SON DAKİKA
SON DEPREMLER

İsmet İnönü

İsmet İnönü
A- A+ PAYLAŞ

..“Geçmişe vefa duymak, bugüne ve yarınlara da saygı duymak demektir.”

Mustafa Bahadır ALTAŞ mba444@mynet.com

Ekonomik krizin ülke gündemini meşgul ettiği bu günlerde Türk Milletin ölümsüz başbuğu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün silah arkadaşı, birlikte Türkiye Cumhuriyeti’ni kurduğu Türkiye Cumhuriyeti’nin 2.Cumhurbaşkanı, eski Başbakanlardan, 40 yıla yakın (9 dönem)  Malatya milletvekilliği yapmış Mustafa İsmet İnönü hakkında yapılan haksız eleştirilere üzülmemek elde değil.

Konunun siyasi olarak tartışılmasını muhataplarına bırakarak bu konuya;
Bir Malatyalı olarak,
Bir İnönü Üniversitesi mezunu olarak,
Bir de iktisatçı olarak itirazım var.

Çünkü bir Müslüman için Yüce Peygamberimiz Hz. Muhammed’in (s.a.v.) “Ölülerinizin güzel hallerini yâd ediniz; kötü hallerini söylemekten çekininiz” sözü bu konuda en güzel yol göstericidir. Unutmayalım “Geçmişe vefa duymak, bugüne ve yarınlara da saygı duymak demektir.”

* * *

Malatya ve İsmet İnönü
Şehirlerin öne çıkan özellikleri vardır. Malatya’nın özelliklerinin başında Malatya kayısısı ve Malatya’da yetişmiş siyasetçi ve devlet adamları gelmektedir. Türkiye’de 2 Cumhurbaşkanı, 2 Başbakan çıkartan tek ildir Malatya. İsmet İnönü Malatya’nın yetiştirdiği Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin ilk Başbakanı, 2. Cumhurbaşkanı 1923’ten 1973 yılına kadar 50 yıllık sürede 10 dönem (40 yıl) TBMM’de Malatya Milletvekilliği, 1938-1950 Yılları arasında 12 yıl Cumhurbaşkanlığı görevi yapmış, her zaman Malatya ile içli dışlı olmuş, her fırsat bulduğunda Malatya’yı ziyaret etmeyi ihmal etmemiş, Malatyalıların İsmet İnönü’ye 'Paşam bize bakmıyorsun' sitemleri üzerine; İnönü, ‘Ben Malatya’ya en iyi öğretmenleri gönderdim’ diyerek cevap vermiştir.

İsmet İnönü kendine has kişiliğiyle ön plana çıkan bir devlet adamı, aynı zamanda bir siyasetçidir.

“Bir memlekette, namuslular, namussuzlar kadar cesur olmadıkça, o memlekette kurtuluş yoktur” diyerek Türk siyasetine damga vurmuştur.

1946 yılında çok partili parlamenter sisteme geçişin önünü açarak Türkiye’de demokrasinin yerleşmesi için önemli bir siyasi adım atmıştır.

Türk siyasi hayatında Malatya, İsmet İnönü ile İsmet İnönü de Malatya ile özdeşleşmiştir.

Kısaca O Malatyalıların İsmet Paşasıdır.

Onun hatırasına sahip çıkmak her Malatyalının görevi olmalıdır.

* * *

İnönü Üniversitesi Mezunu Olmaktan Gurur Duyuyorum
24.12.1973 tarihinde İsmet İnönü’nün vefat etmesi üzerine ona duyulan saygı ve ahde vefa için TBMM sunulan kanun teklifi ile tüm siyasi partilerin oyuyla Malatya'da “İnönü” ismiyle bir üniversite kurulması kabul edildi ve 1975 yılında İnönü Üniversitesi kuruldu. Kuruluş kanununda siyasi rakibi merhum Süleyman Demirel'in imzasının bulunması da, bugün değeri çok daha iyi anlaşılan bir siyasi terbiyeyi, nezaketi ve vefa örneğidir. Ülkemizde sınırlı sayıda üniversitenin olduğu o yıllarda Malatya'da üniversite kurulması tüm Malatyalılar için bir sevinç kaynağı olmakla birlikte İsmet İnönü’ye duyulan sevgi ve saygı daha da artırdı.

