SON DAKİKA
SON DEPREMLER
Nezir Kızılkaya

Sesine Bülbüller Gelen Ozan: HAKKI COŞKUN

Sesine Bülbüller Gelen Ozan: HAKKI COŞKUN
A- A+ PAYLAŞ

O türkülerinde Beydağı’nın en yüksek tepesinden seslenmiş, hayranlık uyandıran 

Nezir KIZILKAYA nezir.kizilkaya@hotmail.com

Yeşilyurt’un dağları Meyvelidir bağları Cennet olmuş kokuyor Bahçeleri bağları Hakkı Coşkun

Yedek subay eğitimim bitmiş, asteğmen olarak askerlik görevimi yerine getirmek üzere 1989 yılının sıcak bir Ağustos günü, Ankara’da, Hava İkmal Merkezinde göreve başlamıştım. Hiç unutmam! Yüzlerce sivil çalışanın olduğu merkezde, göreve başlamam dolayısı ile yanıma uğrayan ve Malatyalı hele de Yeşilyurtlu olduğumu öğrenen herkesin söylediği ilk şey “Hakkı Dayı’yı tanıyor musun?” sorusu olmuştu orada.

Hakkı Coşkun, çalıştığı Hava İkmal Merkezinden yıllar önce emekli olmuştu ama çalışanlar ne onu, ne de sesini unutmamışlardı. Haksız da değillerdi. Sıra dışı sesi ve üslubu ile hafızalarda yer etmiş, sempatik ve sıcak tavrı ile de gönülleri fethetmişti.

1923 yılında Malatya Yeşilyurt'ta doğan Hakkı Coşkun’un bülbül sesli olarak bilinen amcası Mehmet Efendi ile babası da ses sanatçısıydı. TRT Ankara radyosunda yıllarca halk türküleri okumuş olan ağabeyi Necati Coşkun’dan sonra güzel sesi ve başarılı yorumuyla Hakkı Coşkun da kısa sürede üne kavuştu. TRT’de programlar yaptı. Daha çok Malatya ve civarında düzenlenen törenlerde, bayramlarda, şenliklerde ve özellikle kayısı bayramlarında söylediği eserlerle dinleyenlere doyumsuz anlar yaşattı.

Bir ağıt olan “Erzurum dağları kar ile boran”, “Üç turna kaldırdım Venk’in dağından”, “Pınarın başında kavuştum yara”, “Canımsın cananımsın”, “Yeşilyurt’un dağları”, “Mihralibey” gibi derleme ve besteleriyle müziğimize değerler katan Hakkı Coşkun özellikle de “Yüksek eyvanlarda bülbüller öter” adlı eseri ile tüm yurtta adını duyurdu.

Bu türkü sadece Malatya’nın değil neredeyse bütün Türkiye’nin kına yakma türküsü haline geldi. (Türküyü Hakkı Coşkun'un hayatının son dönemindeki sesinden dinlemek için aşağıdaki çubukta başlat işaretini tıklayın)


Burada yeri gelmişken “Yüksek Eyvanlarda Bülbüller Öter”  için küçük bir açıklama yapmak gerekir diye düşünüyorum. Zaman zaman bu güzel türkünün başka yörelere, özellikle de Elazığ yöresine ait olduğu yönünde iddialar gündeme getirilmektedir. Oysa türkü Malatya türküsüdür ve Hakkı Coşkun bu türkünün kaynak kişisidir. TRT repertuarına da Muzaffer Sarısözen tarafından, kaynak kişi Hakkı Coşkun’dan alınarak Malatya türküsü olarak eklenen türkü için ben de güçlü bir kaynak bilgisi eklemek istiyorum.

Türkiye’nin önemli halk bilimcilerinden Hamit Zübeyir Koşay’ın 1930’lu yılların başından itibaren Anadolu’yu karış karış gezerek derlediği bilgilerden oluşan ve 1944 yılında yayımlanan “Türkiye ve Türk Düğünleri Üzerine Mukayeseli Malzeme” adını taşıyan kitabında Malatya düğünleri de kapsamlı olarak yer almıştır. Söz konusu kitabın 180. sayfasında, Malatya’da kına geceleri ile ilgili şu bilgilere yer verilmiştir.

