- Malatya’da uzun yıllardır, OSB’nin arıtma tesisinden çıkan sözde arıtılmış suları, Şahnahan, Hanımınçittliği, Topsöğüt ve Karakaya Barajı’nın bulunduğu bölgede çevreyi kirletmeye devam ederken, bu kirliliğin nedenlerinden biri olan I. OSB’nin arıtma tesisi, ‘çevre dostu arıtma tesisi’ kriterlerine sahip olmadığı gerekçesiyle Bakanlıktan destek bile alamadı.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın doğal kaynakların korunması, su kalitesinin yükseltilmesi ve ekolojik dengedeki tahribatın önlenmesi amacıyla faaliyet gösteren arıtma tesislerine verdiği yüzde 50’ye varan enerji desteğinden Malatya Büyükşehir Belediyesi ve Malatya II.OSB Müdürlüğü faydalanırken I. OSB’nin bu desteklerden faydalanamadığı ortaya çıktı. I. OSB’nin arıtma tesisinin çevre dostu bir tesis kriterine sahip olmadığı için enerji desteğinden mahrum kaldığı öğrenildi.
Kirliliği ile yıllardır Malatya’nın gündeminde
Malatya’da uzun yıllardır, OSB’nin arıtma tesisinden çıkan sözde arıtılmış suları, Şahnahan, Hanımınçittliği, Topsöğüt ve Karakaya Barajı’nın bulunduğu bölgede çevreyi kirletmeye devam ederken (yandaki fotoğrafta OSB'den Şahnahan Deresi'ne akıtılan kirli su), bu kirliliğin nedenlerinden biri olan I. OSB’nin arıtma tesisi, ‘çevre dostu arıtma tesisi’ kriterlerine sahip olmadığı gerekçesiyle Bakanlıktan destek bile alamadı. Buna karşın Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından Büyükşehir Belediyesine 5 yıl, II. OSB’ye 3 yıldan beri yaklaşık 5 milyon lira enerji maliyeti desteği verildi. Enerji desteği, çevreyi kirletmeyen, ekolojikdengenin tahribini önlemesinin yanı sıra mevcut bozulmaları gidermeye, iyileştirmeye ve geliştirmeye yönelik faaliyetlerde bulunan arıtma tesislerine sahip kurum ve kuruluşlara verilirken, yaklaşık 17 yıldır arıtma tesisi bulunan ama bugüne kadar kirli sularını alıcı ortamlara bırakan I. OSB Müdürlüğü bu desteklerden yararlanamadı.
Büyükşehre 4.5 milyon
Çevre dostu arıtma tesisi kriterlerini taşıyan ve desteğin yürürlüğe girdiği 2012 tarihinden itibaren enerji maliyeti desteğinden yararlanan Malatya Büyükşehir Belediyesi, son 5 yıl içinde sarf ettiği 9 milyon liralık enerjinin yarısı olan yaklaşık 4.5 milyon lirasını Bakanlıktan geri aldı.
Büyükşehir Belediyesinin yıllara göre sarf ettiği enerji tutarı ve aldığı net destek tutarları ise şöyle oldu:
Sarf edilen enerji tutarı Aldığı destek
2012: 1.387.746 Lira 693.878 Lira
2013: 1.604.265 Lira 802.133 Lira
2014: 1.671.150 Lira 835.576 Lira
2015: 2.371.393 Lira 1.185.697 Lira
2016: 1.921.251 Lira 960.625 Lira
2.OSB’ye 3 yılda yaklaşık 500 bin lira
Faaliyete geçtiği yıl olan 2014’te enerji desteğinden yararlanmak için Bakanlığa başvuran ve bakanlığın kriterlerini taşıdığı için enerji maliyeti desteğine hak kazanan 2. OSB Müdürlüğü ise son 3 yılda, Bakanlıktan yaklaşık 500 bin lira enerji maliyeti desteği aldı
2.OSB’nin yıllara göre sarf ettiği enerji tutarı ve aldığı net destek rakamları ise şöyle:
Sarf edilen enerji tutarı Aldığı destek
2014: 317.275 Lira 158.638 Lira
2015: 268.146 Lira 134.073 Lira
2016: 376.746 Lira 168.373 Lira
Yaklaşık 9 yıldır böyle akıyor
Malatya Organize Sanayi bölgelerinde faaliyet gösteren sanayi tesislerine ait atık suların arıtılmadan yıllardır Şahnahan Deresi’ne verilmesine devam edilirken, çevre katliamına yol açan bu sorunun çözülmesi konusunda bugüne kadar bir arpa boyu yol alınmadığı yaz aylarında bir kez daha gündeme gelmişti. Yeni Malatya Gazetesi ve malatyahaber.com’un yıllardan bu yana bu sorunu kamuoyuna taşıması sonucunda çözüm üretilmesi amacıyla ilk arıtma tesisinden sonra yapılan ikinci tesisin, yüksek elektrik faturaları bahane edilerek kullanılmadığı ya da düşük kapasite ile kullanıldığı iddiaları kamuoyunda yer almıştı.
İnsan ve çevre sağlığı alanında ciddi risk içeren sorunun çözülmesi yolunda bugüne kadar kayda değer bir ilerleme sağlanamazken, doğaya bırakılan bu kirli suyun çevre üzerinde yol açtığı felaketin yanı sıra yaz aylarında sulama suyu konusunda büyük sorunlar yaşayan çiftçilerin kirli suyu kayısı bahçelerini sulamada kullanmalarıyla insan sağlığı, kayısının geleceği ve gıda güvenliğini de tehdit etmeye başlamıştı.
Büyükşehir Belediyesi, Çevre ve Şehircilik Bakanlığından ciddi manada enerji maliyet desteği alırken, II. OSB’nin 500 bin TL destekle yetinmesi, I.OSB’nin ise bu destekten hiç yararlanamamış olması, organize sanayi bölgelerinin arıtma tesislerinin yetersizliğini ve tesislerin tam kapasite ile çalıştırılmadığını da gözler önüne sermiş oldu.
Güler HAZAR, Yeni Malatya Gazetesi- malatyahaber.com
ARŞİV FOTO: Malatya I.OSB
ARŞİV FOTO: Malatya II. OSB