İnönü Üniversitesi mezunu olarak bende her zaman bundan gurur duydum.

Ne yazık ki bugün bulundukları mevki ve makamları İnönü ismini taşıyan bu üniversiteye borçlu olanlar, yapılan bu haksız eleştirilere suskun kalanlar, dün 'ismini bile anmak istemediğim' diye tarif edilen üniversitenin rektörü olma durumunu içine sindirenler, bu mevki ve makamları hak etmediklerini bir kez daha gösteriyorlar.

Sayıları yüz binleri bulan mezunları, kırk altı bini bulan öğrencisi, iki bini bulan akademisyeni ile İnönü Üniversitesi camiası adını taşımaktan onur ve gurur duyduğu İsmet İnönü için söylenen bu haksız ithamları kabullenemez.

Bu konun öncelikli muhatabı İnönü Üniversitesi'nin, sayın rektörüdür; o görevin, makamın gereği, tarihin ve bilimin ışığında doğru bilgiyi Türkiye kamuoyu ile paylaşmalı, yapılan haksızlık karşısında susmamalıydı.

* * *

Yarım yüzyıllık bitmeyen hikaye IMF
İkinci Dünya Savaşı sonrasında dünyada yaşanan ekonomik kriz üzerine devletlerin bu krizden en az etkilenmesi için Uluslararası Para Fonu (IMF) resmi olarak 1945 yılı Aralık ayında 29 üyesi ülke tarafından imzalanan anlaşma ile oluşturulmuş, kuruluşunun tamamlanması üzerine 1 Mart 1947’de resmen faaliyete geçmiştir. Merkezi ABD- Washington dır. Kurucu ortakları arasında Türkiye’nin bulunduğu İMF’nin üye sayısı 189 ülkedir. Türkiye 52 yılda IMF ile 19 anlaşma yapmıştır.

IMF- Türkiye ilişkileri 1957 yılında stand-by anlaşması ile başlamıştır. Demokrat Parti'nin iktidar, Adnan Menderes'in Başbakan olduğu sürecte oluşan bütçe ve dış ticaret açıklarının etkisini azaltmak için, IMF'nin sunduğu program dahilinde bütçe disiplini için ekonomiyi daraltıcı kemer sıkma önlemlerinin yanı sıra devalüasyona gidildi ve 14 Ağustos 1958 kararları uygulamaya konuldu.

Türkiye'nin IMF ile ilk stand-by anlaşması ise 27 Mayıs 1960 darbesinden sonra ülkeyi yöneten askeri idare sırasında, 1 Ocak 1961 tarihinde gerçekleşti.

Türkiye'nin IMF ile son stand-by anlaşması 2005 yılında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan yönetimindeki AK Parti iktidarında yapıldı.

IMF ile en çok stand-by anlaşmasını Süleyman Demirel başbakanlığında yapıldı (6 kez) diğer
stand-by anlaşması yapan hükümet başkanları ise şöyle;
Cemal Gürsel
İsmet İnönü
Süleyman Demirel
Bülent Ecevit
Bülent Ulusu
Turgut Özal
Tansu Çiller
R.Tayyip Erdoğan.

1964 yılında Kıbrıs’ta yaşan olaylar nedeniyle harekete geçmeye hazırlanan Türkiye'yi engellemek isteyen ABD Başkanı Lyndon Johnson’nun, "NATO kapsamında verdiğimiz silahları Kıbrıs’ta kullanamazsınız" sözüne karşılık olarak İsmet İnönü “Yeni bir dünya kurulur, Türkiye de orada yerini alır” cevabını vermiştir.

* * *

1965 yılında Süleyman Demirel'in ilk başbakanlık dönemi, Anıtkabir ziyaret ediliyor. Demirel protokol gereği önde yürüyor ama durumdan rahatsız. Adımlarını yavaşlatarak İsmet Paşa'nın yanına gelmesini bekliyor. Bunu farkeden Paşa, Demirel'e yaklaşıyor, yavaşça şunları söylüyor: "Yürü yürü, rahat ol. Sen başbakansın, protokol kimsenin değerini düşürmez..."

