Dünya kuru kayısı ihtiyacının yüzde 85'inin karşılandığı, "Dünya kayısı başkenti" olarak anılan Malatya'nın birbirinden lezzetli yemek ve tatlılarıyla gastronomi turizminden pay alması için çalışmalar yapılıyor.
Tarihi dokusunun yanı sıra kayısı denilince akla ilk gelen yer olan Malatya, zengin yemek kültürüyle de ön plana çıkıyor. Daha çok bulgurdan yapılan yemekleriyle bilinen kentte, yöreye özgü kiraz yaprağı köftesi, ekşili köfte, analı kızlı, içli köfte, kayısılı gerdan, kağıt kebabı, geleli kebabı, sıkma köfte, patlıcan tava gibi 350'ye yakın lezzet yer alıyor.
Kentin gastronomi turizminde ön plana çıkması için Kültür ve Turizm Bakanlığının desteğiyle Gaziantep Bölgesel Turist Rehberleri Odasınca (GARO) başlatılan "gastronomide uzmanlık" projesi kapsamında Türkiye'nin farklı bölgelerinde görev yapan turist rehberlerine Malatya'nın yöresel yemekleri tanıtılıyor.
GARO Başkanı Mehmet Severoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Malatya'nın hem kayısı üretimi hem de yemek kültürü açısından çok zengin bir kültüre sahip olduğunu söyledi.
Malatya mutfağında özellikle kiraz yaprağı köftesinin büyük önem taşıdığını ve hala favori yemekler arasında bulunduğunu anlatan Severoğlu, kente getirdiği turist rehberlerine bu yemeği tattırdığını ifade etti.
Severoğlu, Malatya'da bulgurun yemeklerde önemli olduğunu belirterek, "Malatyalı bulgur yemezse karnı doymaz. Bu noktadan giderek misafirlerimize bulgurun ne kadar önemli olduğunu ve çeşitli olduğunu göstermeye çalışıyoruz. Ayrıca buradaki bulgurlar doğal bulgur. Yani kepeğiyle kullanıldığı için farkı ortaya çıkıyor. Özellikle etsiz yemeklerde bu bulgur kullanılıyor ve çok kaliteli, leziz yemekler ortayı çıkıyor. Sadece köfteleri saymaya kalksak bitmez. Ancak 80'in üzerindeki köfte çeşidinden bugün 40'ı halen evlerde her zaman yapılan yemeklerden." diye konuştu.
Malatya mutfağının tanıtılmasının önemine dikkati çeken Severoğlu, "Malatya, yemek kültürü açısından çok zengin, bunun mutlaka işlenmesi lazım. Kentte gastronomi turizminin öne çıkması gerekiyor. Bana göre Malatya mutfağı unutulmuş, öne çıkmamış, geride kalmış ama burada kaybolmamış. Bulgur yemekleri konusunda Malatya 10 numara 5 yıldız bir kent." dedi.
Severoğlu, oda olarak Gaziantep, Hatay ve Kahramanmaraş'ı kapsayan gastronomi turizmi çalışmalarına, gelişmiş yemek kültürü dolayısıyla Malatya'yı da eklediklerini belirterek, çalışmayla bu illeri önce turist rehberlerine tanıttıklarını anlattı.
İlerleyen süreçte turist rehberleri aracılığıyla turistleri buralara çekmek istediklerini aktaran Severoğlu, "Çalışmalarımızın sonuçlarını hemen değil ama zamanla göreceğiz. Turist rehberlerine bu illeri tanıtıp yemek kültürlerini de anlatacağız. Onlar da ülkemize gastronomi turizmi için gelen turistleri bölgemizi gezdirerek yeni bir destinasyon oluşturulmuş olacak. Çalışmalarımızın meyvelerini ilerleyen süreçte alacağız." dedi.
- "350'ye yakın tarif tespit ettik"
Yöresel yemekler üzerine araştırmalar yapan Malatya Valiliği Basın ve Halkla İlişkiler Müdürü İbrahim Halil Kılıç ise Malatya mutfağından çok güzel ve değişik lezzetlerin çıktığını söyledi.
Yaklaşık 25 yıldır Malatya mutfağını tanıtmak için çalışmalar yürüttüğünü aktaran Kılıç, 2013'te Valilikçe Malatya yemek ve sofra kültürünü anlatan bir proje yürüttüklerini ve bunu kitapta bir araya getirdiklerini ifade etti.
Hazırladıkları yemek kitabında 250 tarifin bulunduğu dile getiren Kılıç, şöyle devam etti:
"İçerisinde çorba, tatlı, tuzlu, pilav, salata, içecekler, reçeller olmak üzere 250 tarif var. Aslında kitap hazırlığı için alan çalışmasında 350'ye yakın tarif tespit ettik ancak bunlardan 250'sine kitapta yer verdik. Malatya'nın 100 çeşit köftesini olduğunu görüyoruz. Günümüzde yaklaşık 40 çeşit köftenin halen sofralarımızda hüküm sürdüğünü biliyoruz. Yine pilav çeşitlerimiz 20'den fazla. Çorba ve et yemeklerimiz 20'den fazla. Malatya mutfağının önemli bir bölümünde de meyvelerden yapılan yemekler var. Ayva kalyesi, ayva dolması, elmalı köfte, kayısılı kebabımız var. Kayısılı gerdan aşı diye bir yemeğimiz var ki bu Osmanlı mutfağında yer alan bir yemek. İçerisinde ayva, kayısı, yarma denilen bir bakliyat çeşidi ve çanak etle yapılan çok değişik, farkı yemek. Birçok ünlü gurme Malatya'ya geldiğinde bu yemeğin üzerine düşülmesi gerektiğini, bunun bile kent için başlı başına tanıtım elçisi olabileceğini söylemişlerdir."
Kılıç, kiraz yaprağı köftesinin bu yemekler arasında önemli bir yere sahip olduğunu belirterek, kentin yemek kültüründe, gastronomi turizminde öne çıkması için herkesin yöresel yemeklerine sahip çıkması gerektiğini sözlerine ekledi.
Volkan KAŞİK- AA
