Mimarlar Odası Malatya Temsilciğinde yapılan toplantıda Mimarlar Odası temsilcisi Abdurrahman Yavuz ile Malatya Kültür ve Sanat Derneği Başkanı Yaşar Karaaslan ortak açıklama yaparak, İlimiz tarihi geçmişi itibarıyla 7-8 bin yıllık bir tarihe sahip olup, bu süreçte çeşitli uygarlıklara ev sahipliği yapmıştır. Bundan dolayı bugünlere ulaşan çok önemli kültürel mirasa sahip olmaktayız. Ne yazık ki süreç içerisinde özellikle de taşınmaz kültürel mirasımız hoyratça harcandı. Bir kısmı yok oldu bir kısım ise yok olmak üzeredir. Bu hoyratça harcamanın önüne geçebilmek ve gerek yetkililerce , gerekse de kamuoyunda kültürel değerlere duyarlılık sağlamak için; Malatya Mimarlar Odası Temsilciliği ve Malatya Kültür Sanat Derneği (MAKSAD) olarak geçmişten günümüze ulaşan ve bir kısmı Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından tescil edilen, tescil edilmeyi bekleyen ve de yöre insanları tarafından tarihsel miras olarak aktarılan eserlerimizin bir dokümanını kamuoyuyla paylaşmayı gerekli gördük. denildi.
Ortak açıklamada; sivil inisiyatifle yapılan çalışmalarla saptanan "tescile değer" varlıkların yanı sıra, tespiti yapılıp da tescil edilmemiş varlıklar ile Malatya genelinde Kültür ve Tabiat Varlığı olarak tescili yapılmış eserler kamuoyunun bilgisine sunuldu. Bu arada, "tescile değer yerler" olarak önerilmek üzere bazı bölgelerde tespit çalışmalarının devam ettiği de kaydedildi.
Malatya'nın, resmen tespiti yapılmamış ve tescil için önerilen yerleri, tespiti yapılıp tescil edilmemiş varlıkları ile tespit ve tescili yapılmış Kültür ve Tabiat Varlıkları şöyle açıklandı:
İlçelerde Kültür ve Tabiat Varlığı OlarakTescile Değer Görülebilecek Yerler (RESMEN TESPİTİ YAPILMAMIŞ):
Akçadağ: Gavur Mağarası (Keller-Yaylımlı Köyleri arası)
Doğanşehir: Kurudağ Yer altı Sarnıcı, Muratlar Mağarası, Damlataş Mağarası (Polat Kasabası), Kral Tepesi (Polat Kasabası), Höyük Tepe, Gavur Damı
Yazıhan: Kale (İriağaç Köyü Ünür Mezrası)
Kuluncak: Kaplıca Suyu (Hamamı)
Hekimhan: Kırmataş Höyük (Kocaözü Kasabası), Yazılı Kaya (Basak Köyü), Zindan, mezarlar, saray kalıntıları (Doyran Köyü), Büyük Mağara-İki Ağızlı-Sıra Kayalar (Ballıkaya Köyü), Kalekapısı Çeşmesi, Eski Çarşı Pınarı, Garipağaoğlu Çeşmesi, Marziye Hacı Pınarı, Çatal Çeşme (Sarıkız Köyü), Alaattin Çatal Konağı, Camcı Ömer Efendi Konağı, Turan Garipağaoğlu Konağı, Abbas Gücenmez Konağı, Camcı Emin Efendi Konağı
* Tespiti Yapılmış Ancak TESCİLSİZ Kültür ve Tabiat Varlıkları..
MERKEZ
1- Bizans Mezarı (Taşpınar Mah. Orduzu Beldesi)
YAZIHAN
1- Buzluk Mağaraları (Buzluk Ansur köyü
2- Abdurrezak Uzun Hasan Camii (Merkez)
ARGUVAN
1- Horumhan Höyüğü (Tarlacık Köyü)
2- Yeniköy Höyük (Yeniköy)
3- Karahan (Güngören Köyü)
4- Kızılhan (Kömürlük)
DOĞANŞEHİR
1- Reşadiye Höyük (Reşadiye Köyü)
2- Yer Mozaik Sahası (Tatarin mezrası)
HEKİMHAN
1- Ballıkaya Roma Tümülüsü (Roma Mezar Odası)
2- Çırzı Yazıtı (Boğazgören Köyü)
3- Kale Höyük (İğdir Köyü Karabayır Mevkii)
ARAPGİR
1- Onar köyü Kaya Mezarları (Onar Köyü)
DARENDE
1- Ağılbaşı Kaya Mezarları(Ağılbaşı Beldesi)
2- Kaletepesi Höyüğü (Ağılbaşı Beldesi)
3- Roma Yerleşim kalıntıları (Ağılbaşı beldesi ve çevresi)
4- Höyüktepesi (Ayvalı Beldesi Gürlek Mevkii)
YEŞİLYURT
1- Üç Tepe mevkii (3 Tümülüs) Çayırköy)
2- Kale Höyük (Kuşdoğan Kale Mevkii)
3- Roma- Bizans Nekropol Yerleşim (Atalar Köyü/ Fadıl Oymağı Mezrası
Malatya Genelinde TESCİL EDİLMİŞ Olan Kültür ve Tabiat Varlıkları
MERKEZ
1- Yeni Camii Çarşı Merkezi.
