Kayısı İçin Malatya'da İlk Uluslararası Sempozyum..

Malatya Belediyesi tarafından, 13. Malatya Fuarı ve Uluslar arası Kültür Sanat ve Kayısı Festivali çerçevesinde düzenlenen “Uluslararası 1. Kayısı Sempozyumu”, ilgili kurum ve kuruluşların temsilcilerinin yanı sıra 5 ülkeden ithalatçı firma temsilcilerinin de katılımı ile Belediye Konferans Salonu’nda gerçekleştirildi.

KİMLER KATILDI?
14 Temmuz Perşembe günü saat 10.00’da Belediye Konferans Salonu’nda başlayan sempozyuma Vali Yardımcısı Mehmet Cilacı, Belediye Başkanı Cemal Akın, TİM Genel Sekreter Yardımcısı Mehmet Ceylan, DTM Tarım Daire Başkanı Mustafa Sever, TSO Başkanı Mücahit Fındıklı, İhracatçılar Birliği Başkanı Ömer Memur, Tarım İl Müdürü Ahmet Güldal, Ziraat odası Başkanı Enver Budan, Kayısı Birlik Genel Müdürü Serhan Bayhan, bazı ilçe ve belde belediye başkanları, İl genel meclisi üyeleri, Belediye Meclis Üyeleri, kayısı üreticileri, kayısı ihracatçıları ile Rusya, Ukrayna, Sudan ve İsviçre’den ithalatçı firma temsilcileri, İsviçre’de ve 80 ülkede yayınlanan tarım temalı Clipper Dergisi sahibi ve davetliler katıldı. Sempozyuma üreticilerin fazla ilgi göstermedikleri gözlendi.

AKIN'IN AÇIŞI..
Saygı duruşunda bulunulması ve İstiklal Marşı’nın okunmasının ardından başlayan sempozyumun açış konuşmasını Malatya Belediye Başkanı Cemal Akın yaptı. Belediye Başkanı Akın, kayısının sorunlarına ilişkin bugüne kadar yapılan toplantı ve etkinliklerin içe dönük olduğunu belirterek, bu yıl bir ilki gerçekleştirdiklerini ve 5 ayrı ülkeden kayısı ithalatçısı firmaları Malatya’ya davet ettiklerini söyledi.

Malatya Belediyesi’nin kayısı ve kayısı üreticisinin sorunlarının çözümü ve kayısının yaratacağı katma değeri arttırmak için ciddi bir çaba içinde olduğunu belirten Belediye Başkanı Akın, kayısının Malatya şehir ekonomisinin can damarı olduğunu vurgulayarak şöyle dedi :

“Bu nedenle kayısı ve kayısı üreticisinin sorunları da şehir gündeminin ana maddelerinden birini oluşturmakta, hemen her yıl farklı kelimelerle aynı sorunlar tartışılmaktadır. Bugüne kadar yaptığımız tartışmaların, toplantıların, şura ve sempozyumların hemen hepsi içe dönük etkinlikler ve çabalardı. Elbette bu çabaların hepsi son derece değerlidir ve sorunlara belirli ölçüde çözüm üretmiştir. Ama bugün bir ilki gerçekleştiriyoruz. Kayısıya dair sorunları uluslararası ölçekte ve dış dünyaya dönük biçimde masaya yatırarak, bu alanda yeni bir ufuk açıyor, küresel ekonominin gereklerine uygun bir perspektifle yeni çözüm modellerinin konuşulmasına zemin hazırlıyoruz. Bu zeminde, üretici, tüccar, ihracatçı, birlik temsilcileri, yöneticilerimizi ve bilim adamlarımızı kayısının dünya çapında pazarlama ve dağıtımını yapan gıda ithalatçıları ile biraraya getirmiş bulunuyoruz” dedi.

Akın, kayısının sorunlarının aşılmaz olmadığına da dikkat çekerek, " Önemli olan, dünyanın hızla değişen ekonomi ve ticaret anlayışını doğru okuyarak, kayısı için gerçekçi yorumlara ulaşmak ve kayısıdan doğrudan ya da dolaylı olarak fayda sağlayan tarafların aynı hedef etrafında birleşmesi ve aynı çözüm dilini kullanmasıdır. Bugünkü sempozyum da Malatya Belediyesi’nin bu dilin ve çözüm ortaklığının bulunmasına yönelik önemli bir çabasının ürünüdür” diye konuştu.

