Malatya’da 6 Şubat'ta 04.17'de meydana gelen 7,7 büyüklüğündeki depremde hasar alan, aynı gün saat 13.24'te meydana gelen 7,6 büyüklüğündeki ikinci depremde ise yıkılarak 5 kişinin hayatına mal olan Fahri Kayahan Bulvarı üzerindeki Palmiye Stesindeki A Blokla ilgili olarak müteahhit ile apartmanın altında şube açan ve kolon kesmekle suçlanan market zinciri BİM’in sorumlusunun ifadeleri, Malatya'da yapı sektöründeki başı boşluğu, bilinçsizliği, sorumsuzluğu, denetimsizliği, belediyeler ile denetim görevlilerinin skandal ihmallerini ortaya koydu. Çöken blokun beton dayanım gücünün en az 16 olması gerekirken, 10,34 değerinde çıktığı belirtilirken, halen tutuklu olan müteahhit 2000 yılında yaptığı binada 'o dönemlerde beton santralı olmadığı için inşaatta kullanılan betonun elle karıldığını' söylemesi dikkat çekti. Bu arada, kolon kesmekle suçlanan BİM’in bölgeden sorumlu genel müdürü ise 2017 yılında açtıkları şubenin tadilatı ile ilgili olarak ruhsat işlemlerinin tamamlanmadığını ancak 6 Şubat depremlerinin ardından öğrendiğini itiraf etti.
6 Şubat depremlerinde Malatya’da yıkılarak enkazda kalanların can verdiği binalardan biriside Fahri Kayahan Bulvarı üzerindeki A blokuydu. Toplam 5 kişinin hayatına mal olan yıkımdaki sorumlular hakkında Malatya Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan soruşturma kapsamında ilk etapta müteahhit Hayri Canpolat, İnşaat Mühendisi Murat Anıl Bozdağ ile BİM Malatya'dan da sorumlu genel müdürü Recep Yıldırım, BİM Mağaza Geliştirme Müdürü Selahattin Şengül ile BİM görevlisi Rıdvan Kaya tutuklanmışlardı.
Binayı yaptığı 2000 yılında Malatya’da hazır beton santrali olmadığı için binada ustaların el yapımı betonu kullandıklarını ve bu nedenle de karot derecesinin çok düşük çıkmış olabileceğini savunan müteahhit, apartman altında şube açan BİM adlı firmanın kolon kestiğini iddia ederken, soruşturmada en can alıcı noktalardan birini ise BİM’in Malatya’nın da dahil olduğu bölge genel müdürlüğü görevini yürüten Recep Yıldırım'ın ifadesindeki “Ruhsat çıkmadan önce Belediye çalışanları (Yeşilyurt Belediyesi) bize ‘Tadilata başlayabilirsiniz’ dediği için de yük asansörü tadilatını başlayıp bitirdik. Fakat bina yıkıldıktan sonra ruhsat işlemlerinin tamamlanmadığını, tadilat ruhsatının alınmadığını öğrendim.” iddiası dikkat çekti.
“Depremde bina yıkıldıktan sonra ruhsat işlemlerinin tamamlanmadığını öğrendim”
2019 yılı öncesinde Malatya’nın dahil olduğu BİM’in 6 ilin sorumlu bölge genel müdürü olarak görev yapan Recep Yıldırım, geçtiğimiz Mart ayında savcılıkta verdiği ifadesinde “İstanbul iline görevlendirilmeden önce Malatya ilinin de dahil olduğu 6 ilin bölge genel müdürlüğünü yapıyordum. Genel müdürlüğüm döneminde Malatya ilinde bulunan Palmiye Sitesi A Blok zemin katında BİM A.Ş.’ye e ait BİM Market Şubemiz bulunuyordu. Yanlış hatırlamıyorsam 2017 tarihinde bu şubemizin bodrumdan zemine malzeme taşımak için yük asansörü yaptırmıştık. Yük asansörünün yapımına dair sözleşmeyi ise BİM A.Ş.'nin çift imza kuralı gereği mağaza geliştirme müdürümüz Selahattin Şengül ile birlikte imzalayarak yüklenici firma ile anlaşmamızı sağladık. Bu tadilata dair mimari projeyi ise Osman Coşkun isimli Malatya ilinde ofisi bulunan mimara çizdirmiştik. Mimari proje çizildikten sonra ilgili belediyeye başvurarak ruhsat işlemlerini başlattık. Ruhsat çıkmadan önce Belediye çalışanları bize ‘Tadilata başlayabilirsiniz’ dediği için de yük asansörü tadilatını başlayıp bitirdik. Fakat bina yıkıldıktan sonra ruhsat işlemlerinin tamamlanmadığını, tadilat ruhsatının alınmadığını öğrendim. Benim dönemimde mimari proje onay harcı alınmıştı. Buradan da anlaşılacağı üzere ruhsat alınmak üzere gerekli işlemler devam ettirilmemiş. Gerekli işlemleri ise şubemizin mağaza geliştirme müdürü olan Selahattin Şengül'ün yapması gerekirdi. Ayrıca İzmir depreminden sonra bu şubemize dair sosyal medyada yer alan kolon kesildiği iddiasına dair hususları da bilmiyorum. Benim genel müdürlüğüm çalışma prensibimiz gereği sadece onay makamından ibarettir.” iddiasında bulundu.
Recep Yıldırım, kendisinin 2019 yılı sonrasında İstanbul’da görevlendirilmesi nedeniyle Malatya’daki şubeyle ilgili sorumluluğunun da bittiğini ve kendisinin suçsuz olduğunu ileri sürerek, “Enkaz altında kalarak hayatını kaybeden kişilerden de ben sorumlu değilim. Üzerime atılı suçlamayı kabul etmiyorum” dedi.
