Kayısının uluslararası piyasalarda pazarlanmasını kolaylaştırılması, dünya çapında bir ‘Malatya Kayısısı’ markası oluşturulması, diğer coğrafyalarda üretilen düşük kaliteli kayısıdan ayırt edilerek Malatya kayısısının koruma altına alınması bakımından hayati önem taşıyan Avrupa Birliği Coğrafi İşaret Tescili için 2008 yılında başvuru yapan Malatya’nın aradan geçen 8 yılda ne aşamaya getirdiği bilinmezken, 2013 yılında ‘Aydın İnciri’ için tescil başvurusu yapan Aydın Ticaret Odası’nın, incirin AB nezdindeki coğrafi tescilini 3 yılda gerçekleştirdiği öğrenildi.
Ankara’da geçtiğimiz günlerde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin ev sahipliğinde yapılan 9. Türkiye Ticaret ve Sanayi Şurası sonrasında Aydın’da bir açıklama yapan Aydın Ticaret Odası Başkanı Hakan Ülken, incir için AB nezdinde yaptıkları coğrafi işaret tescil başvurusunun sonuçlandığını ve ‘Aydın İnciri’ olarak tescil belgesi aldıklarını belirterek, “İncir, Aydın’ın simgesi ve ekonomik açıdan en değerli ürünü. Bu bakımdan odamız TPE ve AB’ye incirin marka tescilini yaptırdı” dedi.
Coğrafik tescilden sonra incire teşvik verildi
Sözkonusu toplantıda incirin marka koruması altına alınması kadar üreticinin de para kazanmasının önemli olduğunu vurgu yapan AYTO Başkanı Hakan Ülken, “Bunun için incire özel teşvik verilmesi konusunu uzun süredir gündemde tutuyorduk. Ticaret ve Sanayi Şurası’nda Başbakan Binali Yıldırım’ın da katıldığı toplantıda bu talebimizi tekrar dile getirdik. Üreticilerimiz, incirden hak ettiği değeri alacak” şeklinde konuştu.
Aydın’ın bu talebi, karşılık buldu. Başbakan Binali Yıldrım'ın başkanlığında gerçekleşen 9. Ticaret ve Sanayi Şurası'nda Aydın İnciri'ne teşvik müjdesi verildi.
Gaziantep 2009’da başvurdu, 2013’de ‘Gaziantep Baklavası’nı tescil ettirdi
İncir, Avrupa Birliği nezdinde ilk coğrafi işaret tescil belgesi alan tarımsal ürün olurken, daha önce de Gaziantep Baklavası’ için Gaziantep Sanayi Odası başvurusunu 2009 yılında yapmış, 20 Aralık 2013’de AB Komisyonu Resmi Gazetesi’nde yayımlanan belge ile ‘Gaziantep Baklavasının coğrafik işaret tescilini AB nezdinde onaylatmıştı.
Kayısının coğrafi tescili 8 yıldır bekliyor
Aydın ve Gaziantep sanayi ve ticaret odaları, şehirleri ile özdeşleşen ürünlerin AB nezdindeki coğrafi işaret tescilini yaptırmak konusunda son derece sistematik ve ciddi çalışmalar yürüterek sonuca ulaşırken Malatya Ticaret ve Sanayi Odası’nın dönemin valisi Halil İbrahim Daşöz’ün yol göstericiliğinde başlattığı çalışmada ise, 8 yıldan bu yana hangi aşamaya gelindiği, hedefe ulaşmayı sağlayacak düzeyde ciddi bir çalışmanın yürütülüp yürütülmediği bilinmiyor.
Malatya Ticaret ve Sanayi Odası’nın başkanlığında, Meyvecilik Araştırma Enstitüsü, Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü, Kayısı Tanıtma Vakfı, İnönü Üniversitesi Kayısı Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin katkılarıyla yürütülen tescil sürecinde, kurumlar arasındaki koordinasyonsuzluk ve iletişimsizlik nedeniyle bugüne kadar kayda değer bir yol alınamadığı ifade ediliyor.
Ziraat Fakültesi ‘Coğrafik İşaretler’ konferansı yapmıştı
Prof. Dr. Bayram Murat Asma’nın dekanlığı döneminde, İnönü Üniversitesi Ziraat Fakültesi tarafından düzenlenen “Coğrafik İşaretler: Türkiye İçin Bir Fırsat mı?” başlıklı bir konferans yapılmıştı. Konferansa konuşmacı olarak katılan Prof. Dr. Yavuz Tekelioğlu ‘Yöresel ürünlerin en önemli hukuki ve kalite güvencesi’ olarak tanımladığı coğrafik işaret tescilinin ‘Malatya Kayısısına uygulanmasının önemini anlatmış, coğrafik tescil prosedürünün AB mevzuatındaki yeri hakkında ayrıntılı bilgiler vermişti.
Uzun ve bir hayli zor bir süreç olan coğrafik tescil prosedürüne ilişkin önemli bilgilerin aktarıldığı söz konusu konferansa, Malatya TSO’dan hiçbir yetkilinin katılmaması, konuyu yeterince önemsemediği değerlendirmelerine yol açmıştı.
Güler HAZAR, Yeni Malatya Gazetesi- malatyahaber.com