Mustafa Bahadır ALTAŞ
SM. Mali Müşavir
mba444@mynet.com
6 Haziran 2014 günü 30 Mart 2014 tarihinde yapılan yerel seçimler sonrasında Malatya Battalgazi ilçesi Belediye Başkanlığına seçilen Selahattin Gürkan'a Malatya Beşiktaşlılar Derneği yönetim kurulu olarak hayırlı olsun ziyaretine gittiğimizde Selahattin Gürkan'nın ilk kez bizimle paylaştığı "TOKİ’ye devri yapılan İnönü Stadı ile eski Devlet Hastanesi'nin bir bölümünün geri alınması Devlet Su İşleri alanı, Şehit Kemal Endüstri Meslek Lisesi ve Atatürk Kız Lisesi alanlarının, belediye tarafından “Yeşil Kuşak” oluşturmak amacı ile Battalgazi Belediyesi projelendirilmesi" ben ve ziyarette bulunan tüm arkadaşları heyecanlandırmıştı.
O günden sonra Battalgazi Belediye Başkanlığı tarafından bu konuda gündem oluşturmak ve bu alanların Malatya'ya kazandırılması için yerelde ve ulusal da önemli çalışmalar, görüşmeler yapıldığı bu alana ait taslak proje çalışmasının basın aracılığı ile kamuoyunda paylaşıldığı bilinmektedir. Malatya halkı tarafından da kabul görüp, desteklenen proje 10 Ekim günü Malatya ziyaretini gerçekleştiren Başbakan Davutoğlu'na da sunulmuştu. Başbakan Ahmet Davutoğlu, mevcut İnönü Stadı’nın bulunduğu alanın TOKİ’den alınarak şehir halkının kullanımına sunulması konusundaki talep için, “Bir Yeşil Kuşak Projesi varmış, orada stadyumdan kalan TOKİ ile bir arsa takası konusu beklentideymiş. İnşallah onu bir şekilde çözeceğiz. Malatya’yı daha da yeşil kılacak o projeye destek olacağız” demişti. Davutoğlu'nun bu sözleri sonrasında Battalgazi Belediye Başkanı Selahattin Gürkan, şehrin belirli yerlerine astırdığı afişlerle, projeye desteğinden dolayı Başbakana teşekkür etmişti.
10 Kasım 2014 tarihinde malatyahaber.com sitesinde "Başbakanı da Dinlemediler" başlığı ile yer alan haberi okuduğumda haber içeriği beni hayrete düşürdü. Malatya İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü tarafından 7 Kasım 2014 tarihli askıya çıkan ilanda “Stadyum Alanının Gençlik ve Spor Bakanlığından TOKİ’ye devredilmesiyle Stadyum Alanının İmar Planında Kullanım amacının Konut+Ticaret kullanımına dönüştürülmesi amacıyla hazırlanan imar uygulaması 09.10.2014 tarih ve 16159 sayılı Bakanlık Makamı Olur’u ile onaylanmıştır” şeklinde imar değişikliği yer almaktaydı.
AKP hükümeti illerdeki mevcut stadların kapasitelerinin yetersiz olması, ekonomik ve teknik olarak ömrünü doldurduğu ve şehir merkezinde kaldığı gerekçesi ile kentsel döşüm projesi kapsamında eski stadyumların yerine şehrin dışında yeni ve günün şartlarına teknik olarak cevap verebilecek yeni stad çalışmaları ile yaklaşık 30 ilde stad yenilme çalışması başlatmıştı. Bu proje kapsamında Malatya'ya eş değer büyükşehir iller de bu projenin nasıl uygulandığına baktığımızda ise uygulamanın TOKİ ile al ver değiş/tokuş şeklinde değil aşağıdaki çarpıcı, çok özel ve önemli projeler şeklinde olduğunu görmekteyiz.
Samsun 19 Mayıs Stadı
Canik Belediye Başkanı Osman Genç, Samsun'un yeni merkezi olacak olan Şehr-i Samsun'un, şehre 21. yüzyılı yakalatacak bir proje olduğunu belirterek "Burada 21. yüzyılda Samsun'un simgesi olacak 330 metrelik bir kule, kulenin üzerinde ise restoran olacak. İnsanlarımız deniz ve şehir manzarası eşliğinde şehrin keyfine varacak. 3 bin 500 kişilik tiyatro ve kongre binası, bu binanın içerisinde ayrıca 2 bin, 2 bin 500 kişilik sergi ve toplantı salonları bulunacak. Türkiye'nin en büyük kütüphanesi, bilim müzesi, Anadolu’nun ticaret ve sanayi odalarının ofislerinin yer alacağı Ticaret ve Sanayi Odası binası olacaktır. Doğu Park kısmı ise bütün spor dallarının yapılabildiği bir alan olarak düzenlenecek. Şehri Samsun, yeşili bol, binası az olan bir projedir. Ülkemizde dünyadaki yaşanabilir şehirler sıralamasında ilk 10'a giren bir şehir yok. Bu proje Samsun'u ilk 10'a sokacaktır" şeklinde konuştu. (http://www.canik.bel.tr/ 12 Eki 2013)
Konya Atatürk Stadı
Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Akyürek, Konya'ya Stuttgart'ın dünyaca ünlü Schlossplatz Saray Meydanı'nı model alan yeni bir şehir meydanı yapacaklarını açıkladı. Saray önünde 80–100 bin metrekarelik çok muhteşem bir alan. Yani havuzlar, su oyunları ve trafiğe kapalı. Otopark da yer altına alınabiliyor. Gerçek bir yönetim merkezi. Hayalimizde böyle bir meydan projesi var. Bunun gibi bir ön hazırlık, çalışma yapıyoruz." dedi. Konya'nın gerçek bir şehir merkezini yıkılacak Atatürk Stadı'nın yerine kurmak istediklerini anlatan Akyürek, Konya'nın sıklet merkezinin gittikçe batıya doğru gittiğini, bu nedenle Konya'nın dengesinin bozulmaması ve kent merkezinin de önemini kaybetmemesi gerektiğinin altını çizdi.( http://www.zaman.com.tr/12.Ocak.2013)