Müteahhit: “Beton santrali yoktu, ustalar betonu elle yaptılar”
Depremde 5 kişiye mezar olan Palmiye Sitesinin müteahhidi olduğu bildirilen Hayri Canpolat ise, “Şahsım tarafından yapılan Fahri Kayahan Bulvarında bulunan Palmiye Sitesi A Blok 2. Depremde yıkılmıştı. Alınan karot numunelerine ilişkin rapor sonucu 10.34 çıkmış biz o dönemlerde beton santrali olmaması sebebiyle binaya dökeceğimiz çimento ustalarımız tarafından elle karılıp makine ile dökülürdü. Çimento yapımında kullandığımız kum, çakıl ve çimento harcının miktarını şantiye şefimiz belirlerdi. A Bloğun yapımında hazırlanan çimento da bu şekilde hazırlanmıştı. Benim teknik bilgim olmadığı için kullanılacak malzemenin miktarını veya yapısını ustalara tarif etme gibi bir imkanım yoktu. Ben sadece şantiye şefinin talepleri doğrultusunda malzeme ve insan gücünü temin ediyordum. Yine bu bloğu yaptığımız dönemde yönetmelikte belirtilen beton dayanım gücünün ne kadar olduğunu da bilmiyordum. Fakat depremden sonra yapmış olduğum araştırmalarda dayanım gücünün en az 16,00 olması gerektiğini öğrendim. Palmiye Sitesine ait karot deney raporunun 10.34 çıkmasının sebebini hazırlanan çimento harcının tam manasıyla homojen bir dağılım sağlamamasına bağlıyorum. Fakat emin değilim. Ayrıca deney yapılan karot numunelerinin birden fazla yapı elemanından alınmış olsaydı değerlerin yönetmelikte belirtilen değerlere eşit veya üzerinde çıkacağını düşünüyorum.” ifadelerini ileri sürdü.
“2000 yılında Malatya'nın 2. derece deprem kuşağında olduğunu biliyordum”
Müteahhit Canbolat ayrıca, ifadesini şöyle sürdürdü:
“Yine belirtmek isterim ki bu binanın yıkılmasında kullanılan beton dayanımının etkili olduğunu düşünmüyorum. Çünkü A Bloğun yanında bulunan aynı siteye ait B Bloğunda müteahhitliğini de ben yapmıştım. B blokta A bloğu yapmış olduğumuz şekilde aynı standartlarda yapmıştık ve eş zamanlı bitmişti. A blokta kullanılan malzemelerin aynısı B blokta da kullanılmıştı. Yine A blokta çalışan ustalarımız B blokta da çalışmışlardı. Bizden kaynaklı bir kusur olsaydı B Blokta 06/02/2023 tarihinde meydana gelen depremlerde yıkılırdı. A bloğu yapmış olduğum 2000 yılında Malatya'nın 2. derece deprem kuşağında olduğunu biliyordum. İlgili belediyenin imar işleri müdürlüğü binayı yapmış olduğumuz tarihte zaman zaman gelir yapılan işlemleri denetlerdi. Özellikle kolonlarda, kirişlerde, temelde ve tablede kullandığımız demirleri yerleştirdiğimizde kontrol ederek demir vizesi yaparlardı. Fakat bina yapımında kullandığımız çimentonun yönetmelikte belirtilen değerlere uygun olup olmadığına dair bir denetim yaptıklarını hatırlamıyorum. A bloğu yaptığımda zemin katı dükkan olarak tasarlamıştık. Dükkan içerisinde herhangi bir asma kat yapmadık. Ben binaları teslim ettikten sonra yapılıp yapılmadığını da bilmiyorum. Ayrıca BİM yetkilileri tarafından dosyaya sunulan rapor ise tamamen kendi üzerlerine atılı suçu hafifletmeye yönelik hazırlanmış bir rapordur. Binanın projesini bilmeden yıkılmış binayla ilgili statik değerlendirmeler yapmışlardır. Bu husus dahi bu rapora itibar edilmeyeceğini göstermektedir.”
“Binanın kolon ve kirişlerine müdahaleler de bulunulmuş”
Binanın BİM tarafından yapılan tadilat nedeniyle yıkıldığını iddia eden Hayri Canpolat, “Daha önceki ifademde de izah ettiğim üzere bu binanın yıkılmasında tamamen BİM yetkililerinin yapmış olduğu ruhsatsız inşaat işlemi etkili olmuştur. Binanın kolon ve kirişlerine müdahaleler de bulunulmuştur ve depremde de yıkılmasına sebebiyet vermişlerdir. Eğer benden kaynaklı bir kusur olsaydı A bloğun yanında bulunan ve her şeyi aynı olan B blokta yıkılırdı. Bu sebepten dolayı üzerime atılı suçlamayı kabul etmiyorum” dedi.
Tutuklular adli kontrolle serbest
Malatya Cumhuriyet Başsavcılığının deprem soruşturması kapsamında Palmiye Sitesindeki A blokun çökmesi nedeniyle müteahhit Hayri Canpolat, İnşaat mühendisi Murat Anıl Bozdağ, BİM Malatya eski bölge genel müdürü Recep Yıldırım, BİM mağaza geliştirme müdürü Selahattin Şengül ve BİM görevlisi Rıdvan Kaya tutuklanmış, daha sonra adli kontrol koşuluyla tahliye edilmişlerdi.
malatyahaber.com
FOTOĞRAFLAR: Altında BİM marketinin bulunduğu Palmiye Apartmanı A blokunun depremden önceki sağlam hali ve deprem sonrası enkaz görüntüleri..
