Niyazi Mısri Caddesi'ndeki Karakaş Konağı, yüz binlerce TL para harcanarak restore edilmesine karşın, 13 yıllık sürede vatandaşın hizmetine sunulmayarak kaderine terk edildi. Karakaş Konağı için bu süre içerisinde sürekli kullanımı için değişik alternatifler sunulmasına karşın, hiçbir alternatif öneri hayata geçirilemedi.
Karakaş Konağı’nın 13 yıllık serüveni şöyle:
RESTORASYON 2001 YILINDA BAŞLADI
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Malatya merkez Niyazi Mısri Caddesi'nde bulunan tarihi Karakaş Konağı için restorasyon çalışması 2001 yılında başlamış ve 3 ayrı restorasyon ihalesi sonucunda o dönem yaklaşık 530 bin TL para harcaması yapılmıştı. Karakaş Konağı’nın bu dönem Malatya Evi veya Etnoğrafya Müzesi olarak kullanılmasına karar verildi.
ÇATISI OLMAYAN KONAK, AÇILMADAN TADİLATINA BAŞLANDI
2003 yılında kesin teslimi yapılan Tarihi Karakaş Konağı hizmete girmeden 2004 yılında, Etnografya Müzesi'ne dönüştürme çalışmaları sürerken, konağın çatısı olmaması sebebiyle kerpiç binaya suların sızması nedeniyle 3 yıl sonra yeniden onarımına başlandı. Karakaş Konağı'nın daha önceki orijinal yapısında olan çatısının yapılmaması nedeniyle yağmur sularının etkisi ile kerpiç duvarları dökülmeye başladı.
Kültür ve Turizm Müdürü Derviş Özbay, o dönemi binanın çatısının yapılıp, iç döşemesinin gerçekleştirilmesinden sonra turizmin hizmetine açılacağını belirterek, "Bir yılı aşkın süredir tamamlanan bina, bazı eksikleri nedeniyle açılamadı. Kerpiç binaya su sızmalar ortaya çıktı. Çatısı ve iç dizaynının yapılmasından sonra açılışı gerçekleştirilecek" konuşmuştu.
ÇEVRESİ KAMULAŞTIRILAMADI
Restore edilen tarihi Karakaş Konağının, hizmete girmeden dökülmeye başlamasıyla başlayan serüveni, çevresindeki kamulaştırma yapılması gereken alanlarla ilgili sorunlarda yaşandı. 17 Şubat 2005 tarihinde kamulaştırma ile ilgili açıklamada bulunan Kültür ve Turizm Müdürü Derviş Özbay, "Malatya Etnografya Müzesi olarak kullanılacak olan binanın iç dizaynın biran önce bitirilmesi gerekiyor" demiş ve Karakaş Konağı'nın en önemli sorunlarından birinin konağın etrafındaki 2 bin 544 metrekare alanın kamulaştırılması olduğunu aktarmıştı. Özbay şunları söylemişti; "Kamulaştırma için takriben, 200 bin YTL (200 milyar lira) ödeneğe ihtiyaç var. Bakanlığımızın kamulaştırma için mutlaka kaynak sağlaması gerekir. Ayrıca konağın korunması için acilen koruma güvenlik memuruna da ihtiyaç vardır."
Karakaş Konağı’nın çevresindeki o zaman boş olan alanlar kamulaştırılmayınca, çevresine iş merkezleri yapıldı.
"BELEDİYE BURAYA NASIL RUHSAT VERİYOR ANLAMAK MÜMKÜN DEĞİL"
Dönemin Malatya Kültür Sanat Derneği Başkanı Yaşar Karaasla,n 20 Ocak 2006 tarihinde tarihi Karakaş Konağı’nın çevresindeki boş alanlara belediyenin inşaat ruhsatı vermesine tepki göstermiş ve şunları söylemişti; "Tarihi bina önüne bina yapılması, tarihi yapının görünümünü kapatır. 610 bin YTL para harcanarak restore edilen binanın önü kapanınca, hiçbir özelliği kalmaz. Ayrıca belediye buraya nasıl ruhsat veriyor, anlamak mümkün değil. Kültür ve Turizm Müdürlüğü neden müdahale etmedi?" demişti.
