Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Çakır, göreve geldiklerinde Malatya’nın alt yapı bakımından son derece yetersiz bir durumda olduğunu belirterek “İçme suyu ve kanalizasyon altyapısını sıfırdan yeniliyoruz. Yaptığımız bu çalışmalar en az 40 – 50 yıl hizmet verebilecek kalite, nitelik ve kapsama sahiptir. Yani bizden sonra en az 8 belediye başkanının altyapıya yatırım yapmayacak, yatırım yapmasına gerek kalmayacak” dedi.
Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Çakır, İnönü Üniversitesi Battalgazi MYO Yerel Yönetimler Programı’nda derse katılarak, yerel yönetimler programı öğrencilerine, Türkiye ve Malatya’da yerel yönetimlerin sorunları hakkında düşüncelerini aktardı ve 8 yıllık Belediye Başkanlığı sürecinde yaptıkları hizmetler hakkında bilgiler verdi.
“8 Yıllık Deneyim Işığında Yerel Yönetimlerin Güncel Sorunları” başlığı ile düzenlenen derste, Battalgazi MYO Yerel Yönetimler Programı öğrencileri ile bir araya geldi ve 8 yıllık görev sürecinde yaptıkları hizmetleri ve deneyimlerini paylaştı. Malatya kent merkezinde 1980’li ve 90’lı yıllarda altyapı çalışmaları yapıldığını hatırlatan Başkan Ahmet Çakır, “Keşke yapılmasaymış. Şehir şebekesi döşeniyor, değişiyor diye sokaklar, caddeler kazılmış ama eski sistem, eski sistem iptal edilmediği için yönetilemez hale gelmiş, kayıp – kaçak oranı her geçen gün büyümeye devam etmiş” diye konuştu.
Doç. Dr. Gündüz: Öğrencilerimiz Başkan Çakır’ın engin deneyiminden faydalanacaktır
Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Çakır, Battalgazi Meslek Yüksek Okulu’na gelişinde MYO Müdürü Doç. Dr. Orhan Gündüz, öğretim görevlileri ve MYO Genel Sekreteri Sabri Elmas tarafından karşılandı.
Ders öncesi Battalgazi MYO Müdürü Doç. Dr. Orhan Gündüz ile makamında bir süre görüşen Başkan Ahmet Çakır, üniversite öğrencileri ile buluşacak olmasından dolayı mutlu olduğunu söyledi. Üniversitelerin kentlerin gelişmesinde ve toplumun aydınlatılmasında öncü bir role sahip olduğunu söyleyen Başkan Çakır, “İnönü Üniversitesi ne kadar büyür ve gelişirse Malatya’ya da o düzeyde fayda sağlayacaktır. Battalgazi MYO Müdürü Doç. Dr. Orhan Gündüz hocamıza ve daveti yapan Niyazi Doğan hocamıza teşekkür ederim” dedi.
Battalgazi MYO Müdürü Doç. Dr. Orhan Gündüz ise, Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Çakır’ı okulda ağırlamaktan sevinç duyduklarını belirtti. Battalgazi MYO’nun akademik yapısı ve kapasitesi hakkında bilgi veren Doç. Dr. Orhan Gündüz, “Ümit ediyorum ve inanıyorum ki öğrencilerimiz Başkan Sayın Çakır’ın engin deneyimlerinden ve bilgilerinden istifade edeceklerdir. Sayın başkanımızın konuşacağı öğrencilerimizin yerel yönetimler programı öğrencileri olması bu buluşmayı daha önemli ve anlamlı kılmaktadır. Gelecekte, yerel yönetimler alanında çalışacak olan öğrencilerimiz, inanıyorum ki sayın başkandan gelecekteki konumları açısından son derece faydalı bilgiler edinecektir” ifadelerini kullandı.
Başkan Çakır Yerel Yönetimler dersinde
Daha sonra, dersin yapılacağı sınıfa geçen Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Çakır, öğrencilerle tek tek tokalaştı ve kısa sohbetler yaptı.
Derse geçmeden önce, kısa bir sunuş yapan Battalgazi MYO yerel Yönetimler Programı Öğretim Elemanı Niyazi Doğan, yerel yönetimler programı olarak kentin yerel yöneticilerini öğrencilerle buluşturmayı bir gelenek haline getirmeye çalıştıklarını belirterek, “Sayın Çakır’ın bugün burada anlatacakları, bir bakıma derslerde anlattığımız teorik bilgilerin pekiştirilmesi açısından bütünleyici, tamamlayıcı olması açısından öğrencilerimize önemli fayda sağlayacaktır” dedi.
Daha sonra, Malatya Belediye Başkanı Ahmet Çakır, yaklaşık 1 saat süren dersine başladı.
