Enflasyon yüzde 5e geriledi ama aidat, su, elektrik, telefon ve gaz faturaları geciktiğinde çok ağır faiz yükü biniyor.
Temmuz ayında enflasyon yıllık yüzde 5.39a inerek, 1970ten bu yana en düşük seviyeye geriledi. Merkez Bankası borçlanma faiz oranı yıllık yüzde 7.75lere düştü, konut faizlerinde yüzde 1lerin altı telaffuz edilmeye başlandı.
İşte adeta her gün yeni bir faiz indirim haberi gelirken, Türk halkının aylık sabit ödemeleri bundan bir türlü nasibini alamıyor. Faturalara uygulanan gecikmefaizleri o denli yüksek ki, bir aylık aksatma neredeyse bir yıllık enflasyon bedeline denk düşüyor. Yıllık bileşik faiz uygulandığında ise gecikme bedeli faizi tüketicinin karşısına yüzde 26 ile yüzde 80lere varan oranlarda çıkıyor.
EN YÜKSEĞİ AİDAT
Her ailenin aylık düzenli ödemeleri arasında elektrik, su, telefon, cep telefonu doğalgaz, son dönemde birçok aile için de ADSL eklendi. Doğal olarak faturaların ödemesinde gecikme olması halinde bir faiz uygulanıyor. Ancak bu faizler ne enflasyona, ne de Merkez Bankasının açıkladığı faiz oranlarına uzaktan yakından yanaşmıyor. Örneğin sufaturasını ödemeyen biri aylık yüzde 2 faiz ödemek zorunda. Bunun yıllık bileşiği yüzde 26. Üstelik bu en insaflı rakam. Cep telefonunda bu rakam yüzde 4, ev telefonunda ise yüzde 4.5. Bu da cep telefonunda yıllık bileşik faizin yüzde 60, ev telefonunda ve ADSL ise yüzde 69 faiz ile karşı karşıya kalması anlamına geliyor.
Hanelerin üzerindeki en büyük yükü ise aidatlar üzerindeki gecikme faizi oluşturuyor. Konutlardan alınan aylık aidatlarda gecikme faizi oranı yüzde 5 seviyesinde bulunuyor. Bu da yıllık yüzde 79luk bir oran demek. Söz konusu rakamların fahiş olduğunu ifade eden tüketici dernekleri ise harekete geçmeye hazırlanıyor. Gecikme faizlerinin oluşan yeni duruma göre yeniden düzenlenmesi gerektiğini ifade eden yetkililer, bu yönde çalışma başlatılmasını talep ediyor.
Ekonomik kriz nedeniyle faturalarını ödemekte zorlananların sayısının arttığına dikkat çekilirken, kamusal hizmet, vergi, kredi kartı, aidat gibi ödemeler için uygulanan gecikme faizlerinin bir an önce yıllık enflasyon rakamlarına daha yakın seviyelere çekilmesi isteniyor. Burada da en büyük görev hükümete düşüyor. Çünkü bu faiz oranlarının bazılarında düşüş için Bakanlar Kurulu kararı, hatta bazılarında yasal düzenleme gerekiyor.
Gecikme faizleri bir an önce yeniden düzenlensin
Tüketiciler Birliği Onursal Başkanı Av. M. Bülent Deniz, kamusal hizmet bedellerine uygulanan gecikme faiz oranlarının yeniden belirlenerek düşürülmesini istedi. Deniz, yaptığı açıklamada, Yıllık enflasyon oranının çok üzerindeki olan gecikme faiz oranları makul seviyeye çekilmelidir dedi. Deniz, gerçekleşen yıllık enflasyon rakamları ile firmaların alacaklarına uyguladıkları aylık gecikme faiz oranları arasında büyük bir uçurum bulunduğunu ifade ederek, Gerçekleşen yıllık enflasyona yakın bir oranda, aylık gecikme faizinin tüketiciden alınması, ekonominin gerçekleri ve insafla bağdaşmamaktadır değerlendirmesinde bulundu.
(GAZETE HABERTÜRK)
