Yaş sebze, meyve ve kesme çiçekle narenciye üretimi ve ihracatındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla kurulan Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Araştırma Komisyonu başkan ve üyeleri, Malatyada düzenlenen toplantıda kayısı ile ilgili sorunları dinlediler.
GENİŞ KATILIMLI TOPLANTI..
Yaş sebze, meyve ve kesme çiçekle narenciye üretimi ve ihracatındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla kurulan Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Araştırma Komisyonu Başkanı Mersin AKP milletvekili Ali Er ve üyeleri AKP Kütahya Milletvekili Alaattin Güven, AKP Balıkesir milletvekili Ali Aydınlıoğlu, AKP Hatay Milletvekili İsmail Soylu, AKP Niğde Milletvekili Mahmut Uğur Çetin ve CHP Osmaniye milletvekili Necati Uzgilin de katıldıkları, Valilikçe organize edilen toplantı Belediye Konferans Salonunda yapıldı. CHP Malatya Milletvekili Mevlüt Aslanoğlu da toplantıda hazır bulundu. Toplantıya ayrıca Vali Halil İbrahim Daşöz, İl Özel İdare Genel Sekreteri Ali Kazgan, Tarım İl Müdürü Ahmet Güldal, İnönü Üniversitesi Kayısı Araştırma Merkezi Müdürü Yrd.Doç.Dr. Bayram Murat Asma, Kayısı Birlik Genel müdürü Serhan Bayhan, Ticaret Borsası Başkanı Mehmet Tahir Kalaycıoğlu, Malatya Ziraat Odası Başkanı Enver Budan ile birlikte çok sayıda ihracatçı ve üretici katıldı.
Malatyanın tarım ve meyvecilik potansiyelinin anlatıldığı sinevizyon gösterimi sonrasında Tarım İl Müdürü Ahmet Güldal yaptığı açılış konuşmasında, Kayısıdaki sorunlar ; yüksek kükürt oranı, Soğuk hava depolarının yetersiz olması, rekolteye bağlı fiyat dalgalanmaları, pazarlama, Kayısı Birliğin müdahale alımı yapmaması ve kayısı dışındaki meyveciliğe potansiyel olmasına rağmen gereken önemin verilmemesi olarak sıralanabilir.Hedefimiz bu sorunları asgari düzeye indirmektir dedi
Vali Halil İbrahim Daşöz ise Ülkemizde ve İlimiz özelinde yaşanan sorunların bir kısmı ülke genelindeki tarımda yaşanan sorunlardır. Tarım Sigortasının olmayışı da çiftçilerin mağduriyetine neden olmakta. Yapılacak olan bu toplantı ile kayısıda ve meyvecilikte yaşanan sorunlara çözüm bulunacağını ümit ediyorum diye konuştu.
TBMM Araştırma Komisyonu Başkanı Mersin Milletvekili Ali Er de yaptığı konuşmada, Türkiye nüfusunun yüzde 50sini çiftçiler oluşturmasına karşın en düşük gelir düzeyine sahip kesim arasında çiftçiler ilk sırada yer alıyor. Bunun nedeni de örgütsüzlük. Bu örgütsüzlük de çeşitli zaafiyetler yaratıyor. Çiftçinin dünyadaki gelişmeler karşısında ayakta durması için hemen organize olması ve örgütlenmesi gerekir. Bu yüzde 50lik oran bir zaafiyet değil aksine bir kazanımdır. Kalkınma sadece sanayi ile olmaz, tarımla da kalkınmak mümkün, bunun örnekleri çoktur. Tarımla kalkınan ülkelerin fert başına milli gelirleri 30.000 doların üstünde. Zamanımız da tüketici talep ettiği her ürünün kaliteli ve sağlıklı olmasını istiyor.Çiftçilerin tüketicilerin bu taleplerini göz ardı etmemeleri gerekir dedi.
Malatya Ziraat Odası başkanı Evren Budan da kayısının bugünkü halinin tüccarların fiyat çeşitliliğinden kaynaklandığını belirtti. Budan; Kayısının bugünkü halde olmasının tek nedeni tüccardır. Tüccarlar bana göre artık kartelleşiyor. İstedikleri zaman fiyat artışı yapıyorlar istedikleri zaman fiyatları düşürüyorlar. Biz tüccarın zengin olmasından şikayetçi değiliz. Ancak tüccar bizden kazanıyor fakat paylaşmayı sevmiyor. Ticaret yapan kişi alsa da kar eder bir maldan satsa da. Ancak bizimkisi biraz farklı. Biz her halükarda zarar ediyoruz ancak tüccar hep kar ediyor. Bundan sonra benim bu komisyondan isteğim tüccar alımlarının kontrol altına alınması. 1.500- 1.700 dolardan kayısı alınıyor. diye konuştu.