Yerel yönetimlerin doğrudan insana dokunan, insan odaklı hizmet alanı olduğunu söyleyen Başkan Ahmet Çakır, “Bizim anlayışımızda tamamen insana hizmet ve insanın yaşadığı mekânları geliştirmek, iyileştirmek ve her açıdan hayat kalitesini yükseltmek vardır. Şehirlerin sorunları sadece, fiziksel sorunlar değildir. Yani sadece fiziksel sorunları çözerek, şehre ve o şehirde yaşayan topluma hizmet etmiş olamazsınız. Fiziksel hizmetlerle, geliştirdiğiniz şehir, kentleşme süreçlerinin yarattığı psikolojik stresleri giderecek çözümleri de içermiyor ve insan hayatını kolaylaştırmıyorsa fazla anlam taşımaz. Bu nedenle, Malatya Büyükşehir Belediyesi olarak, ürettiğimiz hizmetlerin insanla, insanın ruh dünyası ile ilişkisine özel bir önem veriyoruz” diye konuştu.
Yerel yönetimlerin en büyük sıkıntısının geçmişte kırsaldan kente meydana gelen hızlı ve aşırı göç olduğunu belirten Başkan Çakır, özetle şunlara değindi:
“Daha önce kent nüfusu yüzde 25-30 oranında iken birden bire bu tam tersine döndü. Şu anda yüzde 70 kentte, yüzde 30 kırsalda kaldı. Bu hızlı göçün yanı sıra hızlı nüfus artışı ile gelir seviyesinin yükselmesine şehirlerimiz hazırlıksız yakalandı. Altyapısını hazırlayamadı. Bu yüzden şehirlerimiz imarsız, plansız bir kent yumağına dönüştü. Bunu planlı bir şehir haline dönüştürmek normalin 5-10 katı daha zor. Bu sadece maddi olarak değil, fiziki olarak değil, hukuki anlamda da çok zor. Bir de eskiden uzun dönemli planlamalar yapılmıyordu. Herkes kendi dönemini planlıyordu.
Malatya büyükşehir olmadan Malatya merkezin etrafında 12 tane belediye vardı. Böyle bir şehri yönetmek, kalıcı hedefler üretmek, sağlıklı kent alanı oluşturmak imkân dışı işler. Çünkü her belediye birbirinden bağımsızdı.
Büyükşehir statüsünün mutlaka olması gerekiyordu. Malatya Büyükşehir olunca da her şeyi bir tarafa bırakarak, yeniden bir planlama yapıyoruz.
“İmar planları ve alt yapı uyumlu olmalı”
İmar planları başta olmak üzere üst yapının yanı sıra altyapı şebekelerinde başlı başına uyumun olması gereken bir konu. İlçelerin tamamına yakınında altyapı yok. Merkezde eski şebekelerin çoğu iptal edilmediği için kayıp kaçaklarda önemli rol oynuyor. Bunların önüne geçmek ve Malatya’nın 40-50 yıllık altyapı sorununu çözmek için 52 km ana isale hattının yanı sıra 1700 km dolayında içme suyu şebeke hattı döşüyoruz. Bunun maliyeti 350-400 milyon lira civarında. Daha önce 36 depoda 120 bin su depolanırken, şu anda 17 depoda 205 bin ton su depolayabiliyoruz. Altyapı hizmetleri hiçbir zaman gözükmeyen hizmetlerdir. Altyapıya yaptığınız harcamanın yarısıyla, üst yapıda önemli hizmetler yapılabilir. Ama siyasi değil doğru hesap yapılması lazım.
Malatya genelinde toplam 18.700 km yol ağı var. Bu yol ağında bizim, ilçelerin ve karayolların sorumlu olduğu yerler var. Ancak biz sorumluluk alanına bakmadan aciliyetine binaen hizmetler yapıyoruz. Malatya geneline 17 taş ocağı kurarak, maliyeti aşağı düşürüyoruz.
Bir şehri planlarken, hizmet yaparken geleceği düşünmeliyiz. Büyük düşünerek 50-100 yıl sonrasını düşünmeliyiz. Yoksa dışarıda kalırız.
“50 yıllık bir gelecek için bu şehrin altyapısı kalıcı biçimde yapılmış olacak”
Büyükşehir statüsünün Malatya’ya kazandırdığı önemli bir avantaj var: Kentin tek elden ve bütünlükçü bir yaklaşımla yeniden tasarlanması imkânına sahip olmak. Bu çok büyük bir avantaj. Altyapının yenilenmesi açısından da bu avantaja sahibiz. Bakın bir süredir şehrin altyapısı için hummalı bir çalışma içindeyiz. Bütün kentin içme suyunu planlıyoruz. Kaptajdan çıkıp, merkeze gelip depolara ulaşan 52 km ana isale hattımız var. Ama toplamda 1700 km’lik şebekemiz var. Bu şebekenin tamamını yeniliyoruz. Bu yenilemenin Malatya’mıza maliyeti, 350 ila 400 milyon TL arasında olacak. Çok büyük yatırım gerektiren bir rakam. Ama bu yatırım bize ne kazandıracak? 50 yıllık bir gelecek için bu şehrin altyapısı kalıcı biçimde yapılmış olacak.
