Kuru kayısı üretiminde dünya lideri olan Malatya’nın, kayısı için Avrupa Birliği (AB) nezdinde yaptığı coğrafi işaret tescil başvurusunda önemli bir gelişme yaşandı. Kayısı için yapılan başvuru, Avrupa Birliği Resmi Gazetesi’nde 13 Ocak 2017 tarihinde ilana çıktı. Coğrafi İşaret tescilinden önceki son aşama olan ilan süreci, Avrupa Birliği Tarım ve Kırsal Kalkınma Komisyonu’nun web sayfasında da yayınlandı. İlana 3 ay içerisinde herhangi bir itiraz olmaz ve kayısının Avrupa Birliği Coğrafi işaret tescili kesinleşirse, Türkiye'nin, Aydın incirinden sonra AB tarafından tescillenen ikinci tarım ürünü olacak.
Kayısının uluslararası piyasalarda pazarlanmasını kolaylaştırılması, dünya çapında bir ‘Malatya Kayısısı’ markası oluşturulması, diğer coğrafyalarda üretilen düşük kaliteli kayısıdan ayırt edilerek koruma altına alınması bakımından büyük önem taşıyan Avrupa Birliği Coğrafi İşaret Tescili için yapılan başvuruda son aşamaya gelindi. Kayısı için yapılan ilk değerlendirme olumlu sonuçlandı ve Avrupa Komisyonu’nun sitesinde yayınlandı. Üç ay boyunca ilanda kalacak olan başvuruya herhangi bir itiraz olmazsa, olumlu sonuçlanacak ve kayısının Avrupa Birliği Coğrafi İşaret Tescili kesinleşmiş olacak.
Malatya kayısısının özelliklerine dikkat çekildi
Avrupa Birliği’nin Resmi Gazetesi’nde Malatya kayısısıyla ilgili yayınlanan ilanda, başvuru tarihi ve kayısının özellikleri, yetiştirildiği coğrafi bölgeye ilişkin ayrıntılı bilgiler aktarıldı. Malatya kayısısı denilince kastedilenin Hacıhaliloğlu çeşidi olduğu vurgulanan ilanda, Malatya kayısısının Malatya’nın merkez ve ilçelerinin yanı sıra Elazığ-Baskil, Kahramanmaraş –Elbistan, Sivas –Gürün ve Adıyaman Gölbaşı ilçelerini kapsayan coğrafi bölgede yetiştiği kaydedildi.
Malatya kayısısının belirtilen coğrafi alana mükemmel uyum sağladığı, aynı tür kayısının başka bölgelerde yetiştirilmesi durumunda üründe aynı verimlilik ve kalitenin sağlanamadığı bilgisine yer verildi. Ayrıca kayısının hasat dönemindeki mevsimsel sıcaklığın ürünün kurutulması için en ideal koşulları sağladığı belirtildi.
Türkiye’nin 6 ürünü için başvuru süreci devam ediyor
Avrupa Birliği Coğrafi İşaret tescili alan Gaziantep Baklavası ve Aydı İncirinin dışında Taşköprü Sarmısağı, Bayramiç Beyazı, Aydın Kestanesi, İnegöl Köfte, Afyon Sucuğu ve Pastırmasının da başvuru süreci devam ediyor.
2008 sanılıyordu 2014’de başvuru yapılmış
İlanda, Malatya’nın Avrupa Birliği Coğrafi İşaret tescili için resmi başvurusunu TR/PDO/0005/01221 koduyla 13 Mayıs 2014 tarihinde yaptığı belirtildi. Oysa bu çalışmalar 2008 yılında dönemin Valisi Halil İbrahim Daşöz’ün öncülüğünde başlatılmış, Malatya kamuoyuna bu yönde çeşitli açıklamalar yapılmıştı.
Malatya Ticaret ve Sanayi Odası’nın başkanlığında, Meyvecilik Araştırma Enstitüsü, Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü, Kayısı Tanıtma Vakfı, İnönü Üniversitesi Kayısı Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin katkılarıyla yürütülen tescil sürecinde, kurumlar arasındaki koordinasyonsuzluk ve iletişimsizlik nedeniyle bugüne kadar kayda değer bir yol alınamamış, Avrupa Birliği Coğrafi işaret tescil işlemlerini Malatya’dan sonra başlatan Aydın, şehirleri ile özdeşleşen incir için sistematik ve ciddi çalışmalar yürüterek Malatya’dan daha önce sonuca ulaşmıştı.
Güler HAZAR, Yeni Malatya Gazetesi- malatyahaber.com
