SON DAKİKA
SON DEPREMLER

Sözde 'Dünya Kayısı Başkenti'yiz!

0
Güncellendi - 2016-06-08 03:15:30
Sözde 'Dünya Kayısı Başkenti'yiz!
A- A+ PAYLAŞ

Kayısının, başta iklimsel olumsuzluklardan kaynaklanan sorunlara çözüm üretmeyi, verimliliği yükseltmeyi ve farklı tüketici kitlelerinin taleplerini yerine getirmeyi amaçlayan kayısı ıslah çalışmalarında lider ülke konumunda bulunması gereken Türkiye’nin bu alanda, yarısı çöl olan İsrail’in bile gerisinde kaldığı ortaya çıktı.

Ekonomisi büyük ölçüde kayısı üretimine ve pazarlamasına dayanan Malatya’da hemen her yıl yaşanan zirai dona karşı dayanıklı kayısı çeşitlerinin geliştirilmesi bakımından büyük önem taşıyan kayısı ıslah çalışmalarına teşvik ve destek anlamında hem Malatya’da hem de Türkiye çapında gereken önemin verilmemesi bu alandaki çalışmaların bir hayli yavaş ilerlemesine neden oluyor.

Kayısı Vakfı’nın kayısı diye bir derdi yok

Görevi kayısıyı ve kayısı üreticisinin sorunlarına ilişkin araştırmalar yapıp, bu sorunlara çözüm önerileri üretmek olan Malatya Valiliği bünyesindeki Kayısı Araştırma, Geliştirme ve Tanıtma Vakfı başta olmak üzere, kayısı ile ilgili diğer kurum ve kuruluşların alakasız birçok faaliyete bütçeler ayırırken, kayısının sorunlarına duyarsız kalmaya devam etmeleri, yaşanan bu sorunların temel nedenlerinden biri olduğu değerlendiriliyor. Malatya’da yürütülen Kayısı Islah Projesi’ne Kayısı Araştırma Geliştirme ve Tanıtma Vakfı’nın vermiş olduğu desteğin, projenin toplam tutarı içerisindeki payının yalnızca yüzde 3 olması ve Malatya’daki kayısı ile ilgili diğer kuruluşlardan başka hiçbir katkı sunulmaması, ıslah çalışmalarının kaplumbağa hızıyla ilerlemesini açıklayan küçük bir örnek niteliğinde.

İsrail bile 30 çeşit kayısı geliştirdi

BM Dünya Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) istatistiksel verilere göre, Kayısı Islah Programları sonucunda yılda 50 bin ton kayısı üreten ABD 74, 150 bin ton kayısı üreten Fransa 70, İtalya 62, Çin 47, İspanya 26, 15 bin ton kayısı üreten Çek Cumhuriyeti 29 çeşit kayısı çeşidi Milli Çeşitler Listesi tarafından tescil edildi.

Kayısı Islah Programları istatistik verilerinin en çarpıcı rakamları, yarısı çöl olan ülkede tarımsal mucizeler yaratan İsrail’e ait. Ülkenin yarısı çöllerle kaplı olan İsrail’in, kayısı ıslah çalışmalarında da hızla ilerleme sağladığı görülüyor.

Bu rakamlara göre, dünya yaş kayısı üretiminin yaklaşık % 20’sini, dünya kuru kayısı üretiminin yaklaşık % 80’ini üreten Türkiye sadece 7 çeşit kayısı ıslahı geliştirirken, sadece 10 bin ton yaş kayısı üreten İsrail, son 20 yılda 30 çeşit kayısı ıslah çeşidi geliştirdiği görülüyor.

Bu tablo kendini ‘Kayısının başkenti’ şeklinde tanımlayan Malatya’nın, kayısı ile doğrudan ilişkili kurumlarının ve dünya kuru kayısı üretiminin % 80’ini gerçekleştiren Türkiye’nin kayısıya ve kayısı üreticisinin sorunlarına verdiği önemi gösteriyor.

Kayısıcılık çalışmalarına hız verdi

Dünya Tarım ve Gıda Örgütü’nün (FAO)  verilerine göre İsrail, kayısıcılık alanındaki bilimsel çalışmalarına hız verdi. İsrail, 2011 yılında yaklaşık 8 bin ton yaş kayısı üretti.  İsrail Tarım Bakanlığı’na bağlı ve 1921 yılında kurulan Volcani Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nde diğer meyve türlerine ilave olarak kayısı konusunda da ıslah çalışmaları yapılıyor. Ülkede meyvecilik sektöründe faaliyet gösteren özel sektöre ait bazı firmalar şeftali, kayısı, Japon eriği ve kiraz üzerinde ıslah çalışmalar yapıyor.  Firmalar arasında bir adım öne çıkan Bendor Meyvecilik ve Fidancılık Şirketi oldukça eski geçmişe sahip, şirket 1880’den beri sektörde faaliyet gösteriyor.