Peki bizi bu kadar büyük ölçekte bir altyapı yatırımına yönelten şartlar, zorunluluklar nelerdi? Daha önce de söylediğim gibi, birbirinden kopuk, birbirinden bağımsız, yani hangi makine ekipmanı ya da insan kaynaklarına sahip olursanız olsun yönetemeyeceğiniz kadar birbiri ile ilişkisiz, bir sistematiğe sahip olmayan, çok kötü ve köhne bir altyapıdan bahsediyoruz. Bu durumun değişmesi ve kent altyapısının yönetilebilir hale getirilebilmesi için sağlıklı bir altyapı sisteminin kurulması ve çok iyi projelendirilmesi gerekiyordu. Biz şimdi, sıfırdan bu sistemi kuruyoruz. Bu projelerimizi bir İtalyan firma yaptı. Şu anda da 83 DMA (Ölçülebilir Alt Bölge) bölgemiz var. Bu yıl ihaleye çıkacak olanlarla birlikte 25 DMA bölgesini bitirmiş olacağız. Tabii bu çalışmalarımız şehirde ciddi bir rahatsızlığa da neden oluyor. Yaptığımız bütün işleri olumsuz etkiliyor. Çünkü altyapı alanında yaptığınız hizmetler hiçbir zaman gözükmez.
“Tüm ilçelerin alt yapısı istinasız yenileniyor”
Aynı çalışmayı ilçelerimizde de yapıyoruz. Tüm ilçelerimizin altyapısı, istisnasız yenileniyor. Hem içme suyu, hem kanalizasyon şebekelerinin tamamına yakınını yeniliyoruz. Çünkü küçük ilçelerin altyapıya yönelik yatırım yapma imkanı yok. Ama büyükşehirler, daha kurumsal imkânlara ve uzun vadeli doğru planlama yapma yeteneğine sahip. Şunu örnek vereyim: Akçadağ ilçemizde 20 – 23 milyon TL, Doğanşehir’de 28 milyon TL düzeyinde altyapı hizmeti yürütüyoruz. Fakat buna rağmen, hizmet altyapıya yönelik olduğu ve bu çalışma sırasında çevreye bazı rahatsızlıklar verdiği için inanılmaz büyük tepki alıyoruz maalesef. Mesela siz bu paranın yarısı ile üstyapı hizmetleri yapsanız, bir kültür merkezi, birkaç park, bir spor merkezi, çocuk oyun alanı birkaç sokak ve cadde yenilemesi yapsanız altyapı hizmetinde aldığımız tepkiyi görmeyeceğimiz gibi, tam tersine teşekkür ve on kat memnuniyet bildirimi alırız. Ama siyaseten risk alıyor olsak bile, şehrimizin geleceğini sağlıklı biçimde inşa etmekten kaçınamayız. Bu nedenle siyasi hesap yapmıyoruz. Çünkü bu bizim asli görevimiz ve sorumluluğumuzdur. İlçelerimizin hepsine belirli bir program dahilinde giriyoruz ve altyapı sistemini kuruyoruz.
Bizden sonraki 8 belediye başkanı altyapı yatırımı yapmayacak
Yaptığımız bu çalışmalar en az 40 – 50 yıl hizmet verebilecek kalite, nitelik ve kapsama sahiptir. Yani bizden sonra en az 8 belediye başkanının altyapıya yatırım yapmasına gerek kalmayacak. Merkezde daha önce, 80’li 90’lı yıllarda altyapı çalışmaları yapılmış. Keşke yapılmasaymış. Şehir şebekesi döşeniyor, değişiyor diye sokaklar, caddeler kazılmış ama eski sistem, eski sistem iptal edilmediği için yönetilemez hale gelmiş, kayıp – kaçak oranı her geçen gün büyümeye devam etmiş.
Öğrencilerden teşekkür plaketi
Öğrencilerden gelen soruları da cevaplayan Başkan Çakır’a ders sonrası günün anısına öğrenciler tarafından teşekkür plaketi verildi. Başkan Çakır daha sonra öğrenci ve idari personelle hatıra fotoğrafı da çektirdi.
Güler HAZAR, Yeni Malatya Gazetesi- malatyahaber.com
