TBMM Genel Kurulunda görüşülecek olan Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasasının çalışanların hak kaybına yol açtığı gerekçesiyle Emek Platformu tarafından alınan eylem kararı gereğince Malatya'da da basın açıklamalı eylem yapıldı. İnönü Caddesi'ndeki Tekel Sigara Fabrikası önünde toplanan Emek Platformuna bağlı sendikaların yönetici ve üyeleri ile bazı sivil toplum kuruluşları temsilcisi toplu olarak Cadde boyunca ellerinde pankartlarla kent merkezi Valilik karşısı Soykan Meydanı ile Yeni Camii arasına kadar yürüdüler. Sık sık hükümet ve Yasa Tasarısı aleyhine sloganların atıldığı yürüyüş sırasında çevredeki bazı binalarda ve caddedeki vatandaşların alkışlarla destek verdikleri gözlendi.
Yürüyüşün ardından basın açıklamasını Türk-İş İl Temsilcisi ve Tek Gıda İş Sendikası Bölge Şube Başkanı Servet Akbudak yaptı.Budak Yasa tasarısı ile çalışanların önemli oranda hak kaybının olacağını belirtti.
Türk-İş İl Temsilcisi Servet Akbudak, ortak basın açıklamasında, TBMM Genel Kurulunda görüşülecek olan Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasasında değişiklik öngören tasarının, çalışanlar, emekliler, hak sahibi durumundaki aile fertleri ile dul ve yetimler için sosyal sigortalar ve sağlık alanında ağır hak kayıplarına neden olacağını belirtti.
Açıklamada, emeklilik ve sağlık alanında köklü değişiklikler yapan ve kazanılmış hakları geriye götürdüğü ifade edilen tasarının, sosyal devlet ilkesine de aykırı olduğu öne sürüldü.
"Tasarı ile yapılan düzenlemeler, ülkede yaşayan herkesi olumsuz etkileyecek, sosyal sigorta ve sağlık haklarına erişimlerini güçleştirecek ve giderek daha da olanaksız kılacaktır" denilen açıklamada şöyle denildi
"Oluşturulmak istenen sistemle, mevcut sistemdeki hakların korunduğu iddia edilmektedir. Ancak bu iddia, tüm çalışanlar için gerçeği yansıtmamaktadır. Çünkü, bu tasarının yasalaştığı tarihten itibaren herkes bu yasa kapsamında çalıştığı süre oranında yeni düzenlemelerden etkilenecektir. Ayrıca, tasarı yine iddia edildiği gibi, çalışanlar arasında norm ve standart birliği sağlamamakta, aksine var olan farklılıkları derinleştirmektedir."
Akbudak Tasarıdaki düzenlemelere ilişkin olarak ta şu bilgileri verdi :
Bugün, emeklilik için kadınlarda 58, erkeklerde 60 olan yaş sınırı kademeli olarak kadın ve erkeklerde 65e, prim gün sayısı 7 binden 9 bine yükseltilmektedir.
Halen fiili hizmet zammından yararlanan çalışanların bu hakları bazı sektörlerde ellerinden alınmaktadır.
Malullük ve ölüm aylığı hak etmek için aranan 5 yıllık hizmet süresi 10 yıla, 900 günlük prim gün sayısı ise 1800 güne yükseltilmektedir.
Aylık bağlama oranı her 360 prim gün sayısı için yüzde 2ye indirilmektedir.
Emekli aylıklarının hesaplanmasına ilişkin kazançların güncel erimesinde kullanılacak katsayının belirlenmesinde gelişme hızının (refah payının) yüzde 100ü yerine, yüzde 30u dikkate alınacaktır. İş kazası ve meslek hastalığı sonucu yüzde 25 ve daha yüksek oranda
sakat kalan çalışanlara bağlanan sürekli iş göremezlik gelirinin alt sınırı kaldırılmaktadır.
Alt sınır aylığı düşürüldüğünden, özellikle mevsimlik, geçici süreli ve yarı zamanlı çalışanlar, daha az aylık almakla karşı karşıya kalabilecektir.
Çalışan ve ölüm geliri-aylığı alan çocuksuz dul eş aylığı, yüzde 75den, yüzde 50ye düşürülmektedir. Emekli aylıklarının yükseltilmesinde yalnızca enflasyon oranındaki artış dikkate alınacağından, emekli, dul ve yetimlere refahtan pay verilmemektedir.
Asgari ücretin üçte biri tutarında, altı ay süreyle verilmesi kabul edilen süt emzirme yardımı, bir defaya mahsus olarak düzenlenmektedir.
Asgari ücretin üç katı tutarında verilmesi kabul edilen cenaze yardımı bir asgari ücret tutarına İndirilmektedir.
Yetim kız çocuklan için ödenmekte olan evlenme yardımı (çeyiz parası) yetim aylığının 24 katı tutarından, 12 katına düşürülmektedir.
Çalışanlar ile emekli, dul ve yetimlerin yararlanacakları sağlık hizmetlerine İlişkin tedavi yöntemleri, İlaç ve tıbbi malzemelerin miktar ve sürelerinin belirlenme yetkisi kurum yönetimine bırakılarak belirsizlik yaratılmaktadır.
Diş protezlerine yaş sınırı getirilerek 18 yaşını doldurmamış veya 45 yaşından gün almamış kişiler protez bedelinin yüzde 50sini cepten ödeyecektir. Çalışanlar İle emekli dul ve yetimler, özel hastanelerden yararlanmak için sağlık hizmeti bedelinin yüzde 20sini cepten ödeyecektir.
Sosyal Güvenlik Kurumunun oluşturacağı bir komisyonun belirleyeceği tedavi yöntemleri dışındakilere, üç katına kadar fark ücreti ödenmesi öngörülmektedir.
Muayene ve tedaviler için şimdilik 2 YTL; protez, ortez ve ilaç bedelleri için yüzde 10 ve yüzde 20 oranında değişen oranlarda katılım payı ödenecektir.
Çalışması sona eren sigortalılardan, önceki yıl İçinde 90 gün prim ödeyenlerin kendileri, 120 gün prim ödeyenlerin ise kendileri İle birlikte bakmakla yükümlü olduğu kişilerin, 6 ay süreyle sağlık yardımlarından yararlanma hakkı kaldırılmaktadır.
Genel Sağlık Sigortası primlerini devletin ödeyeceği kişiler için asgari ücretin üçte biri olarak belirlenen yoksulluk sınırı, nasıl elde edildiğine bakılmaksızın hanenin tüm gelirlerini dikkate alacağından, toplumun büyük bir bölümü sağlık sigortası primi ödemekle yükümlü tutulacaktır."