Kültür ve Turizm Müdürü Derviş Özbay ise Karakaş Konağı'nın önüne yapılan inşaatı kendilerinin geçtiğimiz aylarda durdurduklarını, ancak inşaatı yapan kişinin Adana Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu'na müracaat ederek, inşaat yapma iznini aldığını açıklamıştı.
“UYAN SUNAM UYAN” TÜRKÜSÜ İÇİN KLİP ÇEKİLDİ
Nisan 2005’te o dönem Malatyaspor’un da sponsor olduğu Sanatçı Şükriye Tutkun, albümündeki "Uyan Sunam Uyan" adlı Fahri Kayahan'a ait olan Malatya türküsünün klipini Malatya'da çekmiş ve mekanlardan biriside Tarihi Karakaş Konağı olmuştu. Bir bölümü tarihi Karakaş Konağı'nda çekilen klipte Malatyalılar da oynarken, Sanatçı Tutkun ise klipte melek rolünde yer almıştı.
MEV KONAĞA TALİP OLDU
Merkezi İstanbul'da bulunan Malatya Eğitim Vakfı'nın o dönemki başkanı Şaban Taçyıldız, 4 Haziran 2006 tarihli açıklamasında Tarihi Karakaş Konağı’nı işletmek üzere talipli olduklarını belirtti. Tarihi Karakaş Konağı'na talip olduklarını dile getiren Taçyıldız, konağı 'Geçmişten Geleceğe Malatya Kültür Evi' olarak kente kazandırmayı düşündüklerini söyledi. Taçyıldız, başta Malatya Valiliği olmak üzere yetkili mercilerle yazışmaların yapıldığını, valiliğin de konuya olumlu baktığını ifade etmişti. Kültür ve Turizm İl Müdürü Derviş Özbay ise, 7 Temmuz 2006 tarihli açıklamasında Karakaş Konağı'nın Malatya Eğitim Vakfı'na devri ile ilgili çalışmalarında Kültür ve Turizm Bakanlığı nezdinde devam ettiğini kaydetmişti.
KÜLTÜR BAKANI ÇOK SİNİRLENDİ
Dönemin Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç, 26 Ağustos 2006 tarihinde geldiği Malatya’da Karakaş Konağı ile ilgili olarak oldukça ilginç bir şekilde tepki göstermişti. Karakaş Konağı’nın durumunun Malatya Valiliği ziyaretinde sorulması üzerine Bakan Koç,oldukça gergin dakikalar yaşanmıştı. Valilik ziyareti sonrasında beraberindeki dönemin Milletvekilleri ve dönemin Valisi Osman Derya Kadıoğlu ile birlikte Karakaş Konağına giden Bakan Koç, konağın restorasyondan sonra hiç kullanılmadan dökülmesi karşısında, "İçine can koymazsanız, canı çıkar" demişti. Karakaş Konağı'nın Malatya Eğitim Vakfı'na kiralanması durumunda ise, bakanlık olarak herhangi bir ödenek vermeyeceklerini söyleyen Bakan Koç, bu konuda Valiliğe yetki vereceklerini belirtmişti.
ÖZEL İDAREYE DEVİR
Kültür ve Turizm İl Müdürü Derviş Özbay 2 Ekim 2006 tarihli açıklamasında Tarihi Karakaş Konağı'nın Milli Emlak Genel Müdürlüğü tarafından Malatya İl Özel İdare Müdürlüğü'ne devri için çalışma yapıldığını açıkladı. Konak bir süre sonra İl Özel İdaresi’ne devredildi. Konağın Malatya Eğitim Vakfı’na devri konusunda bu dönemde bir gelişme yaşanmadı.
ÇATI 4 YIL SONRA YAPILMAYA BAŞLANDI
Tarihi Karakaş Konağı’nın yapılan restorasyon çalışması sonrasında 2003 yılında kesin tesliminin yapılmasından 4 yıl sonra çatısı da yapılmaya başlandı. Çatısı yapılmadığı ve dam kısmındaki izolasyonunun da standartlar ölçüsünde yapılmaması nedeniyle duvarları dökülün ve bir bölümü de yıkılan Karakaş Konağı’nın çatısı 9 Mayıs 2007 tarihinde yapılmaya başlandı. Bu dönem konak İl Özel İdaresi’ne aitti. Konağa onarımı esnasında projeye dahil edilmeyen çatısı için Sivas Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından olumlu karar verilmesi üzerine çatı yapılmasına başlandı.
