'Dişimi Kıracağım Dişimi!..'

CHP Malatya Milletvekili Mevlüt Aslanoğlu'nun, Malatya'da yapımı devam eden ve bir türlü tamamlanamayan baraj ve göletlerin yanı sıra yerine getirilmeyen katı atık tesisi ile ilgili soru önergelerini TBMM'de Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu yanıtladı.

Bakan, Aslanoğlu'nun yazılı soru önergelerini yanıtlarken, aralarında ilginç diyaloglar da geçti.

Meclis tutanaklarına göre, Aslanoğlu'nun soru önergeleri, bakanın yanıtı, tartışmalar şöyle:

"* Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Aşağıdaki sorularımın Çevre ve Orman Bakanı Sayın Prof. Dr. Veysel Eroğlu tarafından sözlü olarak cevaplandırılmasını arz ederim.
Saygılarımla.

Ferit Mevlüt Aslanoğlu
Malatya

DSİ tarafından yapılıp, sulama birliklerine devir edilen, sulama kanallarında, önemli su kayıplarının olduğu, özellikle, elektrik enerjisi kullanan birlikler borç batağına girmiş ödenemez borçlarla karşı karşıya kalmışlardır.

a) Sulama birlikleri ile ilgili yeni bir düzenleme yaparak DSİnin kontrolü altına vermeyi düşünüyor musunuz?
b) İçişleri Bakanlığına bağlı bu birliklerin İçişleri Bakanlığı ile ne gibi bir iş birliği vardır? İçişleri Bakanlığı bu birliklere ne gibi bir hizmet vermektedir?
c) Elektrik enerjisi kullanan birliklerle kullanmayan birlikler arasında sosyal bir denge oluşturmayı düşünüyor musunuz?
d) 20-30 yıl önce yapılan kanallarda hiçbir tadilat ve tamir yapılmadığı için çok önemli su kayıpları oluşmaktadır.Bu konuda nasıl bir önlem almayı düşünüyor musunuz?

ÇEVRE VE ORMAN BAKANI VEYSEL EROĞLU Sayın Aslanoğlu, şöyle ifade edeyim o zaman: Şu anda bu konuda sulama birlikleri kanunu bütün grupların da mutabakatıyla hazırlanmıştır, Bakanlar Kurulunda imzaya açıldı, önümüzdeki hafta Meclise intikal edeceğini ben müjdelemek istiyorum.

Pompacılık sulama tesislerimizi devralan sulama birliklerinin enerji bedeli sebebiyle ücretlerini cazibeli sulama tesislerine göre daha yüksek belirlemeleri sürdürülebilir işletmeciliğinin gereklerinden birisidir. Enerji giderlerinin toplam sulama ücreti içindeki oranı enerji birim fiyatıyla doğrudan ilgili olup bu husus Genel Müdürlüğümüzün, DSİ Genel Müdürlüğünün görev ve sorumluluk alanında bulunmamaktadır, Enerji Bakanlığıyla alakalı. Bu konuda da görüşmeler devam ediyor efendim.

Özellikle devir tarihinden itibaren sulama tesislerinin her türlü işletme, bakım ve onarım hizmetlerinin devralanlar tarafından yerine getirilmesi gerekmektedir. Bakım, onarım çalışmalarının idaremiz ve devralanlarca ortak yapılabilmesinin önünü açmak maksadıyla bak-onar ve ıslah et-iyileştir projeleri geliştirilmiştir. Bu projeler kapsamına alınacak işlerin maliyetinin yüzde 50si DSİ Genel Müdürlüğümüzce, kalan yüzde 50si ise devir alanlarca, yani sulama birliklerince karşılanacak olup, DSİ tarafından finanse edilen kısmı 6200 sayılı Kanun hükümleri doğrultusunda tahsil edilecektir.

***

* Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Aşağıdaki sorularımın Çevre ve Orman Bakanı Prof. Dr. Veysel Eroğlu tarafından sözlü olarak cevaplandırılmasını arz ederim.
Saygılarımla.

Ferit Mevlüt Aslanoğlu
Malatya

Malatya Belediyesi için yapılacağı belirtilen katı atık tesisi, 2008 ve 2009 bütçe görüşmeleri sırasında şahsınız tarafından defalarca söz verilmesine rağmen bugüne kadar hiçbir sonuç alınamamıştır.
Bu nedenle,
1) Şahsınız tarafından bizzat verilen sözünüzü yerine getirecek misiniz?
2) Malatya katı atık tesisi ne zaman başlayıp, ne zaman bitirilecektir?