Bir röportaj sırasında gazeteci Demirel'e sorar:
-İsmet İnönü ile aranızda sorun mu var?
Demirel'in cevabı:
-O, arkasına koskoca Kurtuluş Savaşı'nı almış bir kahraman, ben kimim ki onunla bir sıkıntım olabilsin...

Süleyman Demirel, devlet adamlığı ve siyasi nezaket nasıl olur bizlere bu konuda çok güzel örnek bir davranış sergiliyor.

* * *

1950 yıllarda yaşanan bir olayla ilgili anekdotu paylaşmak sanırım bu konuda söylenecek en doğru söz olacaktır.

Anekdot şöyle..

1950 seçim kampanyası sırasında Kocaeli’nde bir Demokrat Partili “İsmet Paşa asker kaçağıdır” diyerek konuşmalar yapıyor.

Bu konuşmaları dinleyen Turan Güneş bu kişiye “İsmet Paşa adı üzerinde bir asker, yani Paşa… Sen nasıl olur da ona asker kaçağı dersin” diye soruyor.

Aldığı cevap özetle şöyle oluyor:

“Ben de İsmet İnönü’nün bir general olduğunu biliyorum. Ayrıca o İstiklal Savaşı zaferi ile Kocaeli’ni de düşman işgalinden kurtaran komutanlardan biridir. Ama ben İsmet İnönü’yü siyaseten beğenmiyorum. Bunu en kısa yoldan nasıl anlatacağım? O'na asker kaçağı diyorum.”

Düşünsenize Osmanlı İmparatorluğu’nda bir subay olan ve Kurtuluş Savaşı’nda birçok cephelerde savaşarak zafer kazanmış İsmet Paşa, Başbakan olunca askerlikten emekli olmuş bir komutandır.

O devirde onun asker kaçağı olduğu söyleyen bir siyasetçi ve buna inanan bir seçmen kitlesi varmış.

Yukarıda yazılanları okuyunca bugün İsmet Paşa üzerinden yapılan siyaset 1950'li yıllarda yapılan siyaseti akıllara getiriyor.

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmayacaktır.