2- Yusuf Ziya Paşa camii Mücelli Cad.
3- Çarşı Camii Çarşı Mah.
4- Taşhoron Kilisesi- Çavuşoğlu mah.
5- Venk Kilisesi- Çamurlu Köyü
6- Tahtalı hamam- Halep Cad.
7- Halk Eğitim Merkez Binası( Atatürk Evi)
8- Derme İlkokulu Kapısı
9- İnönü Anıtı
10- Askeri Şehitlik (Paşaköşkü Mah.)
11- İnderesi Mağaraları- (Çöşnük Mah.)
12- Belediye Hamamı (Çarşı Mah.)
13- Abbas Efendi Camii (Cevheri Mah.)
14- Sivil Mimari örnekleri
15- Sinema Caddesi (13 ev)
16- Karakaş konağı (Niyazi Mah.)
17- İstanbulluoğlu Konağı (Atatürk Cad. Azizler Sok.)
18- K.Mustafa Paşa Mahallesi Divan Efendi Sokağında bir ev)
19- Atatürk Anıtı
20- Arslantepe Höyük (Orduzu)
21- Samanköy Höyük (Saman Köy)
22- Maltepe Höyük (Orduzu Pınarbaşı)
23- Fırıncı Höyük (Fırıncı Köyü)
24- Karatepe (Karatepe Köyü)
25- Karamildan tepe (Merkez)
26- Biretepe Höyük (Erenli Beldesi Görmüş Mezrası)
27- İçmesu Tepe Höyük (İspendere)
28- Sevserek Hanı (Yaygın Beldesi)
YAZIHAN
1- Fethiye Höyük( Fethiye)
2- İriağaç Köy Camii son Cemaat Yeri (İriağaç Köyü)
3- Kuruçay Höyük (Karaca Köyü)
4- Üçtepe Tümülüsleri (Erecek Köyü)
5- Alican Tümülüsü(Alican Köyü)
ARGUVAN
1- Karahöyük (Karahöyük Köyü)
2- İsa Höyük (İsa köy)
3- Morhamam Höyük(Uzunoğlan) Morhamam Köyü
KULUNCAK
1- Eşref Höyük (Konaktepe Köyü)
2- Kabak Abdal Türbesi (Avlar Köyü)
DOĞANŞEHİR
1- Sulu mağara (Polat)
2- Roma Sur Kalıntıları (Merkez)
3- Sürgü Höyük (Sürgü)
4- Mehli Höyük (Savaklı köyü Ketsel Mevki
5- Merkez Cami (Doğanşehir
HEKİMHAN
1- Taş Han (Merkez)
2- Köprülü Mehmet Paşa Camii (Merkez
3- Köprülü Mehmet Paşa Hamamı (Merkez)
4- Taşpınar Çeşmesi (merkez)
5- Hasartepe Höyük (Güzelyurt)
6- Eski Cezaevi Harabesi (Merkez)
7- Albasar Tümülüsü (İpek Yolu)
8- Taşhöyük Tümülüsü (İpek yolu)
9- Kirman Kale Yerleşimi (İpekyolu)
10- Höyükdere Köprüsü (Kangal-Hekimhan Yolu
AKÇADAĞ
1- İkinciler Höyük (İkinciler Köyü)
2- Levent Vadisi Bağköy Kaya Kabartma( Bağköy)
3- Levent Vadisi Bağköy Kaya Odaları (Bağköy)
4- Ören Höyük (Ören)
5- Arga Tepesi (Merkez)
6- Köy Enstitüsü Sahası (Karapınar Köyü)
7- Çerkez Tepe Tümülüsü (Bağköy)
DARENDE
1- Yenice Roma Tümülüsleri 5 Adet (Yenice Beldesi)
a) Maşattepe Tümülüsü
b) Korucutepe Tümülüsü
c) Maltepe 1 Tümülüsü
d) Maltepe 11 Tümülüsü
e) İkitepe Tümülüsü
2- İki Mezarlık (Osmanlı Mezarlığı) Merkez
3- Doğal Akvaryum(Balıklı Göl) Merkez
4- Somuncubaba Boğazı Tohma Çayı Doğal Vadisi (Merkez)
a- Somuncubaba Boğazı-Vadi
b- Gevher Hamamı
c- Somuncu Baba Camii Minaresi
5- Kavlak (Uzunok) Köprüsü (Merkez)
6- Taşköprü (Köprügözü) Merkez
7- Nadir Köprüsü (merkez)
8- Ulu Camii ve Minaresi (Merkez)
9- Danabey Camii minaresi (Merkez)
10- Hacı Müsrif Minaresi (Merkez)
11- Mehmet Paşa Kütüphanesi (Merkez)
12- Yusuf Ziya Paşa Bedesteni (Merkez)
13- Hasan (Hüseyin) Paşa Hamamı (Merkez)
14- Zengibar Kalesi (Merkez)
15- Çarşı Minaresi (Merkez)
16- Ozan Köyü Roma Mezar Anıtı (Ozan Köyü)
17- Roma Hamamı (Gusülhane) Nadir Köprüsü Batı Ayağı yanı
18- Günpınar (Aşudu) Şelalesi (Günpınar köyü)
19- Aslantaşlar (Yeni Köy)
20- Somuncubaba Türbesi (Merkez)
21- Mehmet paşa Camii Minaresi ((Eski Darende)
22- Mehmet Paşa Türbesi (Eski Darende)
23- Hasan Sönmezler Evi (Heyiketeği)
24- Osman Sönmezler Evi (Heyiketeği)
25- Kurtaran Evi (Heyiketeği)
26- Paksoylar Evi (Nadir Mah.)
