Malatya İl Genel Meclisi Kadın Hakları ve Eşitlik Komisyonu, 109 bayan üzerinde yapılan ve 21 sorudan oluşan anketi meclis gündemine taşıdı.
Malatya’da faaliyet gösteren kadın sivil toplum kuruluşlarıyla ortaklaşa düzenlenen ankette, “Kadın hakları ve eşitliği açısından çıkan bir dizi kanun ve yönetmeliklerden kadınların haberlerinin olup olmadığı, kadınların İl Genel Meclisi Kadın Hakları ve Eşitlik Komisyonu’nun çalışmalarından haberdar olup olmadıkları, kadınların şiddete maruz kalmalarının nedenleri” konularında kadınlara çeşitli sorular soruldu.
Komisyon tarafından 20-40 yaş arası 109 bayan üzerinde gerçekleştirilen anket çalışmasında elde edilen veriler neticesinde, eğitim durumuna yönelik olarak 5 bayanın okuryazar olmadığı, 7 bayanın yüksek okul mezunu, 32 bayanın orta öğretim, 32 bayanın üniversite mezunu, 33 bayanın ise ilköğretim mezunu olduğu açıklandı.
Raporda, okula devam etmeyen bayanlara yönelik, “Okula neden devam etmediniz?” sorusuna, 74 bayan cevap vermezken, 1 bayan başörtüsü problemi nedeniyle, 3 bayan kendi isteğiyle, 2 bayan evlilik nedeniyle, 13 bayan maddi yetersizlikler nedeniyle, 16 bayan ise ailesi müsaade etmediği için okula devam etmediği cevabını verdi.
Bayanların çalışma oranlarıyla ilgili olarak ise ankette şunlar yer aldı: “Çalışıyor musunuz?” Sorusuna, 99 kişi hayır derken 10 kişi evet demiştir. Bu soruyla bağlantılı olarak sorulan “Çalışıyorsanız çalıştığınız sektör hangisi” sorusuna 1 kişi temizlik işleri derken 2 kişi emekli olduğunu, 2 kişi kamuda çalıştığını,2 kişi de özel sektörde çalıştığını belirtmiştir. Yine bu soruyla bağlantılı olarak sorulan çalışmıyorsanız nedeni nedir? sorumuza 41 kişi ev hanımı olduğu için, 11 kişi aldığı eğitimin yetersiz olmasından dolayı, 3 kişinin iş hayatında yer almak istememesinden dolayı çalışmadığını ifade etmiş ve bu soruya 12 kişi cevap vermemiştir. Ailenin toplam aylık geliri sorusuna 53 kişi 750-1000 TL aralığını belirtirken, 11 kişi 500-750 TL aralığını belirtmiştir. Ailenin aylık gelirini kim sağlıyor sorusuna verilen cevaplarda ise 56 kişi eşim derken 14 kişi ben cevabını vermiştir.”
KADINLAR NEDEN ŞİDDETE MARUZ KALIR?
Bayanlar üzerine yapılan ankette şiddet konusuna da değinildi. “Şiddete maruz kaldınız mı?” sorusuna, 75 bayan hayır cevabını verdi. 6 bayan şiddete maruz kaldığını dile getirirken, 18 bayan ise soruya cevap vermemeyi tercih etti. Ancak bayanlara “Çevrenizde şiddete maruz kalan bayan var mı?” sorusuna 36 kişi, çevresinde şiddet gören bayanların var olduğunu kaydetti.
Anket kapsamında bayanlara, kadın hakları ile ilgili yapılan yasal düzenlemeleri takip edip etmedikleri de soruldu. Ankete göre 55 bayan düzenlemeleri takip ettiğini belirtirken, 51 bayan takip etmediğini söyledi. Yasal düzenlemeleri takip eden bayanların 30’u düzenlemeleri televizyondan, 9’u internet ortamından, 3’ü ise gazeteden izlediğini dile getirdi.
“Kadınlar neden şiddete maruz kalırlar?” sorusuna ise 14 bayan kadınlardan kaynaklandığını söyledi. 16 bayan şiddetin erkekten kaynaklandığını savunurken, 11 bayan ise maddi yetersizlikler nedeniyle doğan problemlerin olduğunu ifade etti. 27 bayan şiddetin eğitimsizlikten kaynaklandığına işaret ederken, 6 bayan şiddete karşı şiddetin olduğunu savundu. 35 bayan ise bu soruya cevap vermedi.
Bayanlar, kendilerine yönelik düzenlenen ankette, “Kadınlara verilmesi gereken haklar neler olmalıdır?” sorusuna, 43 bayan sosyal haklar, eğitim hakkı ve iş edinme avantajı cevabını verdi. 20 bayan kıyafet serbestliği, dini özgürlükler istediğini kaydederken, 46 bayan ise soruya cevap vermemeyi tercih etti.
