CHP Malatya Milletvekili Mevlüt Aslanoğlu, TBMM'de görüşülmekte olan "Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı"yla ilgili olarak partisi adına konuşurken, Malatyaspor'un da içerisinde yeraldığı zor durumdaki kulüplerin durumlarını gündeme getirdi ve Spordan Sorumlu Devlet Bakanı Murat Başesgioğlu'na sorular yöneltti.
TBMM tutanaklarına göre, Aslanoğlu'nun konuşması ve bakan yanıtı şöyle:
"..CHP GRUBU ADINA FERİT MEVLÜT ASLANOĞLU (Malatya) - Sayın Başkan, yüce Meclisin değerli üyeleri; hepinize saygılar sunuyorum.
Değerli arkadaşlarım, tabii, buradaki amaç özerk federasyon ve FİFA'nın kuralları ve FİFA'nın statüsünün Türkiye Futbol Federasyonuna adapte edilmesi, yasanın asıl amacı bu ve FİFA Başkanının geçen hafta kura çekimindeki ifadesi aynen şöyle, The Star gazetesine verdiği bir demeç: "Bir kez daha futbolun özerk kişiliğine herkesin saygı duyması lazım." diyor. "Eğer siyasiler saygı duymazsa, biz, o ülkelerin FİFA üyeliğini askıya alırız." Bunu da bir kez daha -Sayın FİFA Başkanının ifadesidir- açık, net ifade edeyim.
Değerli milletvekilleri, tabii, özerk federasyon Ama, kulüpler özerk mi? Hâlâ, biz, kulüpleri bir dernek mantığıyla yürütüyoruz. Türkiye'deki Türkiye futbol liglerinde kulüplerin hemen hemen hepsi dernek. Bir derneğin yönetim şekli, bir dernek anlayışıyla acaba özerk federasyon, özerk kulüpler olabilir mi? Bunu hepinizin dikkatlerinize sunmak istiyorum. Bir kere kulüpler özerk mi? Değerli milletvekilleri, hepinizin başında. Tüm kulüplerin bugün içinde olduğu özellikle Birinci Lig, İkinci Lig, Üçüncü Lig kulüpleri çok zor koşullarda. Geçen hafta bir haber okudum. Isparta Spor Kulübü federasyona lisans bedellerini yatıramadığı için 9 kişiyle maça çıkıyor. Arkadaşlar bu çok acıdır. Böyle bir rekabet olabilir mi? Kulüpler arasındaki rekabeti bu şekilde mi yaratabiliriz? Aynı şekilde, bir ay önce, benim ilim Malatya Spor Kulübü futbolcu borçlarını ödeyemedi diye yedi tane futbolcu çekti gitti ve Federasyona lisans bedelini ödemedin diye, neredeyse maça çıkarılmıyordu. Hayır; önce bu Federasyon, Türkiye'deki kulüplerin müşterek rekabet yapabileceği bir ortamı sağlamalıdır arkadaşlar. Böyle, bu kulüpler özerk olur mu? Böyle kulüp özerkliği olur mu? Özerk olmayan kulüpler, özerk Federasyon. Arkadaşlar, bir kez daha bunu dikkatlerinize sunuyorum.
Tabii, bir kere, tüm kulüplerin Demin Sayın Maliye Bakanım buradaydı, burada olsaydı söyleyecektim Sayın Bakanıma. Sayın Bakanım, Maliye Bakanımla bir görüşün de, önce şu kulüplerimizin -Çalışma Bakanım burada- sigorta ve vergi borçları, arkadaşlar, Birinci Ligdeki bir kulübün
-Birinci Ligdeki diyorum, Süper Ligdeki demiyorum arkadaşlar- şu gün, en az 5-6 milyon veya 5-6 trilyon diyelim ve bunlara aylık yüzde 4 faiz işliyor. Aylık yüzde 4 faizle, acaba bu kulüpler, bu vergi ve sigorta borçlarını ödeyebilirler mi arkadaşlar? Aylık yüzde 4 faiz arkadaşlar.
