Karakaya Baraj Gölü…
Diyarbakır’ın Çüngüş ilçesinde 1976 yılında yapımına başlanan, 1987’de yılında tamamlanan, 80li yılların ortalarından itibaren Malatya’nın Fırat ve Tohma kıyıları boyunca yüzlerce kadim köyü yutan, binlerce insanın başka yerlere göç etmesine yol açan bu “insan yapımı” devasa göl, o tarihten itibaren yaşam kaynağı bol suya bağlı canlı türlerinin sayısının daha artmasına yol açtı. Karakaya bu canlılara yurt, konaklama yeri, mola noktası oldu ve olmaya da devam ediyor. Bu canlıların başındaysa kuşlar geliyor.
Arkadaşımız Mehmet Göresiye baraj gölü üzerinde tekneyle gezerken, suyun üzerinde zarifçe süzülen, avlanan, oynayan martıların fotoğraflarını çekti. Bu fotoğraflar canlıların doğada nasıl bir yaşam mücadelesi içerisinde olduğunun sayısız kanıtından biri. Kimi avcı olarak karnını doyurup hayata tutunmaya çalışırken, kimi avlanmamak için çırpınıyor ama fırsatını bulduğunda o da avcı olabiliyor.
20 yılı aşkın süreden beri Malatya’nın kuşlarını gözlemleyen, fotoğraflayan, göç yollarını tespit eden Mustafa Çoban, Göresiye’nin çektiği fotoğraflarda yer alan kuş türünün literatürde Larus Armenicus diye bilinen Van Gölü Martısı olduğunu söyledi. Çoban “Bu kuşun adı Van Gölü Martısı olmakla birlikte en çok görüldüğü yer Karakaya Baraj Gölü. Asıl üreme alanları burası. Türkiye’de çok fazla görülmez. Deniz kıyılarında bulunmaz; iç ve yüksek göllerde görülen bir martı türüdür. İlk olarak Van Gölü civarında görüldüğü için bu tür ismi verilmiş. İsimlendirmede cins isme müdahale edemezsiniz. Bu sebeple martı anlamına gelen Larus öylece bırakılmış ve Van gölü tür ismi olarak eklenmiş” diyor.
Tohma ve Fırat’ın çok önemli bir su kaynağı olduğunu ve bu sebeple baraj yapılmadan önce de, bugünkü yoğunlukta olmasa bile, Van Gölü martılarının olabileceğini belirten Çoban “Resimlerde görülen martıların çoğu bu senenin yavrusu çünkü yavrular kahverengi olur. 1-2 sene içerisinde olgunlaşırlar ve renkleri gri ve beyaza döner” derken, Karakaya ve civarında sadece bu martı türünün değil, 8 türün daha olduğunu söylüyor.
Malatya Göç ve Geçiş Alanı
Malatya’nın kuş göçlerinde önemli bir geçiş noktası olduğunu anlatan Çoban “Gerek Rusya ve Kafkaslar, gerekse Avrupa ve sonrası İstanbul üzerinden Hatay yönüne giden kuşlar mutlaka Malatya’dan geçerler. Ayrıca Karakaya kıyıları ılıman olduğu için kışın dağlarda yaşayan ötücü kuşların yanı sıra Rusya ve Avrupa’nın ötücü kuşları buraya gelir. Dolayısıyla Karakaya Baraj gölü kuşlar için çok önemli bir yaşam alanıdır. 100’ün üzerinde kuş türü olduğunu söyleyebiliriz” dedi.
FOTOĞRAFLAR: Mehmet GÖRESİYE- malatyahaber.com