KOMİSYON, ANKETLE İLGİLİ DEĞERLENDİRMEDE BULUNDU
Komisyon tarafından yapılan anket neticesinde genel sonuç ve değerlendirme bölümünde ise şunlar belirtildi:
“İl Genel Meclisi Tarafından yapılan çalışmada örneklem grup olarak kadınlara yönelik faaliyetler yürüten sivil toplum kuruluşlarına üye olan veya bu STK’ların çalışmalarına katılan kadınlar seçilmiştir. Çalışmaya katılan kadınların yaş aralığının 20-40 yaş olduğu görülmüş ve çalışmaya katılan bayanların çoğunluğunun evli olduğu tespit edilmiştir. Eğitim durumları incelendiğinde ise ilköğretim, orta öğretim ve Üniversite mezunlarının sayılarının 32 kişi ile neredeyse denk olduğu görülmektedir. Eğitim hayatını sonlandıran kadınların 16 kişisinin ailevi nedenlerden eğitim hayatını sürdürememesi geleneksel toplum yapımızın bir göstergesi olarak değerlendirilebilir. Örneklem grubun çok büyük bir çoğunluğunun ev kadını olması dikkate değer bir başka konudur. Zira bu durum çalışmasa bile STK’larda aktif roller üstlenmesi veya üyeliğinin olması ile ev kadınlarının sosyal hayatın içinde olduğu anlamına gelmektedir. Ailenin geliri açısından değerlendirmeye tabii tuttuğumuzda ise ailelerin büyük bir kısmının (71 kişi) 1000 TL ve altı bir gelire sahip olduğu dolayısıyla yoksulluk sınırında yaşadıklarını ifade edebiliriz. Kadınların maruz kaldığı şiddet olayları çokça tartışılan ve gündem oluşturan bir konudur. Bununla ilgili sorumuza verilen cevaplardan kadınların büyük bir çoğunluğunun şiddet görmediği (75 kişi) verilen cevaplardan anlaşılmaktadır. Fakat çevrenizde şiddet gören tanıdığınız var mı sorusuna verilen cevap bir anda 36 kişi ile evet var şeklinde bir görünüm kazanmaktadır. Bu durum şunu akla getirmektedir. Kadınlar kendi gördükleri şiddeti görmezden gelirken bir yakınının veya komşusunun gördüğü şiddeti fark etmektedirler. Kadınlar neden şiddete maruz kalırlar sorumuza verilen cevapta 16 kişi ile erkekten kaynaklanan sorunlar vurgusu varken enteresan bir şekilde 14 kişi ile kadından kaynaklanır diyenler ikinci sıradadır. Bunu 11 kişi ile maddi yetersizlikten doğan problemler izlemektedir. Medya kanallarından en çok izlenen ve tercih edilenin Televizyon olduğu ( 46 kişi) en az takip edilenin ise gazete olduğu (3kişi) görülmektedir. Kadının siyasette yer alması veya üst yönetici olması konusundaki soruya verilen cevapta da 27 kişi hayır buna gerek yok cevabı vererek kadının toplum içerisindeki geleneksel rolünün daha önemli olduğunu ifade etmiştir. Örneklem grubun verdiği cevaplardan anlaşılacağı üzere Gerek Malatya’nın Kadın Dostu Kent konumu gerekse İl meclisinin kadın hakları konusundaki çalışmalarının bilinmediği anlaşılmaktadır (86 kişi). Oysa kadın hakları konusunda merkezi idare tarafından yapılan düzenlemelerin takip edildiği (55 kişi) görülmektedir. Bu durum değerlendirmeye tabi tutulduğunda İl Meclisinin kadın hakları konusunda yaptığı faaliyetler ve Malatya İlinin Kadın Dostu kent Projesinden kamuoyunun bilgilendirilmesi için yeterli iletişim araçlarının kullanılmadığı sonucuna varabiliriz. Kadınların en çok televizyon izlediği düşünüldüğünde yerel kanalların harekete geçirilerek bu çalışmalara daha fazla yer vermesi sağlanmalıdır.”
Anketin mecliste paylaşılmasının ardından söz alan Malatya İl Genel Meclisi Kadın Hakları ve Eşitlik Komisyonu Başkanı Nuri Karadaş, “Seçilen örneklem grup, kadınlara yönelik faaliyetler yapan Sivil Toplum Kuruluşlarının üyeleridir. 109 kişiden oluşan örneklem grubun ağırlıklı olarak 40 yaş ve üstü olanlar ile 20-25 yaş aralığında bulunan bayanlar bu ankette yer almıştır” dedi.
İl Genel Meclisi CHP Grup Başkan Vekili Mustafa Mengüç ise, anketin 109 bayan üzerinde yapılmasını çok yeterli görmediklerini söyledi.
Kadın haklarına yönelik televizyonlarda programlar yapılması gerektiğine işaret eden Mengüç, “Özellikle son dönemlerde evlendirme programları çok yaygınlaşmaya başladı. Ama hiç kimse kadınların haklarıyla ilgili program yapmadı. Malatya İl Genel Meclisi olarak ulusal televizyonlarda yayınlanan evlendirme programlarını kınayalım. Bunun yenine kadın haklarının anlatılacağı program yapmalarını isteyelim” diye konuştu.
Yapılan konuşmaların ardından İl Genel Meclisi Başkanı Naci Şavata, Kadın Hakları ve Eşitlik Komisyonu’nun yaptığı çalışmayı oylamaya sundu. CHP’den 3 üyenin kabul etmediği rapor, oy çokluğuyla meclis tarafından kabul edildi.
