"Ayağımın Altı Çağala.."

Yazar Mustafa Kuşçuoğlu'nun "Ayağımın altı çağala, herkes evine dağıla.." adını taşıyan ve Malatya bölgesinde kullanılan uyaklı sözleri içeren kitabı yayınlandı.

Evliya Çelebi'den Malatya ve Şiirlerde Malatya adlı kitapları bulunan, Malatya araştırmaları ilgili en önemli kaynak kişilerden biri olan 78 yaşındaki Kuşçuoğlu, Malatya ve bölgesinde kullanılan özlü sözleri derledi ve bu konudaki en titiz ve kapsamlı çalışmaya imzasını attı.

Kuşçuoğlu, kitabın ön sözünde, şunları yazdı:

"Konuşurken, yazarken ifademizin kuvvetli olması için kullandığımız atasözleri ve deyimler bakımından Malatya'mız çok zengin bir hazineye sahiptir.

Ta gençlik yıllarımdan beri bu hazineden aldığım söz cevherlerini toplamaya çalıştım. Bir de baktım ki, derlediğim bu cevherlerin sayısı üç bine ulaşmış.. Ancak, bu deyim ve atasözlerin tamamının sadece Malatya yöresinde kullanıldığını iddia etmek, araştırmacıyı bilimsellikten uzak düşürür. Çünkü ufak şive ve kelime farklarıyla aynı atasöz ve deyimin değişik yörelerimizde de kullanıldığını görmek mümkündür...

Büyük bir sabırla yıllarımı vererek derlediğim bu sözler içerisinden, büyük bir titizlikle sadece kulağa hoş gelen ve akılda kalabilmesi için uyaklı olanlardan bir demet yapmaya çalıştım. Aralarına atasözleri gibi benimsenmiş bazı dörtlükleri çeşni olsun diye serpiştirdim. Emek tarlasından ve gönül bahçesinden derlediğim bu demeti; Kernek ve Tohma'nın çağıltılarında yıkadım, Bey Dağı'nın meltemlerine sarıp sundum..

Amacım, amatörce derlemeye çalıştığım güzel Malatya'mızın kültür hazinelerinden şu bir avuç cevherin zamanın unutturduğu, uçup giden rüzgarın da savrulup kaybolmasını önlemektir. Faydalı olabildiysem, kendimi bahtiyar sayarım.

Ağzınızın tadı, Malatya'nın adı, dostların yâdı ile hoşça kalınız"

CM Basım Yayım'ın yayınladığı kitapla ilgili yazar iletişim adresi "P.K.186 Kadıköy/İSTANBUL" ve Tel: 0532 402 52 44 olarak belirtildi.

UYAKLI SÖZLER..

Kitapta yeralan uyaklı sözlerden bazıları şöyle:

Alacadağ'da dileniyor
Sittirizde dağıtıyor

Ana gerek kız çıkara
Çulha gerek bez çıkara.

Ağaçtan maşa,
Aptaldan paşa olmaz.

Analı kızlar, sırları saklar,
Anasız kızlar, yazıda kuzlar.

Ardıcın közü, kadının sözü
Pelidin közü, yiğiden sözü

Babadan görecek ki bir erkek çocuk, meydan açsın
Anadan görecek ki bir kız çocuk, sofra açsın.

Bıldır anasının eteği yanmış,
Bu yıl kokusu burnuna gelmiş

Bıldır ölen eşeğim,
Gel bu sene ağlaşalım.

Cömertsin derler maldan ederler
Yiğitsin derler candan ederler.

Çamura taş atma batar da gider
Gurbete kız verme yiter de gider.

Çırmığtı'ya imam olduk,
Veresiye ölü yuduk.

Deli öğüdü nede
Kör çırayı nede
Hıra yemeği nede
Söğüt suyu nede.

Erine göre bağla başını
Kabına göre kaynat aşını.

Ev gör ki evine çunasın,
Er gör ki erine çunasın.

Kaşık verir sapı kırık,
Ekmek verir, altı yanık,
İlle analık, ille analık.

Kocalıkta genç alma el için,
Yüksek yerde harman yapma yel için,
Dere içine ev yapma sel için.

Malatya'nın ucuna,
Al da bak avucuna,
Öyle bir güzel sev ki,
Şan versin bu acuna.

Merkebi yularından,
Erkeği sözünden bağlarlar.

Misafirin gelmesi âdet,
Gitmesi saadet,
Hiç gelmemesi selamet,
Gitmemesi felaket.

Nerelisin? Darendeli.
Çalışır mıbıh? Neylemeli.
Yemek yer misin? Beş lengeri.
Güzel sever misin? En dilberi.

Üveye etme özünden bulursun,
Gelinine etme kızından bulursun.

Vermeye muradı olursa birini bin eder,
Vermeye murat olmazsa eldeki de gider.

Zengin kızını almak çetin,
Asarması kolay,
Fakir kızını almak kolay,
Asarması çetin.