YENİ ÖNERİ: KÜLTÜR SANAT MERKEZİ OLABİLİR
Dönemin Valisi Halil İbrahim Daşöz, 24 Mayıs 2007 tarihinde Karakaş Konağı’nı ziyaret ederek, incelemelerde bulunmuş ve
"Konakta eksik olan çatı kısmı yapılıyor. 36 bin YTL'lik malzemeyi biz aldık. İşçiliğini ise 5 konakları onaran Kartalkaya firması üstlendi. Bazı sıva bölümleri de yapılacak. Sanırım 50 - 55 bin YTL ile hizmete açılır hale gelecek" demişti.
Tarihi binanın Malatya'nın mahalli yemeklerinin sergileneceği yer, kültür sanat merkezi olabileceğini aktaran Vali Daşöz, "Bu tarihi yapıyı Malatya'nın kültür ve turizmine kazandıracağız" şeklinde konuşmuştu. Dönemin İl Özel İdare Genel Sekreteri Ali Kazgan ise 12 Ağustos 2007 tarihli açıklamasında, yapılan çalışmaların Karakaş Konağı'nın orjinaline uygun olarak yürütüldüğünü söylemiş ve konağın kültür ve turizm amaçlı olarak kullanılacağını belirtmişti.
VAKIF MÜZESİ İÇİN BAŞVURU
Ocak 2009 döneminde Tarihi Karakaş Konağı'nın Vakıf Müzesi yapılması için çalışma başlatıldığı kamuoyuna duyuruldu.
2007’de İl Özel İdaresi Genel Sekreterliği'ne devredilen Karakaş Konağı'nın Vakıf Müzesi teklifi nedeniyle yeniden Kültür ve turizm İl Müdürlüğü'ne devredildiği açıklandı.
Vakıflar Bölge Müdürlüğü'nün Karakaş Konağı'nı Vakıf Müzesi olarak kullanmak amacıyla yaptığı başvuru Kültür ve Turizm Bakanlığı'na iletildi. Vakıf Müzesi'nde tarihi vakıf eşyalarının sergileneceği duyuruldu. Konak bir süre sonra süresiz olarak Vakıflar Bölge Müdürlüğüne devredildi.
SÜRESİZ OLARAK VAKIFLARA VERİLDİ
9 Nisan 2010 tarihinde dönemin Malatya Milletvekili Fuat Ölmeztoprak, Karakaş Konağı'nın hizmete açılması için 76 bin TL ödenek ayrıldığı ve Vakıf Eserleri Müzesi olarak hizmete açılacağı açıkladı. Milletvekili Ölmeztoprak, konuyla ilgili olarak yaptığı yazılı açıklamada, Malatya Merkez Vakıf Eserleri Müzesi (Karakaş Konağı) Müzolojik hizmet alanlarının tasarım, etüt ve proje çalışmalarına bu yıl için 76 bin TL ödenek ayrıldığını söyledi. Milletvekili Ölmeztoprak, Malatya Merkez Niyazi Mahallesi'nde bulunan mülkiyesi Maliye hazinesine ait iken müze yapılmak üzere Malatya Vakıflar Bölge Müdürlüğüne geçen yıl süresiz tahsisinin gerçekleştirilen Karakaş konağın güvenliğinin de sağlandığını belirtmişti.
BAŞBAKANIN ULUSA SESLENİŞİ
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın 28 Ocak 2011 tarihli Ulusa Sesleniş Konuşmasında Tarihi Karakaş Konağı ile ilgili bölümde yer aldı. Başbakan Erdoğan; “Malatya Karakaş Konağı restore edildi ve müze haline getirildi” demişti.
