Karayolları, kaptaj, işsizlik, sulama suyu yetersizliği gibi sorunlarla boğuşan Malatya’yı şimdi de Hidroelektrik Santralı (HES) sorunu ile karşı karşıya. 27 santralin yapımının çeşitli aşamalarda olduğu belirtiliyor. bu HES’lerin faaliyete geçmesiyle birlikte HES’lerin sayısı 37’ye ulaşacak. Doğayı, doğal bitki örtüsü ile canlı yaşamını tehdit eden santrallerden biri de Malatya’nın içme suyu kaynağını de tehdit ediyor. Tohma, Sürgü, Karanlıkdere, Kozluk, Fındık, Şiro çayları gibi bulunduğu bölgelere hayat veren dereler ve çaylar kuruma tehlikesi ile karşı karşıya kalırken 2008 yılında hizmete giren Keklicek HES’in de Malatya’nın içme suyunu kaynağı için tehdit oluşturduğu teknik uzmanlar tarafından ifade edildi.
Santrallerin neredeyse tamamı dere ve çay yatağı değiştirilerek kuruluyor. HES’lerin, doğayı, ve doğal bitki örtüsünü ve canlı yaşamı bitireceğini belirten teknik uzmanlar; “Sulama kanalları üzerinde kurulan santrallere bir şey diyen yok. Geçmişte de öyle yapılmış zaten. Ama dere yatakları değiştirilerek santrallerin kurulması tam bir çevre felaketinin yaşanmasına neden olacak. Malatya’nın sulama sorunu malum. Dere yatağı üzerindeki santraller faaliyete geçince tarımsal sulama sorunu daha da artacak” ifadeleri ile yaklaşan tehlikeye dikkat çektiler.
"TEREYAĞINDAN KIL ÇEKER GİBİ!.."
Özel sektörün tereyağından kıl çekercesine davrandığını belirten teknik uzmanlar “Derelerden en yüksek üretimi elde etmek için yükseklik elde etmek amacıyla kot seviyesini yükseltiyorlar. Dere yatağını değiştirerek alternatif kanallar oluşturuyorlar ve bu kanallarda konumuna göre (yükseklik elde etmek için) gözle hissedilmeyecek yükseltiler oluşturuyorlar. Bazen bu alternatif kanallar 2-3 kilometre uzunluğunda da oluyor. ” diyerek özel sektörün doğa-doğal çevre yaşamı hiç önemsemediğini öne sürdüler.
SU HAVZASINDAKİ SANTRAL
Gündüzbey’deki Malatya şehir içme suyu kaynağına (kaptaj)bir tehdit de santralden. Doğanşehir Çat Barajı bölgesinde kurulu bulunan ve 2008 yılında işletmeye alınan ve 4 yıldır faaliyette olan Keklicek Santrali konusunda uyarı da bulunan teknik uzmanlar, “Bilindiği gibi santraller türbinlerle çalışır. Türbinlerde kullanılan enerjinin yaydığı titreşim su kaynağı için uzun vadede zararlı olabilir. Konu, bu yönden de araştırmalı ve önlemler alınmalı” diyerek bölgede bulunan santralin orta veya uzun vadede su kaynağına (kaptaja) zarar verebileceği uyarısında bulundular.
İŞTE HES LİSTESİ..
Fizibilite raporu hazır olan HES’ler
Sancar Regülatörü ve HES;Sancar Deresi Doğanşehir
Sofular Regülatörü ve HES Tohma Çayı Kuluncak
Kayısı Regülatörü ve HES Sultansuyu Akçadağ
Genköprü Regülatörü 1 ve HES Karanlıkdere Doğanşehir
Genköprü Regülatörü 2
Kayalı Regülatörü ve HES Sürgü Çayı Doğanşehir
Merkez Regülatörü ve HES Tohma Çayı Darende
Karanlıkdere Regülatörü ve HES Karanlıkdere Doğanşehir
Kayabaşı Regülatörü ve HES Karanlıkdere Doğanşehir
Yoncalı Regülatörü ve HES Kozluk Çayı Arapgir
Mengel Regülatörü ve HES Fındık Çayı Pütürge
Aksu Regülatörü ve HES Hışhış Deresi Pütürge
Koru Regülatörü ve HES Kozluk Çayı Arapgir
Kozluk Regülatörü ve HES Kozluk Çayı Arapgir
Kınık Regülatörü ve HES Cevizli Çayı Arguvan
Tepehan Regülatörü ve HES Şiro Çayı Pütürge
Kartalbaşı Regülatörü 1ve HES Kaman Çayı Pütürge
Kartalbaşı Regülatörü 2ve HES
Kırım Regülatörü ve HES Şiro Çayı Pütürge
Oba Regülatörü ve HES Büyük Çay Pütürge
İlmer Regülatörü ve HES Tohma Çayı Darende
Yazıköy Regülatörü ve HES Tohma Çayı Darende
Çukurkaya Regülatörü ve HES Tohma Çayı Darende
Çatalbahçe Regülatörü ve HES Tohma Çayı Darende
Kuşkonmaz Regülatörü ve HES Tohma Çayı Darende
Sadıklı Regülatörü ve HES Tohma Çayı Akçadağ
Kaynarca Barajı ve HES Tohma Çayı Darende
Faaliyette olan HES’ler
Tohma HES Medik Barajı(Tohma)
Hacılar HES Gökpınar
Kernek HES Çat
Derme HES Çat
Güdül 1Regülatörü ve HES Tohma
Keklicek HES Çat
Suçatı Regülatörü ve HES Suçatı sulama
Güdül 2 Regülatörü ve HES Tohma
ARŞİV FOTO: Keklicek HES