Şimdi, enflasyon diyoruz, ama, biz, hiçbir ticari geliri olmayan -sadece spor için, sevgi için- kulüplerden aylık yüzde 4 faiz alıyoruz, sigorta ve vergi borçları için. Arkadaşlar, her ilin kulübü, o ilin bir sevgi noktasıdır, bir birleşme noktasıdır, o ilin bir ortak noktasıdır. Bunu Türkiye liglerindeki tüm kulüplerde görebiliriz. Çünkü, insanlar bununla yatıyor, bununla kalkıyor, ama siz, vergi ve sigorta borçlarını -ödenemez hale gelmiş artık- alamayacaksınız bunu. Gelin, bu vergi ve sigorta borçlarına mutlaka bir çözüm getirmeliyiz. Aylık yüzde 4 faiz. Gelin, bunu, hiç alamayacağınız bir parayı Alamayacaksınız. Gelirine el koyuyorsunuz. geliri yok ki. Yani, süper ligde kulüplerin yayın geliri vardır, alabiliyorsunuz, ama ikinci, üçüncü ligdeki kulüplere hepsi kayyuma gitti arkadaşlar, hepsi kayyumda, bakın kulüplere, birçoğu kayyumda. Haa, bunlara eğer biz çözüm getirmezsek -biz özerk federasyonu burada konuşuyoruz arkadaşlar- o zaman bu özerk olmayan kulüplerden oluşan bir federasyon özerk olamaz arkadaşlar.
Değerli milletvekilleri, beş yıllık bir stopaj indirimi yaptılar -yüzde 15- bu yıl bitiyor, tekrar yüzde 40'a çıkıyor. Dernek, bir dernek yöneten insanlardan Hangi dernekten? Bir de tüm kulüp yöneticilerinden, müşterek borçlu müteselsil kefil gibi, aynen arkadaşlar, müşterek borçlu müteselsil kefil sıfatıyla görüp, tüm kulüp yöneticiliğini kimler yapmışsa, hepsi bu borçlardan sorumlu oluyor Amme Alacakları Kanunu'na göre. Arkadaşlar, dernekler ne zaman Amme Alacakları Kanunu'na Bu bir kere Anayasa'ya aykırıdır. Bura bir dernek. Kulübün bir geliri varsa alırsın. İki, bunun muhatabı kimdir? Futbolcudur. Sen futbolcudan hiçbir şey istemiyorsun. Onun için değerli arkadaşlarım, mutlaka kulüplerin içinde olduğu bu konuyu Sayın Bakanın, spordan sorumlu bir bakan olarak mutlaka burada dile getirmesi ve kulüpleri en azından özerk kulüp hâline önce getirmeliyiz. Özerk olmayan kulüp, özerk federasyon yaratamaz arkadaşlar. Ben, bir kez daha bunu hepinizin dikkatinize sunuyorum arkadaşlar.
Tabii, bir başka konu KDV. Arkadaşlar, kulüpler fatura mı kesiyor? KDV'yi neye mahsup edecekler? Tüm KDV'leri, yine aynı şekilde KDV borçları. Dernek burası arkadaş. Dernekler fatura mı kesiyor? Ben, bir kez daha dikkatinize sunuyorum ve örneğin bu yıl başlayacak -beş yıl muafiyet bitti- şimdi yüzde 40'a çıkıyor bu kulüplerin vergileri arkadaşlar. Hiç alamıyorsunuz. En azından bir kademe getirin. Birinci ligdeki, yani süper ligdeki kulüpler ile üçüncü ligdeki hiç geliri olmayan bir kulübe aynı kategoriyi uygularsanız, aynı şeyi yaparsanız, bu hak mıdır arkadaşlar? Geliri yok. Yani, siz, süper ligdeki bu kulüp ile birinci ligdeki bu kulüpten aynı oranda vergi alırsanız, aynı oranda KDV alırsanız, aynı oranda futbolcuların lisans bedellerini ve antrenörünün bedelini alırsanız, bu kulüpler ayakta duramaz arkadaşlar ve hep anahtarı götürür, valiye, belediye başkanına teslim eder arkadaşlar.
Lütfen, bu konuyu, bir kez daha, hep beraber Sayın Bakanımdan hassaten rica ediyorum, kulüplerin vergi ve sigorta borçlarına enflasyon kadar bir faiz yürütelim. Faiz almayın demiyorum, bunu bir on yıla yayalım, ama kulüplere bir kolaylık getirelim. Her ay, siz, 5 trilyon bir borca aylık yüzde 4 -bunun yıllık bileşik faizi yüzde 60'a gelir- yani 3 milyar daha yüklerseniz üstüne arkadaşlar, bir kuruş alamazsınız. Bir kuruş alamazsınız değerli milletvekilleri. Ben, bir kez daha bunu dikkatinize getiriyorum.
