"Kayısı Serbest Bölgesi Olmalı"

Vagon Onarım Fabrikası olarak yapılan ancak bu amaçla kullanımından vazgeçilmesinden sonra uzun yıllardır atıl olarak bekletilen tesisler ve arazilerinin bulunduğu bölgede bir "Kayısı Serbest Bölgesi"nin oluşturulması görüşü ortaya atıldı.

Malatya Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odası eski başkanı ve TüRMOB Disiplin Kurulu üyesi Mustafa Bahadır Altaş, Bakış Gazetesi'nde yazdığı yazıda, bu konudaki önerisini ve gerekçelerini anlattı.

Altaş'ın yazısı şöyle:

"Geçmiş tarihlerde aşağıda özetlediğim şekilde Malatya ekonomisi ve vagon onarım fabrikası ile ilgili görüşlerim sizler ile paylaşmıştım,

……“Sahip olduğu alan ile yıllardır atıl bir şekilde bekleyen Vagon onarım fabrikasının bir Teknoloji Geliştirme Bölgesi’ne dönüştürülmesi ve bu bölgeye kurulacak bir Turgut ÖZAL Teknik Üniversitesi ile Malatya’nın makûs talihini yenmemiz içten bile değildir. Bu konuda Tüm yetkili ve sorumluları üzerine düşen görevi yapması Malatya için çok önemlidir.” (Bakış.02.03.2009)

……“Malatya bulunduğu coğrafi konum itibari ile farklı bir konumda Doğu-Batı, Kuzey-Güney geçiş güzergâhında bulunmaktadır. O zaman TCDD tarafından yapılmasına başlanılan bu onbeş Lojistik Köy’ e neden Malatya’da dâhil olmasın. Elimizde Vagon Onarım Fabrikası gibi atıl duran ve bir an önce ekonomiye kazandırılması gereken bu imkânı varken neden değerlendirmiyoruz”. (Bakış.04.03.2011)

……“Ekonomi Bakanı Çağlayanın açıklamalarını dikkate alarak Merkezi Malatya’da bulunan Fırat Kalkınma Ajansı’nın yapacağı çalışmaları ile Bölgemiz ve Malatya ekonomisine katkı sağlayacak sektörlerin bir an önce öne çıkarılması. Ayrıca sayın bakanın gündeme getirdiği “Özel Ekonomik Alanlar” projesinin birinin de Malatya’da hayata geçirilmesi atıl durumda bulunan Vagon Onarım Fabrikası’nın ve arazisinin bu amaçla Bölge ve Malatya ekonomisine kazandırılması için bugünden itibaren kamuoyu oluşturmamız gerekmektedir.”(Bakış.01.12.2011)

Geçtiğimiz günlerde yeni bir açıklama yapan Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Özel Ekonomik Bölgeler Yasa Tasarısı’nı bu yıl içinde yasalaştırmak istediklerini söyledi. Çağlayan, mevcut serbest bölgeleri ilave yatırımlarla “Ekonomi Serbest Bölgeleri/Özel Ekonomik Bölgeler”e dönüştüreceklerini belirtti.

Bilindiği gibi Serbest Bölgeler bulundukları ülkenin siyasi sınırları içinde yer alan fakat dış ticaret, vergi ve gümrük mevzuatı açısından gümrük hattı dışında sayılan bölgelerdir. Serbest Bölgeler’de sınaî ve ticari faaliyetler için ülke içinde sağlanandan daha geniş muafiyet, istisna ve teşvikler sağlanır. Türkiye’de Serbest Bölgeler Türkiye Gümrük Bölgesi’nin parçası olmakla birlikte; serbest dolaşımda olmayan herhangi bir gümrük rejimine tabi tutulmadığı; gümrük vergisi, ticaret ve kambiyo uygulamaları bakımından Türkiye gümrük bölgesi dışında kabul edildiği, serbest dolaşımdaki eşyanın ise, çıkış rejimi hükümlerine tabi tutularak konulduğu yerlerdir. Bugün için ülkemizde 19 serbest bölge bulunmakta ve geçen yıl itibarıyla bu bölgelerde 22,5 milyar dolarlık ticaret gerçekleştirilmiştir.

Bakan Çağlayan açıklamasında, yeni nesil bir serbest bölge anlayışına gideceklerini belirterek serbest bölge yerine ‘Ekonomi Serbest Bölgeleri’ ifadesi çerçevesinde yeni bir konsepte geçmeyi planlıyoruz. Ticaretin, turizmin, sanayinin, lojistiğin ve iletişimin olduğu geniş bir yelpazede düşündüğümüz Ekonomik Serbest Bölge konsepti, geniş araziler üzerinde olabileceği gibi bir ilin ya da birkaç ilin birbirini tamamlayacağı şekilde de organize edilebilir. Bu anlayış bölgelerin daha özgür, daha rantabl çalışmalar yapabilmesini sağlayacaktır. Farklı illerin avantajlarının kullanılabilineceği bu sistemde, daha sağlıklı hareket edebilmek için kalkınma ajanslarının konuya dâhil olmasını sağlamak istemekteyiz. Oluşturmak istediğimiz konsept, yurt dışından gelen insanların bir yerde ikamet edebileceği diğer taraftan ofis olarak kullanabilecekleri yapıların havaalanı, limanlar ve demiryolları ile bağlantılarını sağlamak istiyoruz” dedi.

Geçtiğimiz yılsonunda Bakan Çağlayan’ın katılım ile pilot bölge olarak seçilen Mersin-Adana ve Gaziantep’te Özel Ekonomik Serbest Bölgeler çalıştayı yapılmıştı. Hükümet tarafında gündeme alınan ve bu yılsonuna kadar yasalaşması hedeflenen Özel Ekonomik Bölgeler yasa tasarısında, Malatya’nın da kayısı ile yer alması, yıllardır atıl bir şekilde bulunan Vagon Onarım Fabrikası ve arazisinin “Kayısı Serbest Bölgesi”ne tahsis edilmesi, burada kurulacak tesisler ile kayısının işlenip ürün çeşitlendirilmesi yapılarak, bugün için 250–300 milyon dolar olan kayısı ihracatımızı yakın bir zaman da 1 milyar doların üzerine çıkarabilir, Dünya kayısı piyasasının ve borsasının Malatya’da oluşmasını sağlayabiliriz.

Bu nedenle adının “Kayısı” olmaktan başka hiçbir özelliği olmayan hukuki durumu ve statüsü tartışılan derneklerin ortaokul öğrencilerinin ev ödevi hazırlar gibi hazırladığı raporlarla gündemi meşgul etmesi yerine bu konuda yetkili ve sorumlu olan tüm kurum ve kuruluşların hiç zaman kaybetmeden bir araya gelerek bu konu hakkında çalışma yapması gerekmektedir."