ARAPGİR
1- Çobanlı Konağı (Merkez)
2- Ulu Camii (Merkez)
3- Mir-i Liva Ahmet Paşa Camii (Merkez)
4- Gümrükçü Osman Paşa Camii (Merkez)
5- Molla Eyüp Mescidi (Merkez)
6- Cafer Paşa Camii( Merkez)
7- Yeni Cami (Merkez)
8- Hanikah (Merkez)
9- Çarşı Hamamı ( (Şerif Ağa Hamamı) Merkez
10- Elmasik Hamamı (Merkez)
11- Osman Paşa Hamamı (Merkez)
12- Osman Paşa Çeşmesi (Merkez)
13- Eski Arapgir kalesi (Merkez)
14- Büyük Kozluk Köprüsü (Merkez)
15- Eski Arapgir Kale Köprüsü ( Merkez)
16- Millet Han ( Berenge Mah.
17- Tarhanik Köprüsü (Kemaliye-Arapgir Yolu)
18- Bulancık Köprüsü (Malatya-Arapgir Yolu)
19- Gümüşdere (Hacılar Köprüsü) Malatya-Arapgir Yolu
20- Kırkgöz(Kesik) Köprü (Malatya-Arapgir Yol)
21- Mavilik (Malatya-Arapgir Yolu)
22- Ulupınar Köprüsü (Malatya-Arapgir Yolu)
BATTALGAZİ
1- Kale Surları (Merkez)
2- S.M.Paşa Kervansarayı (Merkez)
3- Ulu Camii (Merkez)
4- Melik Sunullah Minaresi)
5- Emir Ömer Mescidi (Merkez)
6- Karahan Camii (Merkez)
7- Akminare Camii (Merkez)
8- Sütlü Minare (Çermik) Camii (Merkez)
9- Namazgah (Merkez)
10- Alacakapı Mescidi (Merkez)
11- Sıddı Zeynep Kümbeti (Merkez)
12- Kanlı Kümbet (Merkez)
13- Halfetih Minaresi (Merkez)
14- Toptaş Camii (Merkez)
15- Şahabe-i Kübra Medresesi (Merkez)
16- Ahmed Duran mescidi ve Türbesi (Merkez)
17- Kırk kardeşler Şehitliği (Merkez)
18- Hasırcılar Höyük (Hasırcılar)
19- Cumali Ertunan Evi (Merkez)
20- Nefise Hatun Kümbeti (Merkez)
21- Şişman Han (Merkez)
22- Yarımtepe Höyük (Alişar Köyü)
23- Can Tepe Höyük (Toygar Köyü)
24- Galipbaba Höyük (Ağılyazı Köyü)
25- Karababa Türbesi ve Mezarlığı (Merkez)
YEŞİLYURT
1- Roma Mezarı (Taftacık Mevkii)
2- Kara Tepe Höyük (Şabandede Mevkii)
3- Çırakgiller Evi (Hıroğlu Evi)
4- Abdullah Ağa (Çoşkun Kekevi) Konağı (Molla Kasım Mah)
5- Kemal Gülhaş Evi (Hıroğlu Mah)
6- Mahmut Güzel Kaya Evi (Hıroğlu Mah)
7- Murat Özabacı Evi (Hıroğlu Mah)
8- Ali-Zehra Cücemen Evi ( Hıroğlu Mah.)
9- Mustafa Özabacı Evi (Hıroğlu Mah)
10- Hanif Tanbay EVİ (Hıroğlu Mah)
11- H.Ali Özbey Evi (Hıroğlu Mah)
12- Turgut Duran Evi (Hıroğlu Mah)
13- H.Ahmet Uğurlu Evi (Hıroğlu Mah)
14- Kınacı Evi (Hıroğlu Mah)
15- Hasan Tuncer Evi (Hıroğlu Mah)
16- Tavşantepe (Örentepe) Höyüğü (Görgü Köyü)
17- Kadı Kalesi Yerleşimi (Eski Görgü Köyü)
18- Gözbaba Tümülüsü (Fatih Köylü)
PÜTÜRGE
1- Kerar Kalesi (Taşmış köyü/ Çermik Mezrası)