Tabii, diğer bir konu, federasyon kulüplerimize bir yayın geliri var. Objektif hareket etmeli, objektif yardım etmeli. Önce bu kulüpleri federasyon yaşatmalı ki, federasyon yaşasın. Yapılan yardımlar veya belli ölçüde verilen yardımlar mutlaka kulüplere objektif bir şekilde ve eşit oranda verilmelidir. Şimdi, bir taraftan kulüpleri yaşatacaksın. Kulüpler darboğazda. Federasyon, belli gelirin var senin. Lisans bedeli, kulüplerden almayacaksın arkadaş. Hem kulüpler benim diyorsun, onu yeşerteceksin hem de kulüplerden lisans bedeli alacaksın. Veya antrenörle sözleşme yapacaksın, bunun bedelini alacaksın. Hayır, Federasyon Özellikle kulüplerin bir şekilde mali özerkliği için, mutlaka bir görev olmalı. Sadece kulüplerden gelen değil kulüplerin sorununa çözüm arayan bir federasyon olmalı.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Konuşmanızı tamamlayınız Sayın Aslanoğlu.
FERİT MEVLÜT ASLANOĞLU (Devamla) - En azından, özerk kulüpler yaratmalıdır. Federasyonun bir görevi de budur. Ama, kulüplerin hiçbir mali özerkliğine ilgi duymayacaksın, kulüpler nasıl yönetiliyorsa yönetilecek, borç batağına saplanacak; ondan sonra, Türkiye'de özerk Futbol Federasyonu olacak. Hayır arkadaşlar, özerk olmayan kulüpler özerk federasyon yaratamaz.
Hepinize saygılar sunuyorum...
.....
FERİT MEVLÜT ASLANOĞLU (Malatya) - Sayın Bakanım, Türkiye'deki sporun babası sizsiziniz. Sporu koruyun ve spora sahip çıkmak zorundasınız. Bundan sonra sizin çok anahtarınız olacak. Dün, valiye, kaymakama giden anahtarlar size gelecek. Bu kulüplerin vergi borçlarına ve sigorta borçlarına bir çözüm getirmek için ilgili bakanlarla görüşecek misiniz? Yoksa, efendim, yakında çok anahtarınız olacak.
Teşekkür ederim.
....
DEVLET BAKANI MURAT BAŞESGİOĞLU (İstanbul) - Teşekkür ederim Sayın Başkanım. Soru soran arkadaşlarıma da çok teşekkür ediyorum.
Mevlüt Bey'in, Sayın Milletvekilimizin söylediği kulüplerimizin ekonomik durumlarındaki sıkıntı gerçekten had safhada, ister süper lig olsun ister birinci kategori, ikinci kategori, üçüncü kategori. Burada, tabii ilgili bakan arkadaşlarımızla vergi konusunda, sigorta konusunda konuşacağız, borçlarını yapılandırması konusunda kulüplere yardımcı olacağız. Bunu geçmişte yaptık, ben Çalışma Bakanıyken, spor kulüplerinin borçlarını, sigorta borçlarını yapılandırdık. Ama bu çözüm olmuyor, belli bir süre erteliyorsunuz, neticede yine katlanarak büyüyor.
Tabii, bizim spor kulüplerimizin gelirleri Avrupa'dakinin aksine isim hakkı, lotodan, totodan, iddaadan gelen gelirler. Oysa Avrupa'da bir futbol takımının gelirlerinin yüzde 70'i, 75'i gişe hasılatıdır, bilet gelirleridir. Ama bizim ülkemizde maalesef maç başına düşen seyirci sayısı 7.500 ile 10 bin kişi. İngiltere'de veyahut da başka bir ülkede imreniyoruz 80 bin kişi geliyor bir maça. Büyük kulüplerin gelirlerinin -dediğim gibi- yüzde 80'i, 75'i bilet gelirlerinden oluşuyor. Bizde, Türkiye'de tamamen bu yapı tersine.
Kulüplerimizin tabii taraftar konusunda, taraftarlarını artırma konusunda çalışma yapmaları lazım. Statlara daha çok seyirci çekebilmemiz lazım. Bunun için de statlarımızın şartlarının biraz daha iyileşmesi lazım. Üç beş tane stadımız var açık konuşmak gerekirse. Yani, ailelerimizle, çocuklarımızla rahatlıkla seyredebileceğimiz öyle modern stat yok. Bununla ilgili hızla bir çalışmamız var, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğümüzün. Kayseri'de, Antalya'da, Konya'da, büyükşehirlerimizde yeni bir finansman modeliyle yeni statlar yapma gayreti içerisindeyiz.