Yorum yazın

İsim yazmalısınız
Doğru bir email yazmalısınız
Yorum yazmalısınız

28 yorum yapılmış

  • sedat (5 yıl önce)
    Rahmetli hemşehrimiz Ülkemiz ,Milletimiz, ilimiz, ve insanlık için yaptıkları sayısızdır, insanlık için yaptıklarının özeti Türkiyeyi 2 Dünya savaşının dışında tutmakla milyonlarca fazladan insanın ölmesinin önüne geçmiştir, doğru söylemiştir Namuslu insanlar en az namusuzlar kadar cesur olmadıkça o ülkede kurtuluş yoktur yaşadığımız çağ için bu sözler dahada önem kazanmıştır.
    0
    0
    Yanıtla
  • Kuvvacı (5 yıl önce)
    Halide Edip Adıvar, paşanın oğlunun ölüm haberini almasını şöyle anlatır; İsmet Paşaya mektup gelmişti. Mektupta oğlu İzzet’in ölüm haberi yazıyordu. Bunu Paşaya nasıl söyleyeceğimizi düşünürken paşa birden odaya girerek mektubu elimizden aldı ve okudu. Hızla dışarı çıktı. Biz İsmet Paşanın cenaze için Malatya’ya gideceğini düşünürken Paşa cepheye çıkmıştı...
    0
    0
    Yanıtla
  • Eroll (5 yıl önce)
    Öyle bir seviyeye gelindiki yalan söyleyene inanan çok cahil topluluk var.İsmet inönü paşa Malatyanın bir değeridir o yokluk içerisinde ülke kurtuluşu için çabalamış ama gün gelmiş onların sayesinde kurulan cumhuriyette rahat yaşam sürenler olmadık hakaret ve küçük düşürme girişimlerinde bulunuyor..ülkesi için savaşmış bir kişi için eleştiriler yönlendirenlere sormak gerekir siz kurulan cumhuriyet ülkesinde kendinizin menfaatini milletinkinden yüksek gördünüz.Bırakında yerlerinde rahat uyusunlar.
    0
    0
    Yanıtla
  • Tekin P. (5 yıl önce)
    Emeğimize sağlık. Teşekkürler
    0
    0
    Yanıtla
  • Emekli (5 yıl önce)
    Ağzına, Kalemine sağlık.
    0
    0
    Yanıtla
  • Korkut bey (5 yıl önce)
    Elinize kaleminize sağlık,umarım bu yazı fazla kişiye nüfuz eder lakin inönü hakkında müthiş bir olumsuz bilgi kirliliği var,yazılarınızın devamını bekliyoruz.
    0
    0
    Yanıtla
  • Vatandaş (5 yıl önce)
    Vatanseverlere Soner Yalçın'ın Sözcü Gazetesi'nde 11 Ekim günü yayınlanan "Gerçekler Ölümsüzdür" yazısını okuyup, hafızalarını bir kez daha tazelemelerini öneririm. "Keşke Yunan işgal etseydi" diyen, Kurtuluş Savaşını inkar eden, Türkiye Cumhuriyeti'ne kini hiç bitmemiş olan fes Kadir gibi düşünenlerin ise bu yazıyı okuması beyhudedir.
    0
    0
    Yanıtla
  • 44malatya (5 yıl önce)
    T.c.kuranlara.adimiz.turkce.olarak.yaziliyorsa.turk Ce.konusuyorsak.bu.topraklarda.bayragimiz Dalganaiyorsa.ezanlarimiz.okunuyorsa.ataturk Ismet.pasa.ve.arkadaslarin.milletin..birlik.beraberlik.ile.kurulmustur.onun.icin.ataturke.ismet.pasayanakurluk.yapanlari.kiniyorum.tarihi.iyi.okusunlar Ona.gore.yorumlasinlar.
    0
    0
    Yanıtla
  • Ufuk (5 yıl önce)
    Çok partili döneme ismet inönü geçirmedi.Meşhur amerikan marshall yardımları olmasa çoklu partili döneme geçmezlerdi.marshall yardımını buraya yazmak uzun sürer internetten araştırıp okuyun arkadaşlar.
    0
    0
    Yanıtla
  • Mehmet Ali (5 yıl önce)Ufuk isimli kullanıcı yorumuna
