İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Kahramanmaraş Afet Koordinasyon Merkezi'nde yaptığı açıklamada, 6 Şubat'taki ilk depremin ardından bugüne dek 27 bin 84 artçı sarsıntı olduğunu, bunlardan 11 bin 50'sinin Kahramanmaraş merkezli gerçekleştiğini ifade etti.
Kentte acil yıkılacak ve yıkık bina sayısının 11 bin 808 olduğuna işaret eden Soylu, enkaz kaldırma çalışmalarına ilişkin şu bilgileri verdi:
"Bu sayının 9 bin 970'i yani yüzde 84,43'ü yıkıldı veya enkaz olarak alındı, yerine taşındı. Pazarcık, tamamlandı. Yani Pazarcık'taki bu işlem tamamen, köyler dahil sona erdi. Elbistan'da köyler hariç tamamlandı. Sadece kalan binalar tescili olan veya Kültür ve Turizm Bakanlığı ile değerlendirilebilecek binalar yahut köylerde, mahallelerde çok küçük dar olan, yani ufak bir el arabasının geçebileceği yerlerle ilgili birkaç yıkım var. Onun dışındakilerde 'Elbistan da tamamlandı.' diyebiliriz. Türkoğlu'nda toplam 39 bina kaldı. Buradaki çalışmalar da devam ediyor. Yine Göksun köyler dahil yüzde 70 seviyesinde ama bayrama kadar burası nihayete erecek. Afşin'de toplam o da yeni tespit edilen 2 yıkık bina enkazı var, onlar kaldırılmış olacak. Böylece burası da tamamlanmış oluyor. Nurhak'ta merkez bitti, köylerde ise bir tarama halen devam etmektedir. Bayrama kadar da köylerdeki tarama sona erecektir."
Depremden etkilenen 11 şehirde daha önce tespit edilen 57 bin 29 acil yıkılacak ve aynı zamanda yıkılmış binaya ait enkazın söz konusu olduğunu kaydeden Soylu, bu enkazdan 40 bin 969'unun kaldırıldığını kaydetti.
Depremzedelere yönelik çalışmalara değinen Soylu, şöyle devam etti:
"Cumhurbaşkanımızın riyasetinde yürütülen tüm bu süreçte ilk önce açıklanan az hasarlı, orta hasarlı, ağır hasarlı, yıkılmış hane sahiplerine 10 bin lira verilecekti. Toplam 1 milyon 747 bin 39 kişi, hane tespit edildi. Bunun 1 milyon 719 bin 898'ine az hasarlı daire olmak üzere 10 bin liralık nakitleri ödenmiş oldu. Yine bunun yanı sıra özellikle taşınma yardımlarıyla ilgili 15 bin lira verilecekti. Bunun 431 bin 138 hane sahibine şu ana kadar 15 bin liralık nakit yardımı gönderildi. Böylece burada da önemli bir noktaya gelinmiş oldu. Burada önemli bir mesele daha var, yine Sayın Cumhurbaşkanımızın takip ettiği ve ailesinden hayatını kaybeden veya vatandaşlardan hayatını kaybedenlerden ailesinde kardeşine kadar yapılacak ödemelerle ilgili bir değerlendirme yapıldı. Toplam 50 bin 500, şu ana kadar bu konuda yaptığımız tespitler 50 bin 500 vatandaşımızın hayatını kaybettiği. Biliyorsunuz 1020 civarında kimliksiz söz konusu ki onlarla ilgili değerlendirmelerimiz de devam ediyor. Özellikle adli tıp ve savcılıklar, kriminal nezdinde."
Vefat eden 39 bin 689 kişi için yakınlarına ödeme yapıldığını aktaran Bakan Soylu, "Bunlar, miras hukuku şeklinde gerçekleştirildiğini ifade etmem herhalde meseleyi biraz açıklamam açısından yeterlidir. 5 bin kişilik vefat eden vatandaşımızla ilgili, maalesef onların yakınlarıyla ilgili bir tespitimiz şu ana kadar yok. Fakat onlarla ilgili ödemeler bir yerde bloke edilmektedir. O konuda da yine Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatları ve AFAD'ın koordinasyonda sürdürülmektedir. Burada da yine önemli ölçüde tamamlandığını ifade etmek istiyorum." diye konuştu.
Fahiş kira artışları
Kira ödemeleriyle ilgili sürecin gelecek hafta başlayacağına işaret eden Soylu, "Burada da konteynerde kalanlar kira ödemelerinden yararlanamayacak. Ancak diğerleri kira ödemelerinden yararlanacak." dedi.
