6 Şubat 2023'teki ikinci depremde yıkılan Palmiye Sitesi'nin A Blokunda yaşanan can kayıplarıyla ilgili davada hazırlanan bilirkişi raporunda, binada projeye aykırı imalatlar, ruhsatsız tadilatlar ve yapım aşamasındaki ciddi hatalar tespit edildi. Özellikle BİM market şubesinin yaptığı ruhsatsız asansör boşluğu açma işleminin binanın taşıyıcı sistemini olumsuz etkilediği belirtildi.
Palmiye Sitesi faciasıyla ilgili Malatya 3. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen davaya sunulan bilirkişi raporu, BİM market zinciri ve ilgili belediye yetkilileri için ciddi suçlamalar içeriyor.
6 Şubat günü saat 13.24'te meydana gelen 2. depremde Çilesiz Mahallesi Fahri Kayahan Bulvarı üzerinde bulunan ve iki bloktan oluşan Palmiye Sitesinin A Blogunun yıkılması sonucunda 5 kişi enkaz altında kalarak ölmüş, 1 kişi ise yaralanmıştı. Palmiye Sitesinde Ayşe Özkurt (59), Bedrettin Çetinkaya (27), Ceren Çokgüngör (12), Eftal Özkurt (27) ve Saime Yakut (77) enkazda kalarak hayatını kaybetmiş, Hatice Özkurt Çokgüngör ise yaralı olarak kurtulmuştu.
Palmiye Sitesi ile ilgili olarak binanın statik proje müellifi M.G., proje müellifi H.E. binanın Fenni Mesulü M.A.B., binanın müteahhidi H.C. ve tekniker E.A. ile BİM yetkilileri S.Ş. ve R.Y. ile BİM market şubesinde tabliye kesmek suretiyle yük asansörü yerleştirme işlemini yapan R.K. ile oda vize onayından dolayı B.Y. hakkında Malatya 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde “Taksirle Ölüme ve Yaralanmaya Neden Olma” iddiasıyla açılan davaya devam ediliyor.
Bursa Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bahadır Yılmaz, Yalova Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Kuvat, Yalova Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Öğr. Üyesi Hasan Sesli’den oluşan Bilirkişi Heyetince hazırlanan rapor, Malatya 3. Ağır Ceza Mahkemesi’ne sunuldu.
Bilirkişi Raporundaki bazı iddialar şöyle:
"-Dava konusu binada tespit edilen projesine aykırı imalatlardan (zemin kat duvarlarının kaldırılarak 3 dükkan yerine 1 dükkan alanının oluşturulması) işleminden dolayı bu işlem yapım sürecinde yapıldıysa yüklenici (yapı müteahhidi), şantiye şefi (fenni mesul), teknik uygulama sorumlusu ve belediyenin kontrol/denetim mühendislerinin, iskan ruhsatından sonra yapıldıysa yapı sahibinin ya da yapanın ve belediyenin kontrol/denetim kadrosunun sorumluluğundadır.