    Ufuk bey engin bilginizi özellikle de şu bahsettiginiz Marshall yardımını bizim internet aramıza gerek kalmadan bir zahmet özet olarak yazsanda AKP'nin devamıyız dediği Demokrat Parti gerçek yüzünü öğrensek Size biraz ipucu vereyim ABD’li Yahudi bankacı, iş adamı David Rockefeller’ın, son yüzyılda olan olaylar hakkındaki itirafları tüm dünyada büyük yankı uyandırdı. Ancak, Rockefeller’in bu itirafları aslında dünyadaki gelişmeleri takip eden pek çok kişi tarafından bilinen gerçekler... İşte David Rockefeller’in söyledikleri: Mesela Türkiye’yi ele alalım. Türkler’de yıllar boyu komünizme karşı savaşmıştır. 1950’lerde ülke yönetimine bizim desteğimizle Adnan Menderes gelmişti. Aslında Menderes bizimle başta gayet güzel bir diyalog kurmuştu. Bizden seçimde aldığı destek karşılığında, Marshall yardımı adı altında devamlı borç alıyor ve ülkesinde yatırımlar yaparak sanayi yapısını geliştiriyordu.”
    0
    0
    Yanıtla
  • İffet Kan (5 yıl önce)
    Evladı İzzet'in ölüm haberini aldığında,gözleri dolarak terk ettiği odadan cenazeye gittiği düşünülen asker kacağının, vatan savunması için cepheye gittiğini kim bilir.
    0
    0
    Yanıtla
  • Ali (5 yıl önce)
    Bir röportaj sırasında gazeteci Demirel’e sorar: -İsmet İnönü ile aranızda sorun mu var? Demirel’in cevabı: -O, arkasına koskoca Kurtuluş Savaşı’nı almış bir kahraman, ben kimim ki onunla bir sıkıntım olabilsin… Süleyman Demirel, devlet adamlığı ve siyasi nezaket nasıl olur bizlere bu konuda çok güzel örnek bir davranış sergiliyor. Benim için aslolan böyle siyasetcileri siyasi hatatimizda çokça görmemek
    0
    0
    Yanıtla
  • Abdulvahap gulezgin (5 yıl önce)
    sevabı günahı kendisine! bugün bunları tartışmaya açmak aymazlıktır. geçmişin tartışması yeniler içindeki olumsuzlukların gizlenmesi amacını taşır. var olan sorunlar giderilemezken geçmişten bahsederek kusur kabahat örtmek şark kurnazlığından gelir.
    0
    0
    Yanıtla
  • Ali (5 yıl önce)
    Rahmetli İnönü iyi bir asker olabilir.Fakat hiç bir zaman iyi bir siyasetçi olamamıştır.Ülkemizde yoksulluğun tavan yaptığı yıllarda İtalya’dan heykel işçisi getirip Malatya’nın göbeğine heykelinin dikilmesinin ne gereği vardı.Buna neden İnönü karşı çıkmamıştı.Düşünebiliyormusunuz ,şimdi Tayyip Erdoğanın heykelinin yapıldığını.Muhalefet söylemediğini bırakmazdı.
    0
    0
    Yanıtla
  • Ali efendi Siz tarihi yanlış bildiğiniz gibi yazılanı anlamamışsınız. Heykeli devlet değil Malatya halkı cebinden yaptı Tayyip Erdoğan bu krizde devletin kasasından kendine 1.150 odalı saray yaptırdı.1000 tane danışman tuttu her ay milyar ödüyorlar Parasal olarak bir karşılaştır bakbakalım hangisi israf
    0
    0
    Yanıtla
  • Malatya halkı açlık,sefalet içinde yaşarken Milletin parmaklarından alyansları alınarak bu heykel yapıldı.Ne farkeder ha devlet ha millet.Bence millet açlık içindeyken zorla milletten para toplanması çok daha vahim bir durum.Ayrıca Saray dediğiniz yer Milletin malıdır.Ama İnönü nün şahsına ,bu Milletin parasıyla Çankaya da pembe Köşk hediye edildi.Siz daha iyi bilirsiniz.
    0
    0
    Yanıtla
  • Yalan söylüyorsun iftira atıyorsun. Heykelin halkın da katıldığı bir kampanya ile yaptırıldığı doğru. Milletin parmaklarından kimse alyans almadı, hepsi yalan dolan. Bir başka yalanın da milletin parasıyla Pembe Köşkün hediye edildiği. Katmerli yalan. Git kayıtlarına bak, biraz araştır. Bilmiyorsan öğren, işte doğru bilgi: "İsmet İnönü, 48 yılını geçireceği Pembe Köşk'ü 10 Eylül 1923 tarihinde bir bağ evi olarak evin eski sahibi Mehmet Uzunzade'den satın alıp, 1925 yılında ailesiyle birlikte taşındı ve 1973 yılına kadar burada yaşadı." Bu kadar yalanın ve iftiranın ardından Allah'a nasıl hesap verecek senin gibiler. Sadece Allah seni ve fesli fos herifin izinde yürüyen senin gibileri ıslah etsin diyorum.
