Malatya Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Meclis Başkanı Sami Payza, "Milli ürün kategorisine yükselen kayısının enfeksiyonlara maruz kalmaması için, artık ciddi bir yaklaşımla köklü çözümler getirmenin zamanı geldiğine inanıyoruz" dedi.
MTSO Meclis Başkanı Sami Payza, MTSO’nun dergisine verdiği demeçte kayısıyı değerlendirdi. Payza, "Malatya'nın geleceğini oluşturan ekonomik değerlerin başında daha önce defalarca belirtildiği gibi kayısı gelmektedir. Rakamlarla yola çıktığımızda bugün Malatya'nın en büyük ekonomik girdisi olma özelliği taşıyor. Her yıl Malatya'ya ortalama 350-400 milyon dolar kazandıran bu ürün, kentin geleceğinin şekillenmesinde esas rolü üstlenmiş durumdadır. Bu nedenle bu ürünün başına gelebilecek her türlü dert, ister istemez üreticiler başta olmak üzere biz sivil toplum örgütlerini, hatta Malatya'da yaşayan herkesi yakından ilgilendirmektedir. Sezonun açılmasıyla birlikte başlayan kronikleşmiş sorunların çözümü için bizler sivil toplum örgütleri olarak elimizden geleni yapma gayretindeyiz. Ancak sonuç itibariyle baktığınızda çabaların istenilen sonuca ulaşmaması, bizleri de bu yolda zaman zaman karamsarlığa itmektedir. Geçtiğimiz ay içinde yine Malatya'da 10 civarında STK başkanı ile birlikte milletvekillerimizi ve Tarım Bakanlığı'nın üst düzey ilgililerini ziyaret ederek sorunları yineledik. Malatya'nın geleceğinin oluşmasında merkezi konumda bulunan kayısının süreç içerisinde öncelikle üreticisini mutlu etmemesi, geleceği noktasında bizleri olumsuz düşüncelere sevk etmektedir. Sahada özelikle üretici bazında sağlıklı yapılmayan araştırmalar sonucunda alınan kararlar bu ürünün geleceğini de tehlikeye atmaktadır. ABD ve Rusya'nın talep ettiği standartın çok altında kükürtleme derecesinin belirlenmesi, üreticinin nakite sıkışmasından kaynaklanan darboğazın yaşanması ve TARSİM'e olan sigorta borçlarından kaynaklanan acelecilikle ürünlerin ucuz elden çıkarılması gibi sorunlara, artık hükümetimizin bir şekilde çözüm bulması gerektiğine inanıyoruz" şeklinde konuştu.
"Şu an kayısıyla ilgili dosyayı inceleyen Tarım Bakanlığı'nın samimi yaklaşımı, bizleri kısmen de olsa umutlandırıyor. Ancak sezona yine sıkıntılı giren üreticilerin bu yılda aynı sorunlarla karşılaşması tüm ümitlerin ertelenmesi anlamına geliyor. Öyle tahmin ediyorum ki, bu yıl üretici nakitte sıkışması nedeniyle ürettiği kayısıyı hemen satmak zorunda kalacaktır. Bu da kayısı değerinin çok altında satılmasına sebep olacaktır. Zira bir taraftan işçi ücretlerini, diğer taraftan resmi borçlarını düşünen üretici, tıpkı 2010 yılında Sayın Başbakanımızın özel direktifleri ile sağladığı desteğin yinelenmesini arzu etmektedir. Çarpıcı olması açısından şu örneği vermek istiyorum; hükümetin 2010 yılında sağladığı 90 milyon TL'lik destek sayesinde üretici ürününü erken satmadı ve piyasada 4 TL olan kayısı fiyatları 7-8 TL'den müşteri buldu. Bu destek sayesinde Malatya ekonomisi 160 milyon dolar daha büyümüş oldu" ifadelerini kullanan Payza, daha sonra şunları söyledi:
"Türkiye'de akreditasyonu yapılmış tek ürün olma özelliği taşıyan ve 'milli ürün' kategorisine yükselen kayısının bu enfeksiyonlara maruz kalmaması için, artık ciddi bir yaklaşımla köklü çözümler getirmenin zamanı geldiğine inanıyoruz. Bu noktada milletvekillerimiz aracılığı ile hükümetimizin, özellikle Sayın Başbakanımızın desteğini arkamızda görmek istiyoruz. Malatya kayısısını özellikli kılan en temel önceliği, şüphe yok ki içinde barındırdığı protein değerlerinin yüksek oluşudur. Sadece eti değil çekirdeğinin de faydalarının tıbben bilindiği bir ortamda, Ege Üniversitesi'nde bir tıp doktorunun 'Kayısı çekirdeğinde siyanür var yemeyelim' şeklindeki yaklaşımı anlaşılması zor bir yaklaşımdır. Yapılan tüm araştırmalar göstermiştir ki, Malatya kayısının çekirdeği ayrı bir şifa deposudur. Acı çekirdek diye tabir edilen çekirdek ile Malatya kayısı çekirdeği karıştırılmamalıdır. Bu noktada yapılan açıklamalarda Malatya kayısısı mutlak suretle ayrılmalıdır. Yine geçtiğimiz ay gündeme gelen ve batıda tezgahlarda Malatya kayısısı diye satılan kayısının, Malatya ile yakından uzaktan ilgisinin olmadığını, diğer ilgililer gibi biz de bir kez daha yinelemekte fayda buluyoruz."