“Genç gelinler dizilerek körebe oyunu oynar gibi birbirlerinin bellerine yapışıp öne doğru eğilmiş vaziyette odanın içerisinde bir daire dâhilinde dönmeğe başlarlar. Bu sırada sesi iyi olanı şu şarkıyı söyler.

Gel anam, gel bacım gelin olasın Perşembe gecesi bize gelesin Yüksek ayvanlarda bülbüller öter Bülbülün figanı âleme yeter Bunda ayrılık var ölümden beter Gel anam gel bacım gelin olasın Perşembe gecesi bize gelesin”

Hamit Zübeyir Koşay gibi halk bilimin öncü bir isminin 1930’lu yıllarda yapmış olduğu bu tespit, türkünün yöresi ile ilgili tartışmalara son verecek niteliktedir ve saygı gösterilmek zorundadır.

Hakkı Coşkun, “Adalet Ağa” rolünü üstlendiği Drejan filminin çekimleri sırasında talihsiz bir şekilde attan düşerek ciddi biçimde yaralandı. Tedavisi sonrası kısmen düzelse de maalesef eski sağlıklı günlerine bir türlü dönemedi ve 2002 yılı Şubat ayında 79 yaşında iken doğum yeri olan Yeşilyurt ilçesinde vefat etti ve orada toprağa verildi.

Özellikle sabah saatlerinde söylediği türkülerde, sesine bülbüllerin geldiği söylenen Hakkı Baba’nın dinleyenlerde hayranlık uyandıran sesi ve tarzı adeta bülbülleri haklı çıkartmaktadır. Ancak, Yeşilyurt’un kiraz bahçelerinde, üzüm bağlarında, kırlarında, bayırlarında eşsiz sesiyle söylediği türkülere eşlik eden bülbüller, onun kaybıyla artık “yüksek eyvanlardaki” ötüşlerinin ilham kaynağından mahrum olmuşlardır.

O türkülerinde Beydağı’nın en yüksek tepesinden seslenmiş, hayranlık uyandıran büyüleyici sesi coşkun bir sel gibi bizleri önüne katmış, yüzümüze notaları asi bir rüzgâr gibi çarpmıştır.

Hakkı Coşkun, gönlünde beslediği, biriktirdiği sevdalarını notalara dönüştürerek yüreğimize savurmuş, sazının telinden dökülen her nota onun sesiyle bir hoş seda olmuştur kulaklarımızda.

Onun türküleri hala Yeşilyurt’un, Malatya’nın sokaklarını dolaşmakta, kapılarımızı tek tek çalmaya devam etmekte, acılardan, hüzünlerden, coşkulardan, sevinçlerden, sevdalardan topladıklarını yüreğimizin orta yerine bırakmaktadır.

Aradan çok yıllar geçse de “Yüksek eyvanlarda bülbüller ötecek", bugün olduğu gibi, bugünden sonra da onun türküleri ile derdini söyleyen, halini anlatan, haykıranlar olacaktır.

Hakkı Coşkun’un türküleri unuttuklarımızı hatırlatacak, hüznümüzü paylaşacak, sevincimizi çoğaltacaktır.

O türkülere her devirde gönüllerini açanlar olacak, söyleyenler de dinleyenler de türküleri kendilerinden sonra gelenlere taşıyacaklardır.

Bizlere düşen hali-i ahvalimizi Hakkı Baba’nın türküleri ile anlatmaya devam etmek ve onun adını bu güzel beldede ve Malatya’da yaşatmak olacaktır.

Mekânlar maddeden başka bir şey değildir. Onlara mana katan insandır. Özellikle de sanatçılar bu “mana”nın en güçlü kaynaklarıdır. Hakkı Coşkun da Yeşilyurt’un “mana”sına ve markasına harç katan önemli bir unsurdur.

Edip Cansever’in şiirinde anlattığı gibi ne kadar da benziyor Yeşilyurt’a Hakkı Baba.

İnsan yaşadığı yere benzer O yerin suyuna, o yerin toprağına benzer Suyunda yüzen balığa Toprağını iten çiçeğe Dağlarının, tepelerinin dumanlı eğimine Edip Cansever

ARŞİV FOTOĞRAF: Hakkı Coşkun'un 'Adalet Ağa' rolünü oynadığı Drejan filminden

Mükerrem Kemertaş'ın sesinden, Hakkı Coşkun'un 'Erzurum Dağları kar ile boran' adlı türküsü

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmayacaktır.

