Mustafa Bahadır ALTAŞ
S.M. Mali Müşavir
mba444@mynet.com
Birileri cumhuriyetin 90 yıllık geçmişinden, sanki Malatya’dan intikam alıyorlar.
Ahde vefa; herhangi bir konuda verilen sözün yerine getirilmesi güzel bir huydur, sözünde durmak insanın şerefini artıran iyi huyların başında gelir. Verdiği sözünde durmamak da çok çirkin bir hareket olup, Müslümanlara yakışmayan kötü bir davranıştır. Peygamber efendimiz hadis-i şeriflerinde “gadr eden (ahdini bozan) kimse, kıyamet günü kötü şekilde cezasını görecektir.” ve “münafıklık alameti üçtür. Yalan söylemek, Vadini yerine getirmemek, Emanete hıyanet etmek.” buyurarak ahde vefanın önemini bildirmiştir.
Mustafa İsmet İnönü Kimdir?
Osmanlı döneminde Albay, Cumhuriyet döneminde Orgeneral ve eski Genelkurmay Başkanı olan, cumhuriyetin ilanından sonraki Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Başbakanı, ikinci Cumhurbaşkanı olan, İstiklal Madalyası sahibi asker ve siyasetçi (Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı) Malatya Milletvekili.
25 Aralık 1973 tarihinde vefat etti. Babasının memuriyeti dolayısıyla bulunduğu İzmir’de doğmuş olmasına rağmen aslen Malatyalı olan İnönü, birkaç dönem Malatya Milletvekilliği yapmış, her zaman Malatya ile içli dışlı olmuş her fırsat bulduğunda Malatya’yı ziyaret etmeyi ihmal etmemiştir.
Halil Turgut Özal Kimdir?
13 Ekim 1927 Malatya doğumludur. Türkiye'nin 45. ve 46. dönem hükümetlerinde Başbakanlık yapmış ve ardından sekizinci Cumhurbaşkanı seçilmiş. Görevi başında 17 Nisan 1993 günü hayatını kaybetmiş olan bürokrat, siyasetçi (Anavatan Partisi Genel Başkanı) ve devlet adamıdır.
Malatya'nın Yetiştirdiği İki Devlet Adamı
İsmet İnönü ve Turgut Özal Malatya’nın yetiştirdiği önemli devlet adamı ve siyasetçilerdir. Her ikisinin de devlet ve hükümet görevlerinde bulundukları yıllarda hem ülkemize hem de Malatya’ya önemli hizmetleri bulunmuştur.
İsmet İnönü Kurtuluş Savaşı mücadelesi başta olmak üzere, Cumhuriyetin kuruluşunda önem görevler almış Cumhurbaşkanı olarak görevde bulunduğu dönemde Türkiye’nin 2. Dünya Savaşı dışında kalmasını, (Yapılan bir toplantıda komutanlarından birisinin Hitlere, Türkiye'ye neden saldırmıyoruz, sorusu üzerine, Türkler öyle bir millettir ki, eğer saldırırsak tamamını yok etmemiz gerekir, yoksa 1 tane bile hayatta bırakırsak yine bir devlet kurup intikamlarını alırlar diyen Hitler, İsmet İnönü'ye yazdığı mektupta, Alman birliklerinin Türkiye-Bulgaristan ve Türkiye-Yunanistan sınırlarına 60 km. kala duracağını bildirmiş ve bunu uygulamıştır.) Ayrıca 1946 yılında Türk siyasal hayatındaki ve Türkiye demokratikleşme tarihindeki en önemli olaylardan birisi olan Türkiye’nin çok partili siyasal rejime geçmesini sağlamıştır.
İsmet İnönü döneminde, cumhuriyetin ilk fabrikaları Malatya’da kurulmuştur. Malatya demiryolu hatları onun zamanında yenilenmiş ve geliştirilmiştir. Birçok bölge müdürlükleri Malatya’da açılmış, çok sayıda okul açılmış ve dönemin en iyi öğretmenleri Malatya’ya gönderilmiştir. Bu dönem yetişen gençler ileriki yıllarda devlet yönetiminde ve ülke siyasetinde önemli görev almışlardır. 1950′de Demokrat Parti’nin iktidar gelmesi ile birlikte İsmet İnönü’nün memleketi olması nedeniyle Malatya’nın oy potansiyelinin Demokrat Parti lehine çevrilmesi için Malatya’nın ilçesi olan Adıyaman il yapılmış ve Malatya’dan koparılmıştır. Zamanla şehirdeki bölge müdürlükleri başka yerlere kaydırılmıştır.
25 Aralık 1973 tarihinde vefat etmesi üzerine Malatya Belediye Meclisi tarafından İstasyon Caddesi olarak bilinen caddeye (İstasyon kavşağı-Hükümet meydanı arasındaki cadde) İnönü Caddesi ismi verildi.
