(I. BÖLÜMDEN DEVAM)
Malatya Belediyesinin 2009 yılı faaliyetlerinin yasalar ve ilgili mevzuata uygun olup olmadığını denetleyen Malatya Belediye Meclisi Denetim Komisyonu incelemelerini tamamlayarak inceleme sonuçlarını rapor haline getirdi. Rapor; Cemal Akın'ın 3 aylık, Ahmet Çakır'ın 9 aylık belediye başkanlık dönemini kapsıyor.
Malatya Belediye Meclisinin AKPli üyeleri Metin Mandal, Salih Büker, Basri Erdoğan, Yasemin Sultan Kurt ve Asuman Sarıtaçtan oluşan Denetim Komisyonunun aylarca süren incelemelerinin ardından hazırlanan Denetim Komisyonu Raporu, çok sayıda ihale, işlem ve faaliyette usulsüzlük ve yasa dışılık tespit etti. Çok sayıda ihalede ihaleye fesat karıştırıldığı, sahte evrak düzenlendiği, ihalelerde rekabeti engelleyici ortam oluşturulduğu ve Kamu İhale Yasasının birçok maddesinin açıkça ihlal edildiğini belirledi.
Denetim Komisyonu Raporunda Malatya Belediyesi yönetimi özellikle ihalelerdeki usulsüzlük ve yasa dışılık konularında sert bir dille eleştirildi ve suçlandı.
Denetim Komisyonu Raporunun ilk bölümüne ilişkin haberimizde komisyonun tespit ettiği usulsüzlük ve yasa dışılık oluşturan ihale, işlem ve faaliyetleri aktarmıştık. Bu bölümde, 110 ihalenin 5-6 firma arasında paylaştırılması, belediye hizmet binası 2. kısım projesi içinde bulunması gerekirken yeniden 700 bin TLlik ihale yapılarak projenin % 25i kadar ekstra bir harcamanın yapılması, 608 bin TL tutarındaki 7 adet agrega (kırma taş) ihalesine yetkili kişisi aynı olan iki ortak firmanın ayrı ayrı teklif vermesi, bu ihalelerde ihaleye fesat karıştırılması ve sahte evrak kullanılması, Bülent Korkmaz üstgeçidinin sökülmesi ve yeni yerine monte edilmesi işinde Kamu İhale Kanununa muhalefet edilmesi gibi son derece çarpıcı somut örnekler komisyon üyelerinin sert eleştirileri ile raporda yer almıştı.
İkinci bölümde de Denetim Komisyonu Raporunun diğer bölümlerinde tespit edilen, eleştirilen, usulsüzlük ve yasalara aykırılık durumu belirlenen ihale, işlem ve faaliyetleri aktarıyoruz:
TOPLAM İHALE BEDELİ 1.276.000 (1 TRİLYON 276 BİN) TL OLAN İHALELERDEKİ YASA İHLALLERİ, USULSÜZLÜKLER VE SUÇLAMALAR
Şehit Fevzi Mahallesi Park Yapım İşi: Yüklenici firmanın geçici teminat mektubunun geçerlilik tarihi ihale ilanına uygun değil. KİK katılım payı ödendi makbuzu yok. İhale ilanında istenilen teknik personele ilişkin taahhütnamede belirtilen ve farklı alanlardaki 4 mühendise ilişkin herhangi bir taahhütnameye rastlanmamıştır. Bu durumda Kamu İhale Kurumunun yapım işleri tip sözleşmesinin 24.2 maddesi gereğince, yüklenici firmanın hak edişinden 35 bin TL kesilmesi gerekirken, bu meblağın kesilmemesi, dolayısı ile belediyenin zarara uğratılması.
2 Adet Ana Sınıfı Yapım İşi (İstiklal ve Melekbaba İlköğretim): Yüklenici firmanın geçici teminat mektubunun geçerlilik tarihi ihale ilanına uygun değil. Kesin teminat geçerlilik süresi en az 14.04.2010 olması gerekirken, yüklenici firmanın kesin teminat mektubu 15.12.2008 tarihlidir. Fakat ihaleyi kazanan firmanın sözleşmeye davet tebliğ tarihi 12.01.2009dur. İhaleyi kazanan firmanın ihale sonucundan 25 gün önceden haberdar olup kesin teminat mektubu yapmasının hiçbir karşılığı yoktur. Teknik personele ilişkin taahhütnamede, ihale ilanında istenilen 3 mühendise ait herhangi bir kayda rastlanmamıştır. Bu nedenle yüklenici firmanın hak edişinden 60 bin TL kesilmesi gerekirken bu meblağ kesilmemiştir.
