Malatya ilinin eski Malatya bucağına ait arazinin sulanması için Derme suyunun depo edecek bir gölet projesi mevcuttur. Sarılık mevkiine yapılacak bu göletle 6 ay süre ile boşluğa terk edilen Derme suyu depo edilecek ve çok geniş bir alan sulanmış olacaktır. Birkaç kişinin çıkarına aykırı olduğundan geri bırakıldığı ileri sürülen bu gölet, bölge halkının yararına ne zaman yapılacaktır” şeklindeki ifadeler kaydediliyor.
BAKANIN CEVABI: ÇAT BARaJI YAPILACAK, GEREK KALMADI
Dönemin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Selahattin Kılıç, Cumhuriyet Senatosu Malatya Üyesi Hamdi Özer’in soru önergesine yazılı olarak 21 Ağustos 1975 tarihinde cevap vererek, söz konusu Milli Barajı’nın yapılacak olan Çat Barajı’ndan bölgeye su verileceğinden vaz geçildiği aktarılıyor.
Dönemin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Selahattin Kılıç’ın Cumhuriyet Senatosu Malatya Üyesi Sayın Hamdi Özer’in Malatya ilindeki Derme suyuna ilişkin yazılı soru önergesinin cevabıdır” başlıklı soru önergesine verdiği cevap şu şekilde; “Önergede söz konusu edilen Malatya-Eski Malatya-Sarılık mevkiindeki Derme suyundan düşünülen depolama projesi 1966 yılında istikşafi etüdü hazırlanmış olan Malatya-Milli Barajıdır. Milli Barajı, rezervuarındaki keşif meyve bahçeleri dolayısıyla ekonomik bulunmamıştır. Derme suyu, menbalarının kış sularını biriktirecek olan Milli Barajı’nın inşasıyla, Malatya ovasında ilave olarak ancak 875 hektar arazi sulamak mümkün olmaktadır. Oysaki bugün Malatya Ovasında sulama suyu açığı olan arazi 4-5 bin hektardır. Bu husus göz önünde bulundurularak proje daha geniş kapsamda ele alınmış ve yukarıda sözü edilen arazilerin su açığını kapatmak üzere Abdülharap Gölü ayağında bir barajın (Çat Barajı) etüdüne başlanılmış bulunmaktadır. Çat Barajının temel ve malzeme etütleri hemen hemen ikmal edilmiş olup, teknik yapılabilirliği saptanmış durumdadır. Çat Projesinin tahakkuku halinde, hem Malatya Ovasının tüm su açığı kapatılmış olacak ve hem de Çerkezyazısında 10 bin hektar arazi daha sulanmış olacaktır. 1976 yılı sonuna kadar fizibilite etütlerinin tamamlanması programlaştırılan Çat Projesi, bu etütler sonunda teknik ve ekonomik yönden yapılabilir bulunduğu takdirde, bütçe imkanlarına bağlı olarak inşaat programlarının hazırlanması sırasında göz önünde bulundurulacaktır.”
ARŞİV FOTO: Kuraklık ve sulama suyu yetersizliği nedeniyle Eskimalatya bölgesinde, kanalizasyon şebekesinden alınan pis suların sulamada kullanıldığına ilişkin iddialar sık sık gündeme geliyor.
HABER: Burhan KARADUMAN, Yeni Malatya Gazetesi
