İnönü Üniversitesi’nde ‘Kuş Çeşitliliği ve Kuş Gözlemleri’ konulu konferans düzenlendi. Kuş gözlemcileri Hıdır Kılınç ile Mustafa Çoban, Hoca Ahmet Yesevi Salonundaki konferansta, dinleyicilere Malatya ve Türkiye kuşları hakkında bilgi verdiler.
İnönü Üniversitesi Genç Tema Topluluğu tarafından Hoca Ahmet Yesevi Salonu’nda düzenlenen ‘Kuş Çeşitliliği ve Kuş Gözlemleri’ konulu konferansta, kuş gözlemcileri Hıdır Kılınç ile Mustafa Çoban, Malatya’daki kuş çeşitleri ve yaşam alanları hakkında da bilgiler verdi.
Kılınç: “Malatya Endemik Türlere Sahip”
Aynı zamanda üniversitenin Tıp Fakültesi, Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Anabilim Dalında öğretim üyesi olan Doçent Doktor Hıdır Kılınç, kuş gözlemciliğinin, kuşları doğal yaşam alanlarında izlemek ve incelemek olduğunu söyledi.
Kılınç, kuş gözlemciliğinde dünyada ciddi bir örgütlenme olduğunu kaydederek, “İngiltere’de Kuş Gözlem Topluluğu’nun milyonlarca üyesi var. Maddi olarak çok güçlüler ve bir sivil toplum örgütü olarak yaptırımları da var” dedi.
Türkiye’de kuş gözlemciliğinin hobi olarak yapıldığını ifade eden Kılınç, “Kuş gözlemcisi sayısı artmaya başladı. Bu noktada da kendi kayıtlarımız oluştu. 10 yıldır kendi coğrafyamızı taramaya çalışıyoruz. Tabi son yıllarda biyologların da bu işe girmesiyle biraz daha ivme kazandı. Daha da ilgi göreceğe benziyor” şeklinde konuştu.
Türkiye genelinde olduğu gibi Malatya’da endemik türlerin olduğunu belirterek, birçok kuş gözlemcisinin endemik türleri gözlemek üzere o yöreye gittiğine dikkat çekti. Kılınç, Malatya’ya özgü endemik kuş türlerini “Kırmızı Boz Çinte, Kızılca Kuyrukkakan, Saz Horozu, Alamecek, Duvar Tırmaşıkkuşu, Alaca Yalıçapkını ve Ak Kuyruklu Kartal” olarak sıraladı.
Kılınç, Ak Kuyruklu Kartal yumurtasının 100 yıl önce Malatya’dan yurtdışına götürüldüğüne dair kayıtların olduğunu belirtti. Kılınç, Karakaya Baraj Gölü ile “yüzen sazlı adaların” olduğu Çat Barajının önemli kuş izleme bölgeleri olduğunu sözlerine ekledi.
Çoban: “470 Kuşun 276 Tanesi Malatya’da”
Aynı zamanda Yeşilyurt Lisesi ve Anadolu Sağlık Meslek Lisesinde biyoloji öğretmeni olan kuş gözlemcisi Mustafa Çoban, kuş gözlemciliğinin hiçbir özelliği olmayan bir iş gibi değerlendirilmesinin yanlış olduğunu belirterek “Kuş gözlemciliği sadece kuşlara bakıp geçmekten ibaret bir etkinlik değil. İnsanın bir şeyi sevmesi için öncelikle tanıması gerekiyor. Tanımak için de onu gözlemek, yanında olmak gerekiyor. Aslında her kuş gözlemcisi bir doğa savaşçısıdır, çünkü kuşların yaşamasının, soyunu sürdürmesinin doğaya bağlı olduğunu bilir. Doğayı hızla tüketiyoruz ve bundan kuşlar da etkileniyor. Özünde doğanın bize ihtiyacı yok ama yine de onun için bir şeyler yapabiliriz” diye konuştu.
Kuş gözlemciliğinde fotoğrafçılığın önemine değinen Çoban “kuş dalında durmaz, deriz. Bu doğru bir laftır ve kuş gözlemek, gözlenen kuşu benzerlerinden ayırt etmek zor bir iştir. Bir kuşu diğerinden çok ince noktalarda, doğru ve dikkatli gözlem yaparak ayırt edebilirsiniz. Biz eski gözlemciler dürbünle kuşu gözler, kayıt yapardık ama şimdi kuş gözleminde fotoğrafın önemi arttı” dedi.
Uzun yıllardan beri Malatya’daki kuş türlerini ve göç yollarını tespit çalışması yaptığını belirten Çoban, Türkiye’de 470 kuş türü bulunduğunu ve 77 familyaya ait 276 kuşun Malatya’da yaşadığını tespit ettiğini söyledi.
Rakımın 600 ila 3000 civarında olmasının, sulak ve kurak alanlarının varlığının, uçurumların ve göllerin Malatya kuş çeşitliliğinin yüksek olmasında etkenler olarak sıralanabileceğini söyleyen Çoban “Malatya’nın bu noktada tek dezavantajı, çok özel bir kuşunun olmaması. Bu sebeple dışarıdan gözlem için pek gelen olmuyor. Karakaya Baraj Gölü çok güzel bir kuş gözlem alanı. Arabanızla gezerken bile kuş gözleyebilirsiniz. Van Gölü Martısı belki ismini aldığı Van Gölündekinden daha fazla sayıda Karakaya Baraj Gölünde yaşıyor.” dedi.
Çoban, Akçadağ Sultansuyu civarında yaşayan ve “uçabilen en büyük canlı” olarak bilinen Toy kuşunun son yıllarda yapılan avlanmalarla türünün neredeyse ortadan kalkmasının üzücü olduğunu sözlerine ekledi. Çoban, bu konferansı düzenleyen İnönü Üniversitesi Genç Tema Topluluğuna teşekkür etti.
Konferans, dinleyicilerin sorularına verilen cevaplarla sona erdi.