ÇEVRE VE ORMAN BAKANI VEYSEL EROĞLU - Katı atıkla alakalı bir soru: Bilindiği üzere, bahse konu katı atık projesine ilişkin olarak 15/10/2008 tarihinde bilgilendirme kapsam ve özel format belirleme toplantısı gerçekleştirilmiş ve ÇED süreci başlatılmıştır. Ancak, Danıştay 8. Dairesinin kararı gereği özellikle düzenli depolama tesisleri için bu ibare iptal edildiğinden, verilen bu kararla katı atık düzenli depolama tesislerinin ormanlık arazilerde yer tahsisi konusunda sıkıntılar ortaya çıkmıştır. Yani yer tahsis edemedik ancak düzenli depolama projelerinin katı atık bertaraf tesisi projesi hâline dönüştürülmesi bir zaman aldı, bunu gerçekleştirdik. Projelerin yeniden düzenlenmesinden sonra, 15 Şubat 2010 tarihinde, bizzat kendimin de takibiyle, 52,8 hektarlık alanın yirmi dört ay süreli ön tahsisi Malatya Katı Atık Birliğine yapıldı, ön tahsisi takiben ÇED süreci başlatıldı, projeler hazırdır, ÇED onayını takiben uygulama projeleri onaylanacak ve inşaat başlayacaktır; bu müjdeyi de veriyorum.

***

Darende, Gökpınar sulama projesi 1994 yılından beri devam etmektedir. Asıl amacı yörenin sulama ihtiyacını gidermek olan bu proje her ne hikmetse yıllardır bitirilemiyor.
1) Gökpınar projesinde belirlenen kanalların bitirilmesi için gerekli ödenek verilecek mi?
2) Sulama projesi yerine, enerji üretim projesi ikame mi edilmektedir?
3) Özellikle, tüm mevsim enerji üretimine destek verildiği ve sulama projesinin rafa kaldırıldığı görüşü hakim olan bu proje için Darende halkına net ve açık cevabınız ne olacaktır?

ÇEVRE VE ORMAN BAKANI VEYSEL EROĞLU Gökpınar projesiyle alakalı çalışmalar iş planına uygun olarak devam etmektedir, çok hızlı devam ediyor, projenin 2011 yılında tamamlanmasını hedefliyoruz. Yıl boyunca sadece enerji üretimine destek verilmesi ve sulama projelerinin rafa kaldırılması söz konusu değildir burada. Protokolde de belirtildiği gibi, sulama mevsiminin dışında ve sulamalardan artan sular enerji üretiminde kullanılmaktadır.

***

* Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Aşağıdaki sorularımın Çevre ve Orman Bakanı Sayın Prof. Dr. Veysel Eroğlu tarafından sözlü olarak cevaplandırılmasını arz ederim.
Saygılarımla.

Ferit Mevlüt Aslanoğlu
Malatya

DSİ Genel Müdürlüğü tarafından Malatyada yapımı süren, baraj ve göletlerin
a) İnşaatlarına ne zaman başlanmıştır?
b) 7 yıllık iktidarınız sürecinde bitirilen bir tesis var mıdır?
c) DSİnin 7 yıllık toplam baraj ve gölet inşaatı için ayırdığı bütçesi nedir? Malatyaya 7 yıldır ne kadar ödenek verilmiştir?
d) Malatyada hiçbir baraj ve göleti hizmete açmayı düşünüyor musunuz?

ÇEVRE VE ORMAN BAKANI VEYSEL EROĞLU Malatyadaki barajların inşaata başlangıç tarihleri:
Yoncalı Barajı 1996, Boztepe 1997, Kapıkaya Barajı 1998, Hekimhan Güzelyurt Göleti ve Sulaması 1996, Darende Sofular Göleti ve Sulaması 1999, Arapgir Göleti ve Sulaması 1999, Doğanşehir Söğüt Göleti 2008.
FERİT MEVLÜT ASLANOĞLU (Malatya) Maşallah, yirmi yıl geçti, bir tanesi bitmedi Sayın Bakan, bir tanesi. Dişimi kıracağım dişimi Sayın Bakan.
ÇEVRE VE ORMAN BAKANI VEYSEL EROĞLU (Devamla) Tamam, dişini kırmaman için biten tesisleri yazacağım.
FERİT MEVLÜT ASLANOĞLU (Malatya) Bir tanesi bitse dişimi kıracağım.
ÇEVRE VE ORMAN BAKANI VEYSEL EROĞLU (Devamla) Biten tesisleri yazayım.
FERİT MEVLÜT ASLANOĞLU (Malatya) Dişimi, dişimi Yirmi sene ya
ÇEVRE VE ORMAN BAKANI VEYSEL EROĞLU (Devamla) Peki, müsaade et bir, müsaade et
Bakın, Hekimhan Güzelyurt Göleti ve Sulaması 2006 yılında, Darende Sofular Göleti 2006 yılı.
Dişini kırmanı istemem Sayın Vekilim.
FERİT MEVLÜT ASLANOĞLU (Malatya) Dişimi kıracağım, bir tane baraj
ÇEVRE VE ORMAN BAKANI VEYSEL EROĞLU (Devamla) Darende Sofular Göleti ve Sulaması 2008 yılı, Arapgir Göleti 2005 yılı
FERİT MEVLÜT ASLANOĞLU (Malatya) Sayın Bakan, su yok, su yok Su akmayan gölet
ÇEVRE VE ORMAN BAKANI VEYSEL EROĞLU (Devamla) Arapgir Göleti ve Sulaması 2007 yılı
FERİT MEVLÜT ASLANOĞLU (Malatya) Su akmıyor.
ÇEVRE VE ORMAN BAKANI VEYSEL EROĞLU (Devamla) Malatya ili taşkın koruma tesisi, bakın, 16 adet taşkın koruma tesisi; Hekimhan Hasançelebi
BİLGİN PAÇARIZ (Edirne) Sayın Bakan, bu göletler kaç dönüm yer suluyor?
FERİT MEVLÜT ASLANOĞLU (Malatya) Sayın Bakan
ÇEVRE VE ORMAN BAKANI VEYSEL EROĞLU (Devamla) Müsaade et, müsaade et, dişini koruyacağız.

