Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, baş başa görüşme ve heyetler arası yenilen çalışma yemeğinden sonra ortak basın toplantısında açıklamalarda bulundu.
Bu yıl içinde Putin ile sekizinci kez bir araya geldiklerini ve bu yakın diyaloğun ikili ilişkilerin yanı sıra bölgesel konularda ilişkilerin mesainin boyutlarını açıkça ortaya koyduğunu belirten Erdoğan, “Türkiye- Rusya işbirliği her geçen gün daha da güçleniyor. Siyasi düzeyde ahenkli bir çalışma ortamımız var. Bu ziyaretler ve telefon görüşmelerimiz kritik konuları düzenli olarak değerlendiriyor, ortak bakış açıları geliştirmeye çalışıyoruz. Bu stratejik eşgüdümü önümüzdeki yıl yapacağımız 7. Üst Düzey İşbirliği Konseyi Toplantısı ile sürdüreceğiz. Konseyimiz öncesinde de ilgili bakanlarımız hazırlık toplantılarını gerçekleştirecekler. Siyasi seviyedeki bu ahenk iktisadi ve beşeri ilişkilerimize de yansıyor. İkili ticaret hacmimiz 2017’nin ilk 10 ayı itibariyle yüzde 30 artış gösterdi. Turizm işbirliğimiz gayet iyi seviyede. Bu yıl şuana kadar 4,5 milyon Rus turist ağırladık. Bu rakamlar 2018’de daha da yükselecektir. Enerji, ikili işbirliğimizdeki en kritik başlıklar arasındadır. Bu alandaki ortaklığımız Türk Akım ve Akkuyu projeleri ile yeni bir mertebeye ulaşmıştır. Bu projeleri en kısa sürede hayata geçirme noktasında iki tarafın da istekli ve kararlılığı ortadadır” ifadelerini kullandı.
Putin ile ikili ilişkilerin yanı sıra bölgesel meseleleri de ele aldıkların belirten Erdoğan, Kudüs ile ilgili gelişmeleri de konuştuklarının altını çizdi. Erdoğan, “ABD yönetiminin Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıma kararı tüm dünyada büyük bir infial uyandırdı. Müslümanlarla beraber Hristiyanları, hatta aklıselim Yahudileri bile hayal kırıklığına uğrattı. Atılan bu sorumsuz adım nedeniyle yaşanan gerginlikler ortada. Hafta sonu işgal altındaki topraklarda protestolarda İsrailli askerler 4 Filistinliyi şehit etti, 2 bine yakın yaralı var. Gazze, İsrail uçakları tarafından bombalandı. İsrail yangına körükle gitmeye devam ediyor. İsrail son süreci Filistinlilere yönelik baskı ve şiddet eylemlerini daha da artırmak için bir fırsat olarak görüyor. Vicdan sahibi, ahlak, ilke, değer sahibi hiç kimsenin bu cinayetleri görmezden gelmesi mümkün değildir” diye konuştu.
İslam İşbirliği Teşkilatının (İİT) İstanbul’da 2 gün sonra toplanacağını hatırlatan Erdoğan, “Oradan çok güçlü bir mesaj vereceğimize inanıyorum. Kudüs konusunda Sayın Putin ile benzer yaklaşımlar içinde olduğumuzu gördüm. Bu konudaki temaslarımızı sürdürme konusunda mutabık kaldık” dedi.
Suriye’deki durumu da konuştuklarını belirten Erdoğan, “Soçi’de ele aldığımız konuların ki, Astana zirvesinin adeta devamı mahiyetindeki bu süreci değerlendirme fırsatımız oldu. Bundan sonraki adımımız en kısa zamanda Soçi’de ikinci görüşmemizi yapacağız. Siyasi sürecin ilerletilmesi bağlamında ne gibi ilave adımlar atabileceğimizi istişare ettik. Astana garantörleri olarak Suriye ihtilafına kalıcı siyasi çözüm bulunması amacıyla Cenevre’de yürütülen sürece önemli katkı sağlayacağız. Türkiye ve Rusya arasındaki yakın ilişki iki ülkeye sağladığı fayda kadar bölgesel istikrar bakımından da önemlidir. Yakaladığımız bu ivmeyi önümüzdeki dönemde de aynen muhafaza etmek niyetindeyiz. S-400 konusu ile alakalı ilgili arkadaşlarımız gerekli çalışmayı yapmak suretiyle bu hafta bir araya gelip bu işi neticelendirecektir. Kendilerine başarılar diliyorum” ifadelerini kullandı.