Yorum yazın

İsim yazmalısınız
Doğru bir email yazmalısınız
Yorum yazmalısınız

20 yorum yapılmış

  • Bülent Korkmaz (3 yıl önce)
    Nezir Abi, kalemin dert görmesin. Çok güzel bir çalışma. Hakkı Dayı gibi bir ses bir daha gelir mi, bilemiyorum. Kendisini canlı olarak çok dinledim ama özellikle 92 mi 93 mü kiraz festivalinde Canan Başkaya ile sahne alışını hiç unutamıyorum. Sanki yer-gök Hakkı Dayının sesi olmuş; coştukça çoşmuştu. Rahmetli babaannem, Hakkı Dayının okuduğu sabah ezanını (elektriksiz zamanlar) dinlemek için insanların dama çıktığını söylemişti. Esprili bir kişiliği de vardı Hakkı Dayının; 90larda İsmet (Yalvaç) Abinin şefliğini yaptığı Hürriyet Bürosuna gelir, kendine özgü anlatımı, laflarıyla güldürürdü bizi. Malum, Coşkun ailesinde sesi güzel olan çok. Hakkı Dayı bir televizyon programında amcası oğlu veya yeğeni (tam bilemiyorum) Gıyasettin Coşkun'un da sesinin çok güzel olduğunu ama sanatla ilgilenmediğini söylemişti. Rahmetli Gıyas Abiyi tanıyordum, beyefendi bir insandı; onun sesinin de güzel olduğunu Hakkı Dayıdan öğrendim. Maalesef genç yaşta vefat etti.
    0
    0
    Yanıtla
  • Muharrem Karakoç (3 yıl önce)
    Allah gani gani rahmet eylesin hakkı amcamiza gerçekten hem kendi hemde abisi Necati coşkun Malatya'nın altın sesli bulbulleriymiş.cenabi Mevla her ikisine de rahmet eylesin.cennet mekanları olsun inşallah.
    0
    0
    Yanıtla
  • Turan (3 yıl önce)
    Sayın editör yazınızdaki sunduğumuz türküyü internette bulamadım. Mail adresime gönderirseniz sevinirim.
    0
    0
    Yanıtla
  • yazıhanlı (3 yıl önce)Turan isimli kullanıcı yorumuna
    Abim youtube da var. https://www.youtube.com/watch?v=Q8oUrIhcD0w
    0
    0
    Yanıtla
  • Göktürk (3 yıl önce)
    Böyle bir değeri biz gençlere de tanıttığınız için çok teşekkür ediyorum
    0
    0
    Yanıtla
  • İSMET AYDOĞDU (3 yıl önce)
    rahmetli ile hastalığı nedeniyle tanışmıştım. kötü huylu bir kan/kemik iliği hastalığı vardı. ona rağmen neşesi ve sesinden bir şey kaybetmemişti. tek şanssızlığı o yıllarda tedavi imkanlarımız kısıtlıydı. şimdi daha fazla olan tedavi imkanları ile daha uzun süre yaşayabilirdi. malatya ve dünyadan erken ayrıldı. kader böyleymiş. mekanı cennet olsun. Allah rahmet eylesin
    0
    0
    Yanıtla
  • Bekir Sıtkı ÇAM (3 yıl önce)
    Allah Rahmet Eylesin. Mekanı Cennet olsun.
    0
    0
    Yanıtla
  • Tarık dincel (3 yıl önce)
    Rahmetli hakkı dayı çarşıda bizim dükkana geldiğinde rahmet amcam kasap Nurettin bu parçayı özellikle ister oda keyfi yerindeyse ula Nureddin etme metme der ama kırmaz bir iki kuple söylerdi mekanları cennet olsun amin
    0
    0
    Yanıtla
  • A.Kadir EYIDEMIR (3 yıl önce)
    ALLAH rahemet eylesin mekani cennet olsun
    0
    0
    Yanıtla
  • Mehmet (3 yıl önce)
    Allah rahmet eylesin mekanı cennet olsun büyük usta beni çok severdi.
    0
    0
    Yanıtla
  • Nihat (3 yıl önce)