Onun dışında stopaj ve dediğiniz diğer katma değer gibi bunlar var. Bunları ilgili bakan arkadaşlarımızla görüşeceğiz. Bizim de Bakanlık olarak gündemimizde olan konular..
....
FERİT MEVLÜT ASLANOĞLU (Malatya) - Sayın Bakanım, deminki sorduğum soruya kulüpler adına verdiğiniz cevaptan biraz önce yedi sekiz kulüpten teşekkür aldım sizin adınıza. Sizin sözünüz sözdür, bunu her zaman biliyoruz Sayın Bakanım. Kulüplere yardımcı olacağınız sözü Sayın Maliye Bakanım da burada, bir de o söz verirse çok mutlu oluruz.
BAŞKAN - Teşekkür ederim.
MALİYE BAKANI KEMAL UNAKITAN (Eskişehir) - Ne dediniz, duymadım?
FERİT MEVLÜT ASLANOĞLU (Malatya) - Para, para! Eskişehir'e var, öbürlerine yok Sayın Bakanım!
...
DEVLET BAKANI MURAT BAŞESGİOĞLU (İstanbul) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım. Daha önceki ifadelerimde de futbol kulüplerimizin ekonomik sıkıntılarını dile getirmeye çalıştık ki, arkadaşlarımızın hepsi bunu biliyor. Bir kere sorun, tabii Türkiye'de profesyonel kulüp sayısı fazla. Bu gerçeği görmemiz lazım. Yüz elli bir tane bizim profesyonel kulübümüz var. Zannetmiyorum ki, Avrupa ülkelerinde profesyonel kulüp sayısı bu kadar fazladır. Onun için, tedricen, bizden önceki dönemden de başlamak üzere Üçüncü Lig kulüplerinin sayısı ve gruplarının azaltılması yönünde bir temayül var. Bu, uygulanıyor. Bölgesel ligler kurmak suretiyle profesyonel kulüp sayısını azaltmamız lazım. Tabii bir taraftan kulüplerimizin de kendi ekonomik geleceklerini hazırlamaları lazım. Bunun için gayret etmeleri lazım. Taraftar sayısını artırmaları lazım, futbolun diğer yan ürünlerini devreye sokmaları lazım, şey yapmaları lazım. Yani, devletimiz elbette spora kaynak aktarıyor. Yani iddiada isim hakkından dolayı Üçüncü Lig kulüplerimize de, Ispartaspora da veriliyor.
FERİT MEVLÜT ASLANOĞLU (Malatya) - Sayın Bakanım, onlar hep hacizli, vergi dairesi tarafından.
DEVLET BAKANI MURAT BAŞESGİOĞLU (İstanbul) - Mesela, arkadaşlarımızın verdiği bilgiye göre, Ispartasporumuza 438 milyar civarında İddaadan bir kaynak aktarılmış. Tabii, bu
FERİT MEVLÜT ASLANOĞLU (Malatya) - Hacizli Sayın Bakanım, vergi dairesi tarafından.
DEVLET BAKANI MURAT BAŞESGİOĞLU (İstanbul) - Yani, tabii, sigorta borcu varsa, Maliyeye borcu varsa, bu hacizlidir. Dolayısıyla, bu parayı almaları zorlaşmıştır. Yani, bu sadece Ispartasporun sorunu değil, tüm İkinci Lig, Üçüncü Lig, Birinci Lig ve Süper Lig takımlarımızın sorunu. Biz devlet olarak ne yapacağız? Yapacağımız, işte Maliye Bakanımız buradaydı, Çalışma Bakanımız burada, konuşacağız. Borçları yapılandırma konusunda ve diğer kamu borçlarına ilişkin, kamunun inisiyatif kullanabileceği noktalarda spor kulüplerine yardımcı olacağız. Ama, bunu yaparken bu ilanihaye, sonsuz dönecek bir döngü değil. Yani, bunu devlet bir kere yapar, iki kere yapar. Neticede yaptığın iş, diğer vatandaşın vergisinden toplanan kaynağın bu tarafa transferidir. Onda da adil olmamız lazım kesimler arasında. Dolayısıyla, kulüplerimizin kendi ayakları üzerinde durabilecekleri bir ekonomik yapıyı kendilerinin sağlamaları gerekiyor. Bu işin kaidesi, kuralı budur. Ama, biz de elimizden geldiğince tabii kulüplerimize kaynak aktaracağız. Ama, sözümün başına dönüyorum. Bu kadar profesyonel kulüp sayısıyla kulüplerimizin ekonomik durumlarının düzeltilmesi kolay gözükmüyor, bu kolay bir iş değil. Kolay dersek, bu ekonomik durumu düzeltiriz dersek, gerçekçi bir ifade olmaz. Onun için, hem bizim hem de kulüplerimizin bu konuda iş birliği yapmamız lazım. Gerekli çalışmaları birlikte hayata geçirmemiz gerekiyor.
