Araştırmacı-Yazar Nezir Kızılkaya, “Bizim elimizde Cumhuriyetle ilgili Cumhuriyet’in başlangıcından itibaren Malatya’nın günlüğü, gazetecilerin tuttuğu bir günlük diyebileceğimiz bir arşivimiz var” dedi.
Malatya’da yayın yapan gazete ve dergiler ile ilgili bilgi ve görsellerin yer aldığı “Malatya Basın Tarihi (1923-2003)” Araştırmacı-Yazar Nezir Kızılkaya tarafından 2 yıl süren bir araştırma sonucunda hazırlanarak Malatya Valiliği tarafından yürütülen Malatya Kitaplığı projesi kapsamında yayınlandı.
Araştırmacı-Yazar Nezir Kızılkaya, Malatya Gazeteciler Cemiyeti (MGC) Başkanı Haydar Karaduman ve Gazeteci-Yazar Raşit Kısacık ile birlikte ‘Malatya Basın Tarihi’ kitabının tanıtımını yaptı.
“YÜZÜMÜZÜ AK ÇIKARDI”
Malatya Gazeteciler Cemiyeti’nde birçok gazetecinin katılımıyla gerçekleştirilen toplantıda konuşan Malatya Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Haydar Karaduman, “Malatya basını olarak dünümüzü, geçmişimizi, Cumhuriyet dönemini Nezir Kızılkaya kardeşimiz kitap haline getirdi. Bu kitabı tarihe mal etti. Gazeteciler Cemiyeti olarak karınca kararınca kendisine destek verdik. Yüzümüzü ak çıkardı. Kendisine çok teşekkür ediyorum” dedi.
“MALATYA’NIN BASIN TARİHİ ORTAYA ÇIKTI”
Gazeteci-Yazar Raşit Kısacık, Malatya’da ilk kez ‘Malatya Basın Tarihini’ yazan Nezir Kızılkaya’ya teşekkür etti.
Kısacık, böyle bir kitaba Malatya’nın, herkesin ihtiyacının olduğunu kaydederek, “Bu ihtiyacı karşıladığı için arkadaşımıza çok teşekkür ediyoruz. Büyük bir emek. Gerçekten de bu kadar gazetenin arşivlerini taramak güç bir iş. Bu güç koşullarda o gücü başardığı için tebrik ediyoruz. Bu araştırmasının 3 yıl sürdüğünü biliyoruz. Daha da zahmetli olabilirdi. Fakat kendinin usta kaleminden derlenip, toparlanmış bir basın tarihi ortaya çıktı” diye konuştu.
“44 ÖNEMLİ HABERİ SERGİLEDİK”
“Malatya Basın Tarihi” kitabının yazarı Araştırmacı-Yazar Nezir Kızılkaya, Malatya Gazeteciler Cemiyeti’yle birlikte 2015 yılında 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü dolayısıyla ‘Malatya’nın 90 yıllık gazete tarihi’ ile ilgili ortak bir sergi açtıklarını anımsatarak, “Sergi çok yoğun ilgi gördü. Sergilediğimiz 44 gazetede, ‘Malatya’da Malatya’nın yakın tarihi yazılsa hangi olaylardan söz edilirden’ yola çıktık. 44 önemli haberi sergiledik. Bu sene de sergi yaptık ama biraz fotoğrafta ekledik. Matbaalardan, ofislerden, gazetecilerin bir arada olduğu ortamlardan topladığımız fotoğrafları sergiledik” dedi.
“CELAL YALVAÇ’IN ÇOK BÜYÜK EMEĞİ VAR”
“Malatya Basın Tarihi” kitabının çalışmasının kaynağının geçen yılki sergiden sonra Malatya Gazeteciler Cemiyeti’nin ısrarlarıyla başladığını ifade eden Kızılkaya, “Aslında zor bir çalışmaydı. Elimde yeteri kadar malzeme vardı ama zor olduğunu biliyordum. Malzemeleri 130 bin gazeteden okuyarak, derledim. 19 Ekim 1923’te yayınlanan Malatya Gazetesi’nin nüshası maalesef yok. Ama üçüncü sayısından itibaren onu edindim. Gazete kaynaklarını çeşitli yerlerden Ankara, İstanbul, Konya’da Selçuk Üniversitesi’nde dahi bizim yerel gazetelerimiz mevcut. Orada Malatya’da 1950-1960 yıllarda çalışmış Konyalı bir bürokrat gazeteleri biriktirip, sonradan Selçuk Üniversitesine bağışlamış. İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi, İstanbul Beyazıt Devlet Kütüphanesi, Ankara Milli Kütüphane, ulaşabildiğim gazete sahiplerinin çocukları, torunları, yakınları, sevgili Celal Amca (Araştırmacı-Yazar Celal Yalvaç) bu konuda çok büyük emeği var. Bu katkılar olmasa zaten tek başımıza yapılabilecek bir kapsamda çalışma değil. Kime başvurduysam bana istediğim kadar yardımcı oldu. Ama bunları bir kenara bırakıp Malatyalıların, Malatya’daki hatta kurumların, gazetelerin kendilerinin arşivle ilgili çok iyi çalıştıklarını söyleyemem. Bunun aslında bir bütün olarak bir arada tutulmuş olması gerekir” şeklinde konuştu.