Görüşmelerin yapıcı bir hava içinde gerçekleştiğini ve ikili ilişkilerde kilit konuları ele aldıklarını belirten Vladimir Putin, uluslararası ve gündemin güncel konularını da ele aldıklarını söyledi. Putin, “Suriye meselesinde ülkelerimiz sıkı bir işbirliği içindeler. Moskova ve Ankara arasındaki işbirliği başarılı bir şekilde gelişiyor” dedi.
2017 yılı Ocak ayından Eylül ayına kadar ticaret hacminin yüzde 36 arttığını ifade eden Putin, “Bütün bunlar aldığımız ortak kararlar neticesinde oldu. Ticari ve ekonomik alandaki engeller kalktı. İlk 8 ay içinde Türk tarım ürünlerinin Rusya’ya ihracatı 1,8 oranında artmış bulunuyor. Rusya’dan Türkiye’ye turist akımı artıyor. 4 milyon Rus vatandaşı Türkiye’yi ziyaret etti. Geçen 866 bin kişiydi bu rakam. Enerji alanında prensip olarak önemli olan şudur ki, Türkiye’de ilk nükleer santral olan Akkuyu’nun kurulması ile ilgili çalışmalar başlatıldı. Türk Akımı planlı bir şekilde döşenmektedir. Karadeniz’in altından iki ayrı hat kurulacak bu proje çerçevesinde. Bu projenin hayata geçirilmesi hem Türkiye’nin enerji açısından güvenliğini artıracak hem de Rus gazının sevkiyat güzergahlarını genişletecek” diye konuştu.
Askeri alandaki işbirliğine dikkat çeken Putin, S-400 füzelerine ilişkin, “Bugünkü çalışmamızda ilgili kredi anlaşması üzerinde mutabakat sağladık. Umarım önümüzdeki birkaç günde imzalanacaktır bu anlaşma” diye konuştu.
Suriye’ye ilişkin yapılan görüşmelerde neler konuşulduğunu da anlatan Putin, “Suriye topraklarının neredeyse tamamı teröristlerden temizlendi. Teröristlerden herhangi bir saldırı olursa biz gerekli karşılığı veririz. Suriye’de siyasi çözüm konusunda 22 Kasım tarihinde Soçi’de Rusya-Türkiye-İran devlet başkanlarının görüşmesinde karara vardığımız mutabakatların yerine getirilmesi ile ilgili adımları görüştük. Önümüzdeki sene başında Suriye Ulusal Diyalog Kongresi’nin yapılması konusunu görüştük. Özellikle Sayın Erdoğan’ın kişisel çabaları ve katkısını taktir etmek istiyorum Suriye’deki çözüm arayışları çalışmalarında” dedi.
ABD’nin Kudüs kararına ilişkin konuşan Putin, “ABD’nin kararı bu bölgedeki durumu daha da kötüleştirmekte ve dengesizleştirmekte. İsrail-Filistin arasındaki barış sürecini baltalayabilecek bir karardır. Barış süreci BM nezdinde alınan kararlar çerçevesinde yapılmalıdır. Kudüs statüsü ile ilgili karar İsrail ve Filistin arasında direkt temaslar neticesinde alınmalıdır. Sayın Erdoğan 2 gün sonra İİT zirvesi konusunda beni bilgilendirdi. Rusya gözlemci ülke olarak mutlaka bu toplantıya katılacaktır" şeklinde konuştu.
Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Milli Savunma Bakanı Nurettin Canikli, MİT Müsteşarı Hakan Fidan ile Rus heyeti de basın toplantısında hazır bulundu.
Ankara, iha