Kırçuval, İzzetiye Mahalleleri ve Hasan Varol İlköğretim Okulu Çevresi Kaldırım Yapım İşi: Kesin teminat geçerlilik süresi en az 05.05.2010 olması gerekirken yüklenici firmanın sunduğu kesin teminat mektubu eski tarihlidir. Teknik personel taahhütnamesinde 1 tekniker bulunması gerekirken buna ilişkin herhangi bir kayda rastlanmamıştır. Bu nedenle yüklenici firma hak edişinden 6 bin 250 TL kesilmesi gerekirken bu meblağ kesilmemiştir. Uygulama ve hak edişler işlemleri eksik.
Çarmuzu, İlyas, Hidayet, Şehit Fevzi, Beylerbaşı, Sarıcıoğlu Mahallelerinde Şebeke Döşenmesi ve Abone Bağlantısı İşi: 2 ayrı yüklenici firmanın teknik personel taahhütnamesinde 2 adet inşaat mühendisine ilişkin herhangi bir taahhütnameye rastlanmamıştır. Bu nedenle yüklenici firmalardan hak edişinden 6 bin 750 TL kesilmesi gerekirken kesilmemiştir.
Şehrin Muhtelif Yerlerine Parsel Bacası Yapılması İşi: 274 bin TL bedelli ihalede ihaleyi kazanan B. İnşaat, teklif birim fiyat cetvelinde iş kalemlerinin rayiç ve analizlerine aykırı, İller Bankası birim fiyatlarından anormal derecede farklı fiyatlar vererek hileli bir teklif birim fiyat cetveli hazırlamış, toplamda düşük teklif vermiş, uygulamada ise % 20 keşif artışı ile birlikte ancak işin % 75ini bitirmiştir. Hazırlanan analizler ve rayiç değerler yürürlükteki analiz ve rayiç tariflerine uygun değildir. Örneğin D. Jeotermal firmasından alınan proforma faturanın gerçek olması mümkün değildir. Zaten proforma faturada kaşe ve yetkilinin isim ve imzası da yoktur. B. İnşaat yaklaşık maliyeti 788 bin TL olan bu işe % 64 gibi bir tenzilat yaparak 274 bin 231 TL teklif vermiştir. Firmanın aşırı düşük teklif soruşturmasına verdiği cevap ise Kamu İhale Kanunu kapsamında hazırlanmış bir savunma değildir. Bu bedelle bu işin teknik kurallar çerçevesinde yapılması mümkün değildir. Zaten teklif mektubu da Kamu İhale Yasasına aykırıdır. Çünkü Kamu İhale Yasasının 37 ve 38. maddelerine göre verilen teklifler yaklaşık maliyetin % 110undan fazla, % 40ından az olamaz. Bu kural açıkça ihlal edilmiştir. B. İnşaat Ltd. Şti. daha önce kuruma yapmış olduğu işlerde teklif birim fiyatları yürürlükteki birim fiyatla kıyasla belirli bir tenzilat çerçevesinde vermiştir. Ancak kurumla iş yaptıkça teklif birim fiyatlarında anormalleşmeler olmuştur. Burada belediye yönetiminin zaaflarından ve kontrol sisteminin dikkatsizliğinden faydalanılmıştır. Belediyede hesapları kontrol edenlerin bu anormallikleri fark etmemesi için sözkonusu belgelere hiç bakmaması gerekir. Başka bir tenkit yazmak bile istemiyoruz.
Kolektör Hatlarının Bakım ve Onarım İşi: Müteahhit V.Ç. vermiş olduğu teklif birim fiyat cetveli ihale dokümanı ile birlikte idari şartnamede belirtilen İller Bankası birim fiyatlarına, rayiçlerine ve analizlerine aykırı, haksız kazanç sağlamayı planlayan hileli teklif sunmuştur. Noter onaylı olması gereken Yapı Araçları Taahhütnamesi noter onayından yoksundur. İhale sözleşmesinin 23. maddesindeki hükümleri yerine getirmediği için yüklenici V.Ç.nin ilk hak edişinden 7 Bin TL kesilmesi gerekirken bu meblağ kesilmemiştir.
Sümer Lisesi Önü Kaldırım Düzenlemesi ve Perde Duvar Yapılması İşi: İhalenin yaklaşık maliyeti 207 bin TL olarak hesaplanmış iken 81 Bin TL ile en düşük teklifi veren ve ihaleyi kazanan A.Ö.nün ve 220 Bin TL teklif veren Esenlik Ltd. Şti.nin tekliflerinin ihale komisyonu tarafından değerlendirme dışı bırakılması gerekirdi. Çünkü Kamu İhale Yasasının 37 ve 38. maddelerine göre verilen teklifler yaklaşık maliyetin % 110undan fazla, % 40ından az olamaz. 81 Bin TL gibi aşırı düşük bir fiyatla yapılan işler tasarruf anlamında ilk başta kar gibi gözükse de kısa sürede zarara neden olmaktadır. Örneğin, Sivas ve Fuzuli caddeleri kısa süre önce yapılmasına karşın yıpranmış ve tekrar yapılması gerekmektedir.
