SON DAKİKA
SON DEPREMLER

Coğrafi Tescili de Yüzümüze Gözümüze Bulaştırdık!

0
Güncellendi - 2019-12-11 17:07:19
Coğrafi Tescili de Yüzümüze Gözümüze Bulaştırdık!
A- A+ PAYLAŞ

"MALATYA KAYISISINDAKİ BAŞARISIZLIK BİR İLK!." Küreselleşmenin, dünyanın özgün yöresel ürünlerini yok ederek özellikle gıda ürünlerinde tek tipleşme yaratmasına engel olmak, dünya gıda güvenliğinin sağlanmasında yöresel ürünlerin lider rolünün güçlendirilmesini sağlamak, yöresel ürünlerin farklılık ve özelliklerinin tescil edilerek onlara hukuki korumanın yanı sıra ekonomik anlamda artı değere kavuşması amacıyla kurulan Yöresel Ürünler ve Coğrafi İşaretler Türkiye Araştırma Ağı” (YÜciTA), Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) nezdinde coğrafi tescil işareti almış üç ürününden ikisi olan Malatya Kayısısı ve Gaziantep Baklavasının tescil sonrası yönetişim sürecini sert bir dille eleştirdi.

Malatya Kayısısı’nın AB nezdinde coğrafi tescil alması sürecinde önemli katkılarda bulunan Prof. Dr. Yavuz Tekelioğlu’nun başkanlığını yaptığı YÜciTA, Kasım 2019 tarihli bülteninde, Eylül ayında Ankara’da yapılan “Coğrafi İşaretler Zirvesi”ni değerlendiren ve kurumun ortak görüşünü yansıtan bir yazı yayımlandı.

“Gerçekleştirilemeyen yönetişim nedeniyle, AB tescillerinin bir anlam ve getirisinin olmayacağını düşünüyoruz”

YÜciTA Basın Bildirisi başlıklı yazıda, Türkiye’de ilki 2017 yılına yapılan Coğrafi Tescil İşaretleri Zirvesi’nden bugüne coğrafi işaret tescili alanında yaşanan gelişmeler özetlendikten sonra, Türkiye’de tescil sonrası yönetişim sürecinin gerçekleştirilemediği vurgulanarak, bu konudaki, en önemli ve olumsuz iki örneğin Malatya Kayısısı ve Gaziantep Baklavası olduğu vurgulandı. Bildiride, Malatya ve Gaziantep örnekleri nedeniyle, “Ülkemizde gerçekleştirilemeyen coğrafi işaret yönetişimi nedeniyle Avrupa Birliği tescillerinin sayısının arttırılmasının da herhangi bir anlam ve getirisi olacağını düşünmüyoruz” denildi.

“Malatya Kayısısı’ndaki başarısızlık Coğrafi İşaret Tescil Tarihi’nde bir ilk”

Malatya Kayısısı ve Gaziantep Baklavası’nın AB nezdinde tescil edilmesinden sonra, gerçekleştirilemeyen yönetişim süreci nedeniyle, bundan sonra AB nezdinde ürün tescilinin anlam ve getirisinin olacağının düşünülmediği belirtilen YÜciTA Basın Bildirisi’nde, Malatya Kayısısı’nın AB coğrafi işaret tescilinden sonra, tescilden önceki duruma oranla daha fazla değer kazanması gerekirken, Coğrafi İşaret Tescil Tarihi’nde ilk kez görülen bir örnekle, Malatya Kayısısı fiyatının % 35 gerilediği belirtildi.

Bu durumun temelinde tescil sonrası yönetişimin olmaması olduğu belirtilen bildiride, Malatya Kayısısı ve Gaziantep Baklavası’nın tescil sonrası yönetişimsizliği için şu yorum yapıldı:

“Ülkemizde gerçekleştirilemeyen coğrafi işaret yönetişimi nedeniyle Avrupa Birliği tescillerinin sayısının arttırılmasının da herhangi bir anlam ve getirisi olacağını düşünmüyoruz. Bunun iki tipik örneği Avrupa Birliği tescilli Malatya kayısısı ve Gaziantep baklavasıdır. Nitekim Avrupa Birliği tescilinden sonra Malatya kayısısının fiyatı %35 düşmüştür. Bu dünya coğrafi İşaretler tarihinde ilk kez yaşanmış bir olaydır. Avrupa Birliği’nin 28 ülkesinde korunan Antep baklavası da yoğun haksız rekabet nedeniyle Gaziantep’te korunamamaktadır”.