Kayısı Birlik Genel müdürü Serhan Bayhanda özetle Aslında kayısımızın temel nedeni pazar payının az olmasıdır. Biz dünya kayısı rezervinin yüzde 85 ini karşılıyoruz. Durum bu olunca bizim hesaplamalarımıza göre Malatyaya girecek olan para 2005 yılında 3 milyar dolar civarında bir para girmesi gerek. Ama bakıyoruz ki Malatyaya giren para 250 milyon dolar. Bizi eleştirdikleri bir nokta var, çiftçiden neden kayısı alınmıyor diye. Devlet bizlere gerekli parayı vermediği için bizde çiftçinin elindeki kayısıyı alamıyoruz. Kayısının bugün bana göre 3 veya 4 dolardan gitmesi gerekirken bugün kayısımız 1,5 dolardan satılıyor. Eğer durum böyle olursa çiftçimiz giderek yoksullaşacak.dedi.
Bu arada, toplantıyı izleyen CHP Milletvekili Aslanoğlu, konuşma yapması yolundaki teklife, "Biz ev sahibi olarak burada bulunuyoruz. Karşılamak benim görevim. Konuşmayacağım, dinleyeceğim." yanıtını verdi.
BATTALGAZİ'DE İNCELEME..
Yaş sebze, meyve ve kesme çiçekle narenciye üretimi ve ihracatındaki sorunların araştırılarak, alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla kurulan Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Araştırma Komisyonu, Malatya'da kayısıyla ilgili çalışmalarını tamamladı.
TBMM Araştırma Komisyonu üyeleri ildeki son çalışmalarında, Battalgazi İlçesi'ne giderek bazı kayısı bahçelerinde incelemelerde bulundu. Araştırma Komisyonu Başkanı Ali Er, araştırmayla ilgili olarak yaptığı açıklamada, "İl gerçekten dünya kayısı üretiminin merkezi konumundadır. Kentin dünyadaki kuru kayısı üretimini yüzde 80 oranında karşılaması nedeniyle Malatya'yı ziyaret etme kararı aldık. Çeşitli kesimleri dinleme fırsatını bulduk. Kayısı bahçelerini yerinde görme imkanımız oldu. Biz kente gelmeden, kayısıyla ilgili problemler bizi buraya getirildi. Meseleyi kağıt üzerinden okuyarak belli bir düzeyde öğrenmiştik ama yerinde görmek ve problemleri incelemek için ile geldik" dedi.
Komisyonun Türk tarımı için kurulmuş çok kapsamlı bir oluşum olduğunu söyleyen Er, "Üretimin artığını görmek bizleri sevindirmektedir. Ancak Türk çiftçisinin ürününün karşılığını alamayışı bizleri üzmektedir. Zaten bugün Türk çiftçisi iyi bir noktada olsaydı, bu tür araştırmalara gerek kalmazdı. Biz olumsuzluklardan etkilenmeyelim, dayanalım, devam edelim ki Türk çiftçisi geleceğe dönük ikbalini ve istikbalini kurtarabilsin" diye konuştu.
Malatya ile ilgili gözlemlerini de anlatan Er, "Bu ürün, üretildiği kadarıyla il ekonomisine yansırsa, kente bu kayısı geliri yeter de artar bile. Her şeyi devletin yapması mümkün değil, millet kendine düşeni yapacak" dedi.
BELEDİYEYİ ZİYARET..
Komisyon üyeleri, Malatyaya geldikten sonra, toplantı ve incelemeleri öncesi bazı ziyaretlerde bulundular.
Belediyeyi ziyaret sırasında Malatyaya kayısıdaki sorunları araştırıp çözüm önerilerini T.B.M.M. ne iletmek ve gerekli çalışmaları yapmak için geldiklerini ifade eden Komisyon Başkanı Ali Er, Özellikle kayısıda yaşanan don olayı üzerinde bir takım araştırmalar yapacağız dedi.
Ziyaretten duyduğu memnuniyeti dile getiren Belediye Başkanı Cemal Akın ise, Kayısı Malatyamızın en büyük geçim kaynaklarından biri. Fakat son birkaç yıldır yaşanan don olayları Malatyalı kayısı üreticilerini zor durumda bırakmıştır. Malatyamızla özdeşleşen kayısının üretilip pazarlanmasında da bir takım sorunlar vardı.
Biz bu sorunları gidermek ve çiftçilerimizin daha iyi ürün yetiştirmesini sağlamak için geçen yıl dünyanın dört bir yanından gelen uzmanların katıldığı bir kayısı sempozyumu düzenledik. Bu senede daha geniş katılımlı bir sempozyum düzenleyeceğiz.
Malatya Belediyesi olarak Malatya insanının en büyük geçim kaynağı olan kayısıdaki sorunları çözmek için gerekli çabayı ve gayreti göstermekteyiz. Türkiye Büyük Millet Meclisinin kayısı da yaşanan sorunlarla ilgilenmesi bizleri ayrıca mutlu etmiştir dedi.