Hacı Abdi Mahallesi Kaldırım Yapılması İşi: İhalenin yaklaşık maliyeti 263 Bin TL olarak hesaplanmıştır. 90 Bin TL ile en düşük teklifi veren ve ihaleyi kazanan A.Ö.nün teklifinin ihale komisyonu tarafından değerlendirme dışı bırakılması gerekirdi. Çünkü Kamu İhale Yasasının 37 ve 38. maddelerine göre verilen teklifler yaklaşık maliyetin % 110undan fazla, % 40ından az olamaz. Ayrıca, A.Ö. aşırı düşük teklif soruşturması için verdiği savunmasında bilimsel kurallara aykırı, hayal ürünü analizler yapmıştır.
İnönü Mahallesi, Şehir Mezarlığı Defin İşlemleri Biten Parsellerin Kaldırımlarının Yapım İşi: Kesin teminat geçerlilik süresi en az 30.06. 2010 olması gerekirken sunulan kesin teminat mektubunun tarihi eskidir. İhale ilanında istenilen teknik personele ilişkin taahhütnamede belirtilen 1 adet inşaat teknikerine ilişkin herhangi bir taahhütnameye rastlanmamıştır. Bu nedenle yüklenici firma hak edişinden 7 Bin TL kesilmesi gerekirken bu meblağ kesilmemiştir.
Selçuklu Mahallesi, Gürlevik Deresi, Çamurlu Mahallesi ve Venk Deresi Kutu Menfez Yapım İşi: Kesin teminat geçerlilik süresi en az 01.04.2010 olması gerekirken sunulan kesin teminat mektubu 2009 yılı tarihlidir. Teknik personele ilişkin taahhütnamede 1 adet inşaat mühendisi ve 1 adet teknikere ilişkin herhangi bir taahhütnameye rastlanmamıştır. Bu nedenle yüklenici firma hak edişinden 7 Bin TL kesilmesi gerekirken bu meblağ kesilmemiştir. Teklif ekinde sunulan birim fiyat cetveli idarenin tanımladığı formata uygun değildir.
Denetim Komisyonu Raporuna göre yukarıda anılan ihalelerdeki usulsüzlükler nedeniyle yüklenici firma hak edişlerinden toplam 137 Bin TL kesinti yapılması gerekirken bu kesintilerin yapılmadığı tespit edildi.
MAŞTİDEKİ KİRA ÇELİŞKİSİ, AŞIRI YÜKSEK TELEFON FATURALARI
Denetim Komisyonu Raporuna göre ihaleler dışındaki işlem ve faaliyetlerdeki usulsüzlük, eksiklik ve suçlamalar ise şöyle:
1- MAŞTİnin büyük kısmı ve bakım, onarım, temizlik işi Esenlik Ltd. Şti.ne verilmesine karşın Malatya Belediyesi MAŞTİdeki elektrik tüketimi için 2009 yılında 20.412.55 TL ödeme yapmıştır. Buna karşılık Esenlik Ltd. Şti.nin 2009 Eylül ayına ait kiralara karşılık ödediği miktar 103. 60 TLdir.
2- Belediye hizmetlerinde kullanıldığı belirtilen cep telefonu sayısı 15tir. Bu telefonlar için ödenen fatura bedeli 10.069.70 TLdir. Cep telefonu sayısı 2007/3 tarihli Başbakanlık Tasarruf Tedbirlerindeki cep telefonu tahsis edilecek makam ve hizmetler cetveline aykırıdır.
3- 2009 yılı içerisinde telefon konuşma ücreti 301.864 TLdir. Normalin üzerinde yoğunlukta telefon konuşması Başbakanlık Tasarruf Tedbirleri Genelgesine aykırıdır. Normalin üzerinde telefon konuşmalarının olduğu Yerel Gündem 21, Gelir Müdürlüğü, Tecde Fidanlık, Makine Bakım Müdürlüğü, Makine Bakım Müdürlüğü, Kültür Müdürlüğü ve Su tahakkuk Şefliği gibi birimlerin konuşmalarının asgariye indirilmesi gerekmektedir.
