HDP Gaziantep Milletvekili Prof.Dr. Mahmut Toğrul, Malatya’da kayısıda yaşanan sorunlarla ilgili olarak, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba’nın yanıtlaması istemiyle bir soru önergesi verdi.
Prof.Dr. Toğrul’un, TBMM Başkanlığı’na verdiği soru önergesi şöyle:
“Dış politikadaki ittifaklar, ilişkiler ve söylemlerin sürekli değişkenliği ile gelinen nokta, ekonomide ciddi bir sıkıntı ve daralma yaşatmaktadır. Dış politikada yürütülen gerilimli siyaseten herkes payına düşeni aldığı için yurt dışına ihracatı yapılan ürünlerde bu politikadan nasibini almaktadır. Malatya kayısısı da yurt dışına yapılan ihracatta payına düşeni alan ürünlerdendir. Malatya kayısısı sadece Türkiye genelinde değil Ortadoğu ve Avrupa ülkelerine ihraç edilen ürünlerde önemli bir yer tutmaktadır. Fakat Malatya kayısısının dış ülkelere ihracatın durma noktasına gelmiş olması ve sadece iç piyasada tüketilmeyle sınırlı kalması kayısı üreticilerini isyan ettirmiştir. Türkiye ve dünya kayısı tüketiminin önemli bir bölümünü karşılayan Malatya’da, üreticiler devlet tarafından destek ve teşvik alamamaktan yakınmaktadır.
Dünya kayısı başkenti olarak bilinen ve Malatya'nın en büyük geçim kaynağı olan kayısıda bu yıl yüksek rekolteden kaynaklı, düşük fiyat ve kuruma nedeniyle kayısı üreticileri tarafından son 3 ayda yaklaşık 2 milyon kayısı ağacının kesildiği basına yansımıştır. Kayısı üretimi Malatya’da yaklaşık 50 binden fazla ailenin geçim kaynağını oluşturmaktadır. Kayısı üreticileri son yıllarda pazarlamada yaşanan sıkıntılar ve kayısının ihraç edilemiyor olmasından kaynaklı büyük sıkıntılar yaşadıklarını belirtmektedirler. Bir diğer sorun ise Türkiye’nin pek çok ilinde alan bazlı destek verilirken Malatya kayısı üreticisine bu desteğin verilmemesidir.
Kendi bahçesindeki ağaçları kestiğini açıklayan Mehmet Ali Balta isimli kayısı üreticisi “Susuzluktan, dal kurumasından ve özellikle de kayısının para etmemesinden dolayı ağaç kesimleri hızlandı. Şu anda kendi bahçemdeki ağaçları kesiyorum. Yetkililerden ne bir bilgi, ne de bir yardım aldık. Bu konuda siyasetçilerden ve bürokratlarımızdan bilgi alamadık. Kayısı ağaçlarının kesimleri yaklaşık 1 milyonu geçti, 2 milyon civarında. Kimse kayısılarını silkelemedi, kayısı para etmediğinden dolayı kesimler oldu. Şu anda kayısı fiyatları 4-5 TL civarında. Kayısı ağaçlarını kışlık odun yakacak olarak kullanıyoruz, ağacın yapraklarını da hayvanlara yem olarak veriyoruz” şeklinde durumu ifade etmektedir. Durumun böyle devam etmesi durumunda yaklaşık 9 milyon daha ağacın kesileceği belirtilmektedir.
Bu bağlamda;
1- 2017 yıllının son 3 ayında yaklaşık 2 milyon kayısı ağacının kesildiği iddiası doğru mudur? Bakanlığınızın kayıtlarına göre son 3 ayda kaç kayısı ağacı kesilmiştir? Bakanlığınıza göre kayısı ağaçlarının kesilmesinin nedeni nedir?
2- Malatya kayısı üreticilerinin yaşamış olduğu Pazar sorunu neden çözülememektedir? Kayısı üreticilerinin Pazar sorununu çözmek için 2018 yıllı içerisinde ne gibi önlemler almayı düşünürsünüz?
3- Kayısı üreticilerinin 2017 yıllı içerisinde yaşamış olduğu su sorununa yönelik bakanlığınız 2018 yıllı içerisinde nasıl bir çözüm geliştirmeyi düşünmektedir?
4- Kayısı üreticilerinin yaşamış olduğu yüksek rekoltenin aşağıya çekilmesi için 2018 yıllı içerisinde nasıl bir politika izleyeceksiniz?
5- Kayısı üreticilerine alan bazlı destek verilmemesinin nedeni nedir? Alan bazlı destek için 2018 yıllı içerisinde nasıl bir çalışma yürüteceksiniz?
6- Bakanlığınızın Malatya kayısısı için Lisanslı Depoculuk ile ilgili herhangi bir çalışması var mıdır? Var ise ne aşamadadır? Yok ise nedeni nedir?
7- Kayısı üreticisinden ucuz alınan kayısının, marketlerde ve pazarlarda yüksek fiyata satılmasının nedeni nedir? 2018 yıllında kayısı fiyatlarında çiftçinin mağdur olmaması için bakanlığınız ne gibi bir strateji izleyecektir?
8- Tarım bakanlığı olarak, kayısı üretimine yönelik kullanılan ilaçlar ilaçlama tekniği konusunda hangi sıklıklarla denetim yapmaktasınız? İlaçlama konusunda çiftçilerin daha verimli üretim yapmaları konusunda ne gibi çalışmalar yapmaktasınız?
9- 2018 yıllında kayısı üreticilerinin ve tüm tarafların bir araya gelip, kayısı üretimi, pazarlanması ve depolanması gibi yaşanan tüm sorunların çözümüne yönelik bakanlığınızın nasıl bir çalışması olacaktır?”
Bülten
