İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü tarafından geliştirilen yeni kayısı ürünleri, düzenlenen bir toplantı ile kamuoyuna tanıtıldı. Toplantıda, “Malatya Kayısılarından Geliştirilen Katma Değeri Yüksek Yeni Ürünler”, hem tanıtıldı hem de katılımcıların beğenisine sunuldu.
Turgut Özal Kongre ve Kültür Merkezinde düzenlenen tanıtım toplantısına Cumhuriyet Başsavcı Vekili Abdulkadir Gündem ve Rektör Prof. Dr. Cemil Çelik’in yanı sıra Malatya’daki çok sayıda kurumun yönetici ve temsilcileri, sanayiciler, işadamları ile öğretim üyeleri katıldı.
İnönü Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümünü kayısıdan geliştirilen katma değeri yüksek yeni ürünler konusundaki çalışmaları nedeniyle tebrik eden Rektör Prof. Dr. Cemil Çelik, “Ama bir noktaya dikkatinizi çekmek istiyorum. Biliyorsunuz, politikacısından bürokratına kadar hemen herkes konuşurken kayısıdan söz ediyor. İşte bugün burada, 39 yıllık bir üniversitenin Gıda Mühendisi Bölümü tarafından kayısıdan elde edilen ve katma değeri yüksek ürünlerin tanıtıldığı, sergilendiği ve sunulduğu bir toplantı yapıyoruz. Bu konuda emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. İsterdim ki, her konuda kayısıyı öne çıkaran diğer arkadaşlarımız da gelerek bu toplantıya katkıda bulunsunlar ve arkadaşlarımızın sergilediği yeni ürünleri görsünler. Üniversitenin görevi birçok konuda işin AR-GE kısmını yapmaktır. Gıda Mühendisliği Bölümümüzün elde ettiği yeni ürünler ve daha birçok konudaki çalışmalarının sanayide yeterli talebi ve ilgiyi bulması gerekmektedir ki aynı heyecanla çalışmalarını devam ettirebilsinler.” dedi.
Bu tür çalışmaların daha verimli sürdürülebilmesi için Gıda Mühendisliği Bölümüne bir ürün geliştirme laboratuarı kazandıracaklarını açıklayan Rektör Prof. Dr. Cemil Çelik, “Bu konuda bir ürün geliştirme laboratuarının kurulması da öne çıkmaktadır. Bu proje için üç yüz bin lira ayıracağımızı ve bu konuda çalışmaları olan iki arkadaşımızın kendilerini geliştirmek üzere altı aylığına en iyi yerler neresi ise oralara gönderilmesini İnönü Üniversitesi Vakfı olarak destekleyeceğimizi buradan söylemek istiyorum. Sadece kayısıyı değil, Malatya’da gelişen diğer ürünlerin de ticari değerini arttıran çalışmaları destekleyeceğiz. Üniversite bir taraftan AR-GE çalışmaları yaparken diğer taraftan ürünün kalitesini geliştirmede o işin ticaret boyutuyla ilgilenen sanayiciyle birlikte çalışarak bu çalışmaları ulusal ve uluslararası gıda fuarlarında tanıtmalıyız.” şeklinde konuştu.
Kayısılardan elde edilen katma değeri yüksek ürünler ile ilgili bilgiler veren İnönü Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi ve Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Mehmet Alpaslan, “Gıda ve Tarım Örgütünün (FAO) son verilerine göre; dünyada 3 milyon 900 bin ton, Türkiye’de 680 bin ton kayısı üretimi gerçekleştirilmiştir. Türkiye, yaş kayısı üretiminde yaklaşık %18 ile dünya 1.’si olmuştur. Kuru kayısı ihracatında 90 bin ton ile dünyada %72 oranında bir paya sahiptir. 450 milyon dolarlık dünya kuru kayısı pazarında 360 milyon dolar civarında gelir sağlanmıştır. Ticari olarak veya kalite kriterleri değerlendirmelerine göre düşük seviyedeki ürünler, katma değeri artırılarak pazarlanabilmektedir. Vücudun temel besin öğelerine olan ihtiyacı karşılamanın ötesinde insan fizyolojisi ve metabolik fonksiyonları üzerinde ilave faydalar sağlayan, böylelikle hastalıklardan korunmada ve daha sağlıklı bir yaşama ulaşmada etkinlik gösteren gıdalar veya gıda bileşenleridir. Bu bağlamda önemli bir besin kaynağı olan Malatya kayısısı ile ilgili neler yapabiliriz diye çeşitli çalışmalar gerçekleştirdik. Kayısı ve çekirdeği konusunda yüksek lisans tezleri yaptırdık. TÜBİTAK’a önemli projeler sunduk. Bu çalışmaların dışında özellikle yeni ürün noktasında neler geliştirebiliriz sorusuna yanıt aradık ve 14 değişik ürün elde ettik. Kayısı ve çekirdeğinden ürettiğimiz kayısılı salep, kayısılı ekmek, kayısılı simit, aprigerm bar, kayısılı tarhana, kayısılı unlar, kayısı chutney, kayısılı ketçap, kayısı ketçabı, kayısı çekirdeği ezmesi, kayısılı trof, apridiamond, kayısı şokola, tahinli kayısı gibi ürünlerle ilimiz için önemli olan kayısıya katma değer oluşturduğumuzu düşünmekteyiz.” dedi.
Prof. Dr. Alpaslan’ın konuşmasından sonra davetli konuklar da kayısıdan elde edilen yeni ürünler konusunda görüşlerini açıkladılar. Bu çalışmanın kendilerini heyecanlandırdığını ifade eden davetliler, ürünlerin tadının çok güzel olduğunu, kayısının artık kaptan rafa gitmesi gerektiğini, üniversite-sanayi işbirliğini arttıracak yeni bir çalışma olduğunu ve sanayicinin bu çalışmayı önemsemesi gerektiğini söyleyerek ürünlere tam puan verdiklerini ifade ettiler.
