Binlerce vatandaşımızın ölümüne yolaçan 17 Ağustos Marmara Depreminin 6ıncı yıldönümü dolayısıyla bir açıklama yapan Jeoloji Mühendisleri Odası İl Temsilcisi Rıza Cengiz, Malatyanın, deprem riski olan Doğu Anadolu Fay Sisteminde yer aldığını belirterek, bölgenin deprem riskinin gözardı edilmemesi ve gerekli önlemlerin alınması gerektiğini söyledi.
TOPRAĞIMIZ YILDA 8 MM. HIZLA KAYIYOR..
Cengiz, yaptığı yazılı açıklamada, bölgenin depremselliği ve alınması gereken önlemler konusunda şunları söyledi:
Toplam uzunluğu 580 km. olan Doğu Anadolu Fay (DAF) Sistemi, Malatyamıza 36 km. uzaklıktan (güneyden) geçmektedir. Sistem 4-25 km. genişlikte olan bir deformasyon kuşağıdır. Canlı ve hareketli bir sistemdir. Bugüne kadar 15 km. yanal öteleme (yer değiştirme) yapmıştır. Kayma hızı yılda 8 mm.dir. DAF boyunca 6.7-7.8 büyüklüğünde birçok deprem olmuştur.
Bu fay üzerinde yer alan Malatya ve yakın çevresi deprem riski altındadır.
Ülkemizin en önemli aktif fay sistemlerinden Doğu Anadolu Fayının deprem üretme riski ile bu fayın üzerinde yer alan Malatya ve çevresinin depremselliği, (Değişik üniversitelerdeki ve kurumlardaki uzmanların tartışarak getirdiği çözüm önerileri) 2004 yılı sonunda Malatyada panellerle ve konferanslarla Kalatya kamuoyuna duyurulmuştur. (30 Kasım-1 Aralık 2004)
Malatya yerelinde acilen halledilmesi gerekli sorunlar sonuç bildirgesinde yeralmıştır.
1- Malatya ili, ilçe ve belde belediyelerdeki imar süreçlerinde jeolojik hizmetler zorunluluk haline getirilmeli ve bu hizmetlerin teknik vemesleki denetimlerinin odamız tarafından yapılmasının (Jeoloji Mühendisleri Odası- ilçe ve belde belediyeleri mesleki ve teknik denetim yaptırmamaktadır) zorunlu olduğu bilinmelidir.
2- Malatya ilinde temel kazılarında çoğunlukla su çıkmaktadır. Bu sular bilimsel yöntemlerle tecrit ve drene edilmelidir.
Malatya Çevre Yolu kuzey tarafı ile Fuzuli Caddesi civarındaki alanlarda yer altı suyu yapı güvenliğini tehdit etmektedir. Bu durum, gerekli alt yapı (sondaj, keson kuyu ve drenaj vb. yöntemleri ile) sorunları giderilerek içme ve sulama suyu olarak kullanılmalıdır. Ayrıca bu alanlarda, yer altı suyunun kanalizasyona verilip tekrar arıtılması ekonomik yük getirmektedir.
Malatya genelinde yer altı sularının kullanımı sosyal sorunlar oluşturmaktadır. Komşular, köylüler, belediyeler arası yasal sorunlar çıkmaktadır. Yer altı sularının arama ve kullanılmasında teknik ve yasal kurallara uyulması gerekir.
3- Malatyada ekonojik dengeyi olumsuz etkileyen kum ve çakıl ocaklarının denetimi en az bir jeoloji mühendisinin yer aldığı teknik bir kurul tarafından yapılmalıdır. Tüm maden ocaklarının terkinden sonra işletme doğal çevreye uyumlu hale getirilmelidir.
4- Malatya çöp deponi alanlarının seçiminde jeolojik etütlerin yapılması insan ve çevre sağlığı açısından önem taşımaktadır. Mevcut deponi alanları bu şartları taşımamaktadır.
Malatyamız için olduğu kadar ülkemiz için de deprem riski önemlidir. 17 Ağustos 1999 depremi üzerinden 6 yıl geçti. O gün 45 saniyede 40 bin insanımız öldü, 100 bin yapı yıkıldı veya hasar gördü.