....
TBMM Başkanlığı'na
Görüşülmekte olan 64 sıra sayılı yasanın 4. maddesinin sonuna aşağıdaki fıkranın eklenmesini arz ederiz.
Ferit Mevlüt Aslanoğlu Tayfur Süner Yaşar Tüzün
Malatya Antalya Bilecik
Orhan Ziya Diren Osman Kaptan Muharrem İnce
Tokat Antalya Yalova
Futbol Federasyonu genel kurulu Türkiye Liglerindeki tüm kulüplerin vergi ve sigorta sorunlarını görüşüp çözüm için gerekli tüm girişimleri yapar.
BAŞKAN - Komisyon önergeye katılıyor mu?
MİLLÎ EĞİTİM, KÜLTÜR, GENÇLİK VE SPOR KOMİSYONU BAŞKANI MEHMET SAĞLAM (Kahramanmaraş) - Katılmıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN - Hükûmet?
DEVLET BAKANI MURAT BAŞESGİOĞLU (İstanbul) - Tabii, bir iyi niyet temennisi ama, bilmiyorum, kanunun formatı olarak pek madde kabulü mümkün değil ama, tutanaklara geçmesi bile bu anlamda önemli. Yani
BAŞKAN - Takdire bırakıyorsunuz.
DEVLET BAKANI MURAT BAŞESGİOĞLU (İstanbul) - Takdire bırakıyoruz.
BAŞKAN - Sayın Aslanoğlu, konuşacak mısınız?
FERİT MEVLÜT ASLANOĞLU (Malatya) - Evet.
BAŞKAN - Buyurun.
FERİT MEVLÜT ASLANOĞLU (Malatya) - Sayın Başkan, çok değerli milletvekilleri; hepinize saygılar sunuyorum.
Sayın Başkanım, bu, en aykırı önerge değil, en kabul edilebilir önerge. Yani, kulüplerin vergi problemi almış başını yürümüş, haciz konuyor tüm gelirlerine, ondan sonra Sayın Başkanım diyor ki: "En aykırı önerge." En uygun önerge arkadaşlar!
Hepimizin kulüpleri var, hepimiz belli illerden geldik, hepimiz çaresiziz. Her ilin milletvekilinin başında bu dert. Bunu kurumsal bir gelire bağlamazsak Bu, Federasyonun görevidir. Ben, bu önergede, Futbol Federasyonu Genel Kuruluna "Ey Futbol Federasyonu! Sen kulüplerin içinde olduğu mali koşullara sahip çık" diyorum. Ne var ki bunda aykırı olacak?
FEHMİ HÜSREV KUTLU (Adıyaman) - En kötü değil ya en aykırı.
İSMAİL ÖZGÜN (Balıkesir) - En uygun anlamında
FERİT MEVLÜT ASLANOĞLU (Devamla) - Arkadaşlar yahu, ne var bunda? Diyorum ki: "Futbol Federasyonu, senin görevin. Mademki, o kulüplerin oyunu alıyorsun, mademki, o kulüpler senin üyen. Bunlardan mağlup olana sahip çık." diyorum arkadaşlar. Sigorta borcu var, vergi borcu var. Bunlarla, senin görevin, gel görüş, çöz. Maliye Bakanım gitmiş, gitmiş.
Arkadaşlarım, önerge bu. Gelin Burada bir temennidir bu önerge, temenni: "Ey Futbol Federasyonu! Sen, kulüplerin mali problemlerine, özellikle vergi ve sigorta sorunlarına sahip çık" diyoruz arkadaşlar.
Hepinize saygılar sunuyorum.
BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Aslanoğlu.
Vermiş olduğunuz önerge madde metnine en aykırı önergedir. Yani, olumsuz bir önerge anlamına değildir, onu belirteyim. Evet, Sayın Bakanımız da zaten onun için Genel Kurulun takdirine bıraktılar.
Sayın milletvekilleri, önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler Kabul etmeyenler Önerge kabul edilmemiştir..."
