İran Türkleri tarafından geleneksel olarak düzenlenen Babek Kalesi Kurultayı, onlarca sivil aktivistin gözaltına almasına rağmen gerçekleşti, kurultayda hükümetin Türklere karşı politikaları protesto edildi.
İran’ın doğu Azerbaycan Eyaletinde Tebriz’den 180 kilometre kuzeyindeki Babek Kalesi’nde düzenlenen kurultay, hükümet tarafından çelik yumruk siyasetiyle karşılandı.
Geçtiğimiz günlerde İran’ın Azerbaycan Türkleri tarafından tarihi kahraman kabul ettikleri Babek’in kalesinde doğum gününde toplanmak için hazırlık yapılmıştı. Fakat daha kurultaya günler kala Türk aktivistlerine baskılar artmış, etkinlik başlamadan 50 kişiden fazla kişi gözaltına alınmıştı. Kurultay günü geldiğinde ise kaleye giden yollarda emniyet güçleri yoğun güvenlik önlemleri alarak kaleye ulaşmak isteyenleri engellemeye çalışmıştı. Ancak kaleye akın eden binlerce Türk, etkinlik alanına varmayı başarmıştı. 2 bin 300 metre yükseklikte dağın zirvesinde bulunan Babek Kalesi’ne ulaşabilenler güvenlik güçlerinin adeta askeri tatbikat düzenlemelerine rağmen Türkçe şiirler okuyup, dans etmiş, İran sisteminin ırkçı politikalarını protesto etmişti. İran Türkleri “Tebriz, Bakü, Ankara, Biz hara (nere) Farslar nere” sloganları da atılmış, Türkiye soydaşlarına seslenmişlerdi.
Özellikle 90’lı yılların başından itibaren İran Türklerinin büyük ilgi gösterdiği bu etkinlik, etnik taleplerin dile getirildiği bir platform haline geldi. Ancak 2006 yılından itibaren İran güvenlik güçleri kutlamaları engellemek üzere müdahalede bulunmaya başlamıştı.
Gözaltına alınanların akıbeti bilinmiyor
AHRAZ (Assosciation of Human Rights od Azerbaijani People in İran) İnsan Hakları Teşkilatı’nın açıkladığı bilgilere göre adı geçen kurultayın öncesi ve 5,6 ve 7 Temmuz tarihlerinde 60 kişiden fazla Türk Sivil Aktivist İran Güvenlik Güçleri tarafından gözaltına alınmıştır. Onlarca kişi ise ilgili kurumlar tarafından telefon ve mektupla tehdit edilerek kurultaya katılmaktan men edilmiştir. AHRAZ’ın açıkladığı bilgiye göre gözaltına alınanların arasında fiziki şiddete maruz kalanlar da var. Avukat edinme hakları engellenenlerin hakkında ve gözaltı alınmalarının sebebi hakta İran yetkilileri tarafından henüz herhangi bir açıklama gelmedi. Tutuklu olanların sağlıklarından endişe duyan yakınları mahkeme ve yetkililere müracaatları da sonuçsuz kalmıştır.
İran’ın dört tarafında protestolar
Geçen haftalarda başkent Tahran’da ekonomik sıkıntılar ve döviz fiyatlarının aniden artışına itiraz edenler gösteri düzenlendi. İran ticaret’inin şahdamarı sayılan Tahran Büyük Pazarı’nda esnaf kepenkleri indirdi halk sokaklara döküldü. Kısa sürede diğer büyük şehirlerde de benzer eylemlerin de yaşandığı İran’da protestolar hükümet tarafından sert karşılandı, 2 kişinin öldüğü ve yüzlerce kişinin gözaltına alındığı bilgileri basına yansıdı.
Tebriz, iha