Devlet Konukevi'nde, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov, Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi (YDSK) toplantısı sonrasında ortak basın toplantısı düzenledi.
Burada konuşan Erdoğan, mevkidaşı Ceenbekov ile ikili ve heyetlerarası görüşmeleri farklı bir olgunluk içerisinde yürüttüklerini, geleceğe yönelik atılacak adımları siyasi, askeri, ekonomik, ticari ve kültürel alanlarda değerlendirme fırsatı bulduklarını söyledi.
Erdoğan, son olarak 2014'te düzenledikleri "Türkiye-Kırgızistan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi"nin 4'üncü toplantısını da yaptıklarını da belirtti.
Bu çerçevede Türkiye-Kırgızistan ilişkilerinin hak ettiği seviyeye ulaşması için ileriki dönemde her alanda yoğun çalışmalar yapacaklarını vurgulayan Erdoğan, şunları söyledi:
"Bugün ayrıca ekonomi, ticaret, kültür ve eğitim olmak üzere ikili gündemlerde yer alan diğer konuları da değerlendirme fırsatımız oldu. Yarın Çolpan Ata'da yapılacak 3. Dünya Göçebe Oyunları'nın açılış törenine katılacak olmaktan da ayrıca bahtiyarlık duyuyorum. Ortak kültürel ve tarihi değerlerimizin yaşatılmasına büyük katkı sağlayan bu oyunların dördüncüsüne 2020 yılında ev sahipliği yapmayı planladığımızı ve bugün de bunu teyit ettiğimizi Sayın Başkan ile burada ifade etmek isterim. İnşallah ev sahibi biz olacağız."
"Her alanda güçlü bağların tesis edilmesi gerekmektedir"
Erdoğan, Kırgızistan ile ilişkilerin önemli bir boyutunu da Türk Konseyi'nin oluşturacağına işaret ederek, "Pazartesi günü Çolpan Ata'da yapılacak Türk Konseyi Zirvesi'ne diğer üye ülke devlet başkanlarıyla katılarak önemli kararlar alacağız." dedi.
Gerek Kırgızistan ile gerekse Konsey üyesi diğer ülkelerle ticareti geliştirmenin yollarını arayacaklarını vurgulayan Erdoğan, "Türkiye ve Kırgızistan'ın ekonomik olarak da potansiyellerini hayata geçirmeleri şarttır. Zira ekonomik ilişkilerle desteklenmeyen her iş birliği bir süre sonra zayıflamaya mahkumdur. Bilhassa dost ve kardeş ülkeler arasına münasebetlerin perçinlenmesi için kültürden turizme, ticaretten eğitime kadar her alanda güçlü bağların tesis edilmesi gerekmektedir." değerlendirmesinde bulundu.
Başkan Erdoğan, birikimlerini dost ve kardeş ülkelerle paylaşmak durumunda olduklarının altını çizerek, sağlıkta, eğitimde, ulaşımda, enerjide ve müteahhitlik sektöründe Türkiye'nin, dünya ülkeleri arasında ikinci sırada yer almasının gücünün göstergesi olduğunu vurguladı.
Birikimleri Kırgızistan ile özellikle paylaşmayı arzu ettiklerini belirten Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ulaşımda altyapı ve üst yapı konularında birlikte yapabileceğimiz çok şeyler var. Onun için yarınki iş konseyi toplantısını çok önemsiyorum. Gerek şahsım olarak bu toplantıya katılacak iş adamlarına, şirketlere, holdinglere mesajlarımızı vereceğiz. Sayın Başkan da bu konuda gerekli mesajları verecek. İş adamlarımızın önünü, onların ufkunu buralarda derinleştirecek olursak inanıyorum ki çok kısa zamanda bizim de elde ettiğimiz bu tür birikimleri, 'yap-işlet-devret' gibi sistemleri inşallah Kırgızistan'a da taşımış oluruz."
"FETÖ, mevcut olduğu tüm ülkeler için büyük bir tehdit teşkil ediyor"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, mevkidaşıyla görüşmelerinde Kırgızistan'daki FETÖ varlığıyla mücadele edilmesinin, başlıca gündem maddesini oluşturduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:
"15 Temmuz tarihinde bir darbe girişiminde bulunan FETÖ, mevcut olduğu tüm ülkeler için büyük bir tehdit teşkil ediyor. Ülkemiz son dönemde attığı kararlı adımlarla bu terör örgütünün belini kırmayı başarmıştır. Demokrasimize kasteden, Meclisimizi ve Cumhurbaşkanlığı Külliyemizi bombalayan, 251 vatandaşımızı şehit eden bu terör örgütünü ülkemiz ve kardeşlerimiz için de tehdit unsuru olmaktan çıkartacağız.
Bu kapsamda bugünkü görüşmelerimizde FETÖ ile mücadele konusunda atılabilecek müşterek adımları da değerlendirdik. Zira biz kardeşsek biz çektiğimizi kardeşlerimizin çekmesini istemeyiz. Çünkü biz darbe yedik, aynı darbeyi Kırgızistan yesin istemeyiz. Bunlar askeriyeye sızarlar, polis teşkilatına sızarlar, devletin bütün mekanizmalarının içine sızarlar ve oralardan da aynı darbeyi burada da yaparlar. İki tarafın da bu terör örgütüyle mücadele bağlamında atılacağı adımlarla FETÖ meselesini gündemimizden çıkararak, olumlu gündeme yoğunlaşmak konusunda ben inanıyorum ki Kırgızistan'ın da kazanımları daha da artacaktır."