“BU ARŞİV ÇALIŞMAM DEVAM EDECEK”
Kızılkaya, kitabın Malatya’nın günlüğü olduğunu kaydederek, şunları söyledi:
“Benim elimde 1923’ün Kasım ayının sonlarından itibaren Malatya Gazetesi Osmanlıca yayınlanıyor. Ondan sonra Özel İdare’ye devrolup, ismi Resmi Malatya olmasa da Resmi Malatya olarak anılan bir gazete oluyor. Sonra Yeni Malatya olarak yayınlanmaya başlıyor ama 1929 başlarından itibaren Latin harflerine geçiyor. Bunlar haftalık yayınlanıyor. Sonra Fırat çıkıyor Salı ve Cuma. Daha sonra Ünal çıkıyor kısa bir zaman her gün yayınlanıyor ama netice itibariyle bizim elimizde 1923’ten itibaren günümüze kadar yayınlanmış her güne dair bir gazetem var. Çeşitli gazete isimleri adı altında olsa da 1959 yılında yayınlanmış her günle ilgili yayınlanmış bir ya da birden fazla olabiliyor. 1948 yılına kadar Fırat Gazetesi, Ünal’ı saymazsak tek başına yayınlanıyor ama 1948’de Gayret’in günlük yayınlanmaya başlamasıyla, Fırat’ta günlük yayına geçince daha doyurucu bir arşiv oluşuyor. Netice itibariyle şuanda bizim elimizde Cumhuriyetle ilgili Cumhuriyet’in başlangıcından itibaren Malatya’nın günlüğü, gazetecilerin tuttuğu bir günlük diyebileceğimiz bir arşivimiz var. Bu kitaba bunu sığdırmamız mümkün değildi. Kitap aslında biraz daha kapsamlıydı. İlk teslim ettiğim kitap 430 sayfaya yakındı. Kitabın ciltleme sisteminde çok kalın olup, dağılabileceği endişesiyle içerisinden biraz görselleri çıkardık. Gazetelerin birden fazla görselini kullanmıştım. Onları bire indirdik. Ama beni de doyuran bir kitap oldu. Elimizden gelen bu kadar. Eksiklikler vardır. Hatta biz kitabı yayınladıktan sonrada eksiklerimiz olduğunu gördük. Şuanda kitapta yayınlamadığımı birkaç tane dergi buldum. Bu arşiv çalışmam devam edecek. 130 bin gazetenin tamamını kendim dijital arşive aldım. Kendi kurduğum bir donanım ve yazılımla yaptım. İyi çalışırsam günde 4 bin 500-5 bin gazeteyi dijitalleştirebiliyorum. İl dışında olduğum için başka bir şeye bakmadan, hatta yemek bile yemeden çalıştığımı söyleyebilirim. Sabah 08.00’dan akşam 22.00’a kadar ne tarayabilirsem onu arşive almak adına çalıştım. Şuanda 130 bin gazetemiz var. Bu 130 bin gazeteden sadece basın tarihi olarak faydalanmadık. 10’a yakın doktora ve yüksek lisans tezine de yardımcı oldum. Bundan sonrada mutlaka vermeye devam edeceğiz. İsteyen arkadaşlara arşivin tamamı olmasa da, lazım olan, yardımcı olabileceğimiz, mutlaka onların işini görebilecek kadar sayfa ve gazete veriyorum. Bu bütün gazeteciler içinde geçerlidir. Geçmişle ilgili yapabileceğiniz çalışmalarda, sıkıntı yaşadığınız ve kaynak ihtiyacınız olduğu noktada ben elimden gelen yardımı yapmaya hazırım.”
Kızılkaya, basın toplantısının ardından gazeteciler için kitabını imzaladı.
Ferdi DURDU, Yeni Malatya Gazetesi- malatyahaber.com