Kayısı ıslah çalışmalarında erkenci, meyve kalitesi yüksek, kendine uyuşur, verimli yeni sofralık kayısı çeşitlerinin geliştirilmesi temel ıslah amaçları arasında yer alıyor. Sıcak ve kurak çöl ikliminin sağladığı avantajla Nisan ayının birinci ve ikinci haftalarında meyve hasadı hayal değil. Son yirmi yılda ülkede otuzun üzerinde yeni çeşidi ıslah edilmiş. Bu çeşitlerin başlıcaları; Daniel, Shinecot, Ginger, Fina, Giza, Juicy, Blackcot, Tiger Violet, Emesh-Peachcot, DM 1-100, DM, 22-97, DM 13-147 vs. (Bazılarının fotoğrafları aşağıda)

Güler HAZAR, Yeni Malatya Gazetesi- malatyahaber.com

kayg1

kayg2

kayg3

kayg4

kayg5

kayg6

kayg7

UYARI: Sitemizde çoğunlukla muhabir arkadaşlarımızın imzalarıyla ya da mensubu oldukları basın kuruluşları kaynak belirtilerek yayınlanan üstteki haber benzeri araştırmalar, haberler, röportajlar, maalesef “emek hırsızı” –özellikle de biri sürekli olmak üzere- sözde bazı internet yayıncıları tarafından, ya aynen ya da küçük bazı değişiklikler yapılarak, kendi özel araştırmaları ya da haberleriymiş gibi kendi yayın organlarında yayınlanabilmektedir. Haber kaynağıyla ya da araştırmasıyla, istihbaratıyla uzaktan yakından ilgisi olmayan, sadece gerçek gazetecilerin ‘kamuoyunun bilgisine sunulmuş’ emeğinin üzerine ‘çöküp’, gazetecilik- habercilik yaptıklarını zanneden ve böylece kamuoyunu da aldatanların bulunduğuna bir kez daha dikkat çekerken, söz konusu unsurları da ‘gerçek gazetecilerin emeğini çalmamaları’ konusunda uyarıyoruz.
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmayacaktır.

Yorum yazın

İsim yazmalısınız
Doğru bir email yazmalısınız
Yorum yazmalısınız

8 yorum yapılmış

  • yiğit (7 yıl önce)
    ben böyle memeleket görmedim gaziantepte 9 yıldır ikamet ediyorum aslen akçadağlıyım ama ne yazıkki kaysısı yetiştiricisi bu kadar yıpratılan memleket gördüm gaziantepte çiftçisi toptancısı esnafı kazanır adamlar tam bir memleket milliyetçisi malatya ise el iyisi toptancı ölü fiatta alaçak kendi tavan üzerinden kazanacak köylü satmazsa çürütecek yok böyle birşey burada kiralar 1000 lira mülkiyetler 20 yıllık daireler 2+1 evler 250 milyar gelgelelim malatya aynı vergileri verdiğihalde evi arsası para etmez tam bir el iyliği gurbette çıkında ey malatyalı hemşerilerim dışarda nasıl memleketçilik yapılıyor görüm çıkın birde kaysınız dışarda kaça satılıyor uyan malatya uyan zenginlik beraber kazanılırsa olur 4 adamın fiat vermesiyle olmaz antebe gelin görün fazla değil 3 günde nasıl malatya zarar ediyor görün inönü kapalı çarşından dışarı çıkamadık parklar yapılıyor birde antebe gelin gezin görün gazianteple ödediğiniz vergiler aynı hani sizin arsanız niye para etmiyor eviniz para etmiyor yazık malatya malatya bulunmaz el iyiliğin ancak birbirinize zararınız kısacası toptancı çiftçiyi kalkındıracak 5 alıp 35 dışarı vermeyecek 15 alıp 35 verecek gaziantep fıstiığ zeytini evi arsası böyle kazanıyor sadece toptancılar değil üreten memnun satan memenun
    0
    0
    Yanıtla
  • MUSTAFA (7 yıl önce)
    BİLİMSEL ÇALIŞMALAR YAPILMADIĞI SÜRECE MALATYA KAYSI BAŞKENTLİĞİ LAFTA KALACAKTIR. İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ BÜNYESİNDE VEYA MEYVECİLİK ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ BÜNYESİNDE BU ÇALIŞMALARIN YAPILMASI VE TAKİP EDİLMESİ GEREKİR. ZAMANLA BİZDE İSRAİL DEN KAYSI İTHAL EDEBİLİRİZ.
    0
    0
    Yanıtla
  • elçin (7 yıl önce)
    her şeyden önce bir malatyalı olarak kayısı yiyemiyorsak gerisi boştur benim için
    0
    0
    Yanıtla
  • ahmet (7 yıl önce)
    adam kayırmaktan rant sağlamaktan akıllarına gelmez ..ar-ge yok ama rant çok..sonra da oturdukları yerden neden gelişmiyoruz diye birbirlerini şikayet ederler.sanki koltukta başkası oturuyormuş gibi!!
    0
    0
    Yanıtla
  • Doğan (7 yıl önce)
    Malatya nın kayısısını tutmaz, kesin sentetiktir deyip kendimizi kandırmaya devam etmek en kolayı.
    0
    0
    Yanıtla
  • Orhan Apaydın (7 yıl önce)
    Bu şehri birkaç yılda bir büyük gelir kaybına uğratan çiçeklenme dönemindeki geç don olayı ile ilgili olarak Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi'nden bir hocanın sonuç verici çalışmaları var. Malatya'daki ilgili kuruluş ya da üreticiler arzu ederlerse kendilerini bu hocamız ile görüştürebiliriz. Malatya-Adana Kültür ve Dayanışma Derneği Tel: 0532 3621821
    0
    0
    Yanıtla
  • Yunus (7 yıl önce)
    Yakın gelecekte elimizdekilerde alınacak. Kendini bilim adamı zannedenler utansın. Yazıklar olsun.
    0
    0
    Yanıtla
  • malatyalı (7 yıl önce)
    hacihaliloğlu ,malatya nın kaysısıdır.kurutmalık olarak bu türün reklamı yapılmalı .
    0
    0
    Yanıtla