- 21.12.2017 tarihli onaylı mimari tadilat projesine göre BIM A.Ş. tarafından C-3 aks birleşiminde merdiven ve asansör için mevcut betonarme yapı elemanları kesilerek yaklaşık 3x3 m'lik boşluk açıldığı,
- Yapıda taşıyıcı unsuru etkileyen bu tadilatın, 03.07.2017 tarih ve 30113 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Plânlı Alanlar İmar Yönetmeliği'ne göre esaslı tadilat olup yeniden ruhsatlandırmayı gerektirdiği,
- Döşemelerin yapısal taşıyıcı sistemin bir parçası olduğu, döşemelerin yapı davranışından bağımsız düşünülemeyeceği, esaslı tadilat durumunda yapının beton dayanımı, donatı durumu (korozyon, düzeni vb.), işleme alınacak döşemenin mesnetlenme koşulları vb. etkenler dikkate alınarak tadilat edilecek bölgenin yapı ile beraber yapısal çözümlenmesinin yapılması, gerekli görülen bölgelerin iyileştirilmesi ve bu uygulamaların ilgili kurum ve kuruluşların teknik kontrol, denetim ve onayı ile ruhsatlandırılmasının bir zaruret olduğu,
- BIM A.Ş. tarafından boşluk açılan döşeme için yapılan analizler sonucunda kesit yetersizliği ve sehim sorunu ortaya çıktığı,
- Söz konusu döşeme ile ilgili yapılan işlemin (çevresindeki kiriş, kolon vb. yapısal elemanlara hasar verilip verilmediği bilinmemektedir) teknik denetimden uzak (teknik hesap ve mühendislik denetimi olmadan) ve usulsüz (ruhsatsız) olarak yapıldığı,
- İlgili belediyenin ruhsat vermeden sadece mimari projeye onay verdiği,
-Teknik denetimden uzak (teknik hesap ve mühendislik denetimi olmadan) ve usulsüz (ruhsatsız) olarak yapılan bu işlem için işlemi gerçekleştirenin (BIM A.Ş.) kusurlu olduğu,
-Esaslı tadilat gerektiren işlem için statik etki analizi talep etmeyen ve ruhsat işlemi yapmadan mimari projenin tadilatına onay veren ilgili belediyenin kusurlu olduğu,"
Bilirkişi Raporunda binanın yapımı ile ilgili tespit edilen olumsuzluklar ise şu şekilde sıralandı:
"- Onaylı mimari projeye göre 3 adet dükkan (1 adet depolu ve 2 adet deposuz) için verilen ara duvarların kaldırıldığı, dükkan sayısının l'e düşürüldüğü, bu tadilat işlemi ile ilgili herhangi bir ruhsatlandırma yapılmadığı, açılan duvarın mimari projeye aykırı olduğu, duvarın tadilat projesi olmadan ruhsata aykırı olarak kaldırılması yapının davranışını olumsuz etkileyen parametrelerden biri olduğu,
- Hazırlanan Zemin Dinamiği Etüt raporunun ilgili yönetmeliğe uygun olarak hazırlanmadığı
- Mimari proje ile statik projenin uyumsuz olduğu,
-Mimari projeye göre tüm katların yüksekliği 3 m olması gerekirken statik uygulama projesi ve statik hesap raporlarında zemin kat yüksekliğinin 4 m olarak dikkate alındığı,
- Statik projede yer alan 15 adet bağ kirişleri (deprem kirişi) hakkında sürekli temel ve kolonlara bağlantıyı sağlayacak uygulama ve kesit detayı verilmediği,
- Binada çerçeve oluşturmayan ve çerçeve sürekliliği sağlamayan çok sayıda dolaylı kiriş kullanıldığı ve bu kirişlerin deprem performansını doğrudan etkileyecek şekilde düzenlendiği,
- Bina inşasında kullanılan beton sınıfının, ilgili yönetmelik ve standartlara göre sağlaması gereken dayanım değerlerine uygun olmadığı,
- Dava dosyasında yer alan olay yeri görüntülerine göre 135° olması gereken deprem etriye kancalarının yönetmeliğe ve projeye aykırı olarak 90° yapıldığı, yapının bilim ve fennin gerektirdiği tekniğe uygun olarak inşa edilmediği,
- Subasman kotunun yapı için nasıl uygulanacağı konusunda tekniğine uygun projelendirme yapılmadığı,
- Dava konusu yapının zemin (dükkan) katının yaklaşık 5.0 m yüksekliğinde inşa edildiği (mimari projeye göre 3.0 m ve statik projeye göre 4.0 olmalıydı)"
malatyahaber.com
FOTOĞRAFLAR: (Kapak) Palmiye Sitesi'nin depremde çöken A blokunun deprem öncesi görüntüsü.. (Aşağıdaki fotoğraf) 6 Şubat'taki 2. depremden sonraki enkaz görüntüsü..