“Coğrafi tescilin anlam ve önemi 25 yıllık geçmişine rağmen hala anlaşılabilmiş değil”

Coğrafi işaretlerin sadece tescil aşamasından ibaretmiş gibi algılandığının belirtildiği bildiride, coğrafi tescilin 25 yıllık tarihine rağmen ilgilileri tarafından bile yeterince anlaşılmadığı kaydedildi. Bildiride bu konuda şu eleştiriler getirildi: “25 yıllık uygulamaya rağmen coğrafi işaretler ne yazık ki ilgili kurum ve kişilerce dahi yeterince anlaşılamamıştır. Konu ile ilgili yoğun kavram kargaşası, bilgi eksikliği ve bilgi kirliliği yaşanmaktadır. Coğrafi işaretleri sadece tescilden ibaretmiş gibi algılama alışkanlığı halen sürmekte, ana unsurlar “yönetişim” ve “denetim”e gerekli önem verilmemektedir. Sistemi bloke eden eksikliklerin giderilmesi konusunda herhangi bir duyarlılık ne yazık ki bulunmamaktadır”.

Yöresel Ürünler ve Coğrafi İşaretler Türkiye Araştırma Ağı” (YÜciTA), basın bildirisinin son bölümünde ise, coğrafi tescil işaretlerinin ürüne katma değer eklemesi ve sürecin başarıyla yönetilebilmesi için bir dizi öneride bulundu.

“Türkiye Coğrafi İşaretler Enstitüsü kurulmalı”

Bu öneriler kapsamında, Türkiye’de iyi işleyen bir coğrafi sistem geliştirilmesi için Türkiye Coğrafi İşaretler Enstitüsü’nün kurulması gerektiğine dikkat çekildi. Öneriler dizisinde şu hususlara vurgu yapıldı:

“Ankara Ticaret Odası “2. Uluslararası Coğrafi İşaretler Zirvesi” farkındalık yaratma adına çok başarılı olmuştur. Ancak bu konudaki en etkin araç kamu spotları olup coğrafi işaretler de amblem yönetmeliği Ocak 2018’de yürürlüğe girdiği halde kamu spotları halen yaşama geçirilememiştir. YÜciTA olarak başta TOBB olmak üzere, ülkemizin geleceği olan coğrafi işaretler konusunda çalışan tüm kurumlara yürekten teşekkür ediyor, sistemin başarıya ulaşılabilmesi için aşağıdaki üç önlemin ivedilikle yaşama geçilmesini diliyoruz. 1. Coğrafi İşaret Yönetişimi ile ilgili olarak tescil sahibinin sorumluluklarını belirten yasal düzenlemenin yapılması. 2. Dış denetimlerin Avrupa Birliği’nde olduğu gibi, AB normlarına göre akredite olmuş tarafsız, bağımsız, donanımlı özel kurumlarca yapılması. 3. “Türkiye Coğrafi İşaretler Enstitüsü”nün kurulması. Coğrafi İşaretler Zirvesi’nce hedeflenen büyük projelerin gerçekleştirilebilmesi ancak bu önlemlerin alınması, bir başka deyişle Türkiye’de iyi işleyen bir coğrafi işaretler sisteminin oluşturulması ile mümkündür”.

Güler HAZAR, Yeni Malatya Gazetesi- malatyahaber.com

ARŞİV FOTO: Malatya Kayısısı'nın AB Tescilli Coğrafi İşaret Belgesi, Ticaret ve Sanayi Odası'nın duvarında asılı duruyor!

