Ankara Ticaret Odası (ATO) 2005 Yılının ilk 6 ayında Türkiye'de meydana gelen suç olaylarını analiz eden bir rapor hazırladı. ATO'nun hazırladığı "Suç Raporu" Türkiye'nin asayişini ortaya koyarken, rapora göre Malatya'da suç oranında yüzde 27 gerileme olmuş. Hazırlanan "Suç Raporu" şahsa karşı işlenen suçlardan, mala karşı işlenen suçlara, hırsızlıktan, suçların ekonomik durumla ilişkisine ve suçların illere göre dağılımına kadar kadar bir çok veriyi mercek altına aldı.
ATO tarafından hazırlanan "Suç Raporu" bu yılın ilk 6 ayında geçen yılın aynı dönemine göre şahsa karşı işlenen suçlarda yüzde 26.1, mala karşı işlenen suçlarda yüzde 43, toplam suçlarda yüzde 35.5 artış olduğunu gözler önüne serdi. Geçen yılın ilk altı ayında 76 bin 895 olan şahsa karşı işlenen suç sayısı 96 bin 978'e, 96 bin 329 olan mala karşı işlenen suç sayısı 137 bin 743'e çıktı. Buna göre, 2005 yılının ilk altı ayında meydana gelen toplam 234 bin 721 suç sayısı ile 2000 yılının yıllık suç sayısına ulaşılmış oldu. Raporda, suç oranlarıyla ilgili bazı istatistiklerden yola çıkarak, suç işleme sayılarında bu yıl bir patlama yaşanacağına, artış trendinin bu şekilde devam etmesi halinde suç sayısının 450 bini aşacağına işaret edilirken, 2000 yılında yaklaşık 260 bin, 2001 yılında 300 bin, 2002 yılında 296 bin, 2003 yılında 322 bin, 2004 yılında 354 bin suç işlendiğine değinildi.
Raporda ayrıca, 2005 yılında kriz yıllarının iki katına yakın bir suç işleme rakamına doğru hızla ilerlendiği de savunuldu.
YANKESİCİLİK VE KAPKAÇ SUÇLARINDA ARTIŞ
Emniyet Genel Müdürlüğü verilerinden yararlanılarak hazırlanan raporda bu yılın ilk 6 ayında en önemli artışlardan birinin yankesicilik ve kapkaç suçlarında yaşandığı belirtilirken, geçen yılın ilk altı ayında 7 bin 665 yankesicilik ve kapkaç olayı meydana gelmesine karşın bu yılın ilk yarısında bu rakamın, kapkaçta yüzde 55.6, yankesicilikte yüzde 71 artarak 12 bin 774'e yükseldiği kaydedildi. 2004 yılının ilk altı ayında 16 bin 157 evden hırsızlık olayına karşın bu yıl aynı dönemde 24 bin 328 evden hırsızlık olayına rastlandığının bildirildiği raporda, mala karşı işlenen suçlar kategorisinde yer alan diğer hırsızlıklarda görülen artış ise şu şekilde sıralandı:
"Küçük ve Büyükbaş Hayvan Hırsızlığı"nda yüzde 18.7, "Oto Hırsızlığı"nda yüzde 25.1, "İş Yerinden Hırsızlıklar" da yüzde 35.7, "Resmi Kurum ve Kuruluşlardan Hırsızlıklar" da yüzde 39, "Otodan" Hırsızlıklar" da yüzde 44.2.
Raporda, "Gasp ve Yağma" kategorisinde yer alan "Evden Gasp ve Yağma" olaylarında yüzde 27.5, "Şahıstan Gasp ve Yağma" olaylarında yüzde 32.9 yükselme görüldüğü de yer aldı. Buna göre, "Yangın"larda yüzde 23 "Zorla Çek Senet İmzalatma" suçlarında yüzde 25.3, "Adam Kaldırma" olaylarında yüzde 63, , "Dolandırıcılık" suçlarında yüzde 46.7, "Emniyeti Suistimal" suçlarında yüzde 62, "Suç Eşyası Satın Alma" suçlarında yüzde 62.8, Mala Zarar Vermek" suçlarında yüzde 103, artış yaşanırken "Hükümet Emirlerine Muhalefet" suçları yüzde 22.6, "Bilişim" suçları ise yüzde 64.3 düştü.
