SON DAKİKA
SON DEPREMLER

'Dikkat!. Dünya Kayısı Pazarının Kaybedilmemesi İçin..'

'Dikkat!. Dünya Kayısı Pazarının Kaybedilmemesi İçin..'
A- A+ PAYLAŞ

Kayısının zirai dondan büyük çapta etkilenmesinden sonra, daha çok çiftçilere yönelik destek talebi gündeme gelirken, Malatya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (MSMMMO) eski başkanı, malatyahaber.com Yazarı, Yeminli Mali Müşavir Mustafa Bahadır Altaş, dünya kayısı pazarının kaybedilmemesi için ihracatın da desteklenmesi gerektiğini savundu.

Altaş, konuyla ilgili olarak şu değerlendirmeyi yaptı:

"Türkiye genelinde Malatya’nın da içinde yer aldığı 36 ili etkiyen zirai don tehlikesi Malatya'nın en önemli gelir kaynağı olan kayısıyı da olumsuz etkilemiştir. Yaşanan zirai don felaketinin birinci derecede üretici konumundaki çiftçileri etkilemiş olmasının yanında Malatya için bu konudaki en büyük tehlike kayısı da dünya pazarının kaybedilmesi olacaktır.

Çünkü Malatya, Türkiye kuru kayısı üretiminin %90, Dünya kuru kayısı üretiminin yaklaşık %55'ini karşılamaktadır (TOB, 2024). Bu yıl kayısı üretiminin yok denecek kadar az olması ve üreticilerin elindeki stok kayısı miktarının da Malatya’nın yıllık kuru kayısı ihracat miktarının altında olması Malatya’nın özellikle dünya kuru kayısı pazar payının kaybedilmesine neden olabilecektir. Türkiye içinde önemli bir ihracat geliri olan Malatya kayısısının dünya piyasalarında rekabet edebilmesi için üreticilerle birlikte ihracatında desteklenmesi gerekiyor.

Aksi takdirde Dünya Gıda ve Tarım Örgütünün 2023 yılı yaş ve kuru kayısı ihracat rakamlarına dayandırılarak hazırlanan raporda yer alan bilgilere göre İran ve Orta Asya ülkelerinin düşük fiyat politikası ile kuru kayısı pazarından pay almaya başladıkları bir süreçte zirai don tehlikesi ile oluşan olumsuzluk Türkiye aleyhine olacak, Türkiye’nin ve Malatya’nın kuru kayısı dünya pazar payını kaybetmesine neden olacaktır.  Hatırlanacağı gibi 2014 yılında yaşanan don felaketi sonrasında özellikle İran ve Özbekistan’nin düşük fiyatla Rusya pazarına girmesi Türkiye ve Malatya kayısısının bu ülkede pazar kaybına neden olduğu bilinmektedir.

Kayısı kuru ve yaş olarak yıllık 500 milyon dolarlık geliri ile Malatya da yaşayan 50 bin ailenin doğrudan geçim kaynağı durumundadır. Sahada yapılan tespitlerde Malatya da ekili bulunan yaklaşık 13 milyon kayısı ağacının tamamının olumsuz etkilendiği bilgisi yaşanan zirai don felaketinin boyutunu ortaya koymaktadır. Malatya belki de ilk defa bu yıl kayısı sezonunu hasatsız geçirecektir. Ayrıca dondan etkilenen bahçe ve kayısı ağaçlarının hasar durumunun belirsiz olmasının gelecek yıllar için de meyve üretimi ile ilgili endişeleri artırmaktadır.

Bunun için Malatya’da bulunan kayısının paydaşları konumundaki tüm kurum ve kuruluşların bir araya gelerek bir politika belirlemesi. Malatya’nın kuru kayısı dünya pazar payını koruması için devletin çiftçiyi ve ihracatı teşvik ve destek projesini uygulamaya koyması zorunluluk olmuştur. Çünkü ihracat üretilen ürüne pazar ve ürün çeşitliği ile kalite ve değer katar, ihracatın olmadığı bir sektörde üretilen ürünün piyasa değeri düşer.  

Bu nedenle, zirai don ile yaşanan bu olumsuz süreçte zarar gören bahçelerin ıslah edilmesinden başlayarak üretimden satışa bir destek politikasının uygulamaya konulması için konuya taraf tüm kurum ve kuruluşların zamanında doğru adımlar atması Malatya ve Türkiye için kritik önem taşımaktadır."

malatyahaber.com

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmayacaktır.