    0
    0
    Yanıtla
  • Cahit bey kendini yorma bu Ali bey yazıda yer alan insanlar gibi İsmet paşanın asker kaçağı olduğuna inanan guruba dahil Nuh der peygamber demez
    0
    0
    Yanıtla
  • Ali Gibilerine (5 yıl önce)Ali isimli kullanıcı yorumuna
    GÜNCEL BİR HABER: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, İsmet İnönü’yü hedefine alan sözleri üzerine başlayan tartışma sürüyor. CHP Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek, dün akşam CNN Türk'te katıldığı televizyon programında çok konuşulacak açıklamalarda bulundu. İNÖNÜ AİLESİNE AKP KURUCULUĞU TEKLİF EDİLDİ Erkek, "Türkiye'nin kutuplaşmaya, ayrışmaya ihtiyacı yok ki. Türkiye'nin uzlaşmaya ihtiyacı var. Ben size bir şey anlatacağım. Sayın Utku Çakırözer yazdı, Ak Parti kurulurken İnönü ailesinden Hayri İnönü'ye İnönü'nün büyük torununa teklif götürüldü, kurucular arasında yer al diye. 2009 yerel seçimlerinde bizim önceki dönem milletvekilimiz Ayşe Gülsüm Bilgehan'a İsmet İnönü'nün torunu... Çankaya Belediye Başkan adaylığı teklifi götürüldü Ak Parti'den. Onlar da uygun bir şekilde reddetti tabi" ifadelerini kullandı. Erkek "Şimdi bu aileyi üzmek böyle bir saldırı... Bunlar doğru değil, hepsi bizim tarihimiz" dedi.
    0
    0
    Yanıtla
  • kadir (5 yıl önce)
    sevgili mustafa bahadır alataş sizlere teşekkür ederim.ben bir malatyalı olarak sizin gibi bie değere sahip olduğumudan dolayı iftihar ediyorum.yazınız mükembel rahmetli inönüye sahip çıktınız.maalesef inönüye ihanet edenler gerçek tarihi bilmeyen cahillerdir.rahmetlinin şu meşhur sözü ile yazımı sonlandırırken size saygı ve hürmetlerimi sunarım. HİÇ BİR ÜLKE YOKKİ BİZİM ÜLKE KADAR HAİN YETİŞDİRSİN ....İSMET İNÖNÜ.
    0
    0
    Yanıtla
  • Hasan (5 yıl önce)
    Bahadır Bey Sizi tebrik ve takdir ediyorum. Doğruları yazmışsınız. Söyleyecek sözü olan varsa konuşsun yoksa bu yazı bu tartışmayı bitirmiştir
    0
    0
    Yanıtla
  • cafer (5 yıl önce)
    Yüreğinize kaleminize sağlık.
    0
    0
    Yanıtla
  • Mevlüt Güven (5 yıl önce)
    Tebrikler bahadır.Teşekkürler.Güneş Balçıkla Sıvanmaz.Selam ve Se gilerimle
    0
    0
    Yanıtla
  • Ali (5 yıl önce)
    İyi ki varsınız Mustafa Bey, ömrünüz uzun olsun.Malatya' ya sizin pencerenizden bakabilen insanların artması umudu ile..
    0
    0
    Yanıtla
  • M.akif (5 yıl önce)
    O kadar güzel, örnekler vermişsiniz ki ,kaleminize sağlık..
    0
    0
    Yanıtla
  • MUSTAFA (5 yıl önce)
    Devir değişti. İnsanlara ne söylersen inanıyor. Anlaşılan herkes aklını kiraya vermiş. Allah sonumuzu hayır etsin.
    0
    0
    Yanıtla
  • HAS (5 yıl önce)
    Bildiğim kadarıyla R.Tayyip Erdoğan.stand-by anlaşmas yapmamıştır 2002 de iktidar olduğunda 2001 krizinde 30 milyar dolar İMF den alınan borçu ödedi onun dışında bir antlaşma yapılmadı
    0
    0
    Yanıtla
  • Has bey, sanırım bilgi eksikliği var Türkiyenin ekonomi notlarında "2005 yılında 19'uncu anlaşma AKP hükümeti döneminde yapıldı. Fondan 10 milyar dolarlık kredi sağlandı." şeklinde bir bilgi yer alıyor. Bu size inandırıcı gelmezse bilgi edinme yasası gereğince Hazine ve Maliye bakanlığından yazılı olarak bilgi temin edebilirsiniz.
    0
    0
    Yanıtla

Mustafa Bahadır Altaş yazıları