Şahsa karşı işlenen suçlarda "Hakaret ve Sövme" suçları yüzde 90.3 artarak bir rekora imza attığının belirtildiği raporda, "Tehdit" suçlarının yüzde 83.1, "Çocuk Kaçırma" suçlarının yüzde 50.1, "Aile Fertlerine Kötü Muamele" suçlarının yüzde 48.4, "Darp" olaylarının yüzde 33.4, "Rehin Alma" suçlarının yüzde 33.3, "Kadın Erkek Kaçırma" suçlarının yüzde 22, "Irza Tasaddi" suçlarının yüzde 18.9, "Irza Geçmek" suçlarının ise yüzde 8.4 yükseldiği açıklandı. "Öldürmeye Teşebbüs" suçlarında yüzde 32.5, "Kasten Adam Öldürme" olaylarında yüzde 18 artışa karşılık, "İhmal ve Kazaen Öldürme" olaylarında yüzde 18 düşüş yaşandığının bildirildiği raporda, müessir fiiller arasında yer alan "Kasten Yaralama" suçlarının yüzde 13.8, "İhmal ve Kazaen Yaralama" suçlarının yüzde 19 artış gösterdiğine yer verildi. Devlet Aleyhine İşlenen Suçlar arasında yer alan "Zimmet" suçlarında yüzde 40, "Devlet Memurlarına Hakaret Darp ve Saldırı" olaylarında yüzde 34, "Kolluk Kuvvetlerine Mukavemet, Hakaret, Darp ve Saldırı" olaylarında yüzde 14.9 artış görüldü. Raporda bu yılın ilk 6 ayında geçen yılın aynı dönemine göre "İntihar" olaylarında yüzde 4.1 gerilemeye karşın, "İntihara Teşebbüs" fiilinin yüzde 38.4 oranında artış gördüğüne dikkat çekilirken, "Meskun Mahalde Silah Atma" fiilinde yüzde 9 artış yaşandığına da vurgu yapıldı.
SUÇ SAYISINDA İSTANBUL BAŞI ÇEKİYOR
ATO'nun hazırladığı "Suç Raporu"nda, suç oranlarının illere göre dağılımını da gösteren bir liste de yer aldı.
2004 yılı suç ve nüfus rakamları dikkate alınarak hazırlanan suçların illere göre dağılımı listesinin başında İstanbul geliyor. İstanbul'da yüzbin nüfusa 856 suç düşerken, İstanbul'u 854 suç sayısı ile Balıkesir, 800 suç sayısı ile Gaziantep, 751 suç sayısı ile Uşak, 749 suç sayısıyla Kayseri, 734 suç sayısıyla ile Burdur, 724 suç sayısı ile Denizli, 688 suç sayısıyla Antalya, 684 suç sayısı ile Kırklareli, 674 suç sayısıyla Ankara izledi.
Yüzbin nüfusa en az suç işlenen illerin başında Muş geldi. Muş'ta yüzbin kişi başına 94 suç düşerken bu ili sırasıyla 138 suç ile Şırnak, 140 suç ile Gümüşhane, 155 suç ile Yozgat, 168 suç ile Ordu izledi.
2000 - 2004 yılları arasını takip eden dört yılda suçların en çok arttığı il Balıkesir oldu. 2000 yılında 2 bin 406 suçun yaşandığı Balıkesir'de 2004 yılına gelindiğinde suç sayısı 9 bin 332'e çıktı. Buna göre son dört yılda Balıkesir'deki suç artış oranı yüzde 288 olarak belirlendi. Balıkesir'i yüzde 218 artışla Erzincan, yüzde 193 artışla Denizli ve Kastamonu, yüzde 186 artışla Elazığ, yüzde 177 artışla Kırklareli, yüzde 145 artışla Edirne, yüzde 119 artışla Diyarbakır izledi. Aynı dönemde İstanbul'da suç artış hızı yüzde 40 olarak gerçekleşirken, bu ilimiz suç oranında 31'inci sırada yer aldı. Üç büyük ilden İzmir yüzde 28 artışla 40'ıncı, Başkent Ankara yüzde 24 artışla 44'üncü oldu. Suç oranlarının illere göre dağılımının yer aldığı raporda dikkati çeken unsurlardan biri de Muş'ta suç sayıları her geçen yıl düşmesi oldu.