"BU SEMPOZYUM BÜYÜK FAYDA SAĞLAYACAK.."
Başkan Akın’dan sonra Vali Yardımcısı Mehmet Cilacı konuştu. Sempozyumun kayısının tanıtımı konusunda önemli bir işlev üstleneceğini belirterek, Malatya Belediyesi’nin kayısı konusunda faaliyet gösteren tüm tarafları ve ithalatçı firma temsilcilerini bir araya getirmesinin tanıtım ve pazarlama için son derece faydalı olacağına inandığını söyledi.

Cilacı, “ Malatya’nın sembolü olan kayısının tanıtımı amacıyla bu yıl ilk defa belediye tarafından bir sempozyum düzenleniyor. Kayısıda en önemli sorun pazarlama. Belki ilk olduğu için arzu edilen kalabalık yok, ama bu bir ilk adım olacaktır. Bu nedenle özellikle yurt dışından gelen davetlilere katılımlarından dolayı teşekkür ediyorum. Ayrıca, Malatya Belediyesine de bu sempozyumun düzenlenmesi nedeniyle teşekkür ediyorum” dedi.

UZMANIN AÇIKLAMALARI..
Vali Yardımcısı Mehmet Cilacı’nın konuşmasından sonra başlayan sempozyuma geçildi. Sempozyumda ilk olarak İnönü Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç.Dr. Bayram Murat Asma, sinevizyon eşliğinde Dünya Kuru Kayısı Üretimi ve Malatya Kayısılarının Kalite Özellikleri konularında ayrıntılı bilgi verdi.

Konuşmasında öncelikle yaş kayısı üretimi ile ilgili bilgiler veren Asma, “Ülkelere göre dünya yaş kayısı üretimi 2.6 milyon tondur. Üretimde ilk sırayı ise Türkiye almaktadır. FAO Verilerine göre 60 ülkede yaş kayısı üretimi yapılmaktadır. 100 bin tonun üzerinde üretim yapan ülke sayısı ise 8’dir. Kuru kayısı üretimi ile ilgili FAO tarafından bir bilgi yayınlanmamasına rağmen yaş kayısı ile ilgili verilerden yola çıkılarak yapılan tahminlere göre Türkiye kuru kayısı üretiminde önemli bir paya sahiptir” dedi.

Yrd. Doç. Dr. Asma, kayısıya ilişkin araştırmalarından elde ettiği sonuçları şu şekilde sıraladı :

- Malatya kayısı üretim merkezi haline gelmiştir.

- Kayısı diğer ürünlere nazaran daha az tanınmaktadır.

- Kayısıda en önemli sorun Pazar sorunudur.

- Pazar sorununu çözmek için tanıtım yapılmalıdır.

- Kükürtleme sorunu ciddiye alınmalıdır.

- İyi organizasyonlarla kayısıda 500 milyon dolarlık ihracat yapılabilir.

- Kayısı sorunu çözülmek isteniyorsa mutlaka kaynak bulunmalıdır

"ÇİFTÇİLERİ MUTLU ETTİNİZ.."
Malatya Ziraat Odası Başkanı Enver Budan ise konuşmasında Malatya Belediyesi’nin uluslar arası ölçekte bir kayısı sempozyum düzenlemesinin önemine dikkat çekerek, Belediye Başkanı Akın’ı sempozyumdan dolayı kutladı.

Malatya Ziraat Odası Başkanı Budan “Belediyemizin kayısı ile ilgili bu sempozyumu düzenlemesi biz çiftçileri oldukça mutlu etmiştir. Önceki yıllarda düzenlenen toplantılarda daha ziyade kayısı üretiminin nasıl olması gerektiği anlatılırdı ve çoğu zamanda ileri gelenlerimiz bunun üzerinden kendi reklamını yapardı. Ancak son yıllarda kayısıda Pazar sorunu ortaya çıktı. Geçmişte kayısı ile fındık aynı fiyata, hatta kayısı fındıktan daha pahalı olmasına rağmen, geçen yıllar boyunca fındık kayısının çok çok üstünde fiyata satılmaya başlandı. Bu durum kayısının sahipsiz olduğunu ortaya çıkarıyor. Bu nedenle lütfen kayısımıza sahip çıkalım, pazarlanması ve tanıtımının yapılması için yardımcı olalım. Katılımcılara ve emeği geçenlere teşekkür ediyorum” dedi.