Şehirlerde büyük yıkım olduğu için kiralanacak ev bulmakta zorluk yaşanabildiğini aktaran Soylu, şöyle devam etti:
"Yine bir meseleyi daha ifade etmem gerekir. Maalesef deprem bölgesinde ve bazı yerlerde hem Maliye Bakanlığımızın hem valiliklerimizin hem de diğer bakanlıklarımızın takibine rağmen üzülerek belirtmek istiyorum ki kira fiyatlarının 2 kat, 3 kat arttığına dair hem tespitlerimiz hem değerlendirmelerimiz hem de vatandaşlarımızın şikayeti, ihbarı var. Bu konuda böyle bir değerlendirme elbette bizi üzmektedir ama devlet sadece üzülmekle kalmaz, gereğini yerine getirmek de devletin temel bir sorumluluğudur. Bu konuda tespitleri olan vatandaşlarımızın bir CİMER'e, iki 112 Acil Çağrı Merkezine, üç bizatihi karakollarımıza ve kaymakamlarımıza müracaatı bizim takibatımızı başlatacaktır. Yani bu kabul edilebilir bir durum değildir."
"Konteyner sayısı 100 bine çıkacak"
Bakan Soylu, 727 binin üzerinde çadırda 2 milyon 900 bin depremzedenin yaşadığını belirterek, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"66 bin konteyner de indirilmiştir. Çok yakın bir zamanda bu sayı 100 bine tamamlanacaktır. 1,5-2 ay içerisinde 200 bine tamamlanacak. Bu konuda vatandaşlarımızın da kira konusunda, kiralık yer bulamazlarsa veyahut da maalesef fahiş fiyatlarla karşı karşıya kalıyorlarsa bizim görevimiz vatandaşlarımıza ev sahipliği yapmak, diğer takibatı gerçekleştirmektir. Onun için burada da elimizi çabuk tutuyoruz. Konteynerlerin yaşama geçebilmesi için su, kanalizasyon, elektrik tesisatlarının yollarının acilen bitirilebilmesi için. Bir konteyner kent sadece konteynerin oraya getirilip kurulmasıyla tamamlanmıyor. Bir şehir kuruluyor ve bir şehrin bütün ihtiyaçları kuruluyor. Onun için burada 24 saat çok yoğun bir mesai sarf ediliyor. 10-12 günlük gecikme söz konusu oldu. Sebebi de yağmurlardan. Çünkü altyapıya karşılık gelen bir mesele ama önümüzdeki bir hafta boyunca yağmur yağmayacağı konusunda meteorolojik değerlendirme var. Bu çerçevede adımlarımızı daha sıkı şekilde atmış olacağız."
Deprem bölgesinde gıda, temizlik ürünü yardımlarının devam ettiğini anlatan Soylu, Kadir Gecesi ve Ramazan Bayramı'nda da depremzedelerle olacaklarını dile getirdi.
"Deprem bölgesinde hijyen
Deprem bölgesinde vatandaşların temizlik ihtiyaçlarını karşılamaları için bir dizi tedbir aldıklarını da aktaran Soylu, şunları kaydetti:
"20 bin taşınabilir tuvalet kuruldu. Konteynerlerin içerisindeki bağımsız bölümler hariç. Ayrıca şu ana kadar 10 bin duş kuruldu. 5 bin 500 çamaşır makinesi, 3 bin 258 kurutma makinesi ihtiyaç olan alanlarda var. Yaklaşık 222 çadır kentimiz var. 308 konteyner kent planladık ve ayrıca 122 de küçük bebek çadır kentlerimiz var. Onlara yönelik de standartları yükseltme çabamız da aynı şekilde devam etmektedir."
Köylerde de bu konuda çalışma yapıldığını bildiren Soylu, "Ayın 18'inde Çin'den gelen konteynerler, tuvaletiyle, duşuyla 18 Nisan'da köylere sevk edilmeye başlanacak. Bu köylerde evi ağır hasarlı, yıkık ve acil yıkılacak durumdaki vatandaşlarımızın da bu barınma meselesi çözülmüş olacak." dedi.
Sağlık Bakanlığı tarafından iftar çadırlarında, konteyner ve çadır kentlerde çalışmaların sürdüğünü ifade eden Soylu, sınavlara hazırlanan öğrencilere de destek verdiklerini aktardı.
Deprem bölgesinde seçim güvenliği
Soylu, 14 Mayıs'ta yapılacak seçimler için ilgili kurumlarla değerlendirmelerin yapıldığını dile getirerek, şöyle konuştu:
"Depremin ilk günlerinde yapılan tespitler, biraz daha çadırda oy kullanmanın olabileceği yönündeydi ama bugün önümüzdeki süreci biraz daha rahat görebiliyoruz. Çadırda yapmanın kendi adına biraz daha riskleri olabileceği yönünde değerlendirdik. Hem YSK hem Adalet Bakanlığımızla hem de burada bulunan arkadaşlarımızla birlikte kötü niyetli işlemlerle karşı karşıya kalabiliriz. Onun için prefabrik yapabilme imkanımız var, konteyner imkanımız var, prefabrik ofis yapabilme imkanımız var. Bunları yaparak deprem bölgesinde seçimin güvenliği konusunda hep birlikte buna ait adımlarımız, okulların bahçelerinde ve diğer yapılabilecek diğer güvenli alanlarda, diğer seçim bölgelerinde olduğu gibi gerçekleştirilecek. Allah yardımcımız olsun."
Kahramanmaraş, AA
FOTO: Malatya Şehir Mezarlığı'nda deprem kurbanlarının mezarları (Fuat KOZLUKLU)
