Malatya’da kuraklık sorununa acil çözüm olarak planlanan Çat Barajı’nda geçici düzenleme yapılarak pompajla sulama kanallarına su verilmesinin geçmiş yıllarda da denendiği ancak başarılı olmadığı bildirildi.
Küresel iklim değişikliği nedeniyle yaşanan kuraklık yüzünden Türkiye’nin birçok yerinde özellikle sulamada ciddi sorunlar yaşanırken, Malatya Ovası’nın sulanması için acil çözüm olarak planlanan Çat Barajı’ndan pompajla su verilmesinin geçmiş yıllarda da denendiği ancak verimli olmadığı kaydedildi. Barajlardaki dip suyunu çekmenin çözüm olmayacağını kaydeden uzmanlar, iklim bilimciler tarafından ‘gelecekte daha da şiddetleneceği’ ifade edilen kuraklık için orta ve uzun vadeli önlemlerin şimdiden alınması gerektiğini ifade etti.
“İki kez uygulandı verimli olmadı”
Dip suyunun kullanılması konusunda uyarılarda bulunan uzmanlar, ‘Dip suyu kendiliğinden akışa geçmez. Bunun için özel hazırlanmış bir takım sistemler gereklidir. Bütün bunlar ekstra maliyet getirecek. Üstelik seneye yağış olmazsa ne yapılacak, acilen bunun tedbirinin alınması gerekiyor” uyarısında bulundu.
Çat Barajı’ndan pompajla kanallara su verilmesi uygulamasının üçüncü kez yapılacağını kaydeden uzmanlar, “1997 yılında denendi. 8-9 yıl önce bir kez daha uygulandı. Bu da üçüncüsü. Daha önce iki uygulamadan randıman alınamadı. Sık sık elektrik kesintileri yaşandı. Pompajlar verimli olmadı. Sulama kanallarına yeterince su verilemedi. Bunun da yeteri kadar verimli olacağını düşünmüyoruz” şeklinde görüş belirtti.
“Baraj gövdesine zarar vermez”
İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Maden Mühendisliği Bölüm Bakanı Prof. Dr. Mehmet Önal ile İnşaat Mühendisleri Odası Başkan Yardımcısı Vehbi Aluçlu, ölü hacimden su alınmasının Çat Barajı’nın gövdesine zarar vermeyeceğini belirtti.
Prof. Dr. Önal, “Dip suyunun alınması baraj yapısına zarar vermez ancak seneye yeteri kadar yağış olmaz ve baraj dolmaz ise ne yapılacak, hangi önlemler alınacak bunun hesabının yapılması lazım” derken, İnşaat Mühendisleri Odası Başkan Yardımcısı ve İnönü Üniversitesi Öğretim Görevlisi Vehbi Aluçlu da, dip suyunun alınmasının baraja bir zararının olmayacağını ifade etti. Çat Barajı’nın toprak dolgu bir baraj olduğunu belirten Aluçlu, ancak dip suyunun alınmasıyla barajdaki canlı yaşamın yok olabileceği ve doğal dengenin tehlikeye girebileceği uyarısını yaptı.
Şerefhan Deresinin akıbeti bilinmiyor
Kuraklık nedeniyle su seviyesinin sıfıra düştüğü geçtiğimiz Nisan ayında açıklanan Çat Barajı’nda gelecek yıllar için ciddi önlemler alınması gerektiği her defasında ifade edilirken, bu önlemlerin en başında gelen Yeşilyurt ilçesi ile Adıyaman'ın Çelikhan ilçesi sınırları arasında bulunan Şerefhan Deresi’nin Çat Barajı’na bağlanması projesinin hangi aşamada olduğu ise bilinmiyor.
2015 yılı Nisan ayında DSİ Adıyaman Şube Müdürü Hakan Kaya o tarihte yaptığı açıklamada, Şerefhan Deresi’ni 1600 metre uzunluğunda 1,6 metre çapında borularla Çat Barajı’na akıtacaklarını belirtmiş,
“21 Ocak tarihinde ihalesini yapmıştık. 25 Mart tarihinde sözleşme imzalamıştık. Bugün ise yer teslimini gerçekleştiriyoruz. 270 iş günü içerisinde işi bitirmeyi planladık” şeklinde açıklamalarda bulunmuştu.
Çalık ‘İnceleme devam ediyor” demişti
DSİ Adıyaman Şube Müdürlüğü yetkilileri, 2015 yılında söz konusu projenin ihalesinin yapıldığını açıklarken, AKP Genel Başkan Yardımcısı ve Malatya Milletvekili Öznur Çalık ise, geçtiğimiz Haziran ayında basın mensuplarının konuyla ilgili sorusuna net bir yanıt vermemiş ve “Çat Barajı ile ilgili olarak geçen sene bu konuyla ilgili çok sıkıntı yaşanmıştı. Bu sene çok daha iyi noktadayız. Şerefhan Deresi ile ilgili çalışmalarımız devam ediyor. Hem bakanımız Veysel Eroğlu, hem de DSİ Genel Müdürümüz ile görüşmelerimizi yaptık. Onlarda en hassas şekilde incelemelerini devam ettiriyorlar” sözleriyle yanıtlamıştı.
Malatya’da sulama birlikleri ile tarımsal kuruluşlar ve uzmanların Çat Barajı’nda su seviyesinin korunması için ifade edilen çözümlerden birisi olan Şerefhan Deresi’nin bağlanması projesinin hangi aşamada olduğuyla ilgili olarak DSİ yetkililerinin kamuoyuna açıklama yapması bekleniyor.
Güler HAZAR, Yeni Malatya Gazetesi- malatyahaber.com