Bursa Atatürk Stadı
Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe, kente kazandırılan ‘Timsah Arena’ adıyla bilinen yeni stadyumun tamamlanmasının ardından mevcut Atatürk Stadyumu’nun yıkılarak yerine Bursa’nın nabzının atacağı gerçek bir meydan yapılacağını söyledi. Atatürk Stadyumu Bursa’nın gerçek meydanı olacak. Mevcut stadın geleceği ile ilgili olarak vatandaşların akıllarında soru işareti bırakmamak amacıyla meydan projesini kamuoyuna açıklayan Başkan Altepe, “Bursa çok önemli bir alana sahip. Bursa’ya meydan kazandırıyoruz” diyerek Bursa’ya her alanda değer katan Büyükşehir Belediyesi’nin önemli projelerinden biri olan ‘Atatürk Stadyumu ve Çevresi Kentsel Tasarım Projesi’ni basın toplantısı tanıttı. (http://www.bursa.bel.tr/05.Eylül.2013)
Eskişehir Atatürk Stadı
Mevcut alanın nasıl değerlendirilmesi konusunda "Eşdeğer Ödül, Taşınacak Olan Eskişehir Atatürk Stadyumu Alanında Yeni Fikirler Yarışması" düzenlenerek proje kapsamında mevcut alanın sağlıklı bir şekilde yaşaması ve geleceğe taşınması için gereken rol paylaşımlarını tanımlayan Organizasyon Ağı, (Üst Kurul,tasarım,etkinlikler,bakım onarım,tanıtım ve kaynak yönetimi grubu) mekan içinde gerçekleşebilecek etkinliklerin ve düzenin muhtemel senaryoları olan program önerileri (Pazar alanı, Hobi bahçesi, Çay bahçesi, Buz pateni pisti, Açık otopark, Açık spor alanları, Uçurtma Parkı, Yeme İçme Alanları, Açık Hava Etkinlikleri, Servis ve Ofis birimleri) ile oluşan çekim alanları çalışmaları muhtemel senaryonun ana başlıkları olarak planlanmıştır. (http://www.arkitera.com/19.Ağustos.2014)
Bu illerin hiçbirinde yapılan yeni stadyumlar karşılığında eski stadyum yerleri TOKİ'ye devir edilmemiş. Yapılan yeni stadyum maliyeti, ilgili bakanlık tarafından karşılanmış. Mevcut stadyum alanlarınsa il belediyesine devirleri yapılarak o şehirde yaşayan insanların toplu olarak birlikte kullanımlarına imkan sağlanmıştır.
Bu örneklerden sonra gayrimenkul (arsa emlak değeri) ekonomik değerleri olarak, Eski Devlet Hastanesi, Beydağı Devlet Hastanesi ve İnönü Stadyumlarının yerlerinin TOKİ'ye devir edilerek bunların karşılığında yapılan Devlet Hastanesi ve Stadyumun ekonomik değerlerinin karşılaştırılmasında Malatya'nın uğramış olduğu maddi kaybın hesaplanması ve Malatya İnönü Stadı yerinin TOKİ'ye devrine ilişkin kararın yeniden değerlendirilmesi önem arz etmektedir.
•Çağdaş, modern ve yaşanabilir şehircilik anlayışına göre şerhin merkezinde kalan şehrin nefes alacağı, soluklanacağı kentsel bir boşluk yaratılan mekanlar haline getirilmesi gereken bu alanların kent parkı olarak yaşatılması fikri yerine faizci ve sömürücü düzen olan vahşi kapitalizme kurban edilerek rant için konut ve ticari alana dönüştürülmesi Malatya için olmazsa olmaz mı?
•Bu şehirde yaşayan bizlerin ve şehri yönetenlerin bu haksızlığa duyarsız kalmamaları gerekmez mi ?
•Öngörü ve algıda geride kalan beş yıllık sürede fasit bir dairenin dışına çıkamayan bir Malatya Büyükşehir Belediye Başkanının, Battalgazi ilçe belediyesinin bu projesini koşulsuz sahiplenmesi ve destek vermesi gerekmez mi?
•Her hafta sonu TV ekranlarında köşe kapmaca oynayan iktidar partisi il başkanı ve milletvekillerinin partileri kadar birazda temsil ettikleri ilin sorunlarına çözüm bulmaları gerekmez mi?
•Protokolde yer kapma dışında amacı olmayan muhalefet partilerinin il yöneticilerinin, şehrin bu kadar önemli bir sorununda bir araya gelerek gerekli tepkiyi koymaları gerekmez mi?
•Malatya'daki mevcut sivil toplum örgütlerinin her türlü siyasi algı ve baskıdan uzak Malatya'dan yana taraf olmaları gerekmez mi?
Yarın çok geç olmadan, vicdanımızla baş başa kaldığımızda keşke dememek için, Malatya'yı hep birlikte sahiplenmeliyiz.
Bu stadların proje maliyetleri (http://www.gsb.gov.tr/)
Bursa Timsah Arena Stadı 195 milyon TL
Konya Arena Stadı 160 milyon TL
Eskişehir Atatürk Stadı 140 milyon TL
Samsun 19 Mayıs Stadı 138 milyon TL
Malatya Arena Stadı 78 milyon TL
_________
NOT:İnönü Stadı'nı da gösteren üstteki foto, Google Earth'den