Erdoğan, deneyimleriyle her zaman için Kırgızistan'ın ve Kırgızların yanında bulunacaklarını ifade ederek, "Bu bakımdan da Maarif Vakfını çok önemsiyoruz. Maarif Vakfı ve Kırgızistan Milli Eğitim Bakanlığının müşterek yapacağı çalışmalarla süratle buradaki sıkıntıyı gidermek ve böylece burada özellikle el ele vermek suretiyle bu dayanışmayı göstermemizin faydalı olacağına inanıyorum. Ortak geçmişimizden güç alan Türkiye-Kırgızistan ilişkilerini geleceğe daha da güçlendirerek taşıyacağımızdan eminim." diye konuştu.
"Bu okullar tamamen devletin denetimindedir"
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov da Erdoğan'ın ziyaretinin Kırgız-Türk ilişkilerinin güçlenmesine büyük katkı sağlayacağını belirterek, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ikili görüşmede iki ülke ilişkilerini, bölgesel ve uluslararası konuları ele aldıklarını, fikir alışverişinde bulunduklarını ve ortak mutabakata vardıklarını anlattı.
15 Temmuz'daki olayların sadece Türk halkı için değil, Kırgız halkı için de bir test olduğunu aktaran Ceenbekov, "Siz biliyorsunuz zaten, Türkiye'ye desteğini ilk veren ülkelerin başında Kırgızistan geldi. İktidarın tek gücü millettir. Demokratik yolla seçilmiş iktidarı, askeri güç kullanarak iktidarı devirmek kabul edilemez. Kırgızistan, her zaman Türkiye ile her türlü konuda işbirliğine açıktır." diye konuştu.
Ceenbekov, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamasında FETÖ ile ilgili sözleri üzerine de şunları kaydetti:
"Bu konuda çok iş gerçekleştirdik. Sebat'ı, Sapat olarak değiştirdik. Bu okullar tamamen devletin denetimindedir. Eğitim Bakanlığımız, Sapat Eğitim Kurumlarının yönetimine girdi. Eğitim ve öğretim programları devletin kontrolünde. Ben de şunu söylemek istiyorum, biz kardeş ülkeleriz, bizim vatandaşlarımız Türkiye'ye karşı ihanet etmez. Eğer Kırgız-Türk dostluğuna ihanette bulunan olursa kanun nezdinde cezasını çekecektir. Ben, Cumhurbaşkanı olarak bunu kontrol edeceğim. Kırgızistan'da çalışan tüm vatandaşlar ulusal yasalara göre çalışmaktadır. Bunun böyle kalmasını da sonuna kadar sağlayacağız."
"Oyunların Türkiye'nin ev sahipliğinde 2020'de yapılmasında anlaştık"
Ceenbekov, 2014'ten bu yana yapılmayan YDSK'nin 4'üncü toplantısını büyük başarıyla geçirdiklerini belirterek ikili ilişkileri her alanda güçlendirmeye karar verdiklerini söyledi.
Kırgız Türk Karma Ekonomik Toplantısı'nın yeniden çalışmalarına başlamasına karar verdiklerine de değinen Ceenbekov, görüşmede ekonomi, eğitim, kültürel ve sosyal ilişkileri ele aldıklarını dile getirdi.
Ceenbekov, askeri, savunma ve askeri teknik yardım konularını da görüştüklerini aktardı.
Dördüncü Göçebe Oyunları'nın, Türkiye'nin ev sahipliğinde 2020 yılında yapılması konusunda anlaştıklarını da bildiren Ceenbekov, bundan dolayı Türkiye'yi tebrik ettiğini söyledi.
Ceenbekov, Türkiye'nin ev sahipliğinin bu oyunlara ivme kazandıracağına işaret ederek Kırgızistan olarak her türlü desteği vermeye hazır olduklarını kaydetti.
12 anlaşma imzalandı
İki ülke arasında farklı alanlarda 12 anlaşma imzalandı. İmzalanan anlaşmalar şunlar:
"- TİKA ile Kırgız Alıkul Osmonov Milli Kütüphanesi arasında Türkiye Kırgızistan Cengiz Aytmatov Kültür Merkezi Kurulmasına Dair Mutabakat Zaptı.
- Sağlık Bakanlığı İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu ile Kırgız Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı İlaç Donanımı ve Tıbbi Teçhizatlar Departmanı Arasında Karşılıklı Anlayışa Dair Mutabakat Zaptı.
- Türkiye Maarif Vakfı ile Kırgız Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığı Arasında Mutabakat Zaptı.
- Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Kırgız Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal Kalkınma Bakanlığı Arasında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı.
- Bişkek-Kırgız Türk Dostluk Devlet Hastanesi Açılması, Ortak İşletilmesi ve Devri ile Kırgız Cumhuriyeti Vatandaşlarının Türkiye'de Tıp ve Tıpta Uzmanlık Eğitimi Almasına Dair Anlaşma.
- 14 Eylül 1994 tarihinde imzalanan Hava Ulaştırma Anlaşması'nın tadiline ilişkin Protokol.
- Afet ve Acil Durumların Önlenmesi ve Giderilmesi Alanında İşbirliğine Dair Sözleşme.
- Tüketicinin Korunması Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı.
- Ortak Gümrük Konseyi Kurulması Mutabakat Zaptı.
- Teknik Düzenleme Standardizasyon Uygunluk Değerlendirmesi, Akreditasyon ve Meteroloji Alanlarında İşbirliği Anlaşması.
- Askeri Nakdi Yardım Protokolü.
- İki cumhurbaşkanının imza koyduğu Ortak Bildiri."
Ankara, AA