    Biz dışarda yaşayanlar için bir ozlemdir Malatya. Bu özlemin had safhaya ulaştığı şu günlerde Hakkı Babayla bir kat daha arttı dersek yanlış olmaz.Ben rahmetlinin camide mikrofonsuz muezinlik yapmasına denk gelmiştim. İnanılmaz bir ses gerçekten. Malatyamizin sembollerinden biri olmuş rahmetliyi bizlere tekrar yad ettirdiğiniz için çok teşekkürler.Istanbuldan selamlar, saygılar.
    0
    0
    Yanıtla
  • Turgut ÖZMÜŞ (3 yıl önce)
    Malatya divanını'nıda çok güzel seslendirmişti, sesi çok güzeldi, mekanı cennet olsun.
    0
    0
    Yanıtla
  • Cengiz (3 yıl önce)
    Malat ya da adının verildiği bir yer duymadım.Buyuk bir caddeye adının verilmesini hakediyor rahmetli Hakkı Coşkun.
    0
    0
    Yanıtla
  • yavuzca (3 yıl önce)
    Altın değerli bir madendir.Altını toprak altında bulup çıkarmadıkça , onu işlemedikçe ve ona şekil vermedikçe; Altın, sadece toprağın altında yatan değerli bir maden olarak kalır.. Bedri Karahan, Fahri Kayahan, Sami Kasap, Teslim Budak ve Hakkı Coşkun..Bunlar ve nice sanatçılar hepsi Malatyamızın birer değeridir. Hepsine Allah rahmet etsin. Malatyalılık kültürünü , Davul-Zurna Kültüründen ayırıp bir malatya musikisi oluşturdular. Bugün ise sayın yazar, Altın gibi değerli bu insanları yeniden toprak altından alıp sahneye çıkarıyor ve yeniden biz Malatyalılar ile buluşturuyor. Hatırlanmasına ve belkide genç bestecilere ilham kaynağı olmasına vesile oluyor. EVDEKAL'dığımız bu sıkıntılı günlerde bizlere de arkadaş oluveriyor. Eyvallah.Eline yüreğine sağlık. İyi ki Edebiyat var,sanat var ,sanatçı var...
    0
    0
    Yanıtla
  • Abdurrahman Sıddık Coskun (3 yıl önce)
    BeN hakki Coskun un oglu abdurahman siddik Coskun sizlere babama olan sevinizde ve duyarliginizddan dolayı sizlere saygı ve sevgilerimi sunuyorum sizler gibi duyarlı sevenleri oldukça obulbul ses hep yasayacak rahmetli babam haki Coskun un bestelerinde oluşan bir konseri ni Yesilyurt Kültür Sanat ve müziki Derneği olanaklara sevenlere suncagi ve onu yaşayacağım ve eserlerinin takipçisi olacağımi bilinmesini sevenelerin bitmesini isterim sizleri seviyorum.
    0
    0
    Yanıtla
  • Teşekkürler kardeşim ...
    0
    0
    Yanıtla
  • abdullah alıcı (3 yıl önce)
    Allah gani gani rahmet eylesin kabri nur peygamber efendimiz (sav) komşu olmayı sahabilerle buluşmayı nasip etsin.
    0
    0
    Yanıtla
  • Çırmıhtı liseli (3 yıl önce)
    Hakkı babanın sesini çırmıhtıda kiraz bağını sulamak için kanal başında geveri açarken canlı dinlemiştim. Eşsiz bir sese ve mütevazi bir gönüle sahipti. Rabbim rahmeti ile muamele etsin.
    0
    0
    Yanıtla
  • Mustafa (3 yıl önce)
    Yüksek ayvanlarda bülbüller öter Bülbülün figanı aleme yeter Benim çektiklerim ölümden beter Gel anam gel bacım gelin olasın Çarşamba gecesi bize gelesin Elinin kınasın al eylemişler Gözünün sürmesin bol eylemişler Seni bir yiğide mal eylemişler Gel anam gel bacım gelin olasın Çarşamba gecesi bize gelesin..(RABBİM RAHMET ETSİN..)
    0
    0
    Yanıtla
  • Akin (3 yıl önce)
    Allah rahmet eylesin inşallah hakki coşkun dayimiza.
    0
    0
    Yanıtla

Nezir Kızılkaya yazıları