BU KEZ TÜRSAB DEVREYE GİRDİ
Kullanılması için sürekli alternatif kullanım projeleri sunulan Karakaş Konağı için TÜRSAB’da gündeme geldi. Dönemin Valisi Ulvi Saran 10 Mayıs 2011 tarihli açıklamasında Karakaş Konağının Türkiye Seyahat Acantaları Birliği'ne (TÜRSAB) verileceğini açıkladı. TÜRSAB Malatya Bölge Müdürlüğü'nün Karakaş Konağı'nda hizmet vereceğini aktaran Vali Saran, TÜRSAB'ın böylece Malatya'nın tarihi ve kültürel yerlerini tur kapsamına alacağını vurguladı.
KARAKAŞ KONAĞI BU KEZ DE MALATYA BAROSU'NA VERİLDİ
Sürekli devir konusu ile gündeme gelen ancak hiçbir şekilde kullanılmayan Karakaş Konağı için en son olarak gündeme gelen proje Malatya Barosuna devredilmesi oldu.12 Ağustos 2011 tarihli Malatya Valiliği’nin resmi açıklamasında şu ifadeler yer aldı; "Valiliğimiz ve Türkiye Barolar Birliği arasında varılan mutabakatla, tarihi Karakaş Konağı'nın Türkiye Barolara Birliği'nce restore edilerek Malatya Barosu hizmet binası olarak kullanılmasına karar verilmiştir. Varılan mutabakat ile Karakaş Konağı'nın aslına uygun olarak restore edilerek ilimiz turizmine kazandırılması yanında, konağın belirlenen 'Koruma Amaçlı Kullanım Kuralları' doğrultusunda kullanılması ile restorasyon sonrasında da uzun süreli korunması sağlanmış olacaktır."
KONAK BARO’YA DEVREDİLDİ
23 Kasım 2011 tarihinde Karakaş Konağı, imzalanan protokolle Barolar Birliği'ne devredildi. Valilik'de düzenlenen protokol imza töreninde bir konuşma yapan Vali Ulvi Saran, "Barolar Birliği genel başkanı ile görüşmemizde konuyu iletmiştik. Yapılan anlaşmayla 33 yıllığına Karakaş Konağı'nı kiralıyoruz" dedi. Saran ayrıca, burasının tekrar bir onarımdan geçirileceğini, masraflarını Baro karşılamak üzere İl Özel İdaresi Koruma ve Uygulama Bürosu tarafından binada düzenlenme yapılacağını kaydetti. Baro Başkanı Eyüp Kutlubay ise, Barolar Birliği tarafından Karakaş Konağı için 192 bin TL gönderildiğini belirterek, düzenlemenin bitmesinin ardından konağın lokal ve hukuk merkezi olarak kullanacaklarını ifade etmişti.
SONRA İPTAL VE..
Eylül 2013’te yaşanan gelişme ile Tarihi Karakaş Konağı yine hizmete açılmadan ortada kaldı. Barolar Birliği’ne verilen konak, yeniden alındı.İl Genel Meclisi’nin Eylül 2013’te aldığı kararda; Karakaş Konağı’nın restore edilerek kültürel ve turizm amaçlı olarak kullanılmak üzere 2 yıllığına İl Özel İdaresine tahsis edilen Karakaş Konağının sosyal ve kültürel amaçlı kullanılmak üzere Hazineden 33 yıllığına İl Özel İdaresi adına kiralanmasına karar verilmesinden sonra akabinde söz konusu Karakaş Konağı restore edilmek üzere Barolar Birliği tarafından İl Özel İdare hesaplarına 192 bin TL ödenek aktarıldığı, ancak Maliye Hazinesi tarafından tahsis edilen bir yerin ikinci bir kişi veya kuruluşa verilemeyeceğinden verilen devir işlemi iptal edildi ve Barolar Birliği tarafından İl Özel İdaresi hesaplarına aktarılan 192 bin TL ödeneğin Barolar Birliği’ne iade edilmesi kararlaştırıldı.
Alınan bu karar ile Karakaş Konağı,restore edildiği 2001 yılından beri kullanılmadan yeniden atıl vaziyette kalmış oldu. Eylül 2013’ten bugüne kadar geçen süreçte ise Karakaş Konağı için yeni bir gelişme yaşanmadı ve konak kaderine terk edildi.
HABER-FOTO: Burhan KARADUMAN, Yeni Malatya Gazetesi