MALATYA'DA GERİLEMİŞ..
Rapora göre 2000-2004 yılları arasında Muş'ta suçlar yüzde 29 oranında düştü. 2004 yılında 2000 yılına göre suçların düştüğü illerin ikinci sırasında Malatya yer aldı. Bu dönemde suçlar Malatya'da yüzde 27 geriledi. Bu ili yüzde 26 gerileyen suç oranıyla Osmaniye, yüzde 25 ile Bayburt, yüzde 20 ile Rize, yüzde 19 ile Tunceli, yüzde 17 ile Gümüşhane izledi. Tokat ve Bolu'da ise dört yıldır suç oranlarında bir artış olmadı. Bu yılın ilk altı ayında işlenen suçlarda bin 320 ruhsatlı, 6 bin 105 ruhsatsız olmak üzere toplam 7 bin 425 ateşli silah, 9 bin 428 bıçak, 24 bin 213 adet çeşitli türlerde suç aleti kullanıldı.
"EKONOMİNİN BÜYÜDÜĞÜ YOK, BÜYÜYEN SUÇ EKONOMİSİ"
Raporda, suçlarda her yıl meydana gelen artışa rağmen olaylarda kullanılan ruhsatlı ve ruhsatsız eteşli silah kullanımı giderek düştüğü ve buna karşın bıçak ve çeşitli türlerdeki suç aletlerinin sayısının ise arttığı ifade edilirken, 2001 yılında 299 bin olan suç sayısı 2004 yılında 353 bine çıkmasına rağmen, 2001 yılında 3 bin 590 olan ruhsatlı sılah sayısı 2004 yılında 2 bin 760'a düştüğü bildirildi. Aynı dönemde ruhsatsız silah sayısında da 2004 yılı hariç düşme gözlendiğine dikkat çekilen raporda, buna karşılık 2001 yılında 15 bin 310 olan bıçak sayısı 2004 yılında 18 bin 182'ye, 21 bin 517 olan çeşitli türdeki suç aletlerinin sayısı 43 bin 128'e yükseldiği açıklandı.
Rapora ilişkin değerlendirmelerde bulunan ATO Başkanı Sinan Aygün, suç perdesinin arkasındaki aktörlerin, hayata yenik Türkler, organize örgütler olduğunu ileri sürerek, gelen her iktidarın pembe tablo çizmekte ve af çıkartmakta mahir, kara tabloyu görmekte kör olduklarını öne sürdü.
Hazırladıkları raporun ortaya çıkardığı tablonun suç işleme sayılarında bu yıl bir patlama yaşanacağına, suç sayısının 450 bini aşacağına işaret ettiğini savunan Aygün, "Bu hızla gidersek bu yıl, geçen yıla göre suçlarda yüzde 78 artış yaşanmış olacak. Ne ihracat, ne turizm, aflardan sonra suçlar patladed ayında 16 bin 157 evden hırsızlık olayına karı" dedi.
Aygün şunları söyledi:
"Ekonomi 2004 yılında yüzde 9 büyüdü diyorlar. Ekonomi yüzde 9 büyüyorsa, yılın ilk altı ayındaki ekonomik suçlardaki yüzde 43'lük artışın anlamı ne? Büyüyen ekonomi böyle mi olur? Neremiz büyüyor? Ekonominin büyüdüğü yok, büyüyen suç ekonomisi. Aş, iş bulamayan insanlarımız hayata, devlete küstüler. Bu küskün Türkler organize suç örgütlerinin eline düştüler. Suç sayılarına bir bakın. Bu yıl sonunda kriz yıllarındaki suç sayılarını bile ikiye katlayacak. Ekonomiyi değil suçları katlıyoruz. Toplum olarak değil, tek tek patlıyoruz. Türkiye ekonomisi berkemal değil ki, asayiş de berkemal olsun. Af ile yönetilen bir ülkede asayiş mi kalır?"