İTHALATÇI TEMSİLCİLERİ..
Kayısı İthalatçıları adına ilk olarak söz alan Sudanlı iş adamı Ahmet El Hassan ise konuşmasında, kayısının sorunlarının Malatyalılarla ortaklaşa yapılacak çalışmalarla aşılacağını vurguladı. İthalatçı Ahmet El Hassan “Bizi buraya davet ettiğiniz için teşekkür ediyorum. Kayısı ile ilgili Sudan’da da bir takım problemler vardır. Ancak, Malatyalılarla birlikte yapacağımız çalışmalar neticesinde bu sorunları aşacağımıza inanıyorum. Sudan’da özellikle kayısının paketlenmesi büyük önem taşıyor. Sizler burada taze kayısı üretimi olduğu için pek göremiyorsunuz ama, Sudan gibi çok sıcak ülkelerde kayısıyı bozulmadan en az bir yıl raflarda bekletebiliyoruz. Bunun için de özellikle teneke veya cam kutular kullanıyoruz” dedi.

Sempozyuma Rusya’dan katılan Arturt Kostandov ise, Rusyadaki işçiler tarafından kurulan ve kuru gıda ithalatı yapan bir şirketin yöneticisi olduğunu belirterek, Rusya’ya mal satan Türk firmalarını çok iyi tanıdıklarını, bunların arasında özellikle Malatya’lı firmaların önemli bir yer tuttuğunu belirtti.

Malatya’dan Rusya’ya yapılan kayısı ihracatının zamanla artacağını düşündüğünü belirten Kostandov, “Ancak, Rusya’ya diğer ülkeler üzerinden,özellikle Asya ülkeleri üzerinden kayısı ithalatı yapıldığı için Malatya’dan direkt ithalat yapılması biraz zor görünüyor. Ama bunlar aşılamayacak sorunlar değil ve Malatya kayısısının gerçekten çok güzel olduğunu düşünüyorum” dedi.

Sempozyumda daha sonra İsviçre’de yayınlanan ve 80 ülkede dağıtımı yapılan tarım ve gıda temalı Clipper Dergisi’nin sahibi ve yayın yönetmeni Gerhard Brever konuştu. Brever, Malatya’yı kayısının başkenti olarak gördüklerini belirterek, “ Kayısının uluslar arası arenada tanıtılması konusunda bu sempozyum çok büyük faydalar sağlaycaktır. Malatya Belediyesi bu sempozyumu düzenlemekle önemli ve büyük bir adım attı. Sayın Başkana teşekkür ediyorum” dedi.

Gerhard Brever daha sonra şöyle konuştu :

“ Bu yıl olağandışı bir yıl. Malatya’da yoğun bir kayısı üretimi mevcut. Ama, uluslararası şirketlerin Malatya’ya davet edilmesi Malatya’daki güzelliklerin tanıtılması demektir. Bu çaba çok önemli. Dünyanın bir çok yerinde kayısınız yenilmekte ama geldiği yer pek bilinmemektedir. Bu festival yoluyla dünya kayısı ithalatçıları daha fazla bilgi sahibi olacaklardır. Kayısı ithalatçıları ve tüketiciler bilmelidirler ki kayısı herhangi bir fabrikada değil, doğal ortamda üretilmektedir. Kayısı temiz bir çevrede yetiştirilmekte ve güneş altında kurutulmaktadır. Özellikle Avrupa ülkelerinde bu çok önemlidir. Kuru kayısı kükürtlü veya kükürtsüz olarak gerekli ihtiyacı karşılamaktadır ve belli bir trend yakalamıştır ve bunun adı da sağlıklı yiyecektir”

Gerhard Brever Clipper Dergisi sahibi olarak önümüzdeki yıl ikincisi düzenlenecek sempozyuma yurt dışından daha fazla katılımın sağlanması için destek vereceğini de vurgulayarak “ Kayısının tanıtımı için gönüllü olarak çalışacağımızı belirtmek istiyorum” dedi.