12 Eylül 1980 sonrası ekonomik olarak zor durumda bulunan ve demokratikleşme arzusundaki Türkiye için Özal’ın Başbakan olarak işbaşına gelmesi Türkiye için büyük şanstı. Sahip olduğu vizyon, liderliğin hem fiziki hem de düşünce yapısı olarak en iyi yansımasıydı. Dünyanın önemli gelişim ve değişimlere açık olduğu dönemde, Onun en büyük hedefi, Türkiye’yi 2000′li yılların başında dünyanın kalkınmış ilk on ülkesi arasına sokmaktı. Bizler bastırılmış ve sindirilmiş siyasetin ezikliğini yaşarken Türk ve Türkiyeli olmanın gururunu onunla bulduk. Dünyada gündemi yakaladık. Din ve vicdan hürriyetini onunla tattık teşebbüs özgürlüğünü, onunla tanıdık ve neleri yapabileceğimizi öğrendik. Türkiye’nin dışındaki dünyayı tanımanın zevkine vardık. Tartışılamayanı onunla tartıştık, tabuları ve statükoyu onunla yıktık. O bize çağdaşlığın ve çağın gereğini, bilim ve teknolojinin şekilden ibaret olmadığını, bunun ancak zihinlerde ve ruhta yaşanabileceğini gösterdi.
Turgut Özal Tıp Merkezi, Çat barajı ve 1.Organize Sanayi Bölgesi onun döneminde gerçekleştirilen önemli yatırımlardır. Bugün günde binlerce hastanın şifa aradığı Turgut Özal Tıp Merkezi onun eseridir. Turgut Özal döneminde hükümetlerde her zaman Malatyalı bakan bulunmuş, Malatyalı bürokratlar önemli devlet görevlerinde yer almışlardır.
17 Nisan 1993 tarihinde vefat etmesi üzerine Malatya Belediye Meclisi tarafından Ankara asfaltı olarak bilinen (İstasyon kavşağı-Polis Okulu kavşağı arasındaki cadde) Turgut Özal Bulvarı ismi verildi.
Peki, biz şimdi ne yapıyoruz? Bu cadde isimleri anlaşılmaz bir şekilde bu caddelerden kaldırıyoruz ve bu şehri yöneten yetkililer hiçbiri buna karşı koymuyor. Birileri cumhuriyetin 90 yıllık geçmişinde sanki Malatya’dan intikam alıyorlar.
İsmet İnönü’nün genel başkanlığını yaptığı Türkiye’nin kurucu partisi olan Cumhuriyet Halk Partisi'nde ses yok! Özal’la siyaset yapanlar, Özal sayesinde iş adamı olanlar, Özal zamanında bürokrat olanlar, siyaseten her konuştukların da Özal’ın devamı olduklarını söyleyenlerden ses yok, meslek odalarından ve diğer Sivil Toplum Kuruluşlarından ses yok!
İnönü ve Turgut Özal isimlerini taşıyan kurumlardan ses yok, Milletvekillerinden yok, Bu şehrin maddi manevi her şeyi ile emanet edildiği şehr-i emini olan Belediye Başkanından ses yok!
Şehrin Üzerine Korku Toprağı Serpilmiş Gibi
Ünleri Türkiye ve Dünya’yı aşmış, Malatya’lı olmalarından her zaman gurur duyduğumuz. İsmet İnönü ve Turgut Özal’a hatırasına yapılan bu saygısızlığı kabullenmemiz mümkün değildir.
Bunu Şiddetle Kınıyoruz
Bu konuda Sayın Malatya Valimiz Vasip Şahin’nın gerekli hassasiyeti gösterip ve bu olumsuzluğa dur demesini, Malatya Valilik binası önünde bulunan hükümet meydanında 1947'den beri var olan İsmet İnönü’nün (İsmet Paşa) heykelinin kaidesinde yazan methiyedeki "Adın Temiz, Hatıran Aziz Kalacaktır" sözüne Malatyalılar olarak sahip çıkmasını bekliyoruz.
Bu konudaki en önemli endişemiz ise “Malatya İnönü Stadı” isminin “Malatya Arena Stadı” olarak değiştirilmesi gibi yakın bir zamanda bir şekilde İnönü Üniversitesi ve Turgut Özal Tıp merkezlerinin de isminin değiştirilmesidir. Malatya’nın değerleri bir bir yok ediliyor, geçmiş ve gelecek arasındaki bağlar bir bir koparılıyor.
Oysa “Geçmişe vefa duymak, bugüne ve yarınlara da saygı duymak demektir”
İsmet İnönü ve Turgut Özal’ı sevgi ve rahmetle anıyoruz. Ruhları şad mekânları cennet olsun.
Büyüklerimizden bir nasihat; hayatınızda yüzlerinde sahte maskelerle dolaşan, içindeki kin ve nefreti belli etmeyen ve geçmişine saygı duymayan insanlar varsa onlardan uzak durmaya çalışın.