Malatya'da, sokakta çalışan veya çalıştırılan çocuklara yönelik bir araştırmaya göre, çocukların yapmak istedikleri meslekler arasında ilk sırayı polislik, ikinci sırayı öğretmen, üçüncü sırayı futbol, dördüncü sırayı ise hekimlik alıyor.
İnönü Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Bekir Kocadaş, Sosyal Hizmet Uzmanı Mahmut Özbulut ve Hacettepe Üniversitesi Araştırma Görevlisi Özge Özgür Sayar tarafından hazırlanan "Malatya İlinde Sokakta Çalışan/Çalıştırılan Çocuklar Olgusu Üzerine Sosyolojik Bir Araştırma" adlı çalışmada ilginç tespitlere yer veriliyor.
"Malatya İlinde Sokakta Çalışan/Çalıştırılan Çocuklar Olgusu Üzerine Sosyolojik Bir Araştırma" adlı çalışma raporunda, "Sokakta çalışan, çalıştırılan çocuklar okula devam edemedikleri gibi sigara ve uyuşturucuya alışma, kolay yoldan para kazanma, suça yönelme, dışlanma, aşağılanma, şiddet gibi tehlikelere de maruz kalıyor.
Çocukların gelecekte ne olmak istedikleri ile ilgili soruya verdikleri cevabın dağılımı ise şu şekilde: Yüzde 23'ü polis, yüzde 19,4'ü öğretmen, yüzde 15,2'si futbolcu, yüzde 12,7'si doktor, yüzde 6,1'i asker, yüzde 1,2'si sanatçı, yüzde 21,2'si diğer meslek gurupları, yüzde 0,6'sı ise gelecekte herhangi bir meslek düşünmüyor.
Sokakta çalışan çocukların büyük bir bölümünün 13-15 yaş gurubunda olduğu belirtilen raporda, bu çocukların ailelerinin yüzde 32.7'sinin 1-4 arasında, yüzde 59.3'ünün 5-9 arasında, yüzde 8'inin ise 10 ve daha fazla sayıda çocuk sahibi olduğu belirtiliyor.
Çocukların babalarının yüzde 10'unun okur-yazar olmadığı, yüzde 9,1'inin okur-yazar, yüzde 60'ının ilkokul mezunu, yüzde 15,2'sinin ortaokul mezunu, yüzde 3,6'sının lise mezunu ve yüzde 1,2'sinin üniversite mezunu olduğu ortaya çıktı. Annelerin ise yüzde 40'ının okur-yazar olmadığı belirtildi.
Sokakta çalışan çocukların ailelerinin yüzde 64'ünün kente yüzde 51 oranı ile ekonomik sebeplerle geldiklerinin belirtildiği araştırma raporunda, baba mesleklerinin yüzde 25,5'inin işçi, yüzde 1,2'sinin işçi emeklisi, yüzde 53,9'unun serbest meslek, yüzde 19,4'inin işsiz olduğu aktarılırken, annelerin yüzde 7.3'nün herhangi bir işte çalıştığı belirtiliyor.
Sokakta çalışan çocukların ailelerinin yüzde 39.4'ünün kira, yüzde 41.8'inin kendilerine ve yüzde 18.8'ininde yakınlarına ait evde oturdukları tespit edilirken, evlerin yüzde 17,6'sının apartman dairesi, yüz de 51,5'i müstakil betonarme ev, yüzde 30,9'u müstakil kerpiç ev olduğu anlaşıldı.
"Malatya İlinde Sokakta Çalışan/Çalıştırılan Çocuklar Olgusu Üzerine Sosyolojik Bir Araştırma" adlı çalışma raporunda şöyle deniyor: "Ailelerin yüzde 83'ünün çekirdek aile olduğu, yüzde 17'sinin de geleneksel aile yapısının özelliklerini taşıdığı anlaşılmıştır."
Raporda, Çocuklardan yüzde 81,8'inin daha önce sınıfta kalmadığı, yüzde 15,2'sinin de en az bir kez sınıfta kaldığı belirtiliyor.
Raporda ayrıca, "Çocukların okul başarılarına bakış açıları yüzde 20,6'sının çok iyi, yüzde 48,5'inin iyi, yüzde 21,8'inin orta ve yüzde 7,3'ünün kötü olduğu anlaşılmıştır" şeklinde bilgi yer alıyor.
Çocuklardan sadece yüzde 10,9'u evden en az bir kere kaçtığının aktarıldığı raporda şu bilgiler veriliyor: "Çocuklara aile içinde kendine en yakın kimi gördüğü sorulduğunda; yüzde 33,3'ü annesini, yüzde 25,5'i annesi ve babasını, yüzde 15,2'si kardeşlerini, yüzde 5,5'i sadece babasını en yakın olarak gördüğünü ifade etmiştir. Çocuklardan yüzde 57,6'sı aile bütçesine katkı sağlamak, yüzde 29,1'i harçlığını çıkarmak, yüzde 5,5'i ailesi istediği için, yüzde 3,6'sı ise boş zamanlarını değerlendirmek için sokakta çalıştığını beyan etmiştir. Çocukların yüzde 86.7'si ya aile bütçesine katkı sağlamak ya da yine ailenin ekonomik durumunun yetersizliğinden dolayı harçlığını çıkarmak için çalışmaktadır."
Raporda ayrıca, çocuklardan yüzde 11,5'inin sokakta çalışmaktan memnun olduğu, yüzde 84,2'sinin sokakta çalışmaktan memnun olmadığı ifade ediliyor.
Araştırma raporuna göre, çocuklardan yüzde 47,9'u bir kardeş, yüzde 27,9'u iki kardeş, yüzde 12,7'si üç kardeş, yüzde 4,2'si dört kardeş olarak sokakta çalışıyor. Çocuklardan yüzde 6,1'i birlikte çalıştığı arkadaşı ile yüzde 20'si satış yaptığı insanlarla, yüzde 24,8'i sokaktaki diğer büyük çocuklarla, yüzde 4,8'i çevredeki esnafla, yüzde 10,9'u zabıta ile ve yüzde17,6'sı polisle sorun yaşadığını belirtiyor.
Çocuklar sokakta çalışırken yüzde 29,1'i küfür ve hakaret, yüzde 9,7'si sataşma, yüzde 24,8'i gasp, yüzde 7,3'ü dayak, yüzde 1,2'si sarkıntılık gibi olumsuz tutum ve davranışlarla karşılaşıyor. Bu sonuçla da bağlantılı olarak çocuklardan yüzde 7,9'u sokakta çalışmayı güvenli bulurken, yüzde 73,9'u sokakta çalışmayı güvenli bulmuyor.
Çocuklardan yüzde 13,4'ü ise sokakta çalışmayı bazen güvenli buluyor.
Raporda, çocuklara kendilerinde olmayan fakat başkasında olan eşyalardan mesela (güzel giyecekler, para, değerli eşyalar, güzel yiyecekler) nasıl etkilendikleri sorulduğunda, yüzde 42,4'ünün kendini kötü hissettiğini belirttiği ifade ediliyor.
Raporda Türkiye'de risk altındaki çocukların özellikleri şu şekilde sıralanıyor: "9 milyon 300 bin çocuk yoksulluk içinde yaşıyor. Korunmaya muhtaç çocuk sayısı 700 bin. 7- 18 yaş arasında okula gitmeyen çocuk sayısı 8 milyon 120 bin. Her gün ortalama 107 çocuk ölüyor. Çocukların yüzde 72'si ana-baba, yüzde 22'si öğretmen tarafından şiddete maruz kalıyor."
