Türkiye’de nadir olan Göktürkçe mezar taşı koruma altına alındı. “Neng Ölesi” ifadesi yer alan ve bugün “Her şey fanidir” şeklinde tercüme edilen mezar taşı Malatya’nın Arapgir ilçesinin Onar Köyündeki kültür merkezinin eski eserler odasında tutuluyor.
Onar Köyünün kurucusu Şeyh Hasan Onar’ın türbesinin bulunduğu mezarlıkta bulunan Göktürkçe mezar taşı ile birlikte toplam 21 adet mezar taşı, köyün eski eserler odasında sergileniyor.
Mezar taşı Anadolu’nun tarihi açısında da önemli bulunuyor. Göktürkçe mezar taşı aynı zamanda 1071’den önce Türklerin Malatya yöresinde yerleşik hayata geçtiğinin de bir göstergesi olarak da ifade ediliyor.
-‘Neng Ölesi’ yani ‘Her şey fanidir’
Onar Köyü Kalkındırma, Tabiat Varlıklarını ve Tarihi Eserlerini Koruma Derneği Başkanı Mehmet Ali Tanrıvermiş, Şeyh Hasan Onar’ın türbesinin bulunduğu mezarlıktaki eski mezar taşlarını tahrip edilmemesi ve çalınmaması için Kültür Merkezindeki bir odada sergilediklerini belirterek, “Eski eserler odasında 21 adet mezar taşını buraya almak durumunda kaldık. Çünkü dış tahribata uğruyordu, bir de çalınma riskine karşı biz bunları eski eserler odasında sergiliyoruz. Bu mekanda çok önemli bir taş görüyoruz. Göktürk alfabesi ile yazılmış çok önemli bir mezar taşı bulunuyor. Bu mezar taşındaki yazı 4 harften oluşuyor. Arkeologlar bunu okudu, burada ‘Neng Ölesi’, Türkçeye çevirdiğimiz zaman da, ‘Her şey fanidir’. Aslına uygun bir yazıdır, görüldüğü gibi mezar taşına uygun bir yazı.” dedi.
-1071 öncesi gelen Türklerin izi
Tanrıvermiş şunları söyledi:
“Bu mezar taşındaki Göktürk alfabesi 700’lü yıllarda kalkıyor. Burada şunu çıkartabiliyoruz ki, demekki Anadolu’ya gelen 1071 öncesinde Türkler var, bu Türkler de bu Onar Köyünü yurt tutmuşlar, mekan tutmuşlar, yazılarını, kültürlerini de buraya getirmişler. Ve öldüklerinde bu mezar taşlarına, 4 harften oluşan ‘Her şey fanidir’ ‘Neng ölesi’ yazısını kazımışlar. Biz bunu burada sergiliyoruz, gelen misafirlerimiz, ziyaretçilerimiz bunu görüyorlar. Eski eserler odasında en ilgi gören bölüm Göktürk alfabeli mezar taşının olmuş olduğu bölüm oluyor.”
-Sadece bir mezar taşındaki bilgi biliniyor
Eski eserler odasında bulunan 21 adet mezar taşından ancak Göktürkçe yazının çözülebildiğini, diğer mezar taşları hakkında sadece üzerindeki işaretlerden bazı şeylerin anlaşıldığını, ancak kimlere ait olduğu konusunda bir bilgi sahibi olmadıklarını belirten Tanrıvermiş, “Burada çocuk mezar taşları var, kadın mezar taşları var, ayriyeten erkek mezar taşları var. Hepsini biz şuanda çözümleyemiyoruz.” dedi.
Burhan KARADUMAN, Yeni Malatya Gazetesi- malatyahaber.com