Yorum yazın

İsim yazmalısınız
Doğru bir email yazmalısınız
Yorum yazmalısınız

12 yorum yapılmış

  • Mlx (2 ay önce)
    Bizler malatyalı olarak, tabir-i caizse"Kendi kendimize, gelin güvey oluyoruz".Evet dünya kayısı piyasasında Malatya Kayısısının ciddi ve önemli bir payı var. Ama bu ciddi payı gören sadece sen, ben, o. Bir şeyin değeri kaybedilince anlaşılır. Malatya kayısısı dünya pazarındaki yerini kaybedecek, ondan sonra Tarım Bakanlığı destek verecek, kayısıyı eski üretim sevgilerine çıkarmaya çalışacak. Şimdi kayısı ve ülkede tarımsal üretimde 1.sırada olan birçok tarım ürünü neden alan bazlı desteğe dahil edimiyor, bunu sorgulamak gerek.
    %86
    %14
    Yanıtla
  • Bayram Murat Asma (2 ay önce)
    Kıymetli Orhan Hocam, kaynak göstererek, Malatya"nın tarihini akıcı bir şekilde anlattığınız güzel yazı için teşekkür ederim. Her satırı bilgi dolu. Her yazınızda Malatya ile ilgili yeni şeyler öğreniyorum. Mesela Malatya"daki lejyonun ismi ve kalenin yeri gerçekten orijinal bilgiler. Kaleminize, yüreğinize sağlık..
    %100
    %0
    Yanıtla
  • Yanlış ve Doğru (2 ay önce)
    Şimdi daha çok dikket etmemiz gereken şu bizi büyük bir tehlike bekliyor dünya pazarında Malatya kayısını talebini kayıp etme ile karşı karşıla kalabiliyiz neden mi suni büyük fiyat artışları...Şuan Malatya kayısı Malatyada 20 dolar seviyesinde buna ihraçat masrafları dahil olduğun da 22/23 dolar cıvarında Bir maliyet eder bunu dünya pazarında giriş fiyatı alan işletme en az%50 fiyat üzerine eklediğinde Malatya kayısı yurt dışında 50 dolar civarında bir fiyat eder bunun karşısın da Özbek İran Tacik kayısı dünya pazarında laflarda 3/5 dolar bir fiyat olduğunda Malatya kayısına talep olmaz bu da dünya pazarında Malatya kayısını talebi bitter bu zamanlar yok olur gider Çünkü Özbek Tacik İran kayısı alışkanlığı doğar...2023 yılında rekolteden devir var 2024 de devir var açıklanan rekolte 110 bin civarı bu rakam 2024 gerçek olarak 150 bin ton cıvarında yetkililerin açıklamaları ile Malatya tacik kayısı olarak 30 bin giymiş eder 180 bin ton şimdi Malatya da ihraçata çıkan rakamlar belli iç piyase belli en az 70 /80 bin ton devir var en az 20/30 bin ton rekolte olur yani Malatya 2025 sezonun 100 bin ton kayısı var buda ihraçat ve iç piyasa için yeterli bir rakam...Şimdi stoktan olan kayısı bir ihraçatcıda var birde köylüde ihtiyacı olmalan köyü malını satmayan paralı köylü ihtiyacı olmayan köyülü zaten stokçu ve ihraçatcı para sorunu yok şimdi bu büyük suni artış bir kereliğine kar kar değildi devletin stokları ve stokçuları kontrol altına alıp kayısılı 10 katına çıkmasını önlemilidir.Şimdi kayısı yok ama fiyat 10/20 yükselmez 200 tl ik 250 olması normal ama 200 tlik kayısılı 750/1000 tl çıkarmak nedir şimdi bunu yaparsak 50/100 kişi kazanır 1 milyon insan yok olur devlete düşen stokları ve stokcuları denetlemli oda basit gecen yıl 100/150 tl olan kayısı 750/1000 arasında satanları ödeyeceği vergile bakar ve hesap sormalıdır....Şimdi anlık kar için bir ilin bir ülkenin markası olan kayısı dünya pazarında yok etmememek gerek
    %27
    %73
    Yanıtla
  • Hacı (2 ay önce)Yanlış ve Doğru isimli kullanıcı yorumuna
    Bay "Yanlış ve Doğru" yanlış hatırlamıyorsam aylar önce yine bir kayısı yazısında o gün yazılanlara itiraz etmiştiniz. Şimdi o gün itiraz ettiklerinizi siz kurtuluş olarak görüyorsunuz. Bir daha bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olarak yorum yapmayın. Hatayı kabul etmekte bir özelliktir.
    %70
    %30
    Yanıtla
  • Yanlış ve Doğru (2 ay önce)Hacı isimli kullanıcı yorumuna