İHRACATÇILARIN KONUŞMALARI..
Sempozyumda daha sonra, kayısı ihracatçıları adına yapılan konuşmalara geçildi ve ilk olarak Ali Rıza Boyraz söz aldı. Boyraz yaptığı konuşmada, kayısı ihracatını zaman içerisinde 100 bin tona çıkardıklarını, zaman zaman kayısı fiyatında sıkıntı yaşadıklarını belirtti.

Yaşanan sıkıntılara rağmen, kayısı ihracatını artırma ve özellikle yenilebilir sağlıklı kayısıda bir standart yakaladıklarını söyleyen Boyraz, üreticileri korumak amacıyla da fiyatı belli bir dengede tutacaklarını ve bunun için ellerinde yeterli enstrümanlar bulunduğunu belirterek, önemli olanın bu enstrümanları zamanında ve yerinde kullanmak olduğunu ifade etti.

Malatya Fuarının 13 yıldır kutlandığını ama kayısı ile ilgili bu sempozyumun ilk olduğunu belirten İhracatçılar Birliği Başkanı Ömer Memur, bu etkinlikten dolayı Belediye Başkanı H. Cemal Akın’a teşekkür ederek, böyle bir sempozyumun düzenlenme sebeplerini dile getirdi. Memur konuşmasında, özellikle kayısı ile ilgili tüm tarafları bir araya getirerek her şeyin konuşulmasını istediklerini belirtti. Ayrıca yurt dışında ihracat ile ilgili yaşanan sıkıntıların Malatya’da pek bilinmediğini, kayısının en önemli sorununun fiyatta yaşanan istikrarsızlık olduğunu dile getirdi. Memur, üretici, ihracatçı ve devlete büyük görevler düştüğünü ve her kesimin üzerine düşeni yerine getirmesini istediklerini söyledi.

"KURU KAYISI İHRACININ TAMAMI MALATYA'DAN.."
Dış Ticaret Müsteşarlığı Tarım Daire Başkanı Mustafa Sever ise konuşmasında kayısı üretimi ve ihracatına ilişkin sayısal veriler üzerine yoğunlaştı. Sever “Kuru kayısıda Türkiye Dünya pazarının % 80’nini elinde bulundurmaktadır. Türkiye’den yapılan kuru kayısı ihracatının tamamı Malatya da olmaktadır. Kuru kayısı ihracatı 153 milyon dolara kadar çıkmaktadır. Dolayısıyla üretilen kayısının çoğu kuru kayısı olarak ihraç edilmektedir. En çok ihraç edilen ülkeler ise ABD, Rusya ve AB üyesi ülkeler. Bunlardan en fazla ihraç ABD’ye gerçekleştirmekte, Rusya, AB üyesi olan İngiltere, Fransa, Almanya'ya ihraç edilmektedir” dedi.

Sempozyumda son konuşmayı Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Genel Sekreter Yardımcısı Mehmet Ceylan yaptı. Ceylan, Türkiye’nin daha önce ABD’nin ardından tarım ihracatında dünya ikincisi olduğunu hatırlatarak, “ Kullanılabilir tarım arazileri sıralamasında ilk 5 ülke içindeydi. Fakat bu tablo son yıllarda büyük düşüş gösterdi. Meyve ve sebze ihracatında % 2’lere kadar geriledi. Kuru meyvede durum çok farklı. Özellikle kuru kayısıda büyük bir potansiyele sahibiz. Hatta Dünya pazarının tek hakimiyiz.

Bu durumun daha ileriye gitmesi için bazı standartlar getirdiğimiz takdirde yeni pazarlara girerek ihracatımızı artırabiliriz. Bunların gerçekleşmesi için bazı organizasyonların gerçekleşmesi gerekmektedir” dedi.

Sempozyumun sonunda bir konuşma yapan Tarım İl Müdürü Ahmet Güldal ise sempozyumun düzenlenmesi nedeniyle Malatya Belediyesine ve katılımcılara teşekkür etti.