4- Vergi yasalarına göre beyan üzerinden alınan vergiler tahakkuk fişi ile tarh ve tahakkuk ettirilir. Daha önceki denetimlerde de uyarılmasına rağmen devir bakiye cetvelleri çıkarılmadığı gibi tahakkuk cetvellerinin de düzenlenmediği görülmüştür. İlgili birimlerin dikkati çekilmelidir.
ACİL İŞ ŞERHİ İLE İSTEDİĞİ KİŞİDEN İSTEDİĞİ FİYATLA ALIM YAPMA USULSÜZLÜĞÜ
5- Kamu İhale Yasasına göre doğrudan temin yolu ile yapılan bazı mal ve hizmet alımlarının piyasa araştırması ve en az 3 ayrı kişiden teklif mektubu alınmadan sadece 1 teklif mektubu ile yetinilerek ve ihale onay belgelerine de acil şerhi konularak yapıldığı, bu durumda istenilen kişiden ve istenilen fiyatla mal ve hizmet alındığı tespit edilmiştir. Bu durum yasaya açıkça aykırıdır. Üstelik acil şerhi konulmasına karşın işin 13 günde yapıldığı görülmüştür. Acil şerhli bir iş 13 günlük süre, gerçekte işin aciliyet içermediği kanaatini hasıl etmiştir.
6- Bazı ödeme emri belgeleri, ihale onay belgeleri ve piyasa araştırma tutanaklarının silintili olduğu belirlenmiştir. Evraklarda silinti ve kazıntı olmaması ve Acil şerhinin doğru ve yerinde kullanılması zorunludur.
7- Belediye üst amiri belediye başkanıdır. Geçici görev ile il dışına yapılan görevlendirilmelerde, fazla mesai, hafta tatili ile bayram günü çalıştırmalarında belediye belediye başkanından olur alınması gerekmektedir. Ancak bu tür konulardaki Olur Emirlerinin belediye başkan yardımcıları tarafından verildiği görülmüştür. Bazı personele geçici görev yolluğu ödenmesine karşın, bu yolluklara temel olarak gösterilen görevlendirme ve harcırah ödemesi yapılmasını gösteren olur emri bulunmadığı, kimi personele, hiçbir görevlendirme emri belgesi olmadan ödeme yapılmıştır.
8- Açıklanan nedenlerle Belediye Başkan Yardımcısı Ahmet Ceyhana ödenen 788 TL ve MASKİde görevli 4 personel ile bir ziraat mühendisine yapılan 3205 TLlik mesnetsiz ödemenin muhataplarından tahsil edilmesi, ayrıca eksik evrakla yersiz harcırah talebinde bulunanların dikkatlerinin çekilmesi gerekmektedir.
9- Belediye tarafından fakir ve muhtaç kimselere verilmek üzere 2009 yılı içinde MEGSAŞdan adedi 0.45 kuruştan ekmek alındığı ödeme belgeleri içinde ekli faturadan anlaşılmıştır. Ancak, amaç fakir ve muhtaç vatandaşa yardım yapmak ise rekabetin arttırılması için teklifler alınmalı ve en düşük teklif üzerinden ekmek alınarak, daha fazla fakir ve muhtaca hizmet sunulmalıdır. Buradaki alım Kamu İhale Yasasının ilgili maddelerine göre yapılmamıştır.
10 Ekim 2009 tarih ve 13430 yevmiye numaralı ödeme emri belgesi ile Park ve Bahçeler Müdürlüğü tarafından alınan organik gübre Leonardit alım şartnamesi düzenlenmiş iş, şartnamede belirtildiği şekilde teslim alınmadığı görülmüştür.
FOTOKOPİ FATURA İLE ÖDEME
11- Şubat 2009 tarih ve 1876 yevmiye numaralı ödeme emri belgesiyle Bal-Pet Petrol Tic. A.Ş.ye yapılan ödeme belgesi yerine geçen faturanın fotokopi olduğu ve ödeme emri belgesinin düzenleyen, harcama ve muhasebe yetkilileri tarafından imzasız olduğu görülmüştür.
12- Belediye personeli ve bakmakla mükellef oldukları kimseler için eczaneden alınan ilaç ödemeleri ile ilgili ilaç kupürlerinin bazı ödemelerde iptal edilmediği görülmüştür.
ASFALT ALIMINDA AHMET ÇAKIR DEVRE DIŞI
13- 29 Mart 2009 tarihinden sonra alınan Asfalt alım olurunun yeni belediye başkanı Ahmet Çakırdan alınması gerekirken, 29 Mart 2009 öncesindeki belediye başkanı Cemal Akının 02.01.2009da verdiği Olur emri ile 31 Aralık 2009 tarihine kadar asfalt alımı yapıldığı görülmüştür. Oysa belediye başkanı değiştiğinde Olur emrinin yenilenmesi gerekmektedir.