    evet Hacı bey itiraz etmiştim o günkü yazı için evet doğru ama siz yine yanlış anlamışsınız ben Kayısı ile ilgisi olmayan bilmeyen insanları önelileri alıntı yazıları için evet itiraz ettim Hacı bey firsatcılara evet itiraz ettim konu ile ilgisi olmayanlar evet itiraz ettim o yazı bu günü anlatmıyor Haci bey bu gün stotukçulara biri bin yapanlara var olan şeyi yok gösterenlere Bir Ülkenin bir İlin markasını sözünü para büyümüş insanların önlenmesi için...Evet itiraz etmiş tim haci bey ihraçatcı olmanı zor olduğuna Şimdi Stokcu ile İhraçatcılı ayırt edememelerini evet şimdi bu bu suini atış stoçcuların oyunu ile Yurt dışında ihracatcı mücadele edeçek Tacik Özbek İran kayısı ile yani Malatya makası için Haci bey şunu asla unutma İhraçatcı fiyatların yükselmesini asla istemeyaçek tek kişi dir.. ( Fakir köylü ürünü sattı para ihtiyacı olmayan köyünün elinde kayısı var İhraçatcı sataçağı ürünü deposunda bulunduluyor belki bazi ihraçatcıda avansını aldığı seri aylık haftalık satışı var belkide zarar ödecek sözleşmeleri ile ürün kimde stokcuda belki vergi kaydı olmayanlarda ) Not ihlaçata şuda vardı Bazi yurt dışı bağlantıları şöyledir seri satış yaparlar bir fiyat üzerinde anlaşma sözleşem yapar haftalık aylık seri yükleme yapar. ve şimdi avansını aldığı haftalar sonra göndereceği ürünü bu fiyatlar aldığında ne olur zarar zarar batış dır işte bu nedenle fiyat artışlarını tek istemeyecek insan ihraçatcıdır......... saygılarım ile
    %25
    %75
    Yanıtla
  • Hakan (2 ay önce)
    Yirmi gün önce 150 TL olan kuru kayısı bugün 550 TL olmuşsa bunun adı fırsatçılıktır. Ticaret bakanlığı neden denetlemiyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan 3 ay önce yaptığı açıklamada bu fırsatçıları boykot edin demişti.
    %40
    %60
    Yanıtla
  • Okan (2 ay önce)
    Malatya herşeyi hak ediyor bütün afad lar Malatyada oldu mileti kazıklamaya çalışıyorlar vicdan yok merhamet yok futbol dada öyle fırsat geçtimi Sivasa Erzuruma likte bütün takımlarla yüz göz oldular Erzurumu kümeye düşüren Malatya oldu şimdi bütün takımlara 5 6 9 sıfır yenildi hiç Bi takım acımadı ığdır bile 9tane attı
    %64
    %36
    Yanıtla
  • kayisici (2 ay önce)
    uretici kardeslerim elinde kayisisi olan bu sene 2 bin tl nin altinda satmasin sakin yoksa zarar ederiz tuccari zengin etmeyelim ureticiyi koruyalim rabbim yar ve yardimcimiz olsun reyizimiz basimizda var olsun selam ve dua ile
    %34
    %66
    Yanıtla
  • Kundubekli (2 ay önce)
    Önce Özbek kayısısina geçit verip Malatya kayısısi ile karıştıranlara dur demeyip aksine tesfik eden Malatya Ticaret Borsası Başkanını sorgulayıp gerekli adlı soruşturmaları açılmasi için yasal yollara başvurun, sonra çiftçiye akıl verin. Unutmayın köylü adam hem uyanık hem akıllıdır. Siz öncelikle bu memlekete hainlik edenlerin peşinden koşun. Tabi malatyahaber yine bunu yayinlamaz yaa
    %77
    %23
    Yanıtla
  • Ali Osman (2 ay önce)Kundubekli isimli kullanıcı yorumuna
    Kundubekli seni gündemi takip eden birisi sanıyorduk sende sınıfta kaldın. Çiftçiye akıl vermek kimin haddine onalar ŞİRE PAZARI HALAY EKİBİ nin arkasından ankaraya yol aldılar demekki haberin yok sende koş geç kalma
    %63
    %37
    Yanıtla
  • Ahmet Er (2 ay önce)Kundubekli isimli kullanıcı yorumuna
    Ticaret borasası başkanıyla durumun ne alakası var.Adamı niye sorguluyorsun git ihracatçıyı sorgula onlar gidip getirmiyor mu kayısıyı. Ayrıca memlekette kaysı yanmış ihracat olmayacak belki her yol mübah bundan sonra aklınızı başınıza alın.Boş boş konuşmayın.
    %67
    %33
    Yanıtla
  • Murat TURCAN (2 ay önce)
    Malesef şu anda kayisi fiyatlarında oluşan yuksek fiyatlar bu pazarın yok olmasına doğru gitmekte fazla abartmadan ellerindeki kayisilari birinci muhataplara satilmasindan yanayiz herkez elinde 300 kilo 500 kilo ile köşeyi donmek istiyor ama daha sonraki yillarda olacak kayisilari satanilirmiyiz diye düşünen yok pazarin yok olma tehlikesiyle karsi karşıya kaldigini hesap eden yok umarim bu dusunce çok çabuk yok olur ve kayisi cifciden 100 ,150 tl yerine 200,250 bandinda alici bulunun rabbim cifcimize , esnafımız,uhracatcimiza yardim etsin biz insanlara kalirsa bu durum kesin yok olur bu pazar
    %85
    %15
    Yanıtla
Manşet Haberler