İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, Malatya’nın Darende ilçesinde Balaban Mahallesi'nde mimari çalışma yapıyor.
Türkiye’nin sayılı iyi korunmuş kerpiç yerleşimlerinin bulunduğu Balaban Mahallesinde İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi çalışma yapıyor. İstanbul Teknik Üniversitesi ekibi, Balaban Mahallesi’nin tarihi yerleşim dokusunu, sokaklarını ve kerpiç evlerini inceleyerek, çizimler yapacak ve değerli kültür mirasının korunabilmesi için bir proje geliştirecek. Böylece Balaban’ın kerpiç mimarisinin daha fazla yok olmadan yaşatılması, canlandırılması ve yöre halkının da bundan yararlanması amaçlanıyor.
Çalışmalar hakkında bilgi veren İstanbul Teknik Üniversitesi ekibi üyelerinden Doç. Dr. Zeynep Eres, kerpiç mimarisi bakımından Balaban Mahallesinin çok önemli bir yer olduğunu belirtti. Eres, “Bilim insanları tarafından çok uzun zamandır Balaban’ın önemli biliniyor. Ancak çok ayrıntılı bir çalışma yapılmamış. Bu nedenle İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Restorasyon Programı Grubu olarak buraya geldik ve yüksek lisans öğrencilerimizle bu kerpiç mimari örneklerini inceleyeceğiz. Bu mimari geleneği nasıl koruruz, nasıl yaşatırız, buranın halkı ile birlikte bu mimariyi burada nasıl sürdürebiliriz bunun üzerine bir proje çalışması hazırlayacağız. Bunun için de bu alanda çok ayrıntılı belgeleme çalışmaları yapıyoruz” şeklinde konuştu. Eres, Darende Belediye Başkanı Dr. Süleyman Eser’in davetlisi olarak Darende’ye geldiklerini ifade etti.
Eres, “Balaban’ın kerpiç mimarisinin önemli olduğunu biliyorduk ancak bu alanda çalışırken hem mimari veriler hem daha önceden yapılmış tarihi araştırmaları hem de buranın yaşlılarıyla yaptığımız görüşmelerde bu bölgenin geçmişte çok farklı yaşam kurgusu olduğunu anladık. Bu dar sokakların uçurumların başında birer kapı ile kapatıldığını, geçmişte buranın ‘Kale Kent’ olduğunu öğrendik. Şimdi çalışmalarımız kapsamında bunları daha iyi ortaya çıkarmak ve bundan 50 sene, 100 sene önce Balaban’da nasıl bir yaşam modeli vardı bunları anlamaya çalışıyoruz. Düz damlı kerpiç evleri günümüzde sürekli yaşatmak kolay değil. Çünkü her sene kerpicin tamir edilmesi, sıva yapılması gerekiyor. Bizim mimar olarak sosyal ve ekonomik konularla ilgili çok fazla çözüm üretme gibi bir şansımız yok. En azından mimar olarak bu düz dam geleneğini nasıl yaşatabiliriz bunu çözümlemeye çalışacağız. Balaban, turistik açıdan da değerli olabilecek bir yer. Darende ile çevredeki diğer yerleşimlerle birlikte bu alan turizm rotalarının içine girebilirse Darende için çok iyi olur” diye konuştu.
iha