UYARI: Sitemizde çoğunlukla muhabir arkadaşlarımızın imzalarıyla ya da mensubu oldukları basın kuruluşları kaynak belirtilerek yayınlanan üstteki haber benzeri araştırmalar, haberler, röportajlar, maalesef “emek hırsızı” –özellikle de biri sürekli olmak üzere- sözde bazı internet yayıncıları tarafından, ya aynen ya da küçük bazı değişiklikler yapılarak, kendi özel araştırmaları ya da haberleriymiş gibi kendi yayın organlarında yayınlanabilmektedir. Haber kaynağıyla ya da araştırmasıyla, istihbaratıyla uzaktan yakından ilgisi olmayan, sadece gerçek gazetecilerin ‘kamuoyunun bilgisine sunulmuş’ emeğinin üzerine ‘çöküp’, gazetecilik- habercilik yaptıklarını zanneden ve böylece kamuoyunu da aldatanların bulunduğuna bir kez daha dikkat çekerken, söz konusu unsurları da ‘gerçek gazetecilerin emeğini çalmamaları’ konusunda uyarıyoruz.
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmayacaktır.

Yorum yazın

İsim yazmalısınız
Doğru bir email yazmalısınız
Yorum yazmalısınız

10 yorum yapılmış

  • Bilirkişi (4 yıl önce)
    Kaysinin bu durumda olmasının sebepleri en başta alakasız vekillerimiz olmak üzere TSO ve hiçbirşey yapmayıp durmadan çalışıyor görünen ticaret borsasıdır.
    0
    0
    Yanıtla
  • Zekine ADIGÜZEL (4 yıl önce)
    Kaysı adına inşallah iyi şeyler yapılır emekler heba olmaz
    0
    0
    Yanıtla
  • Teta (4 yıl önce)
    Değil coğrafi işaret ,kuş kondursalar boş.Kayısı piyasası 3 5 kişinin elindeyse ve bu değiştirilmez de ortada kayısı falan da kalmayacak.Maalesef...
    0
    0
    Yanıtla
  • Malatyalı (4 yıl önce)
    Malatya'nın önce milyonlarca lira harcanıp restore edilen sonra yıkılıp yerine cami yapılan kütüphanesi için de bir haber yapma zahmetine girmeyi düşünüyor musunuz zaten kütüphanenin yanında Kernek camii var bu caminin yetersiz kaldığını gösteren bir veri varmiydi ki hem kütüphane hem cami yıkılıp yerine Malatya halkının milyonlarca lira parası heba ediliyor
    0
    0
    Yanıtla
  • Kardeşim gerçekten güzel bir konuya değinmiş sin kütüphanenin boşu boşuna Bir dünya para harcanarak tadilat yapılması ve daha sonra da yıkılıp yeni yapılan Kernek camii'ne eklenmesi konusunda haklısın yalnız kütüphanenin önce tadilat geçirip sonra yıkılması konusunda haklısın, ben i pek caddesi'nde oturmaktayım 40 seneden bu yana gerçekten de cuma namazlarında bayram namazlarında teravih namazlarında camimiz kalabalığa yetmiyordu,camiye harcanan devlet nezninde para yok caminin yapımını bildiğim kadarıyla iş adamı bir hayırsever kendi imkanları ile yaptırdı
    0
    0
    Yanıtla
  • Ahmet (4 yıl önce)
    Eskiler demişler ki malın eyesi oğlun babasi o belge kolay elde edilme di,çok uzun bir yol takip edildi türlü zahmetlerle ve tenkitler leama bugün o duvar da,ellerinize sağlık,bir an önce denetim mekanizmalarinizi devreye sokun işe yarasın bari
    0
    0
    Yanıtla
  • hasan (4 yıl önce)
    En lezzetli kaysı sivasta mükemel şekilde yetişiyor.Elazığ baskil de Dekolte çok çok fazla..+
    0
    0
    Yanıtla
  • Dekolte mı rekolte mi
    0
    0
    Yanıtla
  • haaaaaaaaaaa ığdır, mersin, baskil yetmedi. şimdi de sivas çıktı. kayısı ne arar sivas'ta? Malatya'nın maahllesi kadar olan baskil'de rekolte nasıl yüksek oluyor arkadaş? güler misin, ağlar mısın? çatlasanız da patlasanız da dünya kayısı başkenti MALATYA'DIR. dünyada kayısı denilince akla gelen tek şehir MALATYA'DIR. kayısının MALATYA'NIN olduğu zaten tescillenmiştir.
    0
    0
    Yanıtla
  • vagon fabrikası (4 yıl önce)
    eski bakan açıklama yapmalı
    0
    0
    Yanıtla