Hekimhan Hasançelebi kasabası, Darende Ayvalı kasabası Killik ve Cevizlik Deresi, Darende ilçe merkezi, Kuluncak Sofular kasabası taşkın koruma, Doğanyol ilçe merkezi Mülk Deresi taşkın koruma, Hekimhan Yukarı Kirmanlı kasabası taşkın koruma, Kuluncak ilçe merkezi taşkın koruma, Hekimhan Güzelyurt kasabası taşkın koruma, Yeşilyurt kasabası Öncü, Salkonak ve Ortaköy köyleri taşkın koruma tesisleri, Darende Gedikağzı köyü taşkın koruma, Darende Ilıca kasabası, Akçadağ Gani Deresi, Arapgir Suçeyin köyü, Doğanşehir ilçe merkezi, Pötürge Pazarcık köyü Civan mezrası, Darende Nadir Mahallesi Gürpınar Deresi. Bunlar yapıldı bakın.
Peki, harcanan paraları söylüyorum:
Bakın, 2008 yılı sonuna kadar, Yoncalı Barajı iz bedel ama Boztepe Barajına 21
FERİT MEVLÜT ASLANOĞLU (Malatya) Yoncalı Barajından bahset Sayın Bakan biraz, Yoncalı Barajından
ÇEVRE VE ORMAN BAKANI VEYSEL EROĞLU Bakın, müsaade buyurun

21 milyon 638 bin 752, Kapıkaya Barajı 63 milyon 618 bin 559, Hekimhan Güzelyurt Göleti ve Sulaması 3 milyon 165 bin 724 TL, Darende Sofular Göleti ve Sulaması 4 milyon 754 bin 253 TL, Arapgir Göleti ve Sulaması 3 milyon 448 bin 157 TL, Doğanşehir Söğüt Göleti 350 bin TL olmak üzere, 2008 yılı sonuna kadar 99 milyon 769 bin 988 TL bunlara para harcandı, bir.

2009 yılında da 26 milyon bin TL para ayırdık. Toplam, bu yılbaşına kadar, 126 milyon 121 bin 988 TL para harcanmıştır. Yani şunu ifade edeyim: Ayrıca Malatya iline 2003-2008 yıllarında cari yıl fiyatlarına göre toplam -bakın, Sayın Vekilim, bunu dikkatli yazın- 153 milyon 349 bin 363 TL harcanmış olup 2009 yılında ise toplam 77 milyon 670 bin 1 TL ödenek ayrıldı ve bunun da tamamı kullanıldı.

Malatyada hizmet alınan tesislerin isimlerini az önce saydım. Hâlen inşaatı devam eden tesislerin açılış programlarını da sizlere ilan edeceğiz.
FERİT MEVLÜT ASLANOĞLU (Malatya) Sekiz seneden sonra mı?

***

Çevre ve Orman Bakanlığı Su Kaynağı olmadan gölet inşa ediyor ve hizmete açıyor mu?
Malatya Arapgirde inşa edilen ve hizmete açıldığı belirtilen göletin su ihtiyacı DSİ tarafından yağmurlama sistemi ile mi giderilecektir?
Bu nedenle,
1) Su kaynağı olmadan bu bölgede gölet inşaatı neden yapılmıştır?
2) Bu gölete başka bir kaynaktan su verilecek mi?
3) Bu göletin su ihtiyacı karşılanmayacaksa, göletin yıkılmasını planlıyor musunuz?

ÇEVRE VE ORMAN BAKANI VEYSEL EROĞLU Malatya Arapgir Göleti ve Sulaması Projesi tasdikli planlama raporuna göre Bolpınar Deresi üzerinde ve sulaması yağmurlama sistemine uygun olarak basınçlı borulu şebeke olarak inşa edilmiştir.
Gölet ve sulama projeleri, mevcut su kaynağı, toprak, topografya, bitki, iklim, ekonomik durum, sosyal ve kültürel durum gibi etkenler dikkate alınarak şartlara en uygun sulama yöntemi seçilip, daha sonra da bu sulama yönteminin gerektirdiği sulama sistemi planlanmaktadır. Ayrıca, söz konusu gölette sulama suyu ihtiyacını karşılayacak yeterli miktarda su mevcut olup yöre halkına hizmet etmektedir.

***

DSİ tarafından 2002-2010 yılları arasında ülkemizde kaç adet baraj, gölet ve sulama kanalı inşaatı tamamlanmıştır? Bu konuda vereceğiniz rakamların Malatya ile ilgili hiçbir önem taşımadığını bilmeme rağmen,
1) 8 yıldır Malatyada suyu akmayan Arapgir Göleti ve Kuluncak Sofular Göleti dışında tek bir tesisi hizmete aldınız mı?
2) 16-17 yıldır inşaatı devam eden baraj inşaatlarına yeterince ödenek verilmediğinden, bu inşaatların tamamlanması 15 yıl daha devam edecek mi?
3) Arguvan, Yoncalı Barajı İnşaatı 2010 yılında kesinlikle iz bedelden çıkartılacak mı? Bu bölgede baraj inşaatına 2010 yılında devam edilecek mi?

ÇEVRE VE ORMAN BAKANI VEYSEL EROĞLU Efendim, Malatyada yatırımlar ihtiyaç ve bütçe imkânları göz önünde bulundurularak planlanmaktadır.

Malatya Çat Projesi: Projenin su kaynağı olan Çat Barajında 1997 tarihinde su tutulmuş olup söz konusu baraj tamamlanmış ve geçici kabul o tarihte yapılmıştır.
Derme Çerkezyazısı sulamasında, 2009 yılı sonu itibarıyla, işin başından bugüne kadar yapılan çalışmalar neticesinde yüzde 85 fiziki gerçekleşme sağlanmıştır. İşin yıllık ödenek ihtiyaçları temin edildiği takdirde 2011 yılı sonunda bitirilmesi planlanmıştır. Bu projeye 2010 yılı için 40 milyon TL ödenek ayrılmıştır.

Darende Gökpınar sulaması için bugüne kadar yüzde 75 fiziki gerçekleşme sağlanmıştır. Toplulaştırma işlemlerinin 2010 yılında tamamlanması hâlinde işin tümümün 2011 yılında bitirilmesinin planlandığını az önce ifade etmiştim. Bu proje için, 2010 yılı için 10 milyon TL ödenek ayrılmıştır.

Boztepe Barajı, biliyorsunuz, 1997 tarihinde ihale edilmiş ve aynı yıl işe başlanmıştır. Baraj inşaatının sözleşmesine göre 22/11/2010 tarihinde bitirilmesi gerekmektedir.

Kapıkaya Barajı 1998 yılında ihale edilmiş ve 1998 yılında işe başlanmıştır. Biliyorsunuz, Yüksek Planlama Kurulu kararı gereği 2003-2006 yılları arasında iz bedelle durdurulmuştu. Baraj inşaatında bugüne kadar yüzde 73lük bir gerçekleştirme sağlanmıştır. Barajın yıllık ödenek ihtiyaçları temin edildiği takdirde bu barajı da 2011 yılında bitirmeyi planladık.

Ayrıca, Malatya Kapıkaya sulaması uygulama ve kamulaştırma planlarının proje yapım işi de ihale edilmiş olup ve 2010 yılında bu proje de tamamlanacaktır.

Doğanşehir Söğüt Göleti: 2008 yılında yapımına başlanmış ve bu işte yüzde 63 fiziki gerçekleşme sağlanmıştır. İnşallah, sulama projesinde proje yapım çalışmaları da devam etmektedir ve 2010 yılında inşaat ihalesi yapılacaktır. Gölet devam ediyor.

Yoncalı Barajına gelince, bildiğiniz gibi, bu barajla ilgili 2003 yılından önce iz bedelle durdurulmuştu, projede planlama ve revizyonunu tamamlıyor şu anda, inşallah, bu yeni bir planlama ve revizyon çalışmalarından sonra